| dbo:abstract
|
- Lanna, Nordthai oder Yuan (letzteres kann als abwertend aufgefasst werden; Eigenbezeichnung: Kam Müang [kam˧.mɯːəŋ˧], ; thailändisch คำเมือง, RTGS Kham Mueang [kʰam˧.mɯːəŋ˧]) ist eine Tai-Kadai-Sprache, die von sechs Millionen Menschen in Nordthailand (dem früheren Lan Na) und angrenzenden Teilen Laos’ gesprochen wird. Die Sprache gehört zum südwestlichen Zweig der Tai-Sprachen und ist eng mit dem Thailändischen und Laotischen sowie den „kleineren“ Tai-Sprachen Lü und verwandt. Lanna wurde historisch in der gleichnamigen Schrift (auch Tai-Tham- oder Dharma-Schrift genannt) geschrieben. Infolge der Integration Lan Nas in den thailändischen Zentralstaat und der „Thaiisierung“ wird es heute hauptsächlich zur mündlichen und familiären oder informellen Kommunikation verwendet, während es im offiziellen und schriftlichen Gebrauch sowie in den Schulen vom Zentral-Thailändischen zurückgedrängt wurde. Fast alle Lanna-Sprecher sind folglich zweisprachig, wobei sie die Sprachen je nach Situation wechseln (Diglossie). Zum Teil wird es daher auch nur als Dialekt oder Regionalsprache angesehen. Ab etwa 1985 war ein Rückgang in der Verwendung festzustellen. Die jüngeren Generationen verwendeten das Kam Müang seitdem immer weniger, sodass mittelfristig ein Verschwinden der Sprache zu erwarten war. Seit der Renaissance der Lanna-Kultur und -Identität Ende der 1990er-Jahre kann die Verwendung der Sprache aber wieder als robust gelten, wenn auch nur als „niedere“ Varietät im Rahmen der Diglossie. (de)
- Idioma tai septentrional es una lengua tai hablada principalmente en la comunidad tailandesa del norte de Tailandia, que fue Lanna, un reino en el norte de Tailandia alrededor de la ciudad de Chiang Mai. Es el idioma del pueblo . Es un idioma que está estrechamente relacionado con el tailandés y el lao. Sus hablantes son completamente bilingües con el tailandés. Tiene aproximadamente seis millones de hablantes, la gran mayoría de ellos viven en Tailandia del Norte y unos pocos miles viven en el noroeste de Laos. Tradicionalmente se escribe utilizando la escritura (que se asemeja a la birmana), pero actualmente se escribe usando el alfabeto tailandés. Este idioma se llama en tai septentrional «Kam Meuang» (que significa "el idioma de la ciudad") y sus hablantes se autodenominan «Khon Meuang» (que significa "la gente de la ciudad"). (es)
- Northern Thai (Thai: ภาษาไทยถิ่นเหนือ, ภาษาถิ่นพายัพ); Kam Mueang (: ᨣᩴᩤᨾᩮᩬᩥᨦ, กำเมือง pronounced [käm˧.mɯa̯ŋ˧] ), (Thai: คำเมือง pronounced [kʰām.mɯ̄a̯ŋ]) or Lanna (Thai: ภาษาล้านนา) is the language of the Northern Thai people of Lanna, Thailand. It is a Southwestern Tai language that is closely related to Lao. Kam Mueang has approximately six million speakers, most of whom live in the native Northern Thailand, with a smaller community of Lanna speakers in northwestern Laos. Speakers of this language generally consider the name "Tai Yuan" to be pejorative. They refer to themselves as Khon Mueang (ᨤᩫ᩠ᨶᨾᩮᩬᩥᨦ, คนเมือง, [xon˧.mɯa̯ŋ˧] – literally "people of Mueang" meaning "city dwellers"), Lanna, or Northern Thai. The language is also sometimes referred to as Phayap (พายัพ, Thai pronunciation: [pʰāː.jáp]), "Northwestern (speech)". The term Yuan is still sometimes used for Northern Thai's distinctive Tai Tham alphabet, which is closely related to the old Tai Lue alphabet and the Lao religious alphabets. The use of the Tua Mueang, as the traditional alphabet is known, is now largely limited to Buddhist temples, where many old sermon manuscripts are still in active use. There is no active production of literature in the traditional alphabet, and when used in writing standard Thai script is invariably used. The modern spoken form is called Kam Mueang. There is a resurgence of interest in writing it in the traditional way, but the modern pronunciation differs from that prescribed in spelling rules. (en)
- Bahasa Thai Utara (bahasa Thai: ภาษาไทยถิ่นเหนือ, ภาษาถิ่นพายัพ), Lanna (bahasa Thai: ภาษาล้านนา), atau Kam Mueang (:, ,; bahasa Thai: คำเมือง, pengucapan ) adalah bahasa di Lanna, Thailand. Bahasa ini adalah bahasa Tai Barat Daya yang berkaitan erat dengan bahasa Lao. Bahasa Thai Utara mempunyai kira-kira enam juta penutur, yang kebanyakannya tinggal di , dengan masyarakat penutur Lanna yang lebih kecil di barat laut Laos. Penutur bahasa ini umumnya menganggap nama "Tai Yuan" itu merendahkan. Mereka menyebut diri mereka sebagai khon mueang (คนเมือง, - secara harfiah "orang Mueang"), Lanna, atau Thai Utara. Bahasa ini juga kadang kala disebut sebagai phayap (พายัพ, Pengucapan Thai: ), "((tuturan) Barat Laut)". Istilah Yuan kadang kala masih digunakan untuk khas Thai Utara, yang berkaitan erat dengan aksara Tai Lue kuno dan aksara keagamaan Lao. Penggunaan tua mueang, sebagaimana aksara tradisional yang diketahui, kini sebagian besar digunakan secara terbatas di kuil-kuil Buddha, tempat banyak manuskrip khotbah lama masih digunakan. Tidak ada penghasilan sastra yang aktif dalam aksara tradisional. Bentuk lisan modern disebut Kam Muang. Terdapat kebangkitan kembali minat untuk menulis bahasa ini dengan cara tradisional, tetapi pelafalan modetn berbeda dari yang ditetapkan dalam aturan ejaan. (in)
- Le thaï du Nord ou thaï septentrional, également appelé lanna ou thaï lanna d’après l’ancien royaume de Lanna, ou Kham Muang d’après sa dénomination en thaï, est une langue du groupe taï, de la branche dite kam-taï de la famille des langues taï-kadaï. Elle est parlée au nord-ouest de la Thaïlande. Le thaï du Nord est proche parent du thaï proprement dit ou siamois, langue officielle de la Thaïlande sous le nom de « thaïlandais ». Les deux appartiennent à un sous-groupe des langues taï appelé chiang saeng (du nom d’une localité située dans le Triangle d’or, au nord de la Thaïlande). (fr)
