| dbo:abstract
|
- Erifýlé (řecky Εριφύλη, latinsky Eriphyle) je v řecké mytologii byla dcerou argejského krále Talaa a jeho manželky Péró. Byla sestrou argejského krále Adrásta a stala se manželkou věštce Amfiaráa. Jemu porodila dva syny jménem Alkmaión a Amfilochos. Když Oidipův syn Polyneikés přišel do Argu žádat o pomoc, aby se mohl vrátit do rodných Théb, odkud byl vyhnán svým bratrem Eteoklem, argejský král Adrástos mu vyhověl a začal shromažďovat vojevůdce a armádu. Všichni byli připraveni bojovat proti Thébám, jediný Amfiaráos, Erifýlin manžel, odmítal jít do války. Jako věštec věděl, že válka nepřinese vítězství a že v ní všichni zahynou – až na jednoho. Erifýlé mezi svým manželem a svým bratrem uklidňovala již mnohokrát a nejednu hádku. Oba byli prudcí a byli by se snad i vzájemně zabili. Když jednou musela mezi ně vstoupit, vynutila si na nich přísahu, že v každé hádce se budou řídit jejím rozsudkem. To se dozvěděli ostatní vojevůdci a na radu Týdea přišel Polyneikés za Erifýlou a s lichotivými řečmi ji nabídl jako dar nádherný a kouzelný náhrdelník, který dala bohyně Afrodíté pramáti Harmonii, manželce krále Kadma. Za ten dar se odměnila Erifýlé tím, že svého manžela Amfiaráa přemluvila a on do války Sedmi proti Thébám odjel – a spolu s pěti dalšími vojevůdci v ní padl. Vrátil se jediný král Adrástos. Před svým odjezdem však Amfiaráos požádal své syny, aby matku, která kvůli bohatství poslala na smrt svého muže, po skončení války zabili. Erifýlé si podobné zištné dobrodružství zopakovala o deset let později. Tentokrát šlo o výpravu Epigonů, potomků Sedmi, opět proti Thébám. Také mezi nimi byly pochybnosti, zda do války jít či ne. Této nejistoty využil Thersandros, syn Polyneikův a stejně jako otec v první válce, on nyní navštívil Erifýlé a nabídl jí další vzácnost: kouzelný plášť pramáti Harmonie. Erifýlé opět neodolala a rozhodla, že válka se konat bude. Tím odsoudila na možnou smrt také své dva syny Alkmaióna a Amfilocha. Jenže dál už se historie neopakovala, Epigoni Théby dobyli a pobořili a s výjimkou Adrástova syna Aigialea se všichni vrátili domů. A tehdy Alkmaión nebo snad oba dva bratři svou matku opravdu zabili. Ta je ještě sama umírající proklela. Alkmaióna se po činu zmocnily Erínye a dohnaly ho až k šílenství. (cs)
- Erifile (en grec antic Ἐριφύλη) va ser segons la mitologia grega una heroïna, filla de Tàlau, rei d'Argos i germana d'Adrast. Quan Adrast es va reconciliar amb Amfiarau, cosí seu, va segellar aquesta reconciliació amb el matrimoni entre Erifile i Amfiarau. Van tenir quatre fills, dos nois, Alcmeó i Amfíloc i dues noies, i Demonassa. Amfiarau, cridat per Adrast, aliat de Polinices, per a participar en l'expedició dels set cabdills contra Tebes, al principi es negà a participar-hi, ja que, com que era endeví, sabia que hi moriria. Però en el moment de casar-se s'havia compromès a acceptar l'arbitratge de la seva esposa en el cas que sortís algun conflicte amb Adrast. Amfiarau li explicà la qüestió, però Erifile no va prendre cap decisió. Es va deixar subornar per Polinices, que li donà el collar d'Harmonia. Anfiarau, en el moment de marxar, va jurar que els seus fills el venjarien. Més endavant, quan es preparava l'expedició dels Epígons, Erifile obligà de la mateixa manera el seu fill Alcmeó a posar-se davant de l'exèrcit. Aquesta vegada la va subornar Tersandre, fill de Polinices, oferint-li el vel d'Harmonia. Però Alcmeó, quan va tornar de la campanya, matà la seva mare i consagrà el collar i el vel al santuari de Delfos. (ca)
