. . . . . "\u30E4\u30CF\u30A6\u30A7"@ja . "Biblia Javeo a\u016D Javeo (anka\u016D proksimume Yahweh a\u016D Yahveh, estas la nomo de Dio en la hebrea religio, devenanta el la hebrea \u05D9\u05D4\u05D5\u05D4Tiu dio estas priskribita kiel Dio unika, potenca kaj kreinta (Genezo 1), kaj perpakte ligita al la izraela popolo: justa kaj severa en la puno de kulpoj de la pentintoj, protektanta de unu popolo sed ju\u011Disto kaj sinjoro universala."@eo . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . "Jahve [jahw\u00E9], i svenskan ofta uttalat [jav\u00E9], \u00E4r en tentativ vokalisering av hebreiskans JHVH (Tetragrammaton, \u05D9\u05D4\u05D5\u05D4), det vill s\u00E4ga den abrahamitiska gudens namn Gud i Gamla testamentet. Denna vokalisering lanserades av Wilhelm Gesenius, och anses trolig av m\u00E5nga forskare. Egennamnet kan h\u00E4rledas till det hebreiska verbet h\u0101y\u0101h, \"att vara\" med subjekt i tredje person maskulinum singularis, vilket \u00E4r \"han \u00E4r\", \"han som \u00E4r\" eller \"[han,] den som \u00E4r\". Det g\u00F6r att Guds egennamn p\u00E5 vissa st\u00E4llen i Bibeln \u00F6vers\u00E4tts \"jag \u00E4r\". Guds namn f\u00F6rekommer 6828 g\u00E5nger i den hebreiska texten (f\u00F6rsta g\u00E5ngen i 1 Moseboken 2:4) med de fyra ovanst\u00E5ende bokst\u00E4ver som kallas tetragrammaton eller tetragrammet (av grekiskans tetra-, \"fyra\", och gramma, \"bokstav\"). Det har l\u00E4nge varit tradition att byta ut Guds egennamn mot olika titlar, till exempel \"Gud\", \"Herren\" eller \"Adonaj\". Namnet \u00F6vers\u00E4tts i Bibel 2000 med \"Herren\" och man kan d\u00E4rf\u00F6r inte i denna \u00F6vers\u00E4ttning avg\u00F6ra n\u00E4r ordet Jahve anv\u00E4nds eller n\u00E4r bara ordet \"Herre\" anv\u00E4nds, till skillnad fr\u00E5n Svenska Folkbibeln och 1917 \u00E5rs \u00F6vers\u00E4ttning d\u00E4r Jahve i m\u00E5nga fall \u00F6vers\u00E4tts \u201DHERREN\"."@sv . "\u042F\u0445\u0432\u0435"@ru . . . . "64244"^^ . . "( \uC774 \uBB38\uC11C\uB294 \uC720\uB300\uAD50 \uC131\uB9BD \uC774\uC804\uC758 \uC57C\uD6FC\uB97C \uC8FC\uB85C \uB2E4\uB8E8\uB294 \uBB38\uC11C\uC785\uB2C8\uB2E4. \uC720\uB300\uAD50 \uBC0F \uAE30\uB3C5\uAD50\uC758 \uC57C\uD6FC\uC5D0 \uB300\uD574\uC11C\uB294 \uB610\uB294 \uAE30\uB3C5\uAD50\uC758 \uD558\uB098\uB2D8 \uBB38\uC11C\uB97C \uCC38\uACE0\uD574 \uC8FC\uC2DC\uAE38 \uBC14\uB78D\uB2C8\uB2E4.)( \uC5EC\uD638\uC640 \uBB38\uC11C\uB97C \uCC38\uACE0\uD558\uC2ED\uC2DC\uC624.)\n\uC57C\uD6FC(\uD788\uBE0C\uB9AC\uC5B4: \u05D9\u05D4\u05D5\u05D4, \uC601\uC5B4: Yahweh)\uB294 \uBCF8\uB798 \uACE0\uB300 \uBD81\uC774\uC2A4\uB77C\uC5D8 \uC655\uAD6D\uACFC \uC720\uB2E4 \uC655\uAD6D\uC758 \uBBFC\uC871\uC2E0\uC73C\uB85C, \uC720\uB300\uAD50 \uBC0F \uAE30\uB3C5\uAD50\uC5D0\uC11C\uB294 \uC720\uC77C\uC2E0\uC744 \uC9C0\uCE6D\uD558\uB294 \uD45C\uD604\uC774 \uB418\uC5C8\uB2E4. \uADF8\uC758 \uC22D\uBC30\uC758 \uAE30\uC6D0\uC740 \uC801\uC5B4\uB3C4 \uCD08\uAE30 \uCCA0\uAE30 \uC2DC\uB300\uC5D0 \uC774\uB974\uBA70, \uB2E4\uC18C \uBE60\uB974\uC9C0\uB294 \uC54A\uB354\uB77C\uB3C4 \uD6C4\uAE30 \uCCAD\uB3D9\uAE30 \uC2DC\uB300\uB85C \uCD94\uC815\uB41C\uB2E4. \uAC00\uC7A5 \uC624\uB798\uB41C \uC131\uC11C \uBB38\uD5CC\uC5D0\uC11C \uADF8\uB294 \uC77C\uBC18\uC801\uC73C\uB85C \uB0A0\uC528\uC640 \uC804\uC7C1\uC2E0, \uB545\uC744 \uBE44\uC625\uD558\uAC8C \uD558\uACE0 \uC774\uC2A4\uB77C\uC5D8\uC758 \uC801\uB4E4\uC5D0 \uB300\uD56D\uD558\uC5EC \uD558\uB298 \uAD70\uB300\uB97C \uC774\uB044\uB294 \uC18D\uC131\uC744 \uAC00\uC9C0\uACE0 \uC788\uB2E4. \uB300\uBD80\uBD84\uC758 \uD559\uC790\uB4E4\uC740 \uB2F9\uC2DC \uC774\uC2A4\uB77C\uC5D8 \uBBFC\uC871\uC774 \uB2E4\uC2E0\uAD50\uB97C \uBBFF\uC5C8\uACE0 \uC5D8, \uC544\uC138\uB77C, \uBC14\uC54C\uC744 \uBE44\uB86F\uD55C \uB2E4\uC591\uD55C \uAC00\uB098\uC548 \uC2E0\uB4E4\uACFC \uC5EC\uC2E0\uB4E4\uACFC \uD568\uAED8 \uADF8\uB97C \uC22D\uBC30\uD588\uB2E4\uB294 \uACAC\uD574\uB97C \uAC16\uACE0 \uC788\uB2E4. \uD6C4\uAE30\uC5D0 \uC5D8\uACFC \uC57C\uD6FC\uAC00 \uC735\uD569\uB418\uC5B4 \uC5D8 \uC0E4\uB2E4\uC774\uC640 \uAC19\uC740 \uC5D8\uACFC \uAD00\uB828\uB41C \uBCC4\uBA85\uC774 \uC57C\uD6FC\uC5D0\uAC8C\uB9CC \uC801\uC6A9\uB418\uAC8C \uB418\uC5C8\uC73C\uBA70, \uBC14\uC54C\uACFC \uC544\uC138\uB77C\uC640 \uAC19\uC740 \uB2E4\uB978 \uC2E0\uB4E4\uACFC \uC5EC\uC2E0\uB4E4\uC774 \uC57C\uD6FC\uAD50\uC5D0 \uD761\uC218\uB418\uC5C8\uB2E4. \uADF8\uB7EC\uB098 \uB2E4\uB978 \uD559\uC790\uB4E4\uC5D0 \uB530\uB974\uBA74, \uC57C\uD6FC\uC5D0 \uB300\uD55C \uBC30\uD0C0\uC801 \uC22D\uBC30\uB294 \uBC14\uBE4C\uB860 \uC720\uC218 \uC774\uC804\uC5D0 \uB110\uB9AC \uD37C\uC838 \uC788\uC5C8\uACE0, \uC774\uB7EC\uD55C \uC774\uC2A4\uB77C\uC5D8\uC758 \uC77C\uC2E0\uC22D\uBC30\uB294 \uC774\uC2A4\uB77C\uC5D8 \uC655\uAD6D \uB4F1\uC7A5 \uC774\uC804\uC5D0\uB3C4 \uC874\uC7AC\uD588\uC744 \uC218 \uC788\uB2E4. \uCCA0\uAE30 \uC2DC\uB300 I\uC5D0\uC11C \uC57C\uD6FC\uC758 \uC22D\uBC30 \uC911\uC2EC\uC9C0\uB294 \uC2E4\uB85C\uC600\uB358 \uAC83\uC73C\uB85C \uBCF4\uC778\uB2E4. \uCCA0\uAE30 \uC2DC\uB300 II\uC5D0 \uC608\uB8E8\uC0B4\uB818\uC740 \uC2E0\uC774 \uC5B8\uC57D\uADA4\uAC00 \uBAA8\uC154\uC838 \uC788\uB358 \uC131\uC804\uC774 \uC788\uB294 \uC608\uB8E8\uC0B4\uB818\uC73C\uB85C \uB300\uCCB4\uB418\uC5C8\uB2E4."@ko . . "Yahweh"@fr . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . "\u042F\u0301\u0445\u0432\u0435, \u042F\u0301\u0433\u0432\u0435, \u0430\u043B\u044C\u0442\u0435\u0440\u043D\u0430\u0442\u0438\u0432\u043D\u043E\u0435 \u043F\u0440\u043E\u0447\u0442\u0435\u043D\u0438\u0435 \u2014 \u0418\u0435\u0433\u043E\u0301\u0432\u0430 (\u0434\u0440.-\u0435\u0432\u0440. \u200F\u05D9\u05D4\u05D5\u05D4\u200F\u200E) \u2014 \u043E\u0434\u043D\u043E \u0438\u0437 \u0438\u043C\u0451\u043D \u0411\u043E\u0433\u0430 \u0432 \u0438\u0443\u0434\u0430\u0438\u0437\u043C\u0435 \u0438 \u0445\u0440\u0438\u0441\u0442\u0438\u0430\u043D\u0441\u0442\u0432\u0435, \u043D\u0430\u0438\u0431\u043E\u043B\u0435\u0435 \u043F\u0440\u0438\u043D\u044F\u0442\u044B\u0435 \u0442\u043E\u043B\u043A\u043E\u0432\u0430\u043D\u0438\u044F \u0438\u043C\u0435\u043D\u0438 \u2014 \u00AB\u0422\u043E\u0442, \u041A\u0442\u043E \u0435\u0441\u0442\u044C, \u0441\u0443\u0449\u0435\u0441\u0442\u0432\u0443\u0435\u0442\u00BB, \u0438\u043B\u0438 \u00AB\u0414\u0430\u044E\u0449\u0438\u0439 \u0436\u0438\u0437\u043D\u044C, \u0431\u044B\u0442\u0438\u0435\u00BB. \u0412 \u0442\u0435\u0447\u0435\u043D\u0438\u0435 I \u0442\u044B\u0441\u044F\u0447\u0435\u043B\u0435\u0442\u0438\u044F \u0434\u043E \u043D. \u044D. \u0432 \u0438\u0443\u0434\u0430\u0438\u0437\u043C\u0435 \u0437\u0430\u043A\u0440\u0435\u043F\u0438\u043B\u0430\u0441\u044C \u0442\u0440\u0430\u0434\u0438\u0446\u0438\u044F \u043D\u0435 \u043F\u0440\u043E\u0438\u0437\u043D\u043E\u0441\u0438\u0442\u044C \u044D\u0442\u043E \u0438\u043C\u044F \u0432\u0441\u043B\u0443\u0445, \u0442\u0440\u0430\u043D\u0441\u043A\u0440\u0438\u043F\u0446\u0438\u044F \u00AB\u042F\u0445\u0432\u0435\u00BB \u2014 \u044D\u0442\u043E \u043E\u0431\u0449\u0435\u043F\u0440\u0438\u043D\u044F\u0442\u0430\u044F \u043D\u0430\u0443\u0447\u043D\u0430\u044F \u0440\u0435\u043A\u043E\u043D\u0441\u0442\u0440\u0443\u043A\u0446\u0438\u044F. \u0414\u0440\u0443\u0433\u0438\u0435 \u043D\u0430\u0438\u043C\u0435\u043D\u043E\u0432\u0430\u043D\u0438\u044F \u0411\u043E\u0433\u0430 \u2014 \u042D\u043B\u044C; \u042D\u043B\u043E\u0445\u0438\u043C, , \u0410\u0434\u043E\u043D\u0430\u0439, \u0421\u0430\u0432\u0430\u043E\u0444, \u0428\u0430\u0434\u0434\u0430\u0439. \u0412 \u0421\u0438\u043D\u043E\u0434\u0430\u043B\u044C\u043D\u043E\u043C \u043F\u0435\u0440\u0435\u0432\u043E\u0434\u0435 \u0442\u0435\u0442\u0440\u0430\u0433\u0440\u0430\u043C\u043C\u0430 YHWH \u043F\u0435\u0440\u0435\u0434\u0430\u0451\u0442\u0441\u044F \u043A\u0430\u043A \u00AB\u0418\u0435\u0433\u043E\u0432\u0430\u00BB (\u0418\u0441\u0445. 15:3) \u0438\u043B\u0438 \u0447\u0430\u0449\u0435 \u2014 \u00AB\u0413\u043E\u0441\u043F\u043E\u0434\u044C\u00BB."@ru . . . . . . . . . . . . "\u96C5\u5A01\uFF08\u82F1\u8A9E\uFF1AYahweh\uFF0C/\u02C8j\u0251\u02D0hwe\u026A/\u6216/\u02C8j\u0251\u02D0we\u026A/\uFF09\uFF0C\u53C8\u8B6F\u4E9E\u5A01\u6216\u4E9E\u547C\u5A01\uFF0C\u7336\u592A\u6559\u53CA\u57FA\u7763\u5B97\u6559\u5C0A\u5D07\u7684\u6700\u9AD8\u795E\u540D\u7A31\uFF0C\u7531\u56DB\u5B57\u795E\u540D\uFF08\u5E0C\u4F2F\u4F86\u8A9E\uFF1A\u05D9\u05D4\u05D5\u05D4\u200E\uFF0CYHVH/YHWH\uFF09\u52A0\u4E0A\u6BCD\u97F3\u7D44\u6210\uFF0C\u53E6\u4E00\u500B\u767C\u97F3\u6CD5\u70BA\u8036\u548C\u83EF\u3002\u5728\u4EE5\u8272\u5217\u738B\u570B\u8207\u7336\u592A\u738B\u570B\u6642\u671F\u51FA\u73FE\u3002"@zh . . . . . . . . . . . . "\u064A\u0647\u0648\u0647 \u0647\u0648 \u0627\u0644\u0625\u0644\u0647 \u0627\u0644\u0648\u0637\u0646\u064A \u0641\u064A \u0627\u0644\u0639\u0635\u0631 \u0627\u0644\u062D\u062F\u064A\u062F\u064A \u0644\u0645\u0645\u0627\u0644\u0643 \u0625\u0633\u0631\u0627\u0626\u064A\u0644 \u0648\u064A\u0647\u0648\u0630\u0627. \u0623\u0635\u0648\u0644\u0647 \u0645\u062A\u0646\u0627\u0632\u0639 \u0639\u0644\u064A\u0647\u0627\u060C \u0639\u0644\u0649 \u0627\u0644\u0631\u063A\u0645 \u0645\u0646 \u0623\u0646\u0647\u0627 \u062A\u0635\u0644 \u0625\u0644\u0649 \u0623\u0648\u0627\u0626\u0644 \u0627\u0644\u0639\u0635\u0631 \u0627\u0644\u062D\u062F\u064A\u062F\u064A \u0648\u062D\u062A\u0649 \u0627\u0644\u0628\u0631\u0648\u0646\u0632\u064A \u0627\u0644\u0645\u062A\u0623\u062E\u0631: \u0627\u0633\u0645\u0647 \u0642\u062F \u0628\u062F\u0623 \u0639\u0644\u0649 \u0627\u0644\u0623\u063A\u0644\u0628 \u0643\u0643\u0646\u064A\u0629 \u0644\u0644\u0625\u0644\u0647 \u0625\u064A\u0644 \u0645\u0646 \u0627\u0644\u0639\u0635\u0631 \u0627\u0644\u0628\u0631\u0648\u0646\u0632\u064A \u0641\u064A \u0643\u0646\u0639\u0627\u0646\u060C \u0648\u0644\u0643\u0646 \u0623\u0642\u062F\u0645 \u0630\u0643\u0631 \u0645\u0642\u0628\u0648\u0644 \u0644\u064A\u0647\u0648\u0647 \u0647\u0648 \u0641\u064A \u0627\u0644\u0646\u0635\u0648\u0635 \u0627\u0644\u0645\u0635\u0631\u064A\u0629 \u0627\u0644\u062A\u064A \u062A\u0634\u064A\u0631 \u0625\u0644\u0649 \u0627\u0633\u0645 \u0645\u0643\u0627\u0646 \u0645\u0645\u0627\u062B\u0644 \u0645\u0631\u062A\u0628\u0637 \u0628\u0628\u062F\u0648 \u0627\u0644\u0634\u0627\u0633\u0648 \u062C\u0646\u0648\u0628 \u0627\u0644\u0623\u0631\u062F\u0646. \u0641\u064A \u0623\u0642\u062F\u0645 \u0646\u0635\u0648\u0635 \u0627\u0644\u0643\u062A\u0627\u0628 \u0627\u0644\u0645\u0642\u062F\u0633\u060C \u064A\u0647\u0648\u0647 \u0647\u0648 \u00AB\u0645\u062D\u0627\u0631\u0628 \u0625\u0644\u0647\u064A\u00BB \u0646\u0645\u0648\u0630\u062C\u064A \u0645\u0646 \u0627\u0644\u0634\u0631\u0642 \u0627\u0644\u0623\u062F\u0646\u0649 \u0627\u0644\u0642\u062F\u064A\u0645\u060C \u0648\u064A\u0642\u0648\u062F \u00AB\u0627\u0644\u062C\u064A\u0634 \u0627\u0644\u0633\u0645\u0627\u0648\u064A\u00BB \u0636\u062F \u0623\u0639\u062F\u0627\u0621 \u0625\u0633\u0631\u0627\u0626\u064A\u0644\u061B \u0648\u0623\u0635\u0628\u062D \u0641\u064A \u0648\u0642\u062A \u0644\u0627\u062D\u0642 \u0627\u0644\u0625\u0644\u0647 \u0627\u0644\u0631\u0626\u064A\u0633\u064A \u0641\u064A \u0645\u0645\u0644\u0643\u0629 \u0625\u0633\u0631\u0627\u0626\u064A\u0644 \u0648\u064A\u0647\u0648\u0630\u0627\u060C \u0648\u0645\u0639 \u0645\u0631\u0648\u0631 \u0627\u0644\u0648\u0642\u062A \u062A\u0645 \u0627\u0644\u062A\u0631\u0648\u064A\u062C \u0644\u064A\u0647\u0648\u0647 \u0639\u0644\u0649 \u0623\u0646\u0647 \u0625\u0644\u0647 \u0627\u0644\u0643\u0648\u0646 \u0643\u0644\u0647\u060C \u0648\u064A\u0645\u062A\u0644\u0643 \u0643\u0644 \u0627\u0644\u0635\u0641\u0627\u062A \u0627\u0644\u0625\u064A\u062C\u0627\u0628\u064A\u0629 \u0627\u0644\u062A\u064A \u0646\u0633\u0628\u062A \u0633\u0627\u0628\u0642\u0627 \u0625\u0644\u0649 \u063A\u064A\u0631\u0647 \u0645\u0646 \u0627\u0644\u0622\u0644\u0647\u0629 \u0648\u0627\u0644\u0625\u0644\u0647\u0627\u062A. \u0628\u062D\u0644\u0648\u0644 \u0646\u0647\u0627\u064A\u0629 \u0627\u0644\u0645\u0646\u0641\u0649 \u0627\u0644\u0628\u0627\u0628\u0644\u064A (\u0627\u0644\u0642\u0631\u0646 6 \u0642\u0628\u0644 \u0627\u0644\u0645\u064A\u0644\u0627\u062F)\u060C \u062A\u0645 \u0646\u0641\u064A \u0648\u062C\u0648\u062F \u0627\u0644\u0622\u0644\u0647\u0629 \u0627\u0644\u0623\u062E\u0631\u0649 \u0645\u0646 \u0627\u0644\u0623\u0633\u0627\u0633 \u0648\u062A\u0645 \u0625\u0639\u0644\u0627\u0646 \u064A\u0647\u0648\u0647 \u062E\u0627\u0644\u0642 \u0627\u0644\u0643\u0648\u0646 \u0648\u0627\u0644\u0625\u0644\u0647 \u0627\u0644\u062D\u0642\u064A\u0642\u064A \u0644\u0643\u0644 \u0627\u0644\u0639\u0627\u0644\u0645."@ar . . . . . . . . . . . . . . . . . "34257"^^ . . . . "Jahve"@sv . . . "\u042F\u0433\u0432\u0435"@uk . . . . . . . . . . . . . . . "Yahweh is the national god of ancient Israel and Judah. The origins of his worship reach at least to the early Iron Age, and likely to the Late Bronze Age if not somewhat earlier, and in the oldest biblical literature he possesses attributes typically ascribed to weather and war deities, fructifying the land and leading the heavenly army against Israel's enemies. The early Israelites were polytheistic and worshipped Yahweh alongside a variety of Canaanite gods and goddesses, including El, Asherah and Baal. In later centuries, El and Yahweh became conflated and El-linked epithets such as El Shaddai came to be applied to Yahweh alone, and other gods and goddesses such as Baal and Asherah were absorbed into Yahwist religion. Towards the end of the Babylonian captivity, the very existence of foreign gods was denied, and Yahweh was proclaimed as the creator of the cosmos and the one true God of all the world, giving birth to Judaism, which has c. 14\u201315 million adherents today. During the Second Temple period, speaking the name of Yahweh in public became regarded as taboo, and Jews instead began to substitute other words, primarily adonai (\u05D0\u05B2\u05D3\u05B9\u05E0\u05B8\u05D9\u202C\u200E, \"my Lord\"). In Roman times, following the Siege of Jerusalem and destruction of its Temple, in 70 CE, the original pronunciation of the god's name was forgotten entirely. Yahweh is also invoked in Papyrus Amherst 63, and in Jewish or Jewish-influenced Greco-Egyptian magical texts from the 1st to 5th century CE."@en . . . . . . . . . . . . . . . "Yahweh (in ebraico: \u05D9\u05B7\u05D4\u05B0\u05D5\u05B6\u05D4\u200E?, anche Yahveh, in italiano anche Jahv\u00E8 o Iahv\u00E8; pronuncia Iav\u00E8, /ja\u02C8v\u025B/) \u00E8 il Dio nazionale del popolo ebraico, descritto nella Bibbia ebraica, e anche il Dio Padre della Trinit\u00E0 del Cristianesimo (che si fonda appunto sull'Ebraismo) e il Dio unico della terza religione abramitica, l'Islam. Il culto dedicatogli da parte degli ebrei \u00E8 attestato a partire dall'et\u00E0 del ferro nei regni ebraici di Israele e Giuda, insieme ad altre divinit\u00E0 della religione siro-palestinese, fra cui, in un primo momento, potrebbe aver avuto una consorte femminile, Asherah. L'incertezza \u00E8 dovuta alla difficolt\u00E0 di chiarire se i siti archeologici in cui Yahweh \u00E8 associato ad altre divinit\u00E0 siano siti ebraici o cananei e al fatto che \"Asherah\" potrebbe indicare non una dea ma un oggetto di culto. Dopo il periodo dell'esilio babilonese (VI secolo a.C.) Yahweh risulta con certezza essere stato promosso a dio unico nella religione ebraica, soppiantando definitivamente El (dio supremo delle religioni del Vicino Oriente) e assumendone gli attributi (tra cui gli epiteti El Shaddai, \"Dio Onnipotente\", ed El Elyon, \"Dio Altissimo\"). Nella Bibbia ebraica, nella quale quindi, secondo la tradizione esegetica, Yahweh ed El sono da interpretare come lo stesso Dio, egli \u00E8 descritto come potente e creatore (Genesi, 1), ma anche legato da un patto con la famiglia di Giacobbe: severo nel punire le colpe, attento verso i penitenti, a fasi alterne dio locale e dio universale, protettore del popolo d'Israele."@it . "\u30E4\u30CF\u30A6\u30A7\uFF08\u30D8\u30D6\u30E9\u30A4\u8A9E: \u05D9\u05D4\u05D5\u05D4\u200E\u3001\u30D5\u30A7\u30CB\u30AD\u30A2\u8A9E: \U00010909\U00010904\U00010905\U00010904\u3001: \U00010849\U00010844\U00010845\U00010844\u3001\u82F1\u8A9E: Yahweh\uFF09\u306F\u3001\u30E2\u30FC\u30BB\u306B\u5553\u793A\u3055\u308C\u305F\u795E\u306E\u540D\u3067\u3042\u308B\u3002\u65E7\u7D04\u8056\u66F8\u3084\u65B0\u7D04\u8056\u66F8\u7B49\u306B\u304A\u3051\u308B\u552F\u4E00\u795E\u3001\u4E07\u7269\u306E\u5275\u9020\u8005\u306E\u540D\u3067\u3082\u3042\u308B\u3002 \u3053\u306E\u540D\u306F\u30D8\u30D6\u30E9\u30A4\u8A9E\u306E4\u3064\u306E\u5B50\u97F3\u6587\u5B57\u3067\u69CB\u6210\u3055\u308C\u3001\u30C6\u30C8\u30E9\u30B0\u30E9\u30DE\u30C8\u30F3\uFF08\u53E4\u4EE3\u30AE\u30EA\u30B7\u30A2\u8A9E\u3067\u300C4\u3064\u306E\u6587\u5B57\u300D\u306E\u610F\uFF09\u307E\u305F\u306F\u8056\u56DB\u6587\u5B57\u3068\u547C\u3070\u308C\u308B\u3002\u3053\u306E\u540D\u524D\u306E\u6B63\u78BA\u306A\u767A\u97F3\u306F\u5206\u304B\u3063\u3066\u3044\u306A\u3044\u3002\u65E5\u672C\u8A9E\u3067\u306F\u30E4\u30FC\u30A6\u30A7\u3001\u30E4\u30FC\u30F4\u30A7\u3001\u30A8\u30DB\u30D0\u7B49\u3068\u3082\u8868\u8A18\u3055\u308C\u308B\u304C\u3001\u30A8\u30DB\u30D0\u306B\u3064\u3044\u3066\u73FE\u5728\u3067\u306F\u3057\u3070\u3057\u3070\u975E\u6B74\u53F2\u7684\u306A\u8AAD\u307F\u3001\u8AA4\u308A\u306A\u3044\u3057\u4E0D\u9069\u5207\u306A\u8AAD\u307F\u7B49\u3068\u4F4D\u7F6E\u4ED8\u3051\u3089\u308C\u308B\u3002 \u672C\u9805\u306B\u793A\u3059\u901A\u308A\u3001\u795E\u3092\u6307\u3059\u69D8\u3005\u306A\u8868\u73FE\u304C\u5B58\u5728\u3059\u308B\u304C\u3001\u7279\u306B\u610F\u56F3\u304C\u3042\u308B\u5834\u5408\u3092\u9664\u304D\u3001\u672C\u9805\u3067\u306E\u8868\u8A18\u306F\u52AA\u3081\u3066\u30E4\u30CF\u30A6\u30A7\u306B\u7D71\u4E00\u3059\u308B\u3002\u307E\u305F\u672C\u9805\u3067\u306F\u3001\u30E4\u30CF\u30A6\u30A7\u3092\u8868\u3059\u4ED6\u306E\u8A9E\u306B\u3064\u3044\u3066\u3082\u8FF0\u3079\u308B\u3002 \u300C\u30A2\u30C3\u30E9\u30FC\u30D5\u300D\u304A\u3088\u3073\u300C\u30A2\u30D6\u30E9\u30CF\u30E0\u306E\u5B97\u6559\u300D\u3082\u53C2\u7167"@ja . . "Jahwe (hebr. \u200F\u05D9\u05D4\u05D5\u05D4\u200E, JHWH) \u2013 B\u00F3g czczony w judaizmie i chrze\u015Bcija\u0144stwie, uwa\u017Cany za Istot\u0119 Najwy\u017Csz\u0105, pojmowany na spos\u00F3b monoteistyczny. Przynajmniej do czas\u00F3w Moj\u017Cesza (ok. XIII wiek p.n.e.), kt\u00F3remu wed\u0142ug Biblii imi\u0119 to mia\u0142o zosta\u0107 objawione, Hebrajczycy oddawali mu cze\u015B\u0107 jedynie na spos\u00F3b monolatrii \u2013 czcz\u0105c jedno b\u00F3stwo, lecz nie przecz\u0105c istnieniu innych b\u00F3stw. Wed\u0142ug cz\u0119\u015Bci wsp\u00F3\u0142czesnych uczonych kult Jahwe zosta\u0142 przej\u0119ty z wierze\u0144 ugaryckich. Przeczy temu tradycja elohistyczna. Imi\u0119 JHWH wyst\u0119puje w tek\u015Bcie masoreckim Starego Testamentu 6828 razy. W 25 przypadkach wyst\u0119puje w skr\u00F3conej, p\u00F3\u017Aniejszej formie J\u0101h. Poza Bibli\u0105 hebrajsk\u0105 znaleziono je na przyk\u0142ad na steli kr\u00F3la Meszy z IX/VIII wieku p.n.e. oraz w korespondencji z Lakisz z oko\u0142o 589 p.n.e. Imi\u0119 to jest cz\u0119\u015Bci\u0105 wyst\u0119puj\u0105cych w Biblii wielu imion nadawanych ludziom, jak Eliasz (hebr. Elijj\u00E1hu), Izajasz (Je\u0161a'jahu), Jezus (Jeh\u014D\u0161ua\u02BF) i wielu innych."