| dbo:abstract
|
- Un forat negre supermassiu és un forat negre amb una massa de l'ordre de milions o milers de milions de masses solars. Es creu que la Via Làctia té un forat negre supermassiu just en el seu centre galàctic. També es pensa que moltes, si no totes, les galàxies tenen un forat negre supermassiu al seu centre. Un forat negre supermassiu té algunes propietats interessants que el diferencien dels de menor massa:
* La densitat mitjana d'un forat negre supermassiu pot ser molt baixa; de fet, pot ser menor que la densitat de l'aigua. Això passa perquè el radi del forat negre incrementa linealment amb la massa, i així la densitat decau amb el quadrat de la massa.
* Les força de marea en la proximitat de l'horitzó d'esdeveniments són sensiblement menors. Donat que el centre de la singularitat està molt allunyat de l'horitzó, un hipotètic astronauta viatjant cap al centre del forat negre no experimentaria forces de marea significatives fins a endinsar-se molt en el forat negre. Els forats negres d'aquesta mida només es poden formar de dues formes: per una lenta captació de massa (des d'una mida estel·lar), o directament per una pressió externa en els primers moments del big bang.El primer mètode requereix un llarg període i gran quantitat de matèria disponibles per al creixement del forat negre. Mesuraments Doppler de la matèria que envolta el nucli de les galàxies veïnes revela un moviment molt ràpid, que només és possible amb una gran concentració de matèria en el centre. Actualment, l'únic objecte conegut que pot contenir tanta quantitat de matèria en un espai tan reduït és un forat negre.En galàxies actives més allunyades, es pensa que l'ample de les línies espectrals està relacionat amb la massa del forat negre que genera l'activitat de la galàxia. Aquests forats negres supermassius en els centres de les galàxies, es pensa que són el "motor" d'objectes actius tals com les galàxies Seyfert i els quàsars. Es creu que Sagitari A* és el forat negre supermassiu central de la Via Làctia. En maig del 2004, i altres astrònoms punters anunciaren el descobriment de 30 forats negres supermassius fora de la Via Làctia. El seu descobriment suggereix que hi ha almenys el doble d'aquests forats negres dels que es pensava prèviament. (ca)
- Obří černá díra (nebo též černá veledíra či supermasivní černá díra) je černá díra o hmotnosti mezi 105 a 1010 slunečních hmotností. Většina galaxií včetně Mléčné dráhy obsahuje obří černé díry ve svých středech. (cs)
- الثقب الأسود الفائق أو الثقب الأسود فائق الضخامة أو الثقب الأسود عظيم الكتلة هو أكبر نوع من الثقوب السوداء يوجد في مجرة، تتراوح كتلته بين مئات آلاف وبلايين الكتل الشمسية. يُعتقد أن معظم المجرات -إن لم يكن كلها- بما في ذلك مجرتنا درب التبانة - تحتوي ثقوباً سوداء عظيمة الضخامة في حوصلاتها. تملك الثقوب السوداء عظيمة الكتلة خصائصَ تميزها عن تلك ذات الكتلة المتوسطة أو العادية، منها:
* تعرّف الكثافة المتوسطة للثقب الأسود بقسمة كتلة الثقب الأسود على الحجم داخل نصف قطر شفارتزشيلد، وبناء على ذلك فقد تكون أقل من كثافة الماء للثقب الأسود ذي الكتلة الضخمة، وتنطبق تلك الكثافة مثلاً على ثقب أسود تعادل كتلته 108 كتلة شمسية. (هذا بسبب أن نصف قطر شفارتزشيلد يتناسب تناسباً طردياً مع الكتلة بينما تتناسب الكثافة تناسباً عكسياً مع الحجم، وبما أن حجم الكرة المحيطة بأفق الحدث لثقبٍ أسودَ لايدور حول محوره يتناسب تناسباً طردياً مع مكعب نصف القطر، فنجد أن الكثافة المتوسطة تقل للثقب الأسود الضخم حيث إنها تتناسب تناسباً عكسياً مع الكتلة).
