| dbo:abstract
|
- Els tsimshian són una tribu chimnesyan (grup na-dené), segons terminologia de John Wesley Powell, el nom de la qual volia dir "gent del riu Skeena" i que es dividia en tres tribus: Niska (dividida en els grups Kithatch o Gitrhatin, Kitgigenik o Gitwinksilk, Kitwinshilk i Kitanwilksh), Gitsan, Gyttkshan o Kitsan, i Coast Tsimshian. Ocupava Mainland i les illes als voltants dels rius Skeena i Milbanke Sound, entre Colúmbia Britànica i Alaska. Els Niska vivien als marges del Nass, els Tsimshian al baix Skeena i a New Metlakatla (Annette Island, Alaska) i els Kitsan a l'alt Skeena. Llur territori té uns 20.000 km². (ca)
- Die Tsimshian oder Ts’msyan (Aussprache: „Sim-SCHI-an“ oder „SCHIM-schih-än“) sind eine Stammesgruppe von 15 First Nations im historischen Pazifischen Nordwesten entlang der Buchten und Inseln der Nordwestküste sowie entlang der Mündungsgebiete des Skeena und Nass River der kanadischen Provinz British Columbia sowie zweier Stämme auf Annette Island und Revillagigedo Island des Alexanderarchipels im äußersten Südosten des zu den USA gehörigen Alaskas. Die Mehrheit der heute ca. 10.000 Tsimshian (Ts’msyan) lebt im Gebiet rund um die Städte Terrace, Prince Rupert und Kitimat in British Columbia und ca. 1.300 bis 1.500 in den amerikanischen Städten (New) Metlakatla und Ketchikan vor der Küste des Alaska Panhandle. Ihre heutige Stammesbezeichnung als Tsimshian ist eine englische Adaption ihres Autonyms als Ts’msyan („Volk inmitten des Nebelflusses, d. h. des Skeena River“); dieses wiederum setzt sich aus den Wörtern Ts’m („inmitten, innerhalb“) sowie K'syen oder Ksiyeen („Nebelfluss“, abgel. von K'si – „aus, vom“ und Yeen – „Nebel“) der Bezeichnung für den Skeena River ab. Einzelne Stämme bezeichneten sie oftmals auch einfach als Git oder Gigyet („Volk“, Plural von Gyet oder Gyit – „Person“) und mehrere oder alle Stämme der Tsimshian als Gyigyet oder Gyikgyet („Völker“). Früher wurden die Tsimshian (Ts’msyan) entlang des Unterlaufs des Skeena Rivers sowie an der Pazifikküste zusammen mit den sprachlich und kulturell eng verwandten Nisga’a (Nisg̱a’a) („Volk entlang des Nass River“) im Norden und den flussaufwärts lebenden Gitxsan (Gitskan) („Volk vom Nebelfluss, d. h. vom Skeena River“) im Nordosten mit dem Sammelbegriff Tsimshian bezeichnet. Da die Nisga’a und insbesondere die Gitxsan keinen direkten Zugang zum Pazifik hatten – wie die Tsimshian – und im Landesinneren lebten, bezeichnete man sie daher als Interior oder Inland Tsimshian (Binnen-Tsimshian); die Tsimshian im Mündungsgebiet des Skeena River in den Pazifik sowie auf den vorgelagerten Inseln wurden hingegen als Coast Tsimshian (Küsten-Tsimshian) bezeichnet. Trotz ihrer Binnenlage zählen die Nisga’a (Nisg̱a’a) und Gitxsan genauso wie die Tsimshian (Ts’msyan) zur Nordwestküstenkultur. Bei den drei Völkern handelt es sich nach ihrem Selbstverständnis jedoch um voneinander unabhängige Ethnien. (de)
- Los tsimshian son un conjunto de comunidades amerindias que constituyen la nación chimnesyan según teminología de John Wesley Powell, el nombre de la cual significa "gente del río Skeena", y se dividía en tres tribus: niska (dividida en los grupos Kithatch, Gitrhatin, Kitgigenik o Gitwinksilk, Kitwinshilk y Kitanwilksh), gitsan, Gyttkshan o Kitsan, y Coast Tsimshian. Ocupaban el continente y las islas de los alrededores de los ríos Skeena y el Milbanke Sound, entre la Columbia Británica y Alaska. Los niska vivían en los márgenes del río Nass, los tsimshian en el curso bajo del río Skeena y en New Metlakatla (isla Annette, en Alaska), y los kitsan en el alto Skeena. Su territorio tiene unos 20.000 km². Tradicionalmente se ha considerado que las lenguas tsimshiánicas están lejanamente emparentadas con las lenguas penutias. (es)
- Les Tsimshians (Sm'algyax : Ts’msyan) sont un peuple autochtone d'Amérique du Nord. Leurs communautés sont originaires de l'estuaire du fleuve Skeena (le nom Tsimshian signifie « Peuple de la rivière Skeena »), autour des villes actuelles de Terrace et de Prince Rupert en Colombie-Britannique, avant de s'établir au XIXe siècle sur l'île Annette, au sud de l'Alaska, à Metlakatla. Les quelque 10 000 Tsimshians recensés sont répartis en trois nations distinctes. Lors du recensement des États-Unis de 2010, 3 755 personnes se déclarent Tsimshians. (fr)