@pl . . "Yahveh (hebreeraz: \u05D9\u05D4\u05D5\u05D4, YHWH), Yahweh, Yahve, Jah, Jahve, Jahveh edo Jehova Biblian erlijio judu-kristauen jainko nagusiak duen izen berezia da. Bibliaren arabera, bere hebreerazko era Jaungoikoak bere buruaz hitz egiteko erabiltzen duen hitza da, bere esanahia Jaungoikoaren izatearen deskribapena izanik: Errespetuaren errespetuz, hebrearrek ez zuten izen sakratua esaten, beraz, bere ahoskera ezezaguna da eta irakurtzean Adonai \u2013hots, Jauna\u2013 hitzaz ordezkatzen zuten."@eu . . . . . . . . . . . . . . "( \uC774 \uBB38\uC11C\uB294 \uC720\uB300\uAD50 \uC131\uB9BD \uC774\uC804\uC758 \uC57C\uD6FC\uB97C \uC8FC\uB85C \uB2E4\uB8E8\uB294 \uBB38\uC11C\uC785\uB2C8\uB2E4. \uC720\uB300\uAD50 \uBC0F \uAE30\uB3C5\uAD50\uC758 \uC57C\uD6FC\uC5D0 \uB300\uD574\uC11C\uB294 \uB610\uB294 \uAE30\uB3C5\uAD50\uC758 \uD558\uB098\uB2D8 \uBB38\uC11C\uB97C \uCC38\uACE0\uD574 \uC8FC\uC2DC\uAE38 \uBC14\uB78D\uB2C8\uB2E4.)( \uC5EC\uD638\uC640 \uBB38\uC11C\uB97C \uCC38\uACE0\uD558\uC2ED\uC2DC\uC624.)\n\uC57C\uD6FC(\uD788\uBE0C\uB9AC\uC5B4: \u05D9\u05D4\u05D5\u05D4, \uC601\uC5B4: Yahweh)\uB294 \uBCF8\uB798 \uACE0\uB300 \uBD81\uC774\uC2A4\uB77C\uC5D8 \uC655\uAD6D\uACFC \uC720\uB2E4 \uC655\uAD6D\uC758 \uBBFC\uC871\uC2E0\uC73C\uB85C, \uC720\uB300\uAD50 \uBC0F \uAE30\uB3C5\uAD50\uC5D0\uC11C\uB294 \uC720\uC77C\uC2E0\uC744 \uC9C0\uCE6D\uD558\uB294 \uD45C\uD604\uC774 \uB418\uC5C8\uB2E4. \uADF8\uC758 \uC22D\uBC30\uC758 \uAE30\uC6D0\uC740 \uC801\uC5B4\uB3C4 \uCD08\uAE30 \uCCA0\uAE30 \uC2DC\uB300\uC5D0 \uC774\uB974\uBA70, \uB2E4\uC18C \uBE60\uB974\uC9C0\uB294 \uC54A\uB354\uB77C\uB3C4 \uD6C4\uAE30 \uCCAD\uB3D9\uAE30 \uC2DC\uB300\uB85C \uCD94\uC815\uB41C\uB2E4. \uAC00\uC7A5 \uC624\uB798\uB41C \uC131\uC11C \uBB38\uD5CC\uC5D0\uC11C \uADF8\uB294 \uC77C\uBC18\uC801\uC73C\uB85C \uB0A0\uC528\uC640 \uC804\uC7C1\uC2E0, \uB545\uC744 \uBE44\uC625\uD558\uAC8C \uD558\uACE0 \uC774\uC2A4\uB77C\uC5D8\uC758 \uC801\uB4E4\uC5D0 \uB300\uD56D\uD558\uC5EC \uD558\uB298 \uAD70\uB300\uB97C \uC774\uB044\uB294 \uC18D\uC131\uC744 \uAC00\uC9C0\uACE0 \uC788\uB2E4. \uB300\uBD80\uBD84\uC758 \uD559\uC790\uB4E4\uC740 \uB2F9\uC2DC \uC774\uC2A4\uB77C\uC5D8 \uBBFC\uC871\uC774 \uB2E4\uC2E0\uAD50\uB97C \uBBFF\uC5C8\uACE0 \uC5D8, \uC544\uC138\uB77C, \uBC14\uC54C\uC744 \uBE44\uB86F\uD55C \uB2E4\uC591\uD55C \uAC00\uB098\uC548 \uC2E0\uB4E4\uACFC \uC5EC\uC2E0\uB4E4\uACFC \uD568\uAED8 \uADF8\uB97C \uC22D\uBC30\uD588\uB2E4\uB294 \uACAC\uD574\uB97C \uAC16\uACE0 \uC788\uB2E4. \uD6C4\uAE30\uC5D0 \uC5D8\uACFC \uC57C\uD6FC\uAC00 \uC735\uD569\uB418\uC5B4 \uC5D8 \uC0E4\uB2E4\uC774\uC640 \uAC19\uC740 \uC5D8\uACFC \uAD00\uB828\uB41C \uBCC4\uBA85\uC774 \uC57C\uD6FC\uC5D0\uAC8C\uB9CC \uC801\uC6A9\uB418\uAC8C \uB418\uC5C8\uC73C\uBA70, \uBC14\uC54C\uACFC \uC544\uC138\uB77C\uC640 \uAC19\uC740 \uB2E4\uB978 \uC2E0\uB4E4\uACFC \uC5EC\uC2E0\uB4E4\uC774 \uC57C\uD6FC\uAD50\uC5D0 \uD761\uC218\uB418\uC5C8\uB2E4. \uADF8\uB7EC\uB098 \uB2E4\uB978 \uD559\uC790\uB4E4\uC5D0 \uB530\uB974\uBA74, \uC57C\uD6FC\uC5D0 \uB300\uD55C \uBC30\uD0C0\uC801 \uC22D\uBC30\uB294 \uBC14\uBE4C\uB860 \uC720\uC218 \uC774\uC804\uC5D0 \uB110\uB9AC \uD37C\uC838 \uC788\uC5C8\uACE0, \uC774\uB7EC\uD55C \uC774\uC2A4\uB77C\uC5D8\uC758 \uC77C\uC2E0\uC22D\uBC30\uB294 \uC774\uC2A4\uB77C\uC5D8 \uC655\uAD6D \uB4F1\uC7A5 \uC774\uC804\uC5D0\uB3C4 \uC874\uC7AC\uD588\uC744 \uC218 \uC788\uB2E4. \uCCA0\uAE30 \uC2DC\uB300 I\uC5D0\uC11C \uC57C\uD6FC\uC758 \uC22D\uBC30 \uC911\uC2EC\uC9C0\uB294 \uC2E4\uB85C\uC600\uB358 \uAC83\uC73C\uB85C \uBCF4\uC778\uB2E4. \uCCA0\uAE30 \uC2DC\uB300 II\uC5D0 \uC608\uB8E8\uC0B4\uB818\uC740 \uC2E0\uC774 \uC5B8\uC57D\uADA4\uAC00 \uBAA8\uC154\uC838 \uC788\uB358 \uC131\uC804\uC774 \uC788\uB294 \uC608\uB8E8\uC0B4\uB818\uC73C\uB85C \uB300\uCCB4\uB418\uC5C8\uB2E4. \uBC14\uBE4C\uB860 \uC720\uC218\uAC00 \uB05D\uB0A0 \uBB34\uB835 \uC774\uBC29 \uC2E0\uB4E4\uC758 \uC874\uC7AC \uC790\uCCB4\uAC00 \uBD80\uC815\uB418\uC5C8\uACE0, \uC57C\uD6FC\uB294 \uC6B0\uC8FC\uC758 \uCC3D\uC870\uC8FC\uC774\uC790 \uC628 \uC138\uC0C1\uC758 \uC720\uC77C\uD558\uC2E0 \uCC38 \uD558\uB098\uB2D8\uC73C\uB85C \uC120\uD3EC\uB418\uC5B4 \uC720\uB300\uAD50\uB97C \uD0C4\uC0DD\uC2DC\uCF30\uB2E4. \uC81C2\uC131\uC804 \uC2DC\uB300\uC5D0 \uACF5\uACF5\uC7A5\uC18C\uC5D0\uC11C \uC5EC\uD638\uC640\uC758 \uC774\uB984\uC744 \uB9D0\uD558\uB294 \uAC83\uC774 \uAE08\uAE30\uC2DC\uB418\uC790, \uC720\uB300\uC778\uB4E4\uC740 \uADF8 \uB300\uC2E0 \uC8FC\uB85C \uC544\uB3C4\uB098\uC774(Adonai)\uB77C\uB294 \uB2E4\uB978 \uB9D0\uB85C \uB300\uCCB4\uD558\uAE30 \uC2DC\uC791\uD588\uB2E4. \uB85C\uB9C8 \uC2DC\uB300\uC778 \uC11C\uAE30 70\uB144\uC5D0 \uC608\uB8E8\uC0B4\uB818\uC774 \uD3EC\uC704\uB418\uC5B4 \uC131\uC804\uC774 \uD30C\uAD34\uB41C \uC774\uD6C4, \uC2E0\uC758 \uC6D0\uB798 \uBC1C\uC74C\uC740 \uC644\uC804\uD788 \uC78A\uD600\uC84C\uB2E4. \uC57C\uD6FC\uB294 \uC560\uBA38\uC2A4\uD2B8 \uD30C\uD53C\uB8E8\uC2A4 63\uACFC \uC720\uB300\uAD50 \uB610\uB294 \uC720\uB300\uAD50\uC758 \uC601\uD5A5\uC744 \uBC1B\uC740 \uC11C\uAE30 1\uC138\uAE30\uBD80\uD130 5\uC138\uAE30\uAE4C\uC9C0\uC758 \uADF8\uB9AC\uC2A4-\uC774\uC9D1\uD2B8 \uB9C8\uBC95 \uBB38\uD5CC\uC5D0\uC11C\uB3C4 \uC5B8\uAE09\uB418\uC5C8\uB2E4."@ko . . . . . . . . . . "Yahweh is the national god of ancient Israel and Judah. The origins of his worship reach at least to the early Iron Age, and likely to the Late Bronze Age if not somewhat earlier, and in the oldest biblical literature he possesses attributes typically ascribed to weather and war deities, fructifying the land and leading the heavenly army against Israel's enemies. The early Israelites were polytheistic and worshipped Yahweh alongside a variety of Canaanite gods and goddesses, including El, Asherah and Baal. In later centuries, El and Yahweh became conflated and El-linked epithets such as El Shaddai came to be applied to Yahweh alone, and other gods and goddesses such as Baal and Asherah were absorbed into Yahwist religion."@en . . . . . . "Jahwe"@pl . . . . "\u039F \u0393\u03B9\u03B1\u03C7\u03B2\u03AD (\u03C0\u03B1\u03BB\u03B1\u03B9\u03CC \u03B5\u03B2\u03C1\u03B1\u03CA\u03BA\u03CC \u03B1\u03BB\u03C6\u03AC\u03B2\u03B7\u03C4\u03BF: \U00010909\U00010904\U00010905\U00010904, \u03B1\u03BD\u03B1\u03BA\u03B1\u03C4\u03B1\u03C3\u03BA\u03B5\u03C5\u03B1\u03C3\u03BC\u03AD\u03BD\u03BF \u03C9\u03C2 \u05D9\u05B7\u05D4\u05B0\u05D5\u05B6\u05D4\u200E) \u03AE\u03C4\u03B1\u03BD \u03BF \u03B5\u03B8\u03BD\u03B9\u03BA\u03CC\u03C2 \u03B8\u03B5\u03CC\u03C2 \u03C4\u03BF\u03C5 \u03B1\u03C1\u03C7\u03B1\u03AF\u03BF\u03C5 \u03B2\u03B1\u03C3\u03B9\u03BB\u03B5\u03AF\u03BF\u03C5 \u03C4\u03BF\u03C5 \u0399\u03C3\u03C1\u03B1\u03AE\u03BB \u03BA\u03B1\u03B9 \u03C4\u03B7\u03C2 \u0399\u03BF\u03C5\u03B4\u03B1\u03AF\u03B1\u03C2. \u0397 \u03C0\u03C1\u03BF\u03AD\u03BB\u03B5\u03C5\u03C3\u03B7 \u03C4\u03B7\u03C2 \u03BB\u03B1\u03C4\u03C1\u03B5\u03AF\u03B1\u03C2 \u03C4\u03BF\u03C5 \u03B1\u03BD\u03AC\u03B3\u03B5\u03C4\u03B1\u03B9 \u03BC\u03B5\u03C4\u03B1\u03BE\u03CD \u03C4\u03B7\u03C2 \u03C0\u03C1\u03CE\u03B9\u03BC\u03B7\u03C2 \u03B5\u03C0\u03BF\u03C7\u03AE \u03C4\u03BF\u03C5 \u03A3\u03B9\u03B4\u03AE\u03C1\u03BF\u03C5 \u03BA\u03B1\u03B9 \u03CD\u03C3\u03C4\u03B5\u03C1\u03B7\u03C2 \u03B5\u03C0\u03BF\u03C7\u03AE\u03C2 \u03C4\u03BF\u03C5 \u03A7\u03B1\u03BB\u03BA\u03BF\u03CD \u03AE \u03BA\u03B1\u03B9 \u03BD\u03C9\u03C1\u03AF\u03C4\u03B5\u03C1\u03B1. \u03A3\u03C4\u03B1 \u03B1\u03C1\u03C7\u03B1\u03B9\u03CC\u03C4\u03B5\u03C1\u03B1 \u03B2\u03B9\u03B2\u03BB\u03B9\u03BA\u03AC \u03BA\u03B5\u03AF\u03BC\u03B5\u03BD\u03B1 \u03BA\u03B1\u03C4\u03AD\u03C7\u03B5\u03B9 \u03B9\u03B4\u03B9\u03CC\u03C4\u03B7\u03C4\u03B5\u03C2 \u03C0\u03BF\u03C5 \u03B1\u03C0\u03BF\u03B4\u03AF\u03B4\u03BF\u03BD\u03C4\u03B1\u03B9 \u03C3\u03C5\u03BD\u03AE\u03B8\u03C9\u03C2 \u03C3\u03B5 \u03B8\u03B5\u03CC\u03C4\u03B7\u03C4\u03B5\u03C2 \u03C4\u03B7\u03C2 \u03C6\u03CD\u03C3\u03B7\u03C2 \u03BA\u03B1\u03B9 \u03C4\u03BF\u03C5 \u03C0\u03BF\u03BB\u03AD\u03BC\u03BF\u03C5, \u03CC\u03C0\u03C9\u03C2 \u03B7 \u03BA\u03B1\u03C1\u03C0\u03BF\u03C6\u03BF\u03C1\u03AF\u03B1 \u03C4\u03B7\u03C2 \u03B3\u03B7\u03C2 \u03BA\u03B1\u03B9 \u03B7 \u03BA\u03B1\u03B8\u03BF\u03B4\u03AE\u03B3\u03B7\u03C3\u03B7 \u03C4\u03BF\u03C5 \u03BF\u03C5\u03C1\u03AC\u03BD\u03B9\u03BF\u03C5 \u03C3\u03C4\u03C1\u03B1\u03C4\u03BF\u03CD \u03B5\u03BD\u03B1\u03BD\u03C4\u03AF\u03BF\u03BD \u03C4\u03C9\u03BD \u03B5\u03C7\u03B8\u03C1\u03CE\u03BD \u03C4\u03BF\u03C5 \u0399\u03C3\u03C1\u03B1\u03AE\u03BB. \u03A3\u03CD\u03BC\u03C6\u03C9\u03BD\u03B1 \u03BC\u03B5 \u03C4\u03B7\u03BD \u03B5\u03C0\u03B9\u03BA\u03C1\u03B1\u03C4\u03AD\u03C3\u03C4\u03B5\u03C1\u03B7 \u03AC\u03C0\u03BF\u03C8\u03B7 \u03C4\u03C9\u03BD \u03BC\u03B5\u03BB\u03B5\u03C4\u03B7\u03C4\u03CE\u03BD, \u03BF\u03B9 \u0399\u03C3\u03C1\u03B1\u03B7\u03BB\u03AF\u03C4\u03B5\u03C2 \u03C4\u03B7\u03C2 \u03B5\u03C0\u03BF\u03C7\u03AE\u03C2 \u03B1\u03C3\u03C0\u03AC\u03B6\u03BF\u03BD\u03C4\u03B1\u03BD \u03C4\u03B7\u03BD \u03C0\u03BF\u03BB\u03C5\u03B8\u03B5\u03CA\u03C3\u03C4\u03B9\u03BA\u03AE \u03A7\u03B1\u03BD\u03B1\u03B1\u03BD\u03B9\u03C4\u03B9\u03BA\u03AE \u03B8\u03C1\u03B7\u03C3\u03BA\u03B5\u03AF\u03B1 \u03BA\u03B1\u03B9 \u03BB\u03AC\u03C4\u03C1\u03B5\u03C5\u03B1\u03BD \u03C4\u03BF\u03BD \u0393\u03B9\u03B1\u03C7\u03B2\u03AD \u03C0\u03B1\u03C1\u03AC\u03BB\u03BB\u03B7\u03BB\u03B1 \u03BC\u03B5 \u03C4\u03BF\u03BD \u0395\u03BB, \u03C4\u03B7\u03BD \u0391\u03C3\u03B5\u03C1\u03AC, \u03C4\u03BF\u03BD \u0392\u03AC\u03B1\u03BB \u03BA\u03B1\u03B9 \u03AC\u03BB\u03BB\u03B5\u03C2 \u03A7\u03B1\u03BD\u03B1\u03B1\u03BD\u03B9\u03BA\u03C4\u03B9\u03BA\u03AD\u03C2 \u03B8\u03B5\u03CC\u03C4\u03B7\u03C4\u03B5\u03C2. \u03A3\u03C4\u03BF\u03C5\u03C2 \u03BC\u03B5\u03C4\u03B1\u03B3\u03B5\u03BD\u03AD\u03C3\u03C4\u03B5\u03C1\u03BF\u03C5\u03C2 \u03B1\u03B9\u03CE\u03BD\u03B5\u03C2, \u03BF \u0395\u03BB \u03BA\u03B1\u03B9 \u03BF \u0393\u03B9\u03B1\u03C7\u03B2\u03AD \u03C3\u03C5\u03B3\u03C7\u03C9\u03BD\u03B5\u03CD\u03C4\u03B7\u03BA\u03B1\u03BD \u03BA\u03B1\u03B9 \u03C4\u03B9\u03BC\u03B7\u03C4\u03B9\u03BA\u03AC \u03B5\u03C0\u03AF\u03B8\u03B5\u03C4\u03B1 \u03C0\u03BF\u03C5 \u03C0\u03B5\u03C1\u03B9\u03B5\u03AF\u03C7\u03B1\u03BD \u03C4\u03B7\u03BD \u03BB\u03AD\u03BE\u03B7 \u0395\u03BB, \u03CC\u03C0\u03C9\u03C2 \u03C4\u03BF \u0395\u03BB \u03A3\u03B1\u03BD\u03C4\u03AC\u03B9 (\u05D0\u05B5\u05DC \u05E9\u05B7\u05C1\u05D3\u05B7\u05BC\u05D9\u200E \u00AB\u0398\u03B5\u03CC\u03C2 \u03A0\u03B1\u03BD\u03C4\u03BF\u03BA\u03C1\u03AC\u03C4\u03C9\u03C1\u00BB), \u03AC\u03C1\u03C7\u03B9\u03C3\u03B1\u03BD \u03BD\u03B1 \u03B1\u03C0\u03BF\u03B4\u03AF\u03B4\u03BF\u03BD\u03C4\u03B1\u03B9 \u03B1\u03C0\u03BF\u03BA\u03BB\u03B5\u03B9\u03C3\u03C4\u03B9\u03BA\u03AC \u03C3\u03C4\u03BF\u03BD \u0393\u03B9\u03B1\u03C7\u03B2\u03AD. \u039F\u03B9 \u03B4\u03B9\u03AC\u03C6\u03BF\u03C1\u03B5\u03C2 \u03AC\u03BB\u03BB\u03B5\u03C2 \u03B8\u03B5\u03CC\u03C4\u03B7\u03C4\u03B5\u03C2 \u03B5\u03BD\u03C3\u03C9\u03BC\u03B1\u03C4\u03CE\u03B8\u03B7\u03BA\u03B1\u03BD \u03C3\u03C4\u03BF\u03BD \u0399\u03B5\u03C7\u03C9\u03B2\u03B9\u03C3\u03BC\u03CC, \u03C4\u03B7\u03BD \u03B1\u03C1\u03C7\u03B1\u03AF\u03B1 \u03B8\u03C1\u03B7\u03C3\u03BA\u03B5\u03AF\u03B1 \u03C4\u03BF\u03C5 \u0399\u03C3\u03C1\u03B1\u03AE\u03BB, \u03C3\u03C4\u03B7\u03BD \u03BF\u03C0\u03BF\u03AF\u03B1 \u03BF \u0393\u03B9\u03B1\u03C7\u03B2\u03AD \u03B5\u03AF\u03C7\u03B5 \u03C0\u03B5\u03C1\u03AF\u03BF\u03C0\u03C4\u03B7 \u03B8\u03AD\u03C3\u03B7 \u03C7\u03C9\u03C1\u03AF\u03C2 \u03CC\u03BC\u03C9\u03C2 \u03BD\u03B1 \u03B1\u03C0\u03BF\u03C1\u03C1\u03AF\u03C0\u03C4\u03B5\u03C4\u03B1\u03B9 \u03B1\u03BA\u03CC\u03BC\u03B7 \u03BF \u03C0\u03BF\u03BB\u03C5\u03B8\u03B5\u03CA\u03C3\u03BC\u03CC\u03C2. \u03A3\u03CD\u03BC\u03C6\u03C9\u03BD\u03B1 \u03BC\u03B5 \u03AC\u03BB\u03BB\u03BF\u03C5\u03C2 \u03BC\u03B5\u03BB\u03B5\u03C4\u03B7\u03C4\u03AD\u03C2, \u03B7 \u03B1\u03C0\u03BF\u03BA\u03BB\u03B5\u03B9\u03C3\u03C4\u03B9\u03BA\u03AE \u03BB\u03B1\u03C4\u03C1\u03B5\u03AF\u03B1 \u03C4\u03BF\u03C5 \u0393\u03B9\u03B1\u03C7\u03B2\u03AD \u03AE\u03C4\u03B1\u03BD \u03B5\u03C5\u03C1\u03AD\u03C9\u03C2 \u03B4\u03B9\u03B1\u03B4\u03B5\u03B4\u03BF\u03BC\u03AD\u03BD\u03B7 \u03C0\u03C1\u03B9\u03BD \u03B1\u03C0\u03CC \u03C4\u03B7 \u0392\u03B1\u03B2\u03C5\u03BB\u03C9\u03BD\u03B9\u03B1\u03BA\u03AE \u03B5\u03BE\u03BF\u03C1\u03AF\u03B1 \u03BA\u03B1\u03B9 \u03BF \u0399\u03C3\u03C1\u03B1\u03B7\u03BB\u03B9\u03C4\u03B9\u03BA\u03CC\u03C2 \u03BC\u03BF\u03BD\u03BF\u03B8\u03B5\u03CA\u03C3\u03BC\u03CC\u03C2 \u03BC\u03C0\u03BF\u03C1\u03B5\u03AF \u03BD\u03B1 \u03C5\u03C0\u03AE\u03C1\u03C7\u03B5 \u03B1\u03BA\u03CC\u03BC\u03B7 \u03BA\u03B1\u03B9 \u03C0\u03C1\u03B9\u03BD \u03B1\u03C0\u03CC \u03C4\u03B7\u03BD \u03AC\u03BD\u03BF\u03B4\u03BF \u03C4\u03B7\u03C2 \u0397\u03BD\u03C9\u03BC\u03AD\u03BD\u03B7\u03C2 \u039C\u03BF\u03BD\u03B1\u03C1\u03C7\u03AF\u03B1\u03C2. \u039A\u03B1\u03C4\u03AC \u03C4\u03BF \u03B4\u03B5\u03CD\u03C4\u03B5\u03C1\u03BF \u03BC\u03B9\u03C3\u03CC \u03C4\u03B7\u03C2 \u03B5\u03C0\u03BF\u03C7\u03AE\u03C2 \u03C4\u03BF\u03C5 \u03A3\u03B9\u03B4\u03AE\u03C1\u03BF\u03C5, \u03C4\u03BF \u03BA\u03AD\u03BD\u03C4\u03C1\u03BF \u03BB\u03B1\u03C4\u03C1\u03B5\u03AF\u03B1\u03C2 \u03C4\u03BF\u03C5 \u0393\u03B9\u03B1\u03C7\u03B2\u03AD \u03B5\u03AF\u03C7\u03B5 \u03B3\u03AF\u03BD\u03B5\u03B9 \u03B7 \u0399\u03B5\u03C1\u03BF\u03C5\u03C3\u03B1\u03BB\u03AE\u03BC. \u0395\u03BA\u03B5\u03AF \u03BF \u03B8\u03B5\u03CC\u03C2 \u03C6\u03C5\u03BB\u03B1\u03C3\u03C3\u03CC\u03C4\u03B1\u03BD \u03BC\u03AD\u03C3\u03B1 \u03C3\u03C4\u03BF\u03BD \u039D\u03B1\u03CC \u03C0\u03BF\u03C5 \u03C0\u03B5\u03C1\u03B9\u03B5\u03AF\u03C7\u03B5 \u03C4\u03B7\u03BD \u039A\u03B9\u03B2\u03C9\u03C4\u03CC \u03C4\u03B7\u03C2 \u0394\u03B9\u03B1\u03B8\u03AE\u03BA\u03B7\u03C2. \u039A\u03B1\u03C4\u03AC \u03C4\u03BF \u03C4\u03AD\u03BB\u03BF\u03C2 \u03C4\u03B7\u03C2 \u0392\u03B1\u03B2\u03C5\u03BB\u03C9\u03BD\u03B9\u03B1\u03BA\u03AE\u03C2 \u03B1\u03B9\u03C7\u03BC\u03B1\u03BB\u03C9\u03C3\u03AF\u03B1\u03C2, \u03BF\u03B9 \u0399\u03C3\u03C1\u03B1\u03B7\u03BB\u03AF\u03C4\u03B5\u03C2 \u03B1\u03C1\u03BD\u03BF\u03CD\u03BD\u03C4\u03B1\u03BD \u03C4\u03B7\u03BD \u03BB\u03B1\u03C4\u03C1\u03B5\u03AF\u03B1 \u03BE\u03AD\u03BD\u03C9\u03BD \u03B8\u03B5\u03CE\u03BD \u03BA\u03B1\u03B9 \u03BF \u0393\u03B9\u03B1\u03C7\u03B2\u03AD \u03B1\u03BD\u03B1\u03BA\u03B7\u03C1\u03CD\u03C7\u03B8\u03B7\u03BA\u03B5 \u03B4\u03B7\u03BC\u03B9\u03BF\u03C5\u03C1\u03B3\u03CC\u03C2 \u03C4\u03BF\u03C5 \u03C3\u03CD\u03BC\u03C0\u03B1\u03BD\u03C4\u03BF\u03C2 \u03BA\u03B1\u03B9 \u03BF \u03AD\u03BD\u03B1\u03C2 \u03B1\u03BB\u03B7\u03B8\u03B9\u03BD\u03CC\u03C2 \u03B8\u03B5\u03CC\u03C2 \u03C4\u03BF\u03C5 \u03BA\u03CC\u03C3\u03BC\u03BF\u03C5, \u03B8\u03AD\u03C4\u03BF\u03BD\u03C4\u03B1\u03C2 \u03C4\u03B1 \u03B8\u03B5\u03BC\u03AD\u03BB\u03B9\u03B1 \u03C4\u03BF\u03C5 \u0399\u03BF\u03C5\u03B4\u03B1\u03CA\u03C3\u03BC\u03BF\u03CD. \u039A\u03B1\u03C4\u03AC \u03C4\u03B7\u03BD \u03C0\u03B5\u03C1\u03AF\u03BF\u03B4\u03BF \u03C4\u03BF\u03C5 \u0394\u03B5\u03CD\u03C4\u03B5\u03C1\u03BF\u03C5 \u039D\u03B1\u03BF\u03CD, \u03B7 \u03B1\u03BD\u03B1\u03C6\u03BF\u03C1\u03AC \u03C4\u03BF\u03C5 \u03BF\u03BD\u03CC\u03BC\u03B1\u03C4\u03BF\u03C2 \u03C4\u03BF\u03C5 \u0398\u03B5\u03BF\u03CD \u03B1\u03C0\u03B1\u03B3\u03BF\u03C1\u03B5\u03CD\u03C4\u03B7\u03BA\u03B5 \u03BA\u03B1\u03B9 \u03AC\u03C1\u03C7\u03B9\u03C3\u03B5 \u03BD\u03B1 \u03C5\u03C0\u03BF\u03BA\u03B1\u03B8\u03AF\u03C3\u03C4\u03B1\u03C4\u03B1\u03B9 \u03B1\u03C0\u03CC \u03BB\u03AD\u03BE\u03B5\u03B9\u03C2, \u03CC\u03C0\u03C9\u03C2 \u0391\u03B4\u03BF\u03BD\u03AC\u03B9 (\u05D0\u05B2\u05D3\u05B9\u05E0\u05B8\u05D9\u202C\u200E \u00AB\u039A\u03CD\u03C1\u03B9\u03BF\u03C2\u00BB). \u03A3\u03C4\u03B7\u03BD \u03A1\u03C9\u03BC\u03B1\u03CA\u03BA\u03AE \u03BA\u03B1\u03C4\u03AC\u03BA\u03C4\u03B7\u03C3\u03B7 \u03BA\u03B1\u03B9 \u03BC\u03B5\u03C4\u03AC \u03C4\u03B7\u03BD \u03C0\u03BF\u03BB\u03B9\u03BF\u03C1\u03BA\u03AF\u03B1 \u03C4\u03B7\u03C2 \u0399\u03B5\u03C1\u03BF\u03C5\u03C3\u03B1\u03BB\u03AE\u03BC \u03C4\u03BF 70 \u03BC.\u03A7. \u03B7 \u03B1\u03C1\u03C7\u03B9\u03BA\u03AE \u03C0\u03C1\u03BF\u03C6\u03BF\u03C1\u03AC \u03C4\u03BF\u03C5 \u03BF\u03BD\u03CC\u03BC\u03B1\u03C4\u03BF\u03C2 \u03C4\u03BF\u03C5 \u0398\u03B5\u03BF\u03CD \u03B5\u03AF\u03C7\u03B5 \u03BE\u03B5\u03C7\u03B1\u03C3\u03C4\u03B5\u03AF \u03BF\u03BB\u03BF\u03BA\u03BB\u03B7\u03C1\u03C9\u03C4\u03B9\u03BA\u03AC."@el . . . . . . . . . . . . . . . . "Biblia Javeo"@eo . . . . . . . . . "Yahweh"@en . . . . . . . . . . . . . "Yahweh\u200B es una deidad que fue el dios nacional del antiguo Israel y Jud\u00E1 durante la Edad del Hierro.\u200BSe discuten sus or\u00EDgenes y el desarrollo de su culto, dado que se carece de textos anteriores al siglo IX a. C. Los mismos, en su mayor\u00EDa parte de la Biblia, han sido modificados y reinterpretados; la arqueolog\u00EDa, la cr\u00EDtica textual y la epigrafia procuran dar una imagen de esta deidad seg\u00FAn los m\u00E9todos hist\u00F3ricos.\u200B"@es . . "Jahve [jahw\u00E9], i svenskan ofta uttalat [jav\u00E9], \u00E4r en tentativ vokalisering av hebreiskans JHVH (Tetragrammaton, \u05D9\u05D4\u05D5\u05D4), det vill s\u00E4ga den abrahamitiska gudens namn Gud i Gamla testamentet. Denna vokalisering lanserades av Wilhelm Gesenius, och anses trolig av m\u00E5nga forskare. Egennamnet kan h\u00E4rledas till det hebreiska verbet h\u0101y\u0101h, \"att vara\" med subjekt i tredje person maskulinum singularis, vilket \u00E4r \"han \u00E4r\", \"han som \u00E4r\" eller \"[han,] den som \u00E4r\". Det g\u00F6r att Guds egennamn p\u00E5 vissa st\u00E4llen i Bibeln \u00F6vers\u00E4tts \"jag \u00E4r\"."@sv . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . "Yahweh\u200B es una deidad que fue el dios nacional del antiguo Israel y Jud\u00E1 durante la Edad del Hierro.\u200BSe discuten sus or\u00EDgenes y el desarrollo de su culto, dado que se carece de textos anteriores al siglo IX a. C. Los mismos, en su mayor\u00EDa parte de la Biblia, han sido modificados y reinterpretados; la arqueolog\u00EDa, la cr\u00EDtica textual y la epigrafia procuran dar una imagen de esta deidad seg\u00FAn los m\u00E9todos hist\u00F3ricos.\u200B Hay consenso entre los estudiosos de que el culto de Yahweh ya exist\u00EDa a comienzos de la Edad del Hierro, e incluso puede rastrearse en la Edad del Bronce.\u200B\u200BEn cuanto al \u00E1mbito geogr\u00E1fico, es un dios propio del sur de Cana\u00E1n, la regi\u00F3n conocida como Edom y el Sina\u00ED. Las menciones m\u00E1s tempranas de Yahweh se encuentran en textos egipcios que hacen referencia a un lugar de nombre similar asociado con los n\u00F3madas Shasu del sur de Transjordania.\u200BEs posible que su nombre haya sido un ep\u00EDteto de El, dios supremo del pante\u00F3n cananeo.\u200BLa Estela de Mesa datada en el 840 a. C., menciona al rey extranjero de los moabitas tomando los c\u00E1lices de Yahweh en Israel y ofreci\u00E9ndolos al dios Quemos. En los textos b\u00EDblicos m\u00E1s antiguos, Yahweh aparece como un t\u00EDpico \"dios guerrero\" del Cercano Oriente, el cual lidera una hueste divina; los ej\u00E9rcitos de Yahweh, contra los enemigos del pueblo de Israel.\u200BEn el siglo VIII a. C., seg\u00FAn las inscripciones de , Yahweh era venerado en , al norte de Arabia, y en Samaria, sede del reino de Israel, donde parece haber sido venerado como dios tutelar, e incluso supremo, por lo menos desde el reinado de Jeroboam II.