* تكون قوة المد والجزر قرب أفق الحدث ضعيفة. وبما أن نقطة التفرد الثقالي بعيدة جداً عن أفق الحدث، فرائد الفضاء الافتراضي المسافر إلى مركز الثقب الأسود لن يُجرب ما يُعرف بـ«التأثيرات المعكرونية» (وهو تمدد الجسم طولياً وانخفاض ثخانته باستمرار فيصبح رفيعاً مثل عود المعكرونة، وهذا ما يمكن أن يحدث في حقولِ الجاذبيةِ هائلة القوة) إلى أن يصل إلى نقطة عميقة جداً في الثقب الأسود. (ar)
- Pezega nigra truo estas nigra truo kun maso inter ĉirkaŭ 105 kaj 1010 sunaj masoj. Nun estas opinio ke plejparto aŭ ĉiuj galaksioj, inkluzive la Laktan vojon, enhavas pezegajn nigrajn truojn je siaj . Pezegaj nigraj truoj havas interesajn trajtojn kiu diferencigas ilin de la relative malpezaj:
* La averaĝa denseco de pezega nigra truo povas esti tre malalta, kaj povas reale esti pli malgranda ol denseco de akvo. Ĉi tio estas ĉar la radiuso de Schwarzschild estas kun maso, do denseco estas inverse proporcia kun la kvadrato de la maso.
* La tajda forto en la apudaĵo de la eventa horizonto estas multe pli malforta. Ĉar la centra estas tiel malproksima de la horizonto, hipoteza kosmonaŭto vojaĝanta al la centro de nigra truo devus ne sperti grandan tajdan forton ĝis tiu estus tre profunda en la nigra truo. Nigraj truoj de ĉi tiu amplekso povas formiĝi en kelkaj manieroj. La plej evidenta estas per sinsekva de materio (startante de nigra truo de stela amplekso). La alia maniero de produktado de pezega nigra truo engaĝas grandan gasan nubon kolapsantan en de eble centmil sunaj masoj kaj pli multe. La stelo tiam iĝas malstabila al radiusaj perturboj pro produktado de elektrono-pozitronaj paroj en ĝia kerno, kaj povas kolapsi rekte en nigran truon sen supernovao. Ankoraŭ alia maniero engaĝas densan stelan akumuliĝon kiu spertas kerno-kolapson kiel la negativa varma kapacito de la sistemo igas la rapidan variancon en la kerno al relativismaj rapidoj. Fine, eble eblas konstrui denaskajn nigrajn truojn rekte de ekstera premo en la unuaj tempoj post la praeksplodo. La problemo de formado de pezega nigra truo estas en prenado de sufiĉa kvanto de materio en sufiĉe malgrandan volumenon. Por ĉi tio de ĉi tiu materio necesas forpreni proksime ĉiun ĝian angulan movokvanton. La procezo de forigo de ĉi tiu angula movokvanto estas la limiganta faktoro en kresko de nigra truo, kaj kondukas al formigo de la . Laŭ observoj, nun estas breĉo en la distribuo de nigraj truoj. Estas nigraj truoj de stelaj masoj, generitaj de kolapsantaj steloj, kun supra limigo de eble 10 sunaj masoj. La minimuma pezega nigra truo estas ne malpli granda ol centmil sunaj masoj. Inter ĉi tiuj variantoj ŝajnas ke objektoj ne ekzistas. Tamen, iuj modeloj sugestas ke povas esti nigraj truoj de ĉi tiu forestanta grupo. Rektaj mezuroj laŭ efiko de Doppler de akvaj ĉirkaŭbarantaj la de apudaj galaksioj montras tre rapidan moviĝon, eblan nur kun granda kunmetigo de materio en la centro. Nun, la solaj sciataj objektoj kiuj povas paki sufiĉan materion en tia malgranda spaco estas nigraj truoj, aŭ aĵoj kiuj evoluos al nigraj truoj en astronomie mallongaj tempodaŭroj. Por pli malproksimaj aktivaj galaksioj, la larĝo de larĝaj spektraj linioj povas esti uzata kiel sondilo por gaso orbitanta proksime de la eventa