- 北タイ語（きたタイご、ภาษาเหนือ）はタイ王国の北部で話されるタイ語の方言である。チェンマイの北タイ語を標準的な語とするため、チェンマイ語（คำเมือง、カム・ムアン）とも言う。中央タイ語よりはむしろラーオ語やイーサーン語と似る。また、北タイ語の中でも地方により方言がある。 ビルマ文字と似た独自のラーンナー文字を持っており、経典、歴史書の記述に利用された。主に寺の僧や貴族などの教養層によって継承されてきた文字である。近代に入り、標準語の普及を進める政府により廃止された。現在、復興の動きがあり、公共の建物の看板などに見ることができる。またラーンナー語による活字出版物、辞典も発行されている。 女性の喋る北タイ語はいわゆる「チェンマイ美人」と結びついてバンコクでは非常に上品な言葉とされる。 (ja)
- 북부 태국어(한자: 北部泰國語) 또는 북부 타이어(태국어: ภาษาไทยเหนือ) 또는 란나어(태국어: ภาษาล้านนา) 또는 뮤앙어(북부 태국어: ᨣᩴᩤᨾᩮᩥᩬᨦ, 태국어: คำเมือง)는 태국의 북부에서 사용되는 태국어의 방언이다. 치앙마이의 북부 태국어를 표준적인 말로 하기 때문에 표준 태국어보다는 오히려 라오스어나 이싼어와 닮아 있다. 또 북부 태국어 안에서도 지방에 따라 방언이 존재한다. 버마 문자와 비슷한 독자적인 를 가지고 있어서 경전, 역사서의 기술에 이용되었다. 이는 주로, 절의 승려나 귀족 등의 교양층에 의해서 계승되어 온 문자이나, 근대에 들어서 표준어의 보급을 진행시키는 정부의 정책으로 폐지되었다. 현재에는 부흥의 움직임이 있어, 공공의 건물의 간판 등에서 볼 수 있으며, 란나어로 된 활자 출판물, 사전도 발행되고 있다. (ko)
- Noordelijk Thai is de taal van de bevolking van Lanna in Thailand. Het is een Tai-taal, verwant aan het Thai en het Laotiaans gesproken in Laos. Noordelijk Thai heeft ongeveer zes miljoen sprekers waarvan de meeste in Thailand wonen en een paar duizend in Laos. Sprekers van deze taal vinden de naam Yuan niet wenselijk. Zij noemen zichzelf meestal Khon Mueang (of Lannathai, of Noordelijke Thai, of Westelijke Lao over de grens). De taal is over het algemeen bekend onder een van deze namen of als Phayap. De term Yuan wordt nog steeds gebruikt voor het kenmerkende Lannathai-schrift, dat nauw verwant is aan het oude -alfabet en de religieuze Laotiaanse alfabetten. Het lijkt ook enigszins op de religieuze alfabetten van het Birmees en het Mon (al deze alfabetten zijn afgeleid van het Oud Mon-alfabet). Het gebruik van het tua mueang, zoals het traditionele alfabet bekendstaat, is tegenwoordig vooral beperkt tot gebruik in Boeddhistische tempels waar vele oude religieuze manuscripten nog steeds gebruikt worden. Er is geen actieve productie van literatuur in het traditionele alfabet. De meeste linguïsten menen dat Noordelijk Thai meer verwant is met Thai en andere Chiang Saeng-talen dan met Laotiaans en de Lao-Phutai-talen. Een onderscheid is echter moeilijk te maken omdat de talen een samenhangend geheel vormen met weinig scherpe grenzen. (nl)
- Il thailandese settentrionale (codice ISO 639-3: nod, in thailandese: ภาษาถิ่นพายัพ; traslitterazione RTGS: Phasa Thin Phayap), detto anche lanna (thai: ล้านนา), o kham mueang (in thailandese settentrionale: ᨣᩴᩤᨾᩮᩥᩬᨦ [kam˧ mɯːəŋ˧], in thailandese: คำเมือง [kʰam˧ mɯːəŋ˧]) è la lingua del popolo tai yuan di Lanna. Fa parte delle lingue tai, strettamente correlato alla lingua thailandese e a quella lao. Secondo una stima del 1983, veniva parlato nella Thailandia del Nord da 6 milioni di individui, ed esistono alcune comunità anche nelle province nord-occidentali del Laos, composte secondo una stima del 2000 da 9.400 individui. L'idioma è affine a quello dei tai lü, stanziati principalmente nel sud dello Yunnan ma presenti anche nelle zone settentrionali di