\u200BPor la misma \u00E9poca, la corte real de Jerusal\u00E9n, lo veneraba en su Templo y hacia el siglo VII a. C. ya lo consideraba el supremo dios del universo, habiendo absorbido los rasgos de divinidades anteriores.\u200B\u200BHacia el final del cautiverio en Babilonia (siglo VI a. C.), una gran parte de los adoradores de Yahweh negaban la existencia de otros dioses y lo proclamaba Creador del Universo y dios \u00FAnico.\u200BEste partido se impuso en la provincia de Judea, con el apoyo de los soberanos aquem\u00E9nidas y gracias a gobernadores como Nehem\u00EDas y escribas como Esdras, definiendo a Yahweh como \u00FAnico dios, concepto que pas\u00F3 al juda\u00EDsmo, y, por extensi\u00F3n, al cristianismo y al islam."@es . . . . . "\u30E4\u30CF\u30A6\u30A7\uFF08\u30D8\u30D6\u30E9\u30A4\u8A9E: \u05D9\u05D4\u05D5\u05D4\u200E\u3001\u30D5\u30A7\u30CB\u30AD\u30A2\u8A9E: \U00010909\U00010904\U00010905\U00010904\u3001: \U00010849\U00010844\U00010845\U00010844\u3001\u82F1\u8A9E: Yahweh\uFF09\u306F\u3001\u30E2\u30FC\u30BB\u306B\u5553\u793A\u3055\u308C\u305F\u795E\u306E\u540D\u3067\u3042\u308B\u3002\u65E7\u7D04\u8056\u66F8\u3084\u65B0\u7D04\u8056\u66F8\u7B49\u306B\u304A\u3051\u308B\u552F\u4E00\u795E\u3001\u4E07\u7269\u306E\u5275\u9020\u8005\u306E\u540D\u3067\u3082\u3042\u308B\u3002 \u3053\u306E\u540D\u306F\u30D8\u30D6\u30E9\u30A4\u8A9E\u306E4\u3064\u306E\u5B50\u97F3\u6587\u5B57\u3067\u69CB\u6210\u3055\u308C\u3001\u30C6\u30C8\u30E9\u30B0\u30E9\u30DE\u30C8\u30F3\uFF08\u53E4\u4EE3\u30AE\u30EA\u30B7\u30A2\u8A9E\u3067\u300C4\u3064\u306E\u6587\u5B57\u300D\u306E\u610F\uFF09\u307E\u305F\u306F\u8056\u56DB\u6587\u5B57\u3068\u547C\u3070\u308C\u308B\u3002\u3053\u306E\u540D\u524D\u306E\u6B63\u78BA\u306A\u767A\u97F3\u306F\u5206\u304B\u3063\u3066\u3044\u306A\u3044\u3002\u65E5\u672C\u8A9E\u3067\u306F\u30E4\u30FC\u30A6\u30A7\u3001\u30E4\u30FC\u30F4\u30A7\u3001\u30A8\u30DB\u30D0\u7B49\u3068\u3082\u8868\u8A18\u3055\u308C\u308B\u304C\u3001\u30A8\u30DB\u30D0\u306B\u3064\u3044\u3066\u73FE\u5728\u3067\u306F\u3057\u3070\u3057\u3070\u975E\u6B74\u53F2\u7684\u306A\u8AAD\u307F\u3001\u8AA4\u308A\u306A\u3044\u3057\u4E0D\u9069\u5207\u306A\u8AAD\u307F\u7B49\u3068\u4F4D\u7F6E\u4ED8\u3051\u3089\u308C\u308B\u3002 \u672C\u9805\u306B\u793A\u3059\u901A\u308A\u3001\u795E\u3092\u6307\u3059\u69D8\u3005\u306A\u8868\u73FE\u304C\u5B58\u5728\u3059\u308B\u304C\u3001\u7279\u306B\u610F\u56F3\u304C\u3042\u308B\u5834\u5408\u3092\u9664\u304D\u3001\u672C\u9805\u3067\u306E\u8868\u8A18\u306F\u52AA\u3081\u3066\u30E4\u30CF\u30A6\u30A7\u306B\u7D71\u4E00\u3059\u308B\u3002\u307E\u305F\u672C\u9805\u3067\u306F\u3001\u30E4\u30CF\u30A6\u30A7\u3092\u8868\u3059\u4ED6\u306E\u8A9E\u306B\u3064\u3044\u3066\u3082\u8FF0\u3079\u308B\u3002 \u300C\u30A2\u30C3\u30E9\u30FC\u30D5\u300D\u304A\u3088\u3073\u300C\u30A2\u30D6\u30E9\u30CF\u30E0\u306E\u5B97\u6559\u300D\u3082\u53C2\u7167"@ja . . . . . "Jahv\u00E8 (antic D\u00E9u d'Israel i Jud\u00E0)"@ca . . . . . . . . . . . . . . . . . . "Yahweh"@it . . . . . . . . . . . "\u042F\u0445\u0432\u0435, \u0419\u0430\u0445\u0432\u0435, \u042F\u0433\u0432\u0435 (\u0434\u0430\u0432-\u0454\u0432\u0440. \u00AB\u0412\u0456\u043D \u0436\u0438\u0432\u0438\u0439\u00BB\u200E), \u0441\u0442\u0430\u0440\u043E\u0446\u0435\u0440\u043A.-\u0441\u043B\u043E\u0432. \u0421\u0443\u0449\u0438\u0439 \u2014 \u043E\u0434\u043D\u0435 \u0437 \u0447\u0438\u0441\u043B\u0435\u043D\u043D\u0438\u0445 \u0456\u043C\u0435\u043D \u0411\u043E\u0433\u0430 \u0432 \u044E\u0434\u0430\u0457\u0437\u043C\u0456 \u0456 \u0445\u0440\u0438\u0441\u0442\u0438\u044F\u043D\u0441\u0442\u0432\u0456 (\u043D\u0435 \u0432\u0430\u0440\u0442\u043E \u043F\u043B\u0443\u0442\u0430\u0442\u0438 \u0437 \u0442\u0438\u0442\u0443\u043B\u0430\u043C\u0438, \u0442\u0430\u043A\u0438\u043C\u0438 \u044F\u043A \u0415\u043B\u044C, \u0410\u0434\u043E\u043D\u0430\u0439, \u0415\u043B\u043E\u0445\u0456\u043C, \u0421\u0430\u0432\u0430\u043E\u0444, \u0415\u043B\u0456\u043E\u043D, \u0428\u0430\u0434\u0434\u0430\u0439), \u044F\u043A\u0435 \u0443 \u0441\u0443\u0447\u0430\u0441\u043D\u043E\u043C\u0443 \u0431\u0456\u0431\u043B\u0456\u0454\u0437\u043D\u0430\u0432\u0441\u0442\u0432\u0456 \u043F\u0440\u0438\u0439\u043D\u044F\u0442\u043E \u0442\u043B\u0443\u043C\u0430\u0447\u0438\u0442\u0438 \u044F\u043A \u00AB\u0422\u043E\u0439, \u0425\u0442\u043E \u0437\u043C\u0443\u0448\u0443\u0454 \u0431\u0443\u0442\u0438\u00BB \u0430\u0431\u043E \u00AB\u0422\u043E\u0439, \u0425\u0442\u043E \u0454 \u043F\u0440\u0438\u0447\u0438\u043D\u043E\u044E \u0431\u0443\u0442\u0442\u044F\u00BB. \u0412\u0456\u0434\u043F\u043E\u0432\u0456\u0434\u043D\u043E \u0434\u043E \u0442\u0435\u043E\u0440\u0456\u0457 \u0447\u043E\u0442\u0438\u0440\u044C\u043E\u0445 \u0434\u0436\u0435\u0440\u0435\u043B, \u0449\u043E \u043B\u0435\u0436\u0438\u0442\u044C \u0432 \u043E\u0441\u043D\u043E\u0432\u0456 \u041F'\u044F\u0442\u0438\u043A\u043D\u0438\u0436\u0436\u044F, \u0434\u0436\u0435\u0440\u0435\u043B\u0430, \u0449\u043E \u0443\u043C\u043E\u0432\u043D\u043E \u043F\u043E\u0437\u043D\u0430\u0447\u0430\u044E\u0442\u044C\u0441\u044F \u043B\u0430\u0442\u0438\u043D\u0441\u044C\u043A\u0438\u043C\u0438 \u043B\u0456\u0442\u0435\u0440\u0430\u043C\u0438 E (\u0415\u043B\u043E\u0445\u0456\u0441\u0442) \u0456 P (\u0436\u0440\u0435\u0446\u044C\u043A\u0438\u0439), \u044F\u043A\u0456 \u043D\u0435 \u0437\u0433\u0430\u0434\u0443\u044E\u0442\u044C \u0456\u043C\u0435\u043D\u0456 \u042F\u0445\u0432\u0435, \u043F\u043E\u043A\u0438 \u0432\u043E\u043D\u043E \u043D\u0435 \u0431\u0443\u043B\u043E \u0432\u0456\u0434\u043A\u0440\u0438\u0442\u043E \u0411\u043E\u0433\u043E\u043C \u041C\u043E\u0439\u0441\u0435\u044E (\u0412\u0438\u0445. 3:13-14), \u0432 \u0442\u043E\u0439 \u0447\u0430\u0441 \u044F\u043A \u0434\u0436\u0435\u0440\u0435\u043B\u043E J (\u0442\u0430\u043A \u0437\u0432\u0430\u043D\u0438\u0439 \u042F\u0445\u0432\u0438\u0441\u0442) \u043A\u043E\u0440\u0438\u0441\u0442\u0443\u0454\u0442\u044C\u0441\u044F \u0446\u0438\u043C \u0456\u043C'\u044F\u043C, \u043C\u0430\u044E\u0447\u0438 \u043D\u0430 \u0443\u0432\u0430\u0437\u0456 \u0442\u0430\u043A\u0438\u043C \u0447\u0438\u043D\u043E\u043C, \u0449\u043E \u0446\u0435 \u0456\u043C'\u044F \u0442\u0430\u043A\u0435 \u0436 \u0434\u0430\u0432\u043D\u0454, \u044F\u043A \u0439 \u0456\u0441\u0442\u043E\u0440\u0456\u044F \u0410\u0432\u0440\u0430\u0430\u043C\u0430. \u041F\u0440\u043E\u0442\u044F\u0433\u043E\u043C \u0443\u0441\u0456\u0454\u0457 \u0411\u0456\u0431\u043B\u0456\u0457 \u0437\u0433\u0430\u0434\u0443\u0454\u0442\u044C\u0441\u044F \u043F\u043E\u043D\u0430\u0434 7000 \u0440\u0430\u0437\u0456\u0432, \u0449\u043E \u043D\u0430\u0431\u0430\u0433\u0430\u0442\u043E \u0447\u0430\u0441\u0442\u0456\u0448\u0435, \u043D\u0456\u0436 \u044F\u043A\u0456-\u043D\u0435\u0431\u0443\u0434\u044C \u0456\u043D\u0448\u0456 \u0456\u043C\u0435\u043D\u0430 \u0411\u043E\u0433\u0430. \u0406\u043C'\u044F "@uk . . . . . . . . . . . . . . "Biblia Javeo a\u016D Javeo (anka\u016D proksimume Yahweh a\u016D Yahveh, estas la nomo de Dio en la hebrea religio, devenanta el la hebrea \u05D9\u05D4\u05D5\u05D4Tiu dio estas priskribita kiel Dio unika, potenca kaj kreinta (Genezo 1), kaj perpakte ligita al la izraela popolo: justa kaj severa en la puno de kulpoj de la pentintoj, protektanta de unu popolo sed ju\u011Disto kaj sinjoro universala."@eo . . "\u039F \u0393\u03B9\u03B1\u03C7\u03B2\u03AD (\u03C0\u03B1\u03BB\u03B1\u03B9\u03CC \u03B5\u03B2\u03C1\u03B1\u03CA\u03BA\u03CC \u03B1\u03BB\u03C6\u03AC\u03B2\u03B7\u03C4\u03BF: \U00010909\U00010904\U00010905\U00010904, \u03B1\u03BD\u03B1\u03BA\u03B1\u03C4\u03B1\u03C3\u03BA\u03B5\u03C5\u03B1\u03C3\u03BC\u03AD\u03BD\u03BF \u03C9\u03C2 \u05D9\u05B7\u05D4\u05B0\u05D5\u05B6\u05D4\u200E) \u03AE\u03C4\u03B1\u03BD \u03BF \u03B5\u03B8\u03BD\u03B9\u03BA\u03CC\u03C2 \u03B8\u03B5\u03CC\u03C2 \u03C4\u03BF\u03C5 \u03B1\u03C1\u03C7\u03B1\u03AF\u03BF\u03C5 \u03B2\u03B1\u03C3\u03B9\u03BB\u03B5\u03AF\u03BF\u03C5 \u03C4\u03BF\u03C5 \u0399\u03C3\u03C1\u03B1\u03AE\u03BB \u03BA\u03B1\u03B9 \u03C4\u03B7\u03C2 \u0399\u03BF\u03C5\u03B4\u03B1\u03AF\u03B1\u03C2. \u0397 \u03C0\u03C1\u03BF\u03AD\u03BB\u03B5\u03C5\u03C3\u03B7 \u03C4\u03B7\u03C2 \u03BB\u03B1\u03C4\u03C1\u03B5\u03AF\u03B1\u03C2 \u03C4\u03BF\u03C5 \u03B1\u03BD\u03AC\u03B3\u03B5\u03C4\u03B1\u03B9 \u03BC\u03B5\u03C4\u03B1\u03BE\u03CD \u03C4\u03B7\u03C2 \u03C0\u03C1\u03CE\u03B9\u03BC\u03B7\u03C2 \u03B5\u03C0\u03BF\u03C7\u03AE \u03C4\u03BF\u03C5 \u03A3\u03B9\u03B4\u03AE\u03C1\u03BF\u03C5 \u03BA\u03B1\u03B9 \u03CD\u03C3\u03C4\u03B5\u03C1\u03B7\u03C2 \u03B5\u03C0\u03BF\u03C7\u03AE\u03C2 \u03C4\u03BF\u03C5 \u03A7\u03B1\u03BB\u03BA\u03BF\u03CD \u03AE \u03BA\u03B1\u03B9 \u03BD\u03C9\u03C1\u03AF\u03C4\u03B5\u03C1\u03B1. \u03A3\u03C4\u03B1 \u03B1\u03C1\u03C7\u03B1\u03B9\u03CC\u03C4\u03B5\u03C1\u03B1 \u03B2\u03B9\u03B2\u03BB\u03B9\u03BA\u03AC \u03BA\u03B5\u03AF\u03BC\u03B5\u03BD\u03B1 \u03BA\u03B1\u03C4\u03AD\u03C7\u03B5\u03B9 \u03B9\u03B4\u03B9\u03CC\u03C4\u03B7\u03C4\u03B5\u03C2 \u03C0\u03BF\u03C5 \u03B1\u03C0\u03BF\u03B4\u03AF\u03B4\u03BF\u03BD\u03C4\u03B1\u03B9 \u03C3\u03C5\u03BD\u03AE\u03B8\u03C9\u03C2 \u03C3\u03B5 \u03B8\u03B5\u03CC\u03C4\u03B7\u03C4\u03B5\u03C2 \u03C4\u03B7\u03C2 \u03C6\u03CD\u03C3\u03B7\u03C2 \u03BA\u03B1\u03B9 \u03C4\u03BF\u03C5 \u03C0\u03BF\u03BB\u03AD\u03BC\u03BF\u03C5, \u03CC\u03C0\u03C9\u03C2 \u03B7 \u03BA\u03B1\u03C1\u03C0\u03BF\u03C6\u03BF\u03C1\u03AF\u03B1 \u03C4\u03B7\u03C2 \u03B3\u03B7\u03C2 \u03BA\u03B1\u03B9 \u03B7 \u03BA\u03B1\u03B8\u03BF\u03B4\u03AE\u03B3\u03B7\u03C3\u03B7 \u03C4\u03BF\u03C5 \u03BF\u03C5\u03C1\u03AC\u03BD\u03B9\u03BF\u03C5 \u03C3\u03C4\u03C1\u03B1\u03C4\u03BF\u03CD \u03B5\u03BD\u03B1\u03BD\u03C4\u03AF\u03BF\u03BD \u03C4\u03C9\u03BD \u03B5\u03C7\u03B8\u03C1\u03CE\u03BD \u03C4\u03BF\u03C5 \u0399\u03C3\u03C1\u03B1\u03AE\u03BB."