horizonto. La tekniko de speguliga surĵeto uzas variablecon de ĉi tiuj linioj por mezuri mason kaj eble spinon de la nigra truo kiu donas la motoran forton de aktivaj galaksioj. Tiaj pezegaj nigraj truoj en centroj de multaj galaksioj estas opiniataj esti motoroj de aktivaj objektoj tiaj kiel galaksioj de Seyfert kaj kvazaroj. La kaj UCLA Galaksia Centra Grupoprovizas indikojn ke estas la pezega nigra truo situanta je centro de la Lakta vojo surbaze de datumoj de la ESO kaj la . Estas kalkulite ke nigra truo de nia galaksia centro havas mason de 3,7 milionoj da sunaj masoj. En majo 2004 kaj aliaj astronomiistoj anoncis sian malkovron de 30 antaŭe latentaj pezegaj nigraj truoj ekster la Lakta vojo. Ilia malkovro ankaŭ sugestas ke estas almenaŭ dufoje pli multaj ĉi tiaj nigraj truoj ol oni antaŭe opiniis. Nun oni opinias ke ĉiu galaksio enhavas pezegan nigran truon je sia centro, sed la plejparto de ili estas en neaktiva stato, ne enenigante multan materion. En kontrasto, ne ŝajnas ke estas nigraj truoj en centroj de stelamasoj, kvankam iuj el ili, ekzemple M15 en Pegaso kaj en la Andromeda galaksio havas centrajn nigrajn truojn kun maso de grandordo 104 sunaj masoj. Iuj galaksioj, ekzemple , havas du pezegajn nigrajn truojn, formantaj duuman sistemon. Kiam ili kuniĝos, la evento devus krei fortajn gravitajn ondojn. Ŝajnas ke estas ligo inter la maso de la pezega nigra truo en centro de la galaksio kaj la speco de la galaksio mem. Ĉi tio estas korelacio inter maso de la sferosimilaĵo (la tubero de spiralaj galaksioj, kaj la tuta galaksio por elipsaj galaksioj) kaj maso de la pezega nigra truo. Estas eĉ pli strikta korelacio inter la nigra trua maso kaj la rapida varianco de la sferosimilaĵo. La ekspliko por ĉi tiu korelacio restas nesolvita problemo en astrofiziko. (eo)
- Zulo beltz supermasiboa ezagutzen den zulo beltz motarik handiena da, galaxia ezagun gehienen erdigunean egon ohi dena. Bere masa ehun mila eta mila milioi bat Eguzki masa (M☉) artean dago. Esne Bidea galaxiari dagokionez, delako zulo beltz supermasiboa Sagittarius A* izeneko eskualdean legoke. (eu)
- Un agujero negro supermasivo es un agujero negro con una masa del orden de millones o decenas de miles de millones de masas solares. Estudios científicos dicen, y esta comprobado que, la Vía Láctea tiene un agujero negro supermasivo en el centro galáctico, llamado Sagitario A*. Se cree que muchas, si no todas las galaxias, albergan un agujero negro supermasivo en su centro. De hecho, una de las teorías más extendidas en los últimos tiempos es la de suponer que todas las galaxias elípticas y espirales poseen en su centro un agujero negro supermasivo. (es)
- Un trou noir supermassif (TNSM) est un trou noir dont la masse est de l'ordre d'un million de masses solaires ou plus. Il constitue l’un des quatre types de trous noirs avec les trous noirs primordiaux, les trous noirs stellaires, les trous noirs intermédiaires. Étant les plus massifs, leur masse peut atteindre jusqu'à 40 milliards de masses solaires (celui de la galaxie Holmberg 15A). Les trous noirs supermassifs se trouvent au centre des galaxies massives et il est généralement accepté dans la communauté scientifique que chaque grosse galaxie abrite de tels objets. Le trou noir supermassif au centre de notre galaxie, la Voie lactée, correspond à la source Sagittarius A*. (fr)