Vietnam, Thailandia, Birmania e Laos, e a quello dei , stanziati nella parte orientale dello Stato Shan della Birmania. La lingua nord-thailandese si scriveva tradizionalmente con l'alfabeto tai tham (detto anche lanna), anch'esso simile a quello dei lü e dei khün. Il tai tham viene tuttora insegnato ai monaci buddhisti nei templi laotiani, dove molti vecchi manoscritti sono ancora in uso. Non c'è nessuna produzione attiva letteraria nell'alfabeto tradizionale. Dopo essere stato bandito dalle scuole nord-thailandesi nell'ambito del processo di thaificazione operato dal governo centrale, l'alfabeto è stato di recente riscoperto dalla popolazione. Si pensa che abbia poteri divinatori e che i tatuaggi e gli amuleti scritti in tai tham abbiano particolari poteri. Assomiglia anche agli alfabeti mon e birmano. Tutti questi alfabeti derivano dall'antico alfabeto mon. (it)
- Język północnotajski, język kam muang (taj. คำเมือง wymowa: kʰam mɯɑŋ; język kam muang: wymowa: kam mɯɑŋ) – język z grupy języków tajskich, używany przez 6 mln osób w północnej części Tajlandii, w prowincjach Chiang Mai i Chiang Rai. Inne spotykane nazwy tego języka to: lanna (od dawnego królestwa Lanna), język zachodniolaotański. Jest blisko spokrewniony ze standardowym językiem tajskim oraz językiem laotańskim, lecz tradycyjnie zapisywany jest odrębnym alfabetem lanna (yuan), wywodzącym się ze starego alfabetu mon. Obecnie coraz częściej używa się alfabetu tajskiego, natomiast pismo lanna nadal używane jest głównie przez mnichów buddyjskich. (pl)
- Юанский язык (юан, севернотайский; тайск. ภาษาถิ่นพายัพ; Phasa Thin Phayap), ланна (тайск. ล้านนา), кхам мыанг (юан: ᨣᩴᩤᨾᩮᩥᩬᨦ, [kam˧ mɯːəŋ˧], тайск.: คำเมือง [kʰam˧ mɯːəŋ˧]) — язык народа юан, живущего на территории исчезнувшего ныне государства Ланна. Юан принадлежит к тай-кадайской семье, близок к тайскому и лаосскому языкам. Носители обычно считают название «юан» пейоративным, вместо него используются слова «кхон мыанг» (ฅนเมือง, xon˧ mɯːəŋ˧) и «ланнатхай». Тайский, юан и лаосский языки образуют диалектный континуум, из-за чего сложно определить границы их распространения. Наиболее близок (на уровне диалектов одного языка) к кхынскому языку на крайнем востоке Мьянмы. (ru)
- 北部泰语（北部泰语：ᨣᩴᩤᨾᩮᩥᩬᨦ，拉丁字：Gam-Mueang， （）；泰語：คำเมือง，拉丁字：Kam-Mueang，泰语发音：[kʰam˧ mɯːəŋ˧]）、蘭納語（ภาษาล้านนา，發音：趴撒蘭納）或泰語稱法為北部泰語（泰語：ภาษาไทยถิ่นเหนือ，發音：趴撒胎挺努阿）。是泰国北部昆勐泰族的语言。北部泰语与老挝语十分接近。该支泰语大概有六百万使用者，大部分生活在泰国，但亦有小部分分布在老挝西北部。 北部泰族及北部泰语有另外一个称呼，即泰沅，但通常认为此称谓带有贬义。北部泰族倾向称呼自己的语言为勐話（ฅนเมือง，北部泰語發音：[xon˧ mɯːəŋ˧]，「勐」在泰國有「府治、府治縣、省會」的引申義，故“勐話”有“城裡話”之意，是區別於傣仂語等地方語言的意涵）、兰纳或者泰北。 北部泰语的传统书写文字——兰纳文，与西双版纳傣文及老挝文关系密切。但现时兰纳文大多仅用于当地佛教寺庙或者佛经，而其他种类的书面作品已极少使用。近年来开始重新有人尝试使用传统文字书写北部泰语，但是现代发音与传统的书写规则已经开始脱离。 多数语言学学家认为北部泰语与中部泰语关系，要比其与老挝语或者普泰语的关系要密切。但是事实上这些泰语支语言共同组成了一个语言连续体，其内部缺乏较为清晰的区分点。 (zh)
|
| rdfs:comment
|