@el . . . . "\u042F\u0301\u0445\u0432\u0435, \u042F\u0301\u0433\u0432\u0435, \u0430\u043B\u044C\u0442\u0435\u0440\u043D\u0430\u0442\u0438\u0432\u043D\u043E\u0435 \u043F\u0440\u043E\u0447\u0442\u0435\u043D\u0438\u0435 \u2014 \u0418\u0435\u0433\u043E\u0301\u0432\u0430 (\u0434\u0440.-\u0435\u0432\u0440. \u200F\u05D9\u05D4\u05D5\u05D4\u200F\u200E) \u2014 \u043E\u0434\u043D\u043E \u0438\u0437 \u0438\u043C\u0451\u043D \u0411\u043E\u0433\u0430 \u0432 \u0438\u0443\u0434\u0430\u0438\u0437\u043C\u0435 \u0438 \u0445\u0440\u0438\u0441\u0442\u0438\u0430\u043D\u0441\u0442\u0432\u0435, \u043D\u0430\u0438\u0431\u043E\u043B\u0435\u0435 \u043F\u0440\u0438\u043D\u044F\u0442\u044B\u0435 \u0442\u043E\u043B\u043A\u043E\u0432\u0430\u043D\u0438\u044F \u0438\u043C\u0435\u043D\u0438 \u2014 \u00AB\u0422\u043E\u0442, \u041A\u0442\u043E \u0435\u0441\u0442\u044C, \u0441\u0443\u0449\u0435\u0441\u0442\u0432\u0443\u0435\u0442\u00BB, \u0438\u043B\u0438 \u00AB\u0414\u0430\u044E\u0449\u0438\u0439 \u0436\u0438\u0437\u043D\u044C, \u0431\u044B\u0442\u0438\u0435\u00BB. \u0412 \u0442\u0435\u0447\u0435\u043D\u0438\u0435 I \u0442\u044B\u0441\u044F\u0447\u0435\u043B\u0435\u0442\u0438\u044F \u0434\u043E \u043D. \u044D. \u0432 \u0438\u0443\u0434\u0430\u0438\u0437\u043C\u0435 \u0437\u0430\u043A\u0440\u0435\u043F\u0438\u043B\u0430\u0441\u044C \u0442\u0440\u0430\u0434\u0438\u0446\u0438\u044F \u043D\u0435 \u043F\u0440\u043E\u0438\u0437\u043D\u043E\u0441\u0438\u0442\u044C \u044D\u0442\u043E \u0438\u043C\u044F \u0432\u0441\u043B\u0443\u0445, \u0442\u0440\u0430\u043D\u0441\u043A\u0440\u0438\u043F\u0446\u0438\u044F \u00AB\u042F\u0445\u0432\u0435\u00BB \u2014 \u044D\u0442\u043E \u043E\u0431\u0449\u0435\u043F\u0440\u0438\u043D\u044F\u0442\u0430\u044F \u043D\u0430\u0443\u0447\u043D\u0430\u044F \u0440\u0435\u043A\u043E\u043D\u0441\u0442\u0440\u0443\u043A\u0446\u0438\u044F. \u0412\u043F\u0435\u0440\u0432\u044B\u0435 \u0432\u0441\u0442\u0440\u0435\u0447\u0430\u0435\u0442\u0441\u044F \u0432 \u0422\u043E\u0440\u0435 \u0432 \u041A\u043D\u0438\u0433\u0435 \u0411\u0440\u0435\u0439\u0448\u0438\u0442 (\u0411\u044B\u0442\u0438\u0435) (\u0411\u044B\u0442. 2:4). \u041D\u0430 \u043F\u0440\u043E\u0442\u044F\u0436\u0435\u043D\u0438\u0438 \u0432\u0441\u0435\u0439 \u0411\u0438\u0431\u043B\u0438\u0438 (\u0422\u0430\u043D\u0430\u0445\u0430) \u0443\u043F\u043E\u043C\u0438\u043D\u0430\u0435\u0442\u0441\u044F \u0431\u043E\u043B\u0435\u0435 7000 \u0440\u0430\u0437, \u0447\u0442\u043E \u043D\u0430\u043C\u043D\u043E\u0433\u043E \u0447\u0430\u0449\u0435, \u0447\u0435\u043C \u043A\u0430\u043A\u0438\u0435-\u043B\u0438\u0431\u043E \u0434\u0440\u0443\u0433\u0438\u0435 \u0438\u043C\u0435\u043D\u0430 \u0411\u043E\u0433\u0430. \u0418\u043C\u044F \u042F\u0445\u0432\u0435 \u0432\u0441\u0442\u0440\u0435\u0447\u0430\u0435\u0442\u0441\u044F \u0432 \u043F\u0435\u0440\u0432\u043E\u0439 \u0438 \u0447\u0435\u0442\u0432\u0451\u0440\u0442\u043E\u0439 \u0438\u0437 \u0434\u0435\u0441\u044F\u0442\u0438 \u0437\u0430\u043F\u043E\u0432\u0435\u0434\u0435\u0439 (\u0418\u0441\u0445. 20:2, 3 \u0438 20:10), \u0441\u043E\u0433\u043B\u0430\u0441\u043D\u043E \u0411\u0438\u0431\u043B\u0438\u0438, \u0440\u0430\u0441\u043A\u0440\u044B\u0442\u044B\u0445 \u0435\u0432\u0440\u0435\u0439\u0441\u043A\u043E\u043C\u0443 \u043D\u0430\u0440\u043E\u0434\u0443 \u0447\u0435\u0440\u0435\u0437 \u043F\u0440\u043E\u0440\u043E\u043A\u0430 \u041C\u043E\u0438\u0441\u0435\u044F \u043D\u0430 \u0433\u043E\u0440\u0435 \u0421\u0438\u043D\u0430\u0439. \u0412 \u0441\u043E\u0432\u0440\u0435\u043C\u0435\u043D\u043D\u043E\u043C \u0440\u0443\u0441\u0441\u043A\u043E\u043C \u044F\u0437\u044B\u043A\u0435 \u043F\u0440\u0438\u043D\u044F\u0442\u043E \u043F\u0440\u043E\u0438\u0437\u043D\u043E\u0448\u0435\u043D\u0438\u0435 \u0441 \u0443\u0434\u0430\u0440\u0435\u043D\u0438\u0435\u043C \u043D\u0430 \u043F\u0435\u0440\u0432\u044B\u0439 \u0441\u043B\u043E\u0433. \u0418\u043C\u044F \u0441\u043B\u0443\u0436\u0438\u0442 \u043E\u0431\u043E\u0437\u043D\u0430\u0447\u0435\u043D\u0438\u0435\u043C \u0411\u043E\u0433\u0430 \u043A\u0430\u043A \u0421\u0443\u0449\u0435\u0441\u0442\u0432\u0430 \u0431\u043B\u0430\u0433\u043E\u0441\u0442\u043D\u043E\u0433\u043E \u0438 \u043C\u0438\u043B\u043E\u0441\u0435\u0440\u0434\u043D\u043E\u0433\u043E. \u0414\u0440\u0443\u0433\u0438\u0435 \u043D\u0430\u0438\u043C\u0435\u043D\u043E\u0432\u0430\u043D\u0438\u044F \u0411\u043E\u0433\u0430 \u2014 \u042D\u043B\u044C; \u042D\u043B\u043E\u0445\u0438\u043C, , \u0410\u0434\u043E\u043D\u0430\u0439, \u0421\u0430\u0432\u0430\u043E\u0444, \u0428\u0430\u0434\u0434\u0430\u0439. \u0412 \u0421\u0438\u043D\u043E\u0434\u0430\u043B\u044C\u043D\u043E\u043C \u043F\u0435\u0440\u0435\u0432\u043E\u0434\u0435 \u0442\u0435\u0442\u0440\u0430\u0433\u0440\u0430\u043C\u043C\u0430 YHWH \u043F\u0435\u0440\u0435\u0434\u0430\u0451\u0442\u0441\u044F \u043A\u0430\u043A \u00AB\u0418\u0435\u0433\u043E\u0432\u0430\u00BB (\u0418\u0441\u0445. 15:3) \u0438\u043B\u0438 \u0447\u0430\u0449\u0435 \u2014 \u00AB\u0413\u043E\u0441\u043F\u043E\u0434\u044C\u00BB."@ru . . . "\u042F\u0445\u0432\u0435, \u0419\u0430\u0445\u0432\u0435, \u042F\u0433\u0432\u0435 (\u0434\u0430\u0432-\u0454\u0432\u0440. \u00AB\u0412\u0456\u043D \u0436\u0438\u0432\u0438\u0439\u00BB\u200E), \u0441\u0442\u0430\u0440\u043E\u0446\u0435\u0440\u043A.-\u0441\u043B\u043E\u0432. \u0421\u0443\u0449\u0438\u0439 \u2014 \u043E\u0434\u043D\u0435 \u0437 \u0447\u0438\u0441\u043B\u0435\u043D\u043D\u0438\u0445 \u0456\u043C\u0435\u043D \u0411\u043E\u0433\u0430 \u0432 \u044E\u0434\u0430\u0457\u0437\u043C\u0456 \u0456 \u0445\u0440\u0438\u0441\u0442\u0438\u044F\u043D\u0441\u0442\u0432\u0456 (\u043D\u0435 \u0432\u0430\u0440\u0442\u043E \u043F\u043B\u0443\u0442\u0430\u0442\u0438 \u0437 \u0442\u0438\u0442\u0443\u043B\u0430\u043C\u0438, \u0442\u0430\u043A\u0438\u043C\u0438 \u044F\u043A \u0415\u043B\u044C, \u0410\u0434\u043E\u043D\u0430\u0439, \u0415\u043B\u043E\u0445\u0456\u043C, \u0421\u0430\u0432\u0430\u043E\u0444, \u0415\u043B\u0456\u043E\u043D, \u0428\u0430\u0434\u0434\u0430\u0439), \u044F\u043A\u0435 \u0443 \u0441\u0443\u0447\u0430\u0441\u043D\u043E\u043C\u0443 \u0431\u0456\u0431\u043B\u0456\u0454\u0437\u043D\u0430\u0432\u0441\u0442\u0432\u0456 \u043F\u0440\u0438\u0439\u043D\u044F\u0442\u043E \u0442\u043B\u0443\u043C\u0430\u0447\u0438\u0442\u0438 \u044F\u043A \u00AB\u0422\u043E\u0439, \u0425\u0442\u043E \u0437\u043C\u0443\u0448\u0443\u0454 \u0431\u0443\u0442\u0438\u00BB \u0430\u0431\u043E \u00AB\u0422\u043E\u0439, \u0425\u0442\u043E \u0454 \u043F\u0440\u0438\u0447\u0438\u043D\u043E\u044E \u0431\u0443\u0442\u0442\u044F\u00BB. \u0412\u0456\u0434\u043F\u043E\u0432\u0456\u0434\u043D\u043E \u0434\u043E \u0442\u0435\u043E\u0440\u0456\u0457 \u0447\u043E\u0442\u0438\u0440\u044C\u043E\u0445 \u0434\u0436\u0435\u0440\u0435\u043B, \u0449\u043E \u043B\u0435\u0436\u0438\u0442\u044C \u0432 \u043E\u0441\u043D\u043E\u0432\u0456 \u041F'\u044F\u0442\u0438\u043A\u043D\u0438\u0436\u0436\u044F, \u0434\u0436\u0435\u0440\u0435\u043B\u0430, \u0449\u043E \u0443\u043C\u043E\u0432\u043D\u043E \u043F\u043E\u0437\u043D\u0430\u0447\u0430\u044E\u0442\u044C\u0441\u044F \u043B\u0430\u0442\u0438\u043D\u0441\u044C\u043A\u0438\u043C\u0438 \u043B\u0456\u0442\u0435\u0440\u0430\u043C\u0438 E (\u0415\u043B\u043E\u0445\u0456\u0441\u0442) \u0456 P (\u0436\u0440\u0435\u0446\u044C\u043A\u0438\u0439), \u044F\u043A\u0456 \u043D\u0435 \u0437\u0433\u0430\u0434\u0443\u044E\u0442\u044C \u0456\u043C\u0435\u043D\u0456 \u042F\u0445\u0432\u0435, \u043F\u043E\u043A\u0438 \u0432\u043E\u043D\u043E \u043D\u0435 \u0431\u0443\u043B\u043E \u0432\u0456\u0434\u043A\u0440\u0438\u0442\u043E \u0411\u043E\u0433\u043E\u043C \u041C\u043E\u0439\u0441\u0435\u044E (\u0412\u0438\u0445. 3:13-14), \u0432 \u0442\u043E\u0439 \u0447\u0430\u0441 \u044F\u043A \u0434\u0436\u0435\u0440\u0435\u043B\u043E J (\u0442\u0430\u043A \u0437\u0432\u0430\u043D\u0438\u0439 \u042F\u0445\u0432\u0438\u0441\u0442) \u043A\u043E\u0440\u0438\u0441\u0442\u0443\u0454\u0442\u044C\u0441\u044F \u0446\u0438\u043C \u0456\u043C'\u044F\u043C, \u043C\u0430\u044E\u0447\u0438 \u043D\u0430 \u0443\u0432\u0430\u0437\u0456 \u0442\u0430\u043A\u0438\u043C \u0447\u0438\u043D\u043E\u043C, \u0449\u043E \u0446\u0435 \u0456\u043C'\u044F \u0442\u0430\u043A\u0435 \u0436 \u0434\u0430\u0432\u043D\u0454, \u044F\u043A \u0439 \u0456\u0441\u0442\u043E\u0440\u0456\u044F \u0410\u0432\u0440\u0430\u0430\u043C\u0430. \u041F\u0440\u043E\u0442\u044F\u0433\u043E\u043C \u0443\u0441\u0456\u0454\u0457 \u0411\u0456\u0431\u043B\u0456\u0457 \u0437\u0433\u0430\u0434\u0443\u0454\u0442\u044C\u0441\u044F \u043F\u043E\u043D\u0430\u0434 7000 \u0440\u0430\u0437\u0456\u0432, \u0449\u043E \u043D\u0430\u0431\u0430\u0433\u0430\u0442\u043E \u0447\u0430\u0441\u0442\u0456\u0448\u0435, \u043D\u0456\u0436 \u044F\u043A\u0456-\u043D\u0435\u0431\u0443\u0434\u044C \u0456\u043D\u0448\u0456 \u0456\u043C\u0435\u043D\u0430 \u0411\u043E\u0433\u0430. \u0406\u043C'\u044F \u0441\u043B\u0443\u0436\u0438\u0442\u044C \u043F\u043E\u0437\u043D\u0430\u0447\u0435\u043D\u043D\u044F\u043C \u0411\u043E\u0433\u0430 \u044F\u043A \u0406\u0441\u0442\u043E\u0442\u0438 \u043C\u0438\u043B\u043E\u0441\u0442\u0438\u0432\u043E\u0457 \u0439 \u043C\u0438\u043B\u043E\u0441\u0435\u0440\u0434\u043D\u043E\u0457. \u0414\u0435\u044F\u043A\u0456 \u0440\u0430\u043D\u043D\u0456 \u0445\u0440\u0438\u0441\u0442\u0438\u044F\u043D\u0441\u044C\u043A\u0456 \u043F\u0438\u0441\u044C\u043C\u0435\u043D\u043D\u0438\u043A\u0438, \u044F\u043A\u0456 \u043F\u0438\u0441\u0430\u043B\u0438 \u0433\u0440\u0435\u0446\u044C\u043A\u043E\u044E \u043C\u043E\u0432\u043E\u044E, \u0441\u0432\u0456\u0434\u0447\u0430\u0442\u044C, \u0449\u043E \u0456\u043C'\u044F \u05D9\u05D4\u05D5\u05D4 \u0432\u0438\u043C\u043E\u0432\u043B\u044F\u043B\u043E\u0441\u044F \u044F\u043A \u042F\u0445\u0432\u0435. \u0426\u0435 \u043F\u0456\u0434\u0442\u0432\u0435\u0440\u0434\u0436\u0443\u0454\u0442\u044C\u0441\u044F \u043F\u0440\u0438\u043D\u0430\u0439\u043C\u043D\u0456 \u0434\u043B\u044F \u0433\u043E\u043B\u043E\u0441\u043D\u043E\u0457 \u043F\u0435\u0440\u0448\u043E\u0433\u043E \u0441\u043A\u043B\u0430\u0434\u0443, \u043D\u0430\u044F\u0432\u043D\u0456\u0441\u0442\u044E \u0441\u043A\u043E\u0440\u043E\u0447\u0435\u043D\u043E\u0457 \u0444\u043E\u0440\u043C\u0438 \u05D9\u05B8\u05D4 \u2014 \u042F\u0445 (\u043D\u0430\u043F\u0440\u0438\u043A\u043B\u0430\u0434, \u0412\u0438\u0445. 