- Lubang hitam supermasif (dalam bahasa Inggris: Supermassive black hole) adalah jenis lubang hitam terbesar, dengan massa dari ratusan ribu hingga miliaran kali massa matahari. Kebanyakan atau bahkan semua galaksi diperkirakan memiliki lubang hitam supermasif di pusatnya. Di pusat galaksi Bimasakti diyakini terdapat lubang hitam supermasif Sagittarius A*. (in)
- A supermassive black hole (SMBH or sometimes SBH) is the largest type of black hole, with its mass being on the order of hundreds of thousands, or millions to billions of times the mass of the Sun (M☉). Black holes are a class of astronomical objects that have undergone gravitational collapse, leaving behind spheroidal regions of space from which nothing can escape, not even light. Observational evidence indicates that almost every large galaxy has a supermassive black hole at its center. For example, the Milky Way has a supermassive black hole in its Galactic Center, corresponding to the radio source Sagittarius A*. Accretion of interstellar gas onto supermassive black holes is the process responsible for powering active galactic nuclei (AGNs) and quasars. Two supermassive black holes have been directly imaged by the Event Horizon Telescope: the black hole in the giant elliptical galaxy Messier 87 and the black hole at the Milky Way’s center. (en)
- Un buco nero supermassiccio, o supermassivo, è il più grande tipo di buco nero, con una massa milioni o miliardi di volte superiore a quella del Sole. Si ritiene che quasi tutte le galassie, inclusa la nostra Via Lattea, contengano un buco nero supermassiccio al loro centro. (it)
- 超大質量ブラックホール（ちょうだいしつりょうブラックホール、英: supermassive black hole）は、太陽の105倍から1010倍程度の質量を持つブラックホールのことである。全てではないが、銀河系（天の川銀河）を含むほとんどの銀河の中心には、超大質量ブラックホールが存在すると考えられている。 (ja)
- ( 영국 밴드 뮤즈의 노래에 대해서는 Supermassive Black Hole 문서를 참고하십시오.) 초대질량 블랙홀(영어: Supermassive black hole)은 질량이 태양질량의 수십만 배에서 수십억 배에 이르는 가장 큰 유형의 블랙홀이다. 거의 대부분의 은하의 중심에 초대질량 블랙홀이 있을 것으로 추정된다. 우리 은하의 경우, 초대질량 블랙홀은 궁수자리 A*의 위치에 있는 것으로 여겨진다. 초대질량 블랙홀은 작은 질량의 블랙홀들과 구별되는 특징을 가지고 있다. 첫째로, 초대질량 블랙홀의 (블랙홀의 질량을 슈바르츠실트 반지름 내의 공간으로 나눈 것으로 정의되는)평균밀도는 일부의 경우 물의 밀도보다 낮을 수 있다. 이는 슈바르츠실트 반지름이 질량과 정비례하는데 비해, 밀도는 부피에 반비례하기 때문이다. (비회전 블랙홀의 사건의 지평선과 같은)구형 천체의 부피는 질량의 제곱에 반비례하는데, 따라서 질량이 큰 블랙홀 일수록 낮은 평균밀도를 가진다. 덧붙여서, 사건의 지평선 부근에서의 기조력은 무거운 블랙홀 일수록 매우 약하다. 밀도의 경우처럼, 사건의 지평선에서 물체에 작용하는 기조력은 질량의 제곱에 반비례한다. 사람의 머리와 발 사이에서 느껴지는 기조력은 태양보다 1,000만 배 무거운 블랙홀의 사건의 지평선에서와 지구의 표면 위에서가 동일하다. 항성 블랙홀과는 달리, 초대질량 블랙홀에서 사람이 느끼는 기조력은 블랙홀의 안쪽 매우 깊은 곳을 들어가기 전까지는 강하게 느껴지지 않는다. (ko)
- Een superzwaar zwart gat is het grootste soort zwart gat, met een massa in de orde van grootte van honderdduizenden tot miljarden maal de zonsmassa (symbool M☉). Zwarte gaten zijn een type astronomisch object waarin een zwaartekrachtimplosie heeft plaatsgevonden, waarna er een sferoïde gebied van ruimte overblijft waaraan niets kan ontsnappen, zelfs geen licht. Uit onderzoek is gebleken dat bijna alle grote sterrenstelsels een superzwaar zwart gat in het centrum hebben. In de Melkweg ligt in het centrum een superzwaar zwart gat, dat overeenkomt met de locatie van Sagittarius A*. Het verantwoordelijke proces voor de energieproductie van het quasarfenomeen en andere typen actieve sterrenstelsels is accretie van interstellaire gassen op superzware zwarte gaten. (nl)