- The Tsimshian (/ˈsɪmʃiən/; Tsimshian: Ts’msyan or Tsm'syen) are an Indigenous people of the Pacific Northwest Coast. Their communities are mostly in coastal British Columbia in Terrace and Prince Rupert, and Metlakatla, Alaska on Annette Island, the only reservation in Alaska. The Tsimshian estimate there are 45,000 Tsimshian people and approximately 10,000 members are federally registered in eight First Nations communities (including the Kitselas, Kitsumkalum, Gitxaala, Gitga'at at Hartley Bay, and Kitasoo at Klemtu) Lax Kw'Alaams, and Metlakatla, BC. The latter two communities resulted in the colonial intersections of early settlers and consist of Tsimshian people belonging to the 'nine tribes.' The Tsimshian are one of the largest First Nations peoples in northwest British Columbia. Some Tsimshian migrated to the Annette Islands in Alaska, and today approximately 1,450 Alaska Tsimshian people are enrolled in the federally recognized Metlakatla Indian Community, sometimes also called the Annette Island Reserve. The Tsimshian honor the traditional Tlingit name of Taquan for this recent location. Tsimshian society is matrilineal kinship-based, which means identity, clans and property pass through the maternal line. Their moiety-based societal structure is further divided into sub clans for certain lineages. The Tsimshian language has some 27 different terms for 'chief' likely because it is a stratified and ranked society. Early Euro-Canadian anthropologists and linguists had classified the Gitxsan and Nisga'a as Tsimshian, because of apparent linguistic affinities. The three were all referred to as "Coast Tsimshian", even though some communities were not coastal. These three groups, however, are separate nations. (en)
- Il popolo Tsimshian (in lingua tsimshian Ts'msyan) è un gruppo etnico amerindo della costa nord-occidentale del Pacifico. Il termine Tsimshian significa All'interno dello . le loro comunità, vivono in Columbia Britannica (nella zona delle città di Terrace e Prince Rupert) ed in Alaska, (su Annette Island). Ci sono molti modi con cui questo popolo è stato denominato: Tsimishian, Tsimpshean, Tsimshean, Tsimpshian ed altri, ma in questo articolo si userà sempre il termine "Tsimshian". I primi antropologi e linguisti raggrupparono i ed i Nisga'a come Tsimshian a causa delle affinità linguistiche. Ci si riferiva ad essi come Tsimshian della costa, in quanto molte delle loro comunità vivevano vicine al mare. Oggi, i tre gruppi sono riconosciuti come nazioni separate. (it)
- Tsimshian – zbiorcza nazwa ok. 15 spokrewnionych grup północnoamerykańskich Indian, zamieszkujących północną część wybrzeża Pacyfiku w kanadyjskiej prowincji Kolumbia Brytyjska (w okolicach rzek i oraz na przybrzeżnych wyspach), a także w południowo-wschodniej Alasce. Ich liczba wynosi obecnie około 10 tys., z czego na Alasce – ok. 1,3 tys. Należą do licznej grupy niewielkich ludów tubylczych zamieszkujących Wybrzeże Północno-Zachodnie Ameryki Północnej. Tworzyły one zhierarchizowane klanowe społeczności matrylinearne, utrzymujące się z rybołówstwa i myślistwa. Dwa języki, którymi posługiwali się w przeszłości, tworzą odrębną grupę, przez językoznawców uważaną za spokrewnioną z językami penutiańskimi (ang. penutian). Obecnie oba dialekty (północny i południowy) zagrożone są wymarciem, bowiem wśród Tsimshian jedynie pojedyncze osoby zachowują znajomość języka. Zagrożeni ekspansją Europejczyków Indianie Tsimshian dążyli do zapewnienia sobie praw do plemiennych terenów nad rzekami Skeena i Nass traktatem z Kanadą już w 1879 r., ale realne negocjacje udało im się rozpocząć dopiero w roku 1983. Dekadę później 14 grup Indian regionu zjednoczyło się w ramach Rady Plemiennej Tsimshian (ang. Tsimshian Tribal Council). Ramową umowę z władzami Kolumbii Brytyjskiej podpisano w 1993 r., a rozmowy w różnych spornych kwestiach dotyczących praw do ziemi i tubylczej autonomii trwają nadal. (pl)