15: 2) \u0456 \u044F\u0445\u0443 \u0430\u0431\u043E \u044F\u0445 (\u0443 \u043A\u0456\u043D\u0446\u0435\u0432\u043E\u043C\u0443 \u0441\u043A\u043B\u0430\u0434\u0456 \u0431\u0430\u0433\u0430\u0442\u044C\u043E\u0445 \u0454\u0432\u0440\u0435\u0439\u0441\u044C\u043A\u0438\u0445 \u043E\u0441\u043E\u0431\u0438\u0441\u0442\u0438\u0445 \u0456\u043C\u0435\u043D). \u041F\u043E\u044F\u0441\u043D\u0435\u043D\u043D\u044F \u0456\u043C\u0435\u043D\u0456, \u0434\u0430\u043D\u0435 \u0443 \u0412\u0438\u0445. 3:14 (\u0435\u0445\u0456\u0435-\u0410\u0448\u0435\u0440-\u0435\u0445\u0456\u0435 \u2014 \u042F \u0454 \u0422\u043E\u0439, \u0425\u0442\u043E \u0454), \u2014 \u043F\u0440\u0438\u043A\u043B\u0430\u0434 \u043D\u0430\u0440\u043E\u0434\u043D\u043E\u0457 \u0435\u0442\u0438\u043C\u043E\u043B\u043E\u0433\u0456\u0457, \u0445\u0430\u0440\u0430\u043A\u0442\u0435\u0440\u043D\u043E\u0457 \u0434\u043B\u044F \u0431\u0456\u0431\u043B\u0456\u0439\u043D\u043E\u0457 \u0441\u0438\u0441\u0442\u0435\u043C\u0438 \u043F\u043E\u044F\u0441\u043D\u0435\u043D\u043D\u044F \u043D\u0430\u0437\u0432. \u041E\u0434\u043D\u0430\u043A \u043D\u0435\u043C\u0430\u0454 \u0441\u0443\u043C\u043D\u0456\u0432\u0443, \u0449\u043E \u0446\u0435 \u0456\u043C'\u044F \u043F\u043E\u0445\u043E\u0434\u0438\u0442\u044C \u0432\u0456\u0434 \u043A\u043E\u0440\u0435\u043D\u044F \u05D4\u05D9\u05D4 (\u0431\u0443\u0442\u0438). \u0429\u043E\u0431 \u0443\u043D\u0438\u043A\u043D\u0443\u0442\u0438 \u043F\u0440\u043E\u0433\u043E\u043B\u043E\u0448\u0435\u043D\u043D\u044F \u043D\u0430\u0432\u0456\u0442\u044C \u0441\u0432\u044F\u0449\u0435\u043D\u043D\u043E\u0433\u043E \u0456\u043C\u0435\u043D\u0456 \u0410\u0434\u043E\u043D\u0430\u0439 \u0437\u0430\u043C\u0456\u0441\u0442\u044C \u042F\u0445\u0432\u0435, \u0443\u0432\u0456\u0439\u0448\u043B\u043E \u0443 \u0437\u0432\u0438\u0447\u0430\u0439 \u0432\u0438\u043C\u043E\u0432\u043B\u044F\u0442\u0438 \u043D\u0430 \u0456\u0432\u0440\u0438\u0442\u0456 \u0425\u0430-\u0428\u0435\u043C \u0430\u0431\u043E \u0430\u0440\u0430\u043C\u0435\u0439\u0441\u044C\u043A\u043E\u044E \u0428\u043C\u0430 (\u0406\u043C'\u044F). \u0417\u0430\u0431\u043E\u0440\u043E\u043D\u0443 \u043D\u0430 \u043F\u0440\u043E\u0433\u043E\u043B\u043E\u0448\u0435\u043D\u043D\u044F \u0432\u0433\u043E\u043B\u043E\u0441 \u0456\u043C\u0435\u043D\u0456 \u042F\u0445\u0432\u0435 \u043F\u0440\u0438\u0439\u043D\u044F\u0442\u043E \u043F\u043E\u044F\u0441\u043D\u044E\u0432\u0430\u0442\u0438 \u043F\u043E\u0432\u0430\u0433\u043E\u044E \u0434\u043E \u0456\u043C\u0435\u043D\u0456 \u0411\u043E\u0433\u0430; \u0437\u0430\u0431\u043E\u0440\u043E\u043D\u0430 \u0441\u043F\u0438\u0440\u0430\u0454\u0442\u044C\u0441\u044F \u043D\u0430 \u0440\u043E\u0437\u0448\u0438\u0440\u0435\u043D\u0435 \u0442\u043B\u0443\u043C\u0430\u0447\u0435\u043D\u043D\u044F \u0442\u0440\u0435\u0442\u044C\u043E\u0457 \u0437\u0430\u043F\u043E\u0432\u0456\u0434\u0456 (\u0412\u0438\u0445. 20: 7; \u0412\u0442\u043E\u0440. 5:11; \u0434\u0438\u0432. \u0414\u0435\u0441\u044F\u0442\u044C \u0437\u0430\u043F\u043E\u0432\u0456\u0434\u0435\u0439), \u0437\u0430\u0431\u043E\u0440\u043E\u043D\u044F\u0454\u0442\u044C\u0441\u044F \u0432\u0438\u043C\u043E\u0432\u043B\u044F\u0442\u0438 \u0456\u043C'\u044F \u0411\u043E\u0433\u0430 \u0434\u0430\u0440\u0435\u043C\u043D\u043E (\u043F\u0440\u044F\u043C\u0438\u0439 \u0441\u0435\u043D\u0441 \u0437\u0430\u043F\u043E\u0432\u0456\u0434\u0456 \u2014 \u0437\u0430\u0431\u043E\u0440\u043E\u043D\u0430 \u043F\u043E\u043C\u0438\u043B\u043A\u043E\u0432\u043E \u043A\u043B\u044F\u0441\u0442\u0438\u0441\u044F \u0456\u043C'\u044F\u043C \u0411\u043E\u0433\u0430). . \u0420\u043E\u0441\u0456\u0439\u0441\u044C\u043A\u0438\u0439 \u043F\u0440\u043E\u0444\u0435\u0441\u043E\u0440 - \u0448\u0443\u043C\u0435\u0440\u043E\u043B\u043E\u0433 \u0412.\u0404\u043C\u0435\u043B\u044C\u044F\u043D\u043E\u0432 \u043D\u0430\u0432\u043E\u0434\u0438\u0442\u044C \u0434\u0430\u043D\u0456 ,\u0449\u043E \u0456\u043C'\u044F \u0454\u0432\u0440\u0435\u0439\u0441\u044C\u043A\u043E\u0433\u043E \u0431\u043E\u0433\u0430 \u042F\u0445\u0432\u0435 ,\u0437\u0433\u0430\u0434\u0443\u0454\u0442\u044C\u0441\u044F \u0432 18 \u0441\u0442 \u0434\u043E \u043D.\u0435 \u0432 \u0433\u043B\u0438\u043D\u044F\u043D\u0438\u0445 \u0442\u0430\u0431\u043B\u0438\u0447\u043A\u0430\u0445 \u043C\u0456\u0441\u0442\u0430 \u041C\u0430\u0440\u0456 \u043D\u0430 \u0404\u0432\u0444\u0440\u0430\u0442\u0456. \u041F\u0440\u0438\u0447\u043E\u043C\u0443 \u0441\u0430\u043C\u0435 \u0441\u043B\u043E\u0432\u043E \"\u044F\u0445\u0432\u0435\" \u0432 \u0434\u0430\u043D\u0438\u0445 \u0442\u0435\u043A\u0441\u0442\u0430\u0445 \u0432\u0436\u0438\u0432\u0430\u043B\u043E\u0441\u044F \u043F\u043E\u0440\u044F\u0434 \u0437 \u0456\u043C\u0435\u043D\u0430\u043C\u0438 \u044F\u0437\u0438\u0447\u043D\u0438\u0446\u044C\u043A\u0438\u0445 \u0431\u043E\u0433\u0456\u0432,\u0432 \u044F\u043A\u043E\u0441\u0442\u0456 \u0433\u0440\u0430\u043C\u0430\u0442\u0438\u0447\u043D\u043E\u0457 \u0444\u043E\u0440\u043C\u0438 \u0456 \u043F\u0435\u0440\u0435\u043A\u043B\u0430\u0434\u0430\u043B\u043E\u0441\u044F \u044F\u043A \" \u0445\u0430\u0439 \u0436\u0438\u0432\u0435\". \u0406 \u0437\u0443\u0441\u0442\u0440\u0456\u0447\u0430\u043B\u043E\u0441\u044C \u0432 \u0441\u043B\u043E\u0432\u043E\u0441\u043F\u043E\u043B\u0443\u0447\u0435\u043D\u043D\u044F\u0445 \" \u044F\u0445\u0432\u0435 \u0414\u0430\u0433\u043E\u043D\",\"\u044F\u0445\u0432\u0435 \u0412\u0430\u0430\u043B\"\u0456 \u0442.\u0434. https://youtu.be/ptZiO2hx4t4"@uk . . . . . "\uC57C\uD6FC"@ko . . . "YHVH (/\u02C8j\u0251\u02D0hwe\u026A/, atau sering disebut /\u02C8j\u0251\u02D0we\u026A/ dalam bahasa Indonesia; bentuk baku dalam bahasa Indonesia: Yahwe; bahasa Ibrani: \u05D9\u05D4\u05D5\u05D4\u200E) meskipun Yahweh tidak pernah disembah secara eksklusif oleh bangsa Israel. Namanya mungkin dimulai sebagai julukan kepada El, Dewa tertinggi dalam Panteon Kanaan, Referensi terawal yang menyebut nama Yahweh didapat dari catatan Mesir Kuno yang menempatkannya sebagai sesembahan di antara kaum nomad di kawasan selatan . Dalam literatur alkitab tertua, dia digambarkan sebagai \"prajurit ilahi\" yang memimpin melawan semua musuh Israel; ia kemudian menjadi pemimpin utama dari kerajaan Samaria dan Yehuda, dan dalam kurun waktu tertentu, kerajaan menyatakan bahwa Yahweh sebagai pencipta seluruh alam semesta dan memiliki keilahian yang tak dapat disangkal. Pada m"@in . . . . . "\u064A\u0647\u0648\u0647 (\u0625\u0644\u0647 \u0627\u0644\u064A\u0647\u0648\u062F)"@ar . . . "6.31152E8"^^ . . . . . . . . "\u96C5\u5A01\uFF08\u82F1\u8A9E\uFF1AYahweh\uFF0C/\u02C8j\u0251\u02D0hwe\u026A/\u6216/\u02C8j\u0251\u02D0we\u026A/\uFF09\uFF0C\u53C8\u8B6F\u4E9E\u5A01\u6216\u4E9E\u547C\u5A01\uFF0C\u7336\u592A\u6559\u53CA\u57FA\u7763\u5B97\u6559\u5C0A\u5D07\u7684\u6700\u9AD8\u795E\u540D\u7A31\uFF0C\u7531\u56DB\u5B57\u795E\u540D\uFF08\u5E0C\u4F2F\u4F86\u8A9E\uFF1A\u05D9\u05D4\u05D5\u05D4\u200E\uFF0CYHVH/YHWH\uFF09\u52A0\u4E0A\u6BCD\u97F3\u7D44\u6210\uFF0C\u53E6\u4E00\u500B\u767C\u97F3\u6CD5\u70BA\u8036\u548C\u83EF\u3002\u5728\u4EE5\u8272\u5217\u738B\u570B\u8207\u7336\u592A\u738B\u570B\u6642\u671F\u51FA\u73FE\u3002"@zh . . . . . . . . . . . . . . . "Jahwe (hebr. \u200F\u05D9\u05D4\u05D5\u05D4\u200E, JHWH) \u2013 B\u00F3g czczony w judaizmie i chrze\u015Bcija\u0144stwie, uwa\u017Cany za Istot\u0119 Najwy\u017Csz\u0105, pojmowany na spos\u00F3b monoteistyczny. Przynajmniej do czas\u00F3w Moj\u017Cesza (ok. XIII wiek p.n.e.), kt\u00F3remu wed\u0142ug Biblii imi\u0119 to mia\u0142o zosta\u0107 objawione, Hebrajczycy oddawali mu cze\u015B\u0107 jedynie na spos\u00F3b monolatrii \u2013 czcz\u0105c jedno b\u00F3stwo, lecz nie przecz\u0105c istnieniu innych b\u00F3stw. Wed\u0142ug cz\u0119\u015Bci wsp\u00F3\u0142czesnych uczonych kult Jahwe zosta\u0142 przej\u0119ty z wierze\u0144 ugaryckich. Przeczy temu tradycja elohistyczna. Imi\u0119 JHWH wyst\u0119puje w tek\u015Bcie masoreckim Starego Testamentu 6828 razy. W 25 przypadkach wyst\u0119puje w skr\u00F3conej, p\u00F3\u017Aniejszej formie J\u0101h. Poza Bibli\u0105 hebrajsk\u0105 znaleziono je na przyk\u0142ad na steli kr\u00F3la Meszy z IX/VIII wieku p.n.e. oraz w korespondencji z Lakisz z oko\u0142o 589 p.n.e."