- Supermasywna czarna dziura – czarna dziura o masie rzędu milionów, a nawet miliardów mas Słońca. Supermasywne czarne dziury mają pewne interesujące własności, odróżniające je od czarnych dziur o niewielkich masach:
* średnia gęstość takiego obiektu może być bardzo mała, nawet mniejsza od gęstości wody. Wynika to z faktu, iż promień czarnej dziury wzrasta liniowo ze wzrostem jej masy, w konsekwencji czego jej średnia gęstość maleje znacznie szybciej;
* w sąsiedztwie horyzontu zdarzeń supermasywnej czarnej dziury nie odczulibyśmy potężnych sił pływowych. Z uwagi na fakt, że osobliwość centralną dzieli znacząca odległość od horyzontu, hipotetyczny astronauta podróżujący ku centrum takiej czarnej dziury nie odczułby znaczących sił pływowych, dopóki nie znalazłby się głęboko w jej wnętrzu. Czarne dziury tego rodzaju mogą zapewne powstawać w dwojaki sposób: poprzez powolną akrecję materii (poczynając od rozmiarów typowych dla zwykłej gwiazdy) lub bezpośrednio w wyniku grawitacyjnego zapadnięcia się niejednorodności materii, jakie wytworzyły się po Wielkim Wybuchu. W przypadku pierwszego sposobu potrzebny jest długi czas i znaczne ilości dostępnej materii, by czarna dziura mogła się powiększać. Przypuszcza się, że większość, o ile nie wszystkie, galaktyki posiadają w swoich centrach supermasywne czarne dziury. Bezpośrednie pomiary przesunięć dopplerowskich dla materii otaczającej jądra pobliskich galaktyk dowiodły, iż musi się ona poruszać z bardzo dużymi prędkościami, co można wytłumaczyć wysoką koncentracją materii w centrum. Wedle obecnej wiedzy jedynym obiektem, który może skupiać taką ilość materii w tak małym obszarze, jest czarna dziura. W przypadku dalej położonych galaktyk aktywnych szerokość obserwowanych linii spektralnych powiązana jest z masą czarnej dziury zasilającej aktywne jądra galaktyk. Uważa się, że takie supermasywne czarne dziury w centrach galaktyk są swego rodzaju „silnikami” zasilającymi aktywne obiekty, takie jak galaktyki Seyferta czy kwazary. Sagittarius A* jest prawdopodobnie supermasywną czarną dziurą znajdującą się w centrum Drogi Mlecznej. Liczba znanych obiektów zawierających przypuszczalnie supermasywne czarne dziury szybko się powiększa, ze względu na prowadzone obszerne przeglądy nieba. Na przykład przegląd Sloan Digital Sky Survey zarejestrował już dziesiątki tysięcy kwazarów. (pl)
- Сверхмасси́вная чёрная дыра́ — чёрная дыра с массой 105—1011 масс Солнца. Сверхмассивные чёрные дыры обнаружены в центре многих галактик, включая Млечный Путь. (ru)
- Supermassiva eller supertunga svarta hål är svarta hål med massa motsvarande miljoner eller miljarder gånger solens massa. De flesta, kanske alla, galaxer tros ha ett supermassivt svart hål i sitt centrum. Det gäller även vår galax Vintergatan, där objektet Sagittarius A* i centrum med största sannolikhet är ett supermassivt svart hål. (sv)
