rdfs:comment
| - Plutonismus je označení pro magmatické pochody vedoucí ke vzniku plutonů a hornin. Je také názvem starého učení vysvětlující vývoj zemské kůry účinky vnitrozemského ohně (správně vysvětlilo vznik vyvřelin). Jeho protikladem byla teorie neptunismu, podle níž veškeré horniny vznikly z vodních roztoků. James Hutton (portrét)Vodopád blízko Forest Lodge, kde Hutton objevil důkaz, že roztavená hornina se smísila s již existující horninou - základ teorie plutonismu. (cs)
- Plutonism är en geologisk term för magmatiska förlopp som sker långt ner i jordskorpan i form av intrusioner samt magmors kemisk-fysikaliska inverkan på sidobergarter. Plutonism kallas även en teori från slutet av 1700-talet, vilken gick ut på att alla bergarter uppkommit direkt ur bergartssmältor. Den stod i motsatsförhållande till neptunismen. Plutonism kan jämföras med vulkanism som är magmatiska förlopp vid jordytan. (sv)
- Плутонизм или Вулканизм (от лат. Plutonismus — по имени древнеримского бога подземного царства Плутона) — теория в геологических науках конца XVIII — начала XIX веков, последователи которой считали, что ведущую роль в геологической истории играли внутренние силы Земли. (ru)
- Плутоні́зм (рос. плутонизм, англ. plutonism, нім. Plutonismus m) — геологічна концепція, послідовники якої вважали, що провідну роль в геологічній історії Землі відігравали внутрішні сили. Як систему поглядів плутонізм уперше опубліковано (1788, 1795) шотландським вченим Дж. Геттоном. Становлення плутонізму відбувалося в гострій боротьбі з нептунізмом (А. Вернер), що приписував вирішальну роль при породоутворенні процесам, які відбуваються в гідросфері, і відкидав значення внутрішніх геологічних чинників. Боротьба між прихильниками плутонізму і нептунізму зіграла велику роль у становленні геологічних наук. (uk)
- 火成論(Plutonism),是由蘇格蘭地質學家詹姆斯·赫頓提出的一種地質學理論。火成論認為岩石是由地下熱能所改變的;地下熱能可能是地球核心的液態岩漿的熱度,火山活動的區域會改變地熱的溫度。 (zh)
- Der Plutonismus war eine weltanschauliche Auffassung, die auf die gleichnamige geologische Lehre zurückging, der zufolge Gesteine ursprünglich von vulkanischen Kräften herrühren. Ihr stand die Schule des Neptunismus gegenüber, wonach Gesteinsschichten durch Sedimentablagerung aus Wasser entstehen. Der Plutonismus-Neptunismus-Streit stand zwischen 1790 und 1830 im Zentrum einer Kontroverse um geologische Entwicklungstheorien und führte zur Entstehung der modernen Geologie. (de)
- El plutonismo es la teoría geológica propuesta por James Hutton a finales del siglo XVIII, que definía la generación de rocas como resultado de procesos volcánicos. La teoría recibió su nombre del dios romano Plutón. El plutonismo gozó de cierta aceptación entre la comunidad científica, desacreditando al neptunismo de Abraham Gottlob Werner, quien defendía el origen submarino de las rocas mediante sedimentación. (es)
- Le plutonisme, d'après le dieu romain des profondeurs Pluton, est une (en) proposée par James Hutton au XVIIIe siècle affirmant que les roches sont issues de l'activité volcanique. Elle s'oppose au neptunisme, théorie antérieure selon laquelle les roches terrestres sont le produit d'une sédimentation originelle lors de la formation de la Terre. Hutton établit que le granite est issu du refroidissement de poches de magma remontant vers la surface. On parle de roches intrusives ou roches plutoniques. (fr)
- Plutonism is the geologic theory that the igneous rocks forming the Earth originated from intrusive magmatic activity, with a continuing gradual process of weathering and erosion wearing away rocks, which were then deposited on the sea bed, re-formed into layers of sedimentary rock by heat and pressure, and raised again. It proposes that basalt is solidified molten magma. The theory lead to plutonic (intrinsic) rock classification, which includes intrinsic igneous rocks such as gabbro, diorite, granite and pegmatite. The name plutonism references Pluto, the classical ruler of the underworld and the Roman god of wealth. A main reason Pluto was incorporated into the classification was due to the plutonic rocks commonly being present in gold and silver ore deposits (veins). (en)
- Plutonisme adalah pendapat dalam petrologi yang menyatakan bahwa semua batu-batuan adalah akibat dari kegiatan panas perut bumi, termasuk segala peristiwa penyusupan magma di antara lapisan-lapisan kulit bumi dan hal-hal yang mengenai intrusi serta prosesnya. Hal ini berlawanan dengan neptunisme yang menyatakan bahwa batuan terbentuk melalui sedimentasi. Plutonisme awalnya dikemukakan oleh Abbe Anton Moro (1687-1750) berdasarkan studi pulau vulkanik dan dikembangkan oleh James Hutton (ilmuwan Skotlandia dan pemimpin plutonisme). Hutton memandang bumi sebagai tubuh yang dinamis yang berfungsi sebagai mesin pemanas. Panas tersebut mengalir ke bawah benua dan meninggalkan sedimen di laut. Panas menyebabkan bagian terluar dari bumi meluas dan mengangkat sedimen di laut untuk membentuk benua ba (in)
- Il Plutonismo è una teoria proposta del geologo scozzese James Hutton nella seconda metà del XVIII secolo, secondo la quale, nei processi generatori di rocce, dovevano essere presi in considerazione anche quelli magmatici, attribuibili cioè al "calore sotterraneo". Il nome deriva da Plutone, l'antica divinità della mitologia romana, signore dell'Ade, il sotterraneo mondo degli Inferi. Plutonismo e nettunismo erano correlati alla contrapposizione e che vivacizzavano le speculazioni sulla natura quantitativa e qualitativa del centro della Terra. (it)
- Het plutonisme is een geologische theorie, die stelt dat gesteenten ontstaan door vulkanisme aangedreven door warmte uit het binnenste van de Aarde. De theorie is bedacht door de Schotse geoloog James Hutton (1726-1797) en stond tegenover het neptunisme van Abraham Werner (1749-1817), dat zegt dat gesteenten in het water van de oceanen gevormd worden. De naam komt van de Grieks-Romeinse god Pluto, de heerser van de onderwereld. (nl)
- O Plutonismo é um fenômeno magmático que se processa nas regiões profundas da crosta terrestre quando o magma, ao penetrar na crosta terrestre, não consegue rompê-la ficando preso, retido em suas profundezas, onde se dá a sua consolidação. (pt)
- Plutonizm (od rzymskiego boga podziemia, Plutona) – ogół procesów geologicznych polegających na podziemnym tworzeniu, przemieszczaniu się magmy, jej zastyganiu w obrębie dolnej skorupy ziemskiej i górnego płaszcza (tzw. intruzje) oraz tworzeniu się z niej skał plutonicznych. W wyniku wdzierania się magmy w skorupę ziemską powstają intruzje. Taka magma krzepnie powoli więc powstałe z niej skały mają strukturę holokrystaliczną. Intruzje dzielimy na zgodne i niezgodne. (pl)
|