- Eriphyle (altgriechisch Ἐριφύλη Eriphýlē) ist in der griechischen Mythologie die Tochter des Talaos und der Lysimache sowie die Gemahlin des Sehers Amphiaraos. Sie wird Mutter zweier Söhne, Alkmaion und Amphilochos, sowie zweier Töchter, Demonassa und Eurydike. Eriphyle überredete ihren Gemahl, an dem von ihrem Bruder Adrastos geführten Zug der Sieben gegen Theben teilzunehmen, nachdem sie von Polyneikes mit dem Halsband der Harmonia bestochen worden war. Bei diesem Feldzug fand Amphiaraos den Tod. Nachdem ihr Sohn Alkmaion herausgefunden hatte, dass sein Vater wegen Eriphyle an der Schlacht teilgenommen hatte, tötete er sie. (de)
- Στην ελληνική μυθολογία η Εριφύλη ήταν κόρη του Ταλαού, βασιλιά στο Άργος, και αδελφή του Αδράστου. (el)
- Erifilo (helene Εριφύλη, latine Eriphyle) estis en la helena mitologio filino de la argolanda reĝo Talao kaj lia edzino Pero. Ŝi estis fratino de la argolanda reĝo Adrasto kaj fariĝis edzino de la divenisto Amfiarao. Al li ŝi naskis du filojn Alkmaionon kaj .Kiam Edipa filo Poliniko venis en Arguson kaj petis pri helpo, por ke li povu reveni en sian naskurbon Tebon, de kie forpelis lin lia frato Eteoklo, argusa reĝo Adrasto lian peton plenumis kaj ekkolektis militestrojn kaj militistaron. Ĉiuj estis pretaj militi kontraŭ Tebo, nur Amfiarao, edzo de Erifilo rifuzis. Kiel divenisto li sciis, ke la milito ne okazigos venkon, kaj ke en ĝi ĉiuj estroj, krom unu, pereos. Erifilo jam kelkfoje pacigis kverelojn inter sia edzo Amfiarao kaj sia frato Adrasto. Ili ambaŭ estis sangvinaj kaj ili eble povus pro kvereloj mortigi sin reciproke. Foje ŝi devigis de ili ĵuron, ke ili en kvereloj obeos ŝian verdikton. Tio eksciis ceteraj armeestroj kaj laŭ konsulto de Tideo venis Polineiko al Erifilo kaj per flataj vortoj proponis al ŝi donace belegan kaj sorĉan kolieron, kiu donis la diino Afrodito al la prapatrino Harmonio, edzino de la reĝo Kadmo. Por tiu ĉi donaco Erifilo rekompence misuzis la menciitan ĵuron kaj persvadis sian edzon Amfiaraon, ke li iru en la militon Sep kontraŭ Tebo. Bedaŭrinde en batalo li falis. Antaŭ sia foriro la reĝo kaj divenisto Amfiarao, kiu sciis sian sorton, petis siajn filojn, ke ili mortigu la patrinon, kiu pro riĉeco sendis sian edzon morti. Erifilo similan profitavidan aventuron ripetis ankoraŭfoje post dek jaroj, okaze de militiro de Epigonoj, posteuloj de la Sep kontraŭ Tebo. Ankaŭ inter ili estis duboj, ĉu la militiron okazigi. Tersandro, filo de Polineiko, same kiel lia patro antaŭ la unua milito, vizitis Erifilon kaj proponis al ŝi plian raraĵon, sorĉan mantelon de la prapatrino Harmonia. Erifilo ree ne kapablis rezisti kaj decidis, ke la milito okazos kaj elmetis siajn filojn Alkmaionon kaj Amfiloĥon al risko, ke ili en la milito mortos. Sed pli la historio ne ripetiĝis, Epigonoj Tebon konkeris kaj detruis kaj escepte de la Adrasta filo Aigialeo ĉiuj revenis hejmen. Tiam Alkmaiono aŭ eble ambaŭ fratoj sian patrinon fakte mortigis. Mortanta Erifilo ankoraŭ sukcesis malbenigi ilin. Alkmaionon uzurpis Erinioj kaj alpelis lin eĉ ĝis frenezeco. (eo)