- Надмасивна чорна діра — чорна діра з масою близько 105—1010 мас Сонця[відсутнє в джерелі]. Станом на 2014 рік надмасивні чорні діри виявлено в центрах багатьох галактик, зокрема, у Чумацькому Шляху. Надмасивні чорні діри мають специфічні властивості, які відрізняють їх від менших чорних дір:
* Парадоксально, проте середня густина надмасивної чорної діри може бути дуже малою (але не менше щільності повітря). Це пояснюється тим, що радіус Шварцшильда прямо пропорційний масі, а щільність — обернено пропорційна об'єму. Оскільки об'єм кулястого об'єкта прямо пропорційний кубу радіуса, а маса росте лише лінійно, то об'єм зростає швидше, ніж маса. У результаті середня густина чорної діри зменшується зі збільшенням її радіусу.
* Припливні сили біля горизонту подій значно слабші через те, що центральна сингулярність розташована настільки далеко від горизонту, що гіпотетичний астронавт, який подорожує до центру чорної діри, може не відчути впливу екстремальних припливних сил доки не зануриться в неї досить глибоко. (uk)
- Um buraco negro supermassivo é uma classe de buracos negros encontrados principalmente no centro das galáxias. Ao contrário dos buracos negros estelares, que são originados a partir da evolução de estrelas de massa elevada, os buracos negros supermassivos foram formados por imensas nuvens de gás ou por aglomerados de milhões de estrelas que colapsaram sobre a sua própria gravidade quando o universo ainda era bem mais jovem e denso. Os buracos negros supermassivos possuem uma massa milhões ou até bilhões de vezes maior que a massa do Sol. A maioria dos buracos negros supermassivos já catalogados estão em forte atividade, ou seja, continuam atraindo matéria para si, aumentando ainda mais a sua massa. Acredita-se que buracos negros supermassivos existam nos centros de quase todas as galáxias. O buraco negro no centro da Via Láctea, denominado Sagittarius A*, tem uma massa de aproximadamente quatro milhões de vezes a massa solar, determinada diretamente a partir da observação de órbitas estelares. (pt)
- 超大質量黑洞是黑洞的一種，其質量是太陽質量的至倍（至千克）。現時一般相信，在所有星系的中心（包括銀河系的中心在內）都存在超大質量黑洞。 (zh)
|
| rdfs:comment
|
- Obří černá díra (nebo též černá veledíra či supermasivní černá díra) je černá díra o hmotnosti mezi 105 a 1010 slunečních hmotností. Většina galaxií včetně Mléčné dráhy obsahuje obří černé díry ve svých středech. (cs)
- Zulo beltz supermasiboa ezagutzen den zulo beltz motarik handiena da, galaxia ezagun gehienen erdigunean egon ohi dena. Bere masa ehun mila eta mila milioi bat Eguzki masa (M☉) artean dago. Esne Bidea galaxiari dagokionez, delako zulo beltz supermasiboa Sagittarius A* izeneko eskualdean legoke. (eu)
- Un agujero negro supermasivo es un agujero negro con una masa del orden de millones o decenas de miles de millones de masas solares. Estudios científicos dicen, y esta comprobado que, la Vía Láctea tiene un agujero negro supermasivo en el centro galáctico, llamado Sagitario A*. Se cree que muchas, si no todas las galaxias, albergan un agujero negro supermasivo en su centro. De hecho, una de las teorías más extendidas en los últimos tiempos es la de suponer que todas las galaxias elípticas y espirales poseen en su centro un agujero negro supermasivo. (es)