- De Tsimshian zijn een inheems volk van de Noord-Amerikaanse Noordwestkust. Ze leven vooral in Brits-Colombia, het uiterste zuiden van Alaska, en de Alexanderarchipel. Hun aantal is momenteel ongeveer 10.000, waarvan in Alaska - ongeveer 1.300. Ze behoren tot een grote groep kleine indiaanse volkeren die aan de noordwestkust van Noord-Amerika wonen. De Tsimshian vormen hiërarchische clan-matrilineaire gemeenschappen en leven van de visserij en de jacht. Zoals alle volkeren van de Pacifische kust danken de Tsimshians hun welvaart aan de overvloed aan vis, vooral zalm. Hun karakteristieke huizen zijn grote langhuizen gebouwd van cederhout. Deze huisvestten meestal een hele familie. Culturele taboes verboden vrouwen en mannen om ongepast voedsel te eten tijdens en na de bevalling. Het huwelijk was een buitengewoon formele aangelegenheid met een langdurige en opeenvolgende reeks ceremonies. De Tsimshian-religie was gecentreerd rond de "Heer van de Hemel", die zijn volk hielp in tijden van nood door bovennatuurlijke agenten naar de aarde te sturen. De Tsimshians geloofden dat naastenliefde en rituele reiniging van het lichaam (met zowel reinigen als vasten) de hoofdweg naar het hiernamaals waren. Net als de andere volkeren van de Pacifische kust, beoefenden de Tsimshians de rite van de potlatch, die ze yaawk of gewoon het feest noemden. Tegenwoordig komen mensen samen voor potlatches bij begrafenissen of voor de toewijzing van bepaalde titels of functies. (nl)
- Цимшиа́н, цимшианы — группа индейских народов в Канаде (побережье от зал. Портленд до прол. Милбанк на юге, рр. Насс и Скина) и в США (о. Аннет). Образуют цимшианскую языковую семью. В Канаде — 9,5 тыс. чел., в США — 1,3 тыс. чел. Говорят также по-английски. Верующие — протестанты (англикане, пресвитериане, методисты и др.). (ru)
- Tsimshian är ett folk som lever på ett litet område längs Nordamerikas västkust. Större delen av befolkningen (cirka 10 000) lever i British Columbia i Kanada, medan en mindre del (1 500) lever i Alaska (USA). De är nära besläktade med andra geografiskt närliggande folk, såsom och tlingit. Tsimshianfolket livnär sig på fiske kombinerat med jakt. (sv)
- Цімшиани ― група індіанських народів в Канаді (узбережжя від затоки Портленд до протоки Мілбанк на півдні, річок Насс і Скіна) і в США (острів Анет). Складають цімшианську мовну сім'ю. В Канаді — 9,5 тисяч осіб, в США ― 1,3 тисячі. Розмовляють також англійською. Віруючі — протестанти (англікани, пресвітеріани, методисти та інші). (uk)
|
| rdfs:comment
|
- Els tsimshian són una tribu chimnesyan (grup na-dené), segons terminologia de John Wesley Powell, el nom de la qual volia dir "gent del riu Skeena" i que es dividia en tres tribus: Niska (dividida en els grups Kithatch o Gitrhatin, Kitgigenik o Gitwinksilk, Kitwinshilk i Kitanwilksh), Gitsan, Gyttkshan o Kitsan, i Coast Tsimshian. Ocupava Mainland i les illes als voltants dels rius Skeena i Milbanke Sound, entre Colúmbia Britànica i Alaska. Els Niska vivien als marges del Nass, els Tsimshian al baix Skeena i a New Metlakatla (Annette Island, Alaska) i els Kitsan a l'alt Skeena. Llur territori té uns 20.000 km². (ca)
- Les Tsimshians (Sm'algyax : Ts’msyan) sont un peuple autochtone d'Amérique du Nord. Leurs communautés sont originaires de l'estuaire du fleuve Skeena (le nom Tsimshian signifie « Peuple de la rivière Skeena »), autour des villes actuelles de Terrace et de Prince Rupert en Colombie-Britannique, avant de s'établir au XIXe siècle sur l'île Annette, au sud de l'Alaska, à Metlakatla. Les quelque 10 000 Tsimshians recensés sont répartis en trois nations distinctes. Lors du recensement des États-Unis de 2010, 3 755 personnes se déclarent Tsimshians. (fr)
- Цимшиа́н, цимшианы — группа индейских народов в Канаде (побережье от зал. Портленд до прол. Милбанк на юге, рр. Насс и Скина) и в США (о. Аннет). Образуют цимшианскую языковую семью. В Канаде — 9,5 тыс. чел., в США — 1,3 тыс. чел. Говорят также по-английски. Верующие — протестанты (англикане, пресвитериане, методисты и др.). (ru)