- En la mitología griega, Erífile (en griego antiguo, Ἐριφύλη: Eriphúlê), hija de Tálao y hermana de Adrasto, fue la esposa de Anfiarao de Argos y la madre de Alcmeón. Erífile persuadió a Anfiarao para participar en el asalto que dio origen al relato mítico de los siete contra Tebas, aunque sabía que moriría. Había sido convencida por Polinices, quien le ofreció el collar de Harmonía a cambio de su ayuda. Moribundo, Anfiarao encargó a sus hijos Alcmeón y Anfíloco que vengasen su muerte, y tras su fallecimiento, cumpliendo la profecía, Alcmeón mató a su madre. Fue perseguido por las Erinias mientras huía por toda Grecia, llegando finalmente a la corte del rey Fegeo, quien le dio a su hija en matrimonio. Exhausto, Alcmeón pidió un oráculo sobre cómo apaciguar a las Erinias, y le fue dicho que tenía que pararse donde el sol no brillaba cuando mató a su madre. Este lugar era la desembocadura del río Aqueloo, que se había encenagado. Aqueloo, el dios de ese río, le ofreció a su hija Calírroe en matrimonio si recuperaba el collar y las ropas que Erífile llevaba cuando persuadió a Anfiarao de que tomase parte en la batalla. Alcmeón le había dado estas joyas a Fegeo, quien hizo que sus hijos matasen a Alcmeón cuando descubrió su plan. Erífile aparece en el Hades en la Eneida de Virgilio, llevando aún las heridas infligidas por su hijo. También juega un papel en la Tebaida de Estacio, donde su deseo de conseguir el collar de Harmonía es uno de los catalizadores de la guerra entre Argos y Tebas. Sin embargo, en esta versión del mito , la esposa de Polinices, convence a su marido para darle el collar a Erífile, de forma que Anfiarao se una a la guerra. El collar de Erífile fue un regalo de Cadmo: Zeus le dio como esposa a Harmonía, hija de Afrodita y Ares. Y todos los dioses abandonaron el cielo, y festejaron en Cadmea la celebración del matrimonio con himnos. Cadmo le dio una túnica y el collar fabricado por Hefesto, que algunos dicen le había dado a Cadmo el propio Hefesto, si bien Ferécides dice que le fue dado por Europa, que lo había recibido de Zeus. Se exponía Una reliquia en Amato (Chipre) en la época de Pausanias (siglo II): En Chipre está la ciudad de Amato, en la que hay un antiguo santuario de Adonis y Afrodita. Aquí dicen que está dedicado un collar dado originalmente a Harmonía, pero llamado el collar de Erífile, porque fue el soborno que aceptó para traicionar a su marido. Fue dedicado en Delfos por los hijos de Fegeo (cómo lo obtuvieron ya lo he contado en mi historia de Arcadia), pero fue llevado de allí por tiranos de Fócida. El collar que vio Pausanias era de piedras verdes con oro, lo que le hizo dudar de que fuera aquel del que se habla en la Odisea, pues en otros pasajes de la misma obra en los que se habla de collares como ese se hace mención de las piedras. (es)