- Un trou noir supermassif (TNSM) est un trou noir dont la masse est de l'ordre d'un million de masses solaires ou plus. Il constitue l’un des quatre types de trous noirs avec les trous noirs primordiaux, les trous noirs stellaires, les trous noirs intermédiaires. Étant les plus massifs, leur masse peut atteindre jusqu'à 40 milliards de masses solaires (celui de la galaxie Holmberg 15A). Les trous noirs supermassifs se trouvent au centre des galaxies massives et il est généralement accepté dans la communauté scientifique que chaque grosse galaxie abrite de tels objets. Le trou noir supermassif au centre de notre galaxie, la Voie lactée, correspond à la source Sagittarius A*. (fr)
- Lubang hitam supermasif (dalam bahasa Inggris: Supermassive black hole) adalah jenis lubang hitam terbesar, dengan massa dari ratusan ribu hingga miliaran kali massa matahari. Kebanyakan atau bahkan semua galaksi diperkirakan memiliki lubang hitam supermasif di pusatnya. Di pusat galaksi Bimasakti diyakini terdapat lubang hitam supermasif Sagittarius A*. (in)
- Un buco nero supermassiccio, o supermassivo, è il più grande tipo di buco nero, con una massa milioni o miliardi di volte superiore a quella del Sole. Si ritiene che quasi tutte le galassie, inclusa la nostra Via Lattea, contengano un buco nero supermassiccio al loro centro. (it)
- 超大質量ブラックホール（ちょうだいしつりょうブラックホール、英: supermassive black hole）は、太陽の105倍から1010倍程度の質量を持つブラックホールのことである。全てではないが、銀河系（天の川銀河）を含むほとんどの銀河の中心には、超大質量ブラックホールが存在すると考えられている。 (ja)
- Een superzwaar zwart gat is het grootste soort zwart gat, met een massa in de orde van grootte van honderdduizenden tot miljarden maal de zonsmassa (symbool M☉). Zwarte gaten zijn een type astronomisch object waarin een zwaartekrachtimplosie heeft plaatsgevonden, waarna er een sferoïde gebied van ruimte overblijft waaraan niets kan ontsnappen, zelfs geen licht. Uit onderzoek is gebleken dat bijna alle grote sterrenstelsels een superzwaar zwart gat in het centrum hebben. In de Melkweg ligt in het centrum een superzwaar zwart gat, dat overeenkomt met de locatie van Sagittarius A*. Het verantwoordelijke proces voor de energieproductie van het quasarfenomeen en andere typen actieve sterrenstelsels is accretie van interstellaire gassen op superzware zwarte gaten. (nl)
- Сверхмасси́вная чёрная дыра́ — чёрная дыра с массой 105—1011 масс Солнца. Сверхмассивные чёрные дыры обнаружены в центре многих галактик, включая Млечный Путь. (ru)
- Supermassiva eller supertunga svarta hål är svarta hål med massa motsvarande miljoner eller miljarder gånger solens massa. De flesta, kanske alla, galaxer tros ha ett supermassivt svart hål i sitt centrum. Det gäller även vår galax Vintergatan, där objektet Sagittarius A* i centrum med största sannolikhet är ett supermassivt svart hål. (sv)
- 超大質量黑洞是黑洞的一種，其質量是太陽質量的至倍（至千克）。現時一般相信，在所有星系的中心（包括銀河系的中心在內）都存在超大質量黑洞。 (zh)
- الثقب الأسود الفائق أو الثقب الأسود فائق الضخامة أو الثقب الأسود عظيم الكتلة هو أكبر نوع من الثقوب السوداء يوجد في مجرة، تتراوح كتلته بين مئات آلاف وبلايين الكتل الشمسية. يُعتقد أن معظم المجرات -إن لم يكن كلها- بما في ذلك مجرتنا درب التبانة - تحتوي ثقوباً سوداء عظيمة الضخامة في حوصلاتها. تملك الثقوب السوداء عظيمة الكتلة خصائصَ تميزها عن تلك ذات الكتلة المتوسطة أو العادية، منها: (ar)