- Tsimshian är ett folk som lever på ett litet område längs Nordamerikas västkust. Större delen av befolkningen (cirka 10 000) lever i British Columbia i Kanada, medan en mindre del (1 500) lever i Alaska (USA). De är nära besläktade med andra geografiskt närliggande folk, såsom och tlingit. Tsimshianfolket livnär sig på fiske kombinerat med jakt. (sv)
- Цімшиани ― група індіанських народів в Канаді (узбережжя від затоки Портленд до протоки Мілбанк на півдні, річок Насс і Скіна) і в США (острів Анет). Складають цімшианську мовну сім'ю. В Канаді — 9,5 тисяч осіб, в США ― 1,3 тисячі. Розмовляють також англійською. Віруючі — протестанти (англікани, пресвітеріани, методисти та інші). (uk)
- Die Tsimshian oder Ts’msyan (Aussprache: „Sim-SCHI-an“ oder „SCHIM-schih-än“) sind eine Stammesgruppe von 15 First Nations im historischen Pazifischen Nordwesten entlang der Buchten und Inseln der Nordwestküste sowie entlang der Mündungsgebiete des Skeena und Nass River der kanadischen Provinz British Columbia sowie zweier Stämme auf Annette Island und Revillagigedo Island des Alexanderarchipels im äußersten Südosten des zu den USA gehörigen Alaskas. Die Mehrheit der heute ca. 10.000 Tsimshian (Ts’msyan) lebt im Gebiet rund um die Städte Terrace, Prince Rupert und Kitimat in British Columbia und ca. 1.300 bis 1.500 in den amerikanischen Städten (New) Metlakatla und Ketchikan vor der Küste des Alaska Panhandle. (de)
- Los tsimshian son un conjunto de comunidades amerindias que constituyen la nación chimnesyan según teminología de John Wesley Powell, el nombre de la cual significa "gente del río Skeena", y se dividía en tres tribus: niska (dividida en los grupos Kithatch, Gitrhatin, Kitgigenik o Gitwinksilk, Kitwinshilk y Kitanwilksh), gitsan, Gyttkshan o Kitsan, y Coast Tsimshian. Ocupaban el continente y las islas de los alrededores de los ríos Skeena y el Milbanke Sound, entre la Columbia Británica y Alaska. Los niska vivían en los márgenes del río Nass, los tsimshian en el curso bajo del río Skeena y en New Metlakatla (isla Annette, en Alaska), y los kitsan en el alto Skeena. Su territorio tiene unos 20.000 km². Tradicionalmente se ha considerado que las lenguas tsimshiánicas están lejanamente empare (es)
- The Tsimshian (/ˈsɪmʃiən/; Tsimshian: Ts’msyan or Tsm'syen) are an Indigenous people of the Pacific Northwest Coast. Their communities are mostly in coastal British Columbia in Terrace and Prince Rupert, and Metlakatla, Alaska on Annette Island, the only reservation in Alaska. Early Euro-Canadian anthropologists and linguists had classified the Gitxsan and Nisga'a as Tsimshian, because of apparent linguistic affinities. The three were all referred to as "Coast Tsimshian", even though some communities were not coastal. These three groups, however, are separate nations. (en)
- Il popolo Tsimshian (in lingua tsimshian Ts'msyan) è un gruppo etnico amerindo della costa nord-occidentale del Pacifico. Il termine Tsimshian significa All'interno dello . le loro comunità, vivono in Columbia Britannica (nella zona delle città di Terrace e Prince Rupert) ed in Alaska, (su Annette Island). Ci sono molti modi con cui questo popolo è stato denominato: Tsimishian, Tsimpshean, Tsimshean, Tsimpshian ed altri, ma in questo articolo si userà sempre il termine "Tsimshian". (it)
- De Tsimshian zijn een inheems volk van de Noord-Amerikaanse Noordwestkust. Ze leven vooral in Brits-Colombia, het uiterste zuiden van Alaska, en de Alexanderarchipel. Hun aantal is momenteel ongeveer 10.000, waarvan in Alaska - ongeveer 1.300. Ze behoren tot een grote groep kleine indiaanse volkeren die aan de noordwestkust van Noord-Amerika wonen. (nl)
- Tsimshian – zbiorcza nazwa ok. 15 spokrewnionych grup północnoamerykańskich Indian, zamieszkujących północną część wybrzeża Pacyfiku w kanadyjskiej prowincji Kolumbia Brytyjska (w okolicach rzek i oraz na przybrzeżnych wyspach), a także w południowo-wschodniej Alasce. Ich liczba wynosi obecnie około 10 tys., z czego na Alasce – ok. 1,3 tys. (pl)
|
.jpg){kind=link}
,_19th_century,_05.588.7348.jpg){kind=link}
,_19th_century,_05.588.7348.jpg){kind=link}
.jpg){kind=link}