- Eriphyle /ɛrɪˈfaɪliː/ (Ancient Greek: Ἐριφύλη Eriphȳla) was a figure in Greek mythology who, in exchange for the necklace of Harmonia (also called the necklace of Eriphyle) given to her by Polynices, persuaded her husband Amphiaraus to join the expedition of the Seven against Thebes. She was then slain by her son Alcmaeon. In Jean Racine's 1674 retelling of Iphigenia at Aulis, she is an orphan whose real name turns out to be Iphigenia as well; despite her many misdeeds, she rescues Iphigenia the daughter of Agamemnon. (en)
- Ériphyle (en grec ancien Ἐριφύλη / Eriphúlê) est la femme d'Amphiaraos d'Argos et la sœur d'Adraste. Elle est la mère d'Alcméon et Amphiloque (fr)
- エリピューレー（古希: Ἐριφύλη, Eriphȳlē, ラテン語: Eriphyla）は、ギリシア神話に登場する人物である。長母音を省略してエリピュレとも表記する。アルゴス王タラオスとリューシマケーの娘。アポロドーロスによれば、兄弟にアドラストス、パルテノパイオス、プローナクス、メーキステウス、アリストマコスがある。テーバイ攻めの七将の一人アムピアラーオスと結婚し、アルクマイオーンとアムピロコスの息子がある。 (ja)
- Erifyle, Eryfila (gr. Ἐριφύλη) – postać w mitologii greckiej, związana z podaniem o wyprawie Siedmiu przeciw Tebom. Była córką Talaosa i siostrą króla Argos Adrastosa. Wydana została za mąż za wieszczka Amfiaraosa. Ponieważ Adrastos często kłócił się ze szwagrem, obaj zobowiązali się, że w sytuacjach wątpliwych będą odwoływać się o rozstrzygnięcie do Erifyle. Po objęciu tronu Teb przez Polinika, Erifyle została przekupiona przez jego rywala Eteoklesa szatą i naszyjnikiem należącym do Harmonii, namawiając męża, by wziął udział w wyprawie Siedmiu wodzów. Po śmierci Amfiaraosa, przekupiona tym razem przez Tersandrosa, namówiła do udziału w wyprawie Epigonów swoich synów, Amfilochosa i Alkmeona. Po powrocie z wyprawy synowie zabili przekupną matkę, składając odebrany jej naszyjnik Harmonii w świątyni Apollona w Delfach. Jej imię stało się w tradycji antycznej symbolem przekupstwa i chciwości. Drzewo genealogiczne Erifyle (pl)
- Erifile (in greco antico: Ἐριφύλη, Eriphǜlē) era figlia di Lisimaca e Talao, re di Argo e sorella di Adrasto. Da questi fu data in moglie a uno dei principi argivi, Anfiarao, in seguito a un contenzioso fra i due cugini, come segno di riconciliazione. (it)
- Erifila ou Erifile (em grego: Ἐριφύλη, transl. Eriphylē), na mitologia grega, foi a irmã de Adrasto, rei de Argos, casada com Anfiarau, um famoso adivinho da corte. O colar de Harmonia, que lhe foi ofertado por Polinices, pretendente ao trono de Tebas, a fez convencer seu marido a participar da guerra contra Tebas, mesmo sabendo que ele nela morreria. (pt)
- Erifyle var inom grekisk mytologi dotter till och och syster till Adrastos. Hon var gift med kung Amfiaraos i Argos. Polyneikes mutade Erifyle genom att ge henne Harmonias guldhalsband i utbyte mot att hon övertalade sin man att delta i "de sju hjältarnas" fälttåg mot Thebe. På så sätt blev hon orsak till hans död. Sonen Alkmaion tog senare hämnd på Erifyle genom att mörda henne. (sv)