- Un forat negre supermassiu és un forat negre amb una massa de l'ordre de milions o milers de milions de masses solars. Es creu que la Via Làctia té un forat negre supermassiu just en el seu centre galàctic. També es pensa que moltes, si no totes, les galàxies tenen un forat negre supermassiu al seu centre. Un forat negre supermassiu té algunes propietats interessants que el diferencien dels de menor massa: (ca)
- Pezega nigra truo estas nigra truo kun maso inter ĉirkaŭ 105 kaj 1010 sunaj masoj. Nun estas opinio ke plejparto aŭ ĉiuj galaksioj, inkluzive la Laktan vojon, enhavas pezegajn nigrajn truojn je siaj . Pezegaj nigraj truoj havas interesajn trajtojn kiu diferencigas ilin de la relative malpezaj: Rektaj mezuroj laŭ efiko de Doppler de akvaj ĉirkaŭbarantaj la de apudaj galaksioj montras tre rapidan moviĝon, eblan nur kun granda kunmetigo de materio en la centro. (eo)
- A supermassive black hole (SMBH or sometimes SBH) is the largest type of black hole, with its mass being on the order of hundreds of thousands, or millions to billions of times the mass of the Sun (M☉). Black holes are a class of astronomical objects that have undergone gravitational collapse, leaving behind spheroidal regions of space from which nothing can escape, not even light. Observational evidence indicates that almost every large galaxy has a supermassive black hole at its center. For example, the Milky Way has a supermassive black hole in its Galactic Center, corresponding to the radio source Sagittarius A*. Accretion of interstellar gas onto supermassive black holes is the process responsible for powering active galactic nuclei (AGNs) and quasars. (en)
- ( 영국 밴드 뮤즈의 노래에 대해서는 Supermassive Black Hole 문서를 참고하십시오.) 초대질량 블랙홀(영어: Supermassive black hole)은 질량이 태양질량의 수십만 배에서 수십억 배에 이르는 가장 큰 유형의 블랙홀이다. 거의 대부분의 은하의 중심에 초대질량 블랙홀이 있을 것으로 추정된다. 우리 은하의 경우, 초대질량 블랙홀은 궁수자리 A*의 위치에 있는 것으로 여겨진다. (ko)
- Um buraco negro supermassivo é uma classe de buracos negros encontrados principalmente no centro das galáxias. Ao contrário dos buracos negros estelares, que são originados a partir da evolução de estrelas de massa elevada, os buracos negros supermassivos foram formados por imensas nuvens de gás ou por aglomerados de milhões de estrelas que colapsaram sobre a sua própria gravidade quando o universo ainda era bem mais jovem e denso. (pt)
- Supermasywna czarna dziura – czarna dziura o masie rzędu milionów, a nawet miliardów mas Słońca. Supermasywne czarne dziury mają pewne interesujące własności, odróżniające je od czarnych dziur o niewielkich masach: Liczba znanych obiektów zawierających przypuszczalnie supermasywne czarne dziury szybko się powiększa, ze względu na prowadzone obszerne przeglądy nieba. Na przykład przegląd Sloan Digital Sky Survey zarejestrował już dziesiątki tysięcy kwazarów. (pl)
- Надмасивна чорна діра — чорна діра з масою близько 105—1010 мас Сонця[відсутнє в джерелі]. Станом на 2014 рік надмасивні чорні діри виявлено в центрах багатьох галактик, зокрема, у Чумацькому Шляху. Надмасивні чорні діри мають специфічні властивості, які відрізняють їх від менших чорних дір: (uk)
|