- Le thaï du Nord ou thaï septentrional, également appelé lanna ou thaï lanna d’après l’ancien royaume de Lanna, ou Kham Muang d’après sa dénomination en thaï, est une langue du groupe taï, de la branche dite kam-taï de la famille des langues taï-kadaï. Elle est parlée au nord-ouest de la Thaïlande. Le thaï du Nord est proche parent du thaï proprement dit ou siamois, langue officielle de la Thaïlande sous le nom de « thaïlandais ». Les deux appartiennent à un sous-groupe des langues taï appelé chiang saeng (du nom d’une localité située dans le Triangle d’or, au nord de la Thaïlande). (fr)
- 北タイ語（きたタイご、ภาษาเหนือ）はタイ王国の北部で話されるタイ語の方言である。チェンマイの北タイ語を標準的な語とするため、チェンマイ語（คำเมือง、カム・ムアン）とも言う。中央タイ語よりはむしろラーオ語やイーサーン語と似る。また、北タイ語の中でも地方により方言がある。 ビルマ文字と似た独自のラーンナー文字を持っており、経典、歴史書の記述に利用された。主に寺の僧や貴族などの教養層によって継承されてきた文字である。近代に入り、標準語の普及を進める政府により廃止された。現在、復興の動きがあり、公共の建物の看板などに見ることができる。またラーンナー語による活字出版物、辞典も発行されている。 女性の喋る北タイ語はいわゆる「チェンマイ美人」と結びついてバンコクでは非常に上品な言葉とされる。 (ja)
- 북부 태국어(한자: 北部泰國語) 또는 북부 타이어(태국어: ภาษาไทยเหนือ) 또는 란나어(태국어: ภาษาล้านนา) 또는 뮤앙어(북부 태국어: ᨣᩴᩤᨾᩮᩥᩬᨦ, 태국어: คำเมือง)는 태국의 북부에서 사용되는 태국어의 방언이다. 치앙마이의 북부 태국어를 표준적인 말로 하기 때문에 표준 태국어보다는 오히려 라오스어나 이싼어와 닮아 있다. 또 북부 태국어 안에서도 지방에 따라 방언이 존재한다. 버마 문자와 비슷한 독자적인 를 가지고 있어서 경전, 역사서의 기술에 이용되었다. 이는 주로, 절의 승려나 귀족 등의 교양층에 의해서 계승되어 온 문자이나, 근대에 들어서 표준어의 보급을 진행시키는 정부의 정책으로 폐지되었다. 현재에는 부흥의 움직임이 있어, 공공의 건물의 간판 등에서 볼 수 있으며, 란나어로 된 활자 출판물, 사전도 발행되고 있다. (ko)
- Język północnotajski, język kam muang (taj. คำเมือง wymowa: kʰam mɯɑŋ; język kam muang: wymowa: kam mɯɑŋ) – język z grupy języków tajskich, używany przez 6 mln osób w północnej części Tajlandii, w prowincjach Chiang Mai i Chiang Rai. Inne spotykane nazwy tego języka to: lanna (od dawnego królestwa Lanna), język zachodniolaotański. Jest blisko spokrewniony ze standardowym językiem tajskim oraz językiem laotańskim, lecz tradycyjnie zapisywany jest odrębnym alfabetem lanna (yuan), wywodzącym się ze starego alfabetu mon. Obecnie coraz częściej używa się alfabetu tajskiego, natomiast pismo lanna nadal używane jest głównie przez mnichów buddyjskich. (pl)
- 北部泰语（北部泰语：ᨣᩴᩤᨾᩮᩥᩬᨦ，拉丁字：Gam-Mueang， （）；泰語：คำเมือง，拉丁字：Kam-Mueang，泰语发音：[kʰam˧ mɯːəŋ˧]）、蘭納語（ภาษาล้านนา，發音：趴撒蘭納）或泰語稱法為北部泰語（泰語：ภาษาไทยถิ่นเหนือ，發音：趴撒胎挺努阿）。是泰国北部昆勐泰族的语言。北部泰语与老挝语十分接近。该支泰语大概有六百万使用者，大部分生活在泰国，但亦有小部分分布在老挝西北部。 北部泰族及北部泰语有另外一个称呼，即泰沅，但通常认为此称谓带有贬义。北部泰族倾向称呼自己的语言为勐話（ฅนเมือง，北部泰語發音：[xon˧ mɯːəŋ˧]，「勐」在泰國有「府治、府治縣、省會」的引申義，故“勐話”有“城裡話”之意，是區別於傣仂語等地方語言的意涵）、兰纳或者泰北。 北部泰语的传统书写文字——兰纳文，与西双版纳傣文及老挝文关系密切。但现时兰纳文大多仅用于当地佛教寺庙或者佛经，而其他种类的书面作品已极少使用。近年来开始重新有人尝试使用传统文字书写北部泰语，但是现代发音与传统的书写规则已经开始脱离。 多数语言学学家认为北部泰语与中部泰语关系，要比其与老挝语或者普泰语的关系要密切。但是事实上这些泰语支语言共同组成了一个语言连续体，其内部缺乏较为清晰的区分点。 (zh)
- Lanna, Nordthai oder Yuan (letzteres kann als abwertend aufgefasst werden; Eigenbezeichnung: Kam Müang [kam˧.mɯːəŋ˧], ; thailändisch คำเมือง, RTGS Kham Mueang [kʰam˧.mɯːəŋ˧]) ist eine Tai-Kadai-Sprache, die von sechs Millionen Menschen in Nordthailand (dem früheren Lan Na) und angrenzenden Teilen Laos’ gesprochen wird. Die Sprache gehört zum südwestlichen Zweig der Tai-Sprachen und ist eng mit dem Thailändischen und Laotischen sowie den „kleineren“ Tai-Sprachen Lü und verwandt. (de)