@pl . . . . "Jav\u00E9"@pt . . "Jav\u00E9 (em hebraico: \u05D9\u05D4\u05D5\u05D4) \u2014 YAHWEH) foi o deus nacional dos reinos de Israel e Jud\u00E1, ambos reinos coexistiram durante a Idade do Ferro no Levante. Suas origens exatas s\u00E3o contestadas, apesar de remontarem \u00E0 Idade do Ferro primitiva e at\u00E9 \u00E0 Idade do Bronze tardia: seu nome pode ter come\u00E7ado como um ep\u00EDteto de El, o principal deus do pante\u00E3o cananeu da Idade do Bronze, mas as mais antigas men\u00E7\u00F5es plaus\u00EDveis de Jav\u00E9 est\u00E3o em textos eg\u00EDpcios que se referem a um nome de local de sonoridade semelhante associado aos n\u00F4mades shasu do sul da Transjord\u00E2nia. Na mais antiga literatura b\u00EDblica, Jav\u00E9 \u00E9 um t\u00EDpico \"guerreiro divino\" do Oriente M\u00E9dio, que lidera o ex\u00E9rcito celestial contra os inimigos de Israel; ele mais tarde se tornou o principal deus do reino de Israel (Samaria) e de Jud\u00E1, e com o tempo a corte real e o templo promoveram Jav\u00E9 como o deus de todo o cosmos, possuindo todas as qualidades positivas anteriormente atribu\u00EDdas aos outros deuses e deusas. No final do ex\u00EDlio babil\u00F4nico (s\u00E9culo VI a.C.), a pr\u00F3pria exist\u00EAncia de deuses estrangeiros foi negada e Jav\u00E9 passou a ser proclamado como o criador do universo e o verdadeiro deus de todo o mundo."@pt . . . . . . . . . . . . "Yahveh (hebreeraz: \u05D9\u05D4\u05D5\u05D4, YHWH), Yahweh, Yahve, Jah, Jahve, Jahveh edo Jehova Biblian erlijio judu-kristauen jainko nagusiak duen izen berezia da. Bibliaren arabera, bere hebreerazko era Jaungoikoak bere buruaz hitz egiteko erabiltzen duen hitza da, bere esanahia Jaungoikoaren izatearen deskribapena izanik: Errespetuaren errespetuz, hebrearrek ez zuten izen sakratua esaten, beraz, bere ahoskera ezezaguna da eta irakurtzean Adonai \u2013hots, Jauna\u2013 hitzaz ordezkatzen zuten. Adituen artean ados daude Yahwehren gurtza Burdin Aroaren hasieran ere bazegoela, eta Brontze Aroan ere aurki daitekeela. Eremu geografikoari dagokionez, Kanaan hegoaldeko jainko bat da, Edom eta Sinai izenez ezagutzen den eskualdea. Yahwehren aipamenik goiztiarrenak, hegoaldeko Transjordaniako Shasu nomadekin lotutako antzeko izena duen leku bati erreferentzia egiten dioten egiptoar testuetan aurkitzen dira. Litekeena da bere izena El, Cananeo panteoiaren jainko gorenaren epitetoa izan izana. K. a., moabiten errege atzerritarra aipatzen du Israelgo Yahwehren kalizak hartuz eta Quemos jainkoari eskainiz. Bibliako testu zaharrenetan, Yahweh Ekialde Hurbileko \"jainko gerlari\" tipiko bat bezala agertzen da, jainkotiar hueste baten buru dena; Yahwehko armadak, Israelgo herriaren etsaien aurka. Kuntillet Ajruden idazkunen arabera, Yahweh Temanen gurtu zuten, Arabiaren iparraldean, eta Samarian, Israelgo erresumaren egoitzan, non, dirudienez, jainko tutelatu eta goren gisa gurtu zuten, Jeroboam II.aren erregealditik gutxienez. Garai berean, Jerusalemgo errege gorteak, tenpluan eta VII. mende inguruan gurtu zuen. Jada unibertsoaren jainko gorentzat jotzen zuen, aurreko jainkoen ezaugarriak xurgatuz. Babiloniako gatibualdiaren amaiera aldera (K. a. VI. mendea). C), Yahwehren gurtzaile askok beste jainko batzuen existentzia ukatzen zuten eta Unibertsoaren Sortzaile eta jainko bakar aldarrikatzen zuten. Alderdi hori Judea probintzian nagusitu zen, akemenestar subiranoen laguntzarekin eta Nehemias eta Esdras bezalako gobernadoreei esker, Yahweh Jainko bakar bezala definituz, judaismora, kristautasunera eta Islamera pasa zen kontzeptua."@eu . . . . . . . . . . "Jav\u00E9 (em hebraico: \u05D9\u05D4\u05D5\u05D4) \u2014 YAHWEH) foi o deus nacional dos reinos de Israel e Jud\u00E1, ambos reinos coexistiram durante a Idade do Ferro no Levante. Suas origens exatas s\u00E3o contestadas, apesar de remontarem \u00E0 Idade do Ferro primitiva e at\u00E9 \u00E0 Idade do Bronze tardia: seu nome pode ter come\u00E7ado como um ep\u00EDteto de El, o principal deus do pante\u00E3o cananeu da Idade do Bronze, mas as mais antigas men\u00E7\u00F5es plaus\u00EDveis de Jav\u00E9 est\u00E3o em textos eg\u00EDpcios que se referem a um nome de local de sonoridade semelhante associado aos n\u00F4mades shasu do sul da Transjord\u00E2nia."@pt . . . . . . . . . . . . . . "June 2022"@en . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . "YHVH (/\u02C8j\u0251\u02D0hwe\u026A/, atau sering disebut /\u02C8j\u0251\u02D0we\u026A/ dalam bahasa Indonesia; bentuk baku dalam bahasa Indonesia: Yahwe; bahasa Ibrani: \u05D9\u05D4\u05D5\u05D4\u200E) meskipun Yahweh tidak pernah disembah secara eksklusif oleh bangsa Israel. Namanya mungkin dimulai sebagai julukan kepada El, Dewa tertinggi dalam Panteon Kanaan, Referensi terawal yang menyebut nama Yahweh didapat dari catatan Mesir Kuno yang menempatkannya sebagai sesembahan di antara kaum nomad di kawasan selatan . Dalam literatur alkitab tertua, dia digambarkan sebagai \"prajurit ilahi\" yang memimpin melawan semua musuh Israel; ia kemudian menjadi pemimpin utama dari kerajaan Samaria dan Yehuda, dan dalam kurun waktu tertentu, kerajaan menyatakan bahwa Yahweh sebagai pencipta seluruh alam semesta dan memiliki keilahian yang tak dapat disangkal. Pada masa akhir pembuangan ke Babilonia (abad ke-6 SM), keberadaan ilah-ilah lain disangkal, dan Yahweh dicanangkan sebagai , sebagai Tuhan satu-satunya yang menjadi pemilik sejati seluruh alam semesta."@in . . . . "Yahweh"@in . . . . . . "\u0393\u03B9\u03B1\u03C7\u03B2\u03AD"@el . . "Yahweh"@es . . . . "Yahveh"@eu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . "Yahweh (in ebraico: \u05D9\u05B7\u05D4\u05B0\u05D5\u05B6\u05D4\u200E?, anche Yahveh, in italiano anche Jahv\u00E8 o Iahv\u00E8; pronuncia Iav\u00E8, /ja\u02C8v\u025B/) \u00E8 il Dio nazionale del popolo ebraico, descritto nella Bibbia ebraica, e anche il Dio Padre della Trinit\u00E0 del Cristianesimo (che si fonda appunto sull'Ebraismo) e il Dio unico della terza religione abramitica, l'Islam."@it . . . . . . . . . . . . . "\u96C5\u5A01"@zh . . . . . "Yahweh, aussi \u00E9crit dans les publications Yahv\u00E9, Iahv\u00E9, J\u00E9hovah, YHWH ou JHVH (de l'h\u00E9breu \u05D9\u05D4\u05D5\u05D4 (yhwh)), est une divinit\u00E9 ouest-s\u00E9mitique du Proche-Orient ancien \u00E9troitement associ\u00E9e \u00E0 l'Isra\u00EBl antique. Yahweh est une divinit\u00E9 nationale ou ethnique v\u00E9n\u00E9r\u00E9e dans les royaumes d'Isra\u00EBl et de Juda. Son sanctuaire principal est le premier Temple de J\u00E9rusalem. Dans la Bible h\u00E9bra\u00EFque, Yahweh (YHWH) est pr\u00E9sent\u00E9 comme le Dieu national des enfants d'Isra\u00EBl. En dehors de la Bible, l'arch\u00E9ologie a fourni des exemples du lien entre le th\u00E9onyme Yahweh et les Isra\u00E9lites. La religion de l'Isra\u00EBl antique ressemble beaucoup \u00E0 celle des autres peuples s\u00E9mitiques du Proche-Orient ancien, notamment \u00E0 celles de la zone syro-palestinienne. Le culte isra\u00E9lite d\u00E9veloppe cependant avec le temps des caract\u00E9ristiques uniques qui l'isolent des autres religions."@fr . . . "\u064A\u0647\u0648\u0647 \u0647\u0648 \u0627\u0644\u0625\u0644\u0647 \u0627\u0644\u0648\u0637\u0646\u064A \u0641\u064A \u0627\u0644\u0639\u0635\u0631 \u0627\u0644\u062D\u062F\u064A\u062F\u064A \u0644\u0645\u0645\u0627\u0644\u0643 \u0625\u0633\u0631\u0627\u0626\u064A\u0644 \u0648\u064A\u0647\u0648\u0630\u0627. \u0623\u0635\u0648\u0644\u0647 \u0645\u062A\u0646\u0627\u0632\u0639 \u0639\u0644\u064A\u0647\u0627\u060C \u0639\u0644\u0649 \u0627\u0644\u0631\u063A\u0645 \u0645\u0646 \u0623\u0646\u0647\u0627 \u062A\u0635\u0644 \u0625\u0644\u0649 \u0623\u0648\u0627\u0626\u0644 \u0627\u0644\u0639\u0635\u0631 \u0627\u0644\u062D\u062F\u064A\u062F\u064A \u0648\u062D\u062A\u0649 \u0627\u0644\u0628\u0631\u0648\u0646\u0632\u064A \u0627\u0644\u0645\u062A\u0623\u062E\u0631: \u0627\u0633\u0645\u0647 \u0642\u062F \u0628\u062F\u0623 \u0639\u0644\u0649 \u0627\u0644\u0623\u063A\u0644\u0628 \u0643\u0643\u0646\u064A\u0629 \u0644\u0644\u0625\u0644\u0647 \u0625\u064A\u0644 \u0645\u0646 \u0627\u0644\u0639\u0635\u0631 \u0627\u0644\u0628\u0631\u0648\u0646\u0632\u064A \u0641\u064A \u0643\u0646\u0639\u0627\u0646\u060C \u0648\u0644\u0643\u0646 \u0623\u0642\u062F\u0645 \u0630\u0643\u0631 \u0645\u0642\u0628\u0648\u0644 \u0644\u064A\u0647\u0648\u0647 \u0647\u0648 \u0641\u064A \u0627\u0644\u0646\u0635\u0648\u0635 \u0627\u0644\u0645\u0635\u0631\u064A\u0629 \u0627\u0644\u062A\u064A \u062A\u0634\u064A\u0631 \u0625\u0644\u0649 \u0627\u0633\u0645 \u0645\u0643\u0627\u0646 \u0645\u0645\u0627\u062B\u0644 \u0645\u0631\u062A\u0628\u0637 \u0628\u0628\u062F\u0648 \u0627\u0644\u0634\u0627\u0633\u0648 \u062C\u0646\u0648\u0628 \u0627\u0644\u0623\u0631\u062F\u0646."@ar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . "1124922325"^^ . "Yahweh, aussi \u00E9crit dans les publications Yahv\u00E9, Iahv\u00E9, J\u00E9hovah, YHWH ou JHVH (de l'h\u00E9breu \u05D9\u05D4\u05D5\u05D4 (yhwh)), est une divinit\u00E9 ouest-s\u00E9mitique du Proche-Orient ancien \u00E9troitement associ\u00E9e \u00E0 l'Isra\u00EBl antique. Yahweh est une divinit\u00E9 nationale ou ethnique v\u00E9n\u00E9r\u00E9e dans les royaumes d'Isra\u00EBl et de Juda. Son sanctuaire principal est le premier Temple de J\u00E9rusalem. Dans la Bible h\u00E9bra\u00EFque, Yahweh (YHWH) est pr\u00E9sent\u00E9 comme le Dieu national des enfants d'Isra\u00EBl. En dehors de la Bible, l'arch\u00E9ologie a fourni des exemples du lien entre le th\u00E9onyme Yahweh et les Isra\u00E9lites. La religion de l'Isra\u00EBl antique ressemble beaucoup \u00E0 celle des autres peuples s\u00E9mitiques du Proche-Orient ancien, notamment \u00E0 celles de la zone syro-palestinienne. Le culte isra\u00E9lite d\u00E9veloppe cependant avec le temps des caract\u00E9ristiqu"@fr . .