- Эрифила (др.-греч. Ἐριφύλη) — персонаж древнегреческой мифологии. Жена Амфиарая. Мать Алкмеона. Получила в подарок от Полиника ожерелье и заставила своего мужа отправиться в поход против Фив. От Ферсандра получила в подарок пеплос и убедила отправиться в поход Эпигонов своих сыновей. Сын убил ее из мести за отца. Памятник в Аргосе. Упомянута в «Одиссее» и «Энеиде» при описании Аида. Изображена в Аиде на картине Полигнота в Дельфах, держит кончиками пальцев у шеи хитон. Действующее лицо поэмы Стесихора «Эрифила», трагедий Софокла «Эрифила» (фр.201 Радт) и «Амфиарай», трагедий Никомаха, неизвестного автора и Акция «Эрифила». В честь Эрифилы назван астероид (462) Эрифила, открытый в 1900 году. (ru)
- Еріфіла (грец. Eriphyle) — мати Алкмеона. (uk)
|
| rdfs:comment
|
- Στην ελληνική μυθολογία η Εριφύλη ήταν κόρη του Ταλαού, βασιλιά στο Άργος, και αδελφή του Αδράστου. (el)
- Eriphyle /ɛrɪˈfaɪliː/ (Ancient Greek: Ἐριφύλη Eriphȳla) was a figure in Greek mythology who, in exchange for the necklace of Harmonia (also called the necklace of Eriphyle) given to her by Polynices, persuaded her husband Amphiaraus to join the expedition of the Seven against Thebes. She was then slain by her son Alcmaeon. In Jean Racine's 1674 retelling of Iphigenia at Aulis, she is an orphan whose real name turns out to be Iphigenia as well; despite her many misdeeds, she rescues Iphigenia the daughter of Agamemnon. (en)
- Ériphyle (en grec ancien Ἐριφύλη / Eriphúlê) est la femme d'Amphiaraos d'Argos et la sœur d'Adraste. Elle est la mère d'Alcméon et Amphiloque (fr)
- エリピューレー（古希: Ἐριφύλη, Eriphȳlē, ラテン語: Eriphyla）は、ギリシア神話に登場する人物である。長母音を省略してエリピュレとも表記する。アルゴス王タラオスとリューシマケーの娘。アポロドーロスによれば、兄弟にアドラストス、パルテノパイオス、プローナクス、メーキステウス、アリストマコスがある。テーバイ攻めの七将の一人アムピアラーオスと結婚し、アルクマイオーンとアムピロコスの息子がある。 (ja)
- Erifile (in greco antico: Ἐριφύλη, Eriphǜlē) era figlia di Lisimaca e Talao, re di Argo e sorella di Adrasto. Da questi fu data in moglie a uno dei principi argivi, Anfiarao, in seguito a un contenzioso fra i due cugini, come segno di riconciliazione. (it)
- Erifila ou Erifile (em grego: Ἐριφύλη, transl. Eriphylē), na mitologia grega, foi a irmã de Adrasto, rei de Argos, casada com Anfiarau, um famoso adivinho da corte. O colar de Harmonia, que lhe foi ofertado por Polinices, pretendente ao trono de Tebas, a fez convencer seu marido a participar da guerra contra Tebas, mesmo sabendo que ele nela morreria. (pt)
- Erifyle var inom grekisk mytologi dotter till och och syster till Adrastos. Hon var gift med kung Amfiaraos i Argos. Polyneikes mutade Erifyle genom att ge henne Harmonias guldhalsband i utbyte mot att hon övertalade sin man att delta i "de sju hjältarnas" fälttåg mot Thebe. På så sätt blev hon orsak till hans död. Sonen Alkmaion tog senare hämnd på Erifyle genom att mörda henne. (sv)
- Еріфіла (грец. Eriphyle) — мати Алкмеона. (uk)
- Erifile (en grec antic Ἐριφύλη) va ser segons la mitologia grega una heroïna, filla de Tàlau, rei d'Argos i germana d'Adrast. Quan Adrast es va reconciliar amb Amfiarau, cosí seu, va segellar aquesta reconciliació amb el matrimoni entre Erifile i Amfiarau. Van tenir quatre fills, dos nois, Alcmeó i Amfíloc i dues noies, i Demonassa. (ca)