- Idioma tai septentrional es una lengua tai hablada principalmente en la comunidad tailandesa del norte de Tailandia, que fue Lanna, un reino en el norte de Tailandia alrededor de la ciudad de Chiang Mai. Es el idioma del pueblo . Este idioma se llama en tai septentrional «Kam Meuang» (que significa "el idioma de la ciudad") y sus hablantes se autodenominan «Khon Meuang» (que significa "la gente de la ciudad"). (es)
- Northern Thai (Thai: ภาษาไทยถิ่นเหนือ, ภาษาถิ่นพายัพ); Kam Mueang (: ᨣᩴᩤᨾᩮᩬᩥᨦ, กำเมือง pronounced [käm˧.mɯa̯ŋ˧] ), (Thai: คำเมือง pronounced [kʰām.mɯ̄a̯ŋ]) or Lanna (Thai: ภาษาล้านนา) is the language of the Northern Thai people of Lanna, Thailand. It is a Southwestern Tai language that is closely related to Lao. Kam Mueang has approximately six million speakers, most of whom live in the native Northern Thailand, with a smaller community of Lanna speakers in northwestern Laos. (en)
- Bahasa Thai Utara (bahasa Thai: ภาษาไทยถิ่นเหนือ, ภาษาถิ่นพายัพ), Lanna (bahasa Thai: ภาษาล้านนา), atau Kam Mueang (:, ,; bahasa Thai: คำเมือง, pengucapan ) adalah bahasa di Lanna, Thailand. Bahasa ini adalah bahasa Tai Barat Daya yang berkaitan erat dengan bahasa Lao. Bahasa Thai Utara mempunyai kira-kira enam juta penutur, yang kebanyakannya tinggal di , dengan masyarakat penutur Lanna yang lebih kecil di barat laut Laos. (in)
- Il thailandese settentrionale (codice ISO 639-3: nod, in thailandese: ภาษาถิ่นพายัพ; traslitterazione RTGS: Phasa Thin Phayap), detto anche lanna (thai: ล้านนา), o kham mueang (in thailandese settentrionale: ᨣᩴᩤᨾᩮᩥᩬᨦ [kam˧ mɯːəŋ˧], in thailandese: คำเมือง [kʰam˧ mɯːəŋ˧]) è la lingua del popolo tai yuan di Lanna. Fa parte delle lingue tai, strettamente correlato alla lingua thailandese e a quella lao. (it)
- Noordelijk Thai is de taal van de bevolking van Lanna in Thailand. Het is een Tai-taal, verwant aan het Thai en het Laotiaans gesproken in Laos. Noordelijk Thai heeft ongeveer zes miljoen sprekers waarvan de meeste in Thailand wonen en een paar duizend in Laos. De meeste linguïsten menen dat Noordelijk Thai meer verwant is met Thai en andere Chiang Saeng-talen dan met Laotiaans en de Lao-Phutai-talen. Een onderscheid is echter moeilijk te maken omdat de talen een samenhangend geheel vormen met weinig scherpe grenzen. (nl)
- Юанский язык (юан, севернотайский; тайск. ภาษาถิ่นพายัพ; Phasa Thin Phayap), ланна (тайск. ล้านนา), кхам мыанг (юан: ᨣᩴᩤᨾᩮᩥᩬᨦ, [kam˧ mɯːəŋ˧], тайск.: คำเมือง [kʰam˧ mɯːəŋ˧]) — язык народа юан, живущего на территории исчезнувшего ныне государства Ланна. Юан принадлежит к тай-кадайской семье, близок к тайскому и лаосскому языкам. Носители обычно считают название «юан» пейоративным, вместо него используются слова «кхон мыанг» (ฅนเมือง, xon˧ mɯːəŋ˧) и «ланнатхай». (ru)
|
.png){kind=link}
.png){kind=link}
.png){kind=link}
.png){kind=link}
.png){kind=link}
.png){kind=link}