- Erifýlé (řecky Εριφύλη, latinsky Eriphyle) je v řecké mytologii byla dcerou argejského krále Talaa a jeho manželky Péró. Byla sestrou argejského krále Adrásta a stala se manželkou věštce Amfiaráa. Jemu porodila dva syny jménem Alkmaión a Amfilochos. Erifýlé mezi svým manželem a svým bratrem uklidňovala již mnohokrát a nejednu hádku. Oba byli prudcí a byli by se snad i vzájemně zabili. Když jednou musela mezi ně vstoupit, vynutila si na nich přísahu, že v každé hádce se budou řídit jejím rozsudkem. (cs)
- Eriphyle (altgriechisch Ἐριφύλη Eriphýlē) ist in der griechischen Mythologie die Tochter des Talaos und der Lysimache sowie die Gemahlin des Sehers Amphiaraos. Sie wird Mutter zweier Söhne, Alkmaion und Amphilochos, sowie zweier Töchter, Demonassa und Eurydike. (de)
- Erifilo (helene Εριφύλη, latine Eriphyle) estis en la helena mitologio filino de la argolanda reĝo Talao kaj lia edzino Pero. Ŝi estis fratino de la argolanda reĝo Adrasto kaj fariĝis edzino de la divenisto Amfiarao. Al li ŝi naskis du filojn Alkmaionon kaj .Kiam Edipa filo Poliniko venis en Arguson kaj petis pri helpo, por ke li povu reveni en sian naskurbon Tebon, de kie forpelis lin lia frato Eteoklo, argusa reĝo Adrasto lian peton plenumis kaj ekkolektis militestrojn kaj militistaron. Ĉiuj estis pretaj militi kontraŭ Tebo, nur Amfiarao, edzo de Erifilo rifuzis. Kiel divenisto li sciis, ke la milito ne okazigos venkon, kaj ke en ĝi ĉiuj estroj, krom unu, pereos. (eo)
- En la mitología griega, Erífile (en griego antiguo, Ἐριφύλη: Eriphúlê), hija de Tálao y hermana de Adrasto, fue la esposa de Anfiarao de Argos y la madre de Alcmeón. Erífile persuadió a Anfiarao para participar en el asalto que dio origen al relato mítico de los siete contra Tebas, aunque sabía que moriría. Había sido convencida por Polinices, quien le ofreció el collar de Harmonía a cambio de su ayuda. El collar de Erífile fue un regalo de Cadmo: Se exponía Una reliquia en Amato (Chipre) en la época de Pausanias (siglo II): (es)
- Erifyle, Eryfila (gr. Ἐριφύλη) – postać w mitologii greckiej, związana z podaniem o wyprawie Siedmiu przeciw Tebom. Była córką Talaosa i siostrą króla Argos Adrastosa. Wydana została za mąż za wieszczka Amfiaraosa. Ponieważ Adrastos często kłócił się ze szwagrem, obaj zobowiązali się, że w sytuacjach wątpliwych będą odwoływać się o rozstrzygnięcie do Erifyle. Po objęciu tronu Teb przez Polinika, Erifyle została przekupiona przez jego rywala Eteoklesa szatą i naszyjnikiem należącym do Harmonii, namawiając męża, by wziął udział w wyprawie Siedmiu wodzów. Po śmierci Amfiaraosa, przekupiona tym razem przez Tersandrosa, namówiła do udziału w wyprawie Epigonów swoich synów, Amfilochosa i Alkmeona. Po powrocie z wyprawy synowie zabili przekupną matkę, składając odebrany jej naszyjnik Harmonii w ś (pl)
- Эрифила (др.-греч. Ἐριφύλη) — персонаж древнегреческой мифологии. Жена Амфиарая. Мать Алкмеона. Получила в подарок от Полиника ожерелье и заставила своего мужа отправиться в поход против Фив. От Ферсандра получила в подарок пеплос и убедила отправиться в поход Эпигонов своих сыновей. Сын убил ее из мести за отца. Памятник в Аргосе. Упомянута в «Одиссее» и «Энеиде» при описании Аида. Изображена в Аиде на картине Полигнота в Дельфах, держит кончиками пальцев у шеи хитон. В честь Эрифилы назван астероид (462) Эрифила, открытый в 1900 году. (ru)
|
