| dbo:abstract
|
- Triticale (× Triticosecale) és un híbrid entre el blat (Triticum) i el sègol (Secale). Fou creat al laboratori, al final del segle xix, el 1876 s'obtingué per primera vegada però era estèril i el 1888 ja se'n va obtenir de fèrtil. Va ser cultivat per primera vegada a Escòcia i Suècia i cap a la dècada de 1980 el seu conreu s'estengué a altres països. El Triticale disponible comercialment és un híbrid de segona generació, és a dir un creuament entre dues estirps de triticale (triticales primaris). El Triticale combina el potencial de grans rendiments i la bona qualitat del blat amb la tolerància a les malalties i rusticitat del sègol. Només recentment s'ha convertit en un conreu comercial viable. Depenent del cultivar, el Triticale pot semblar-se més o menys a cadascun dels seus progenitors. Es cultiva principalment per a farratge o alimentació animal, fins i tot es poden trobar en botigues de dietètica aliments basats en el Triticale, galetes i cereals per esmorzar. El Triticale té més proteïna total que el blat però té menys fracció de glutenina i més de lisina. En la panificació cal dir que no es pot fer pa de sègol només amb farina de Triticale (en canvi se'n pot fer amb només farina de sègol). Els productors principals de Triticale són Polònia, Austràlia, Alemanya, França, Xina i Bielorússia. El 2005, segons la FAO, 13,5 milions de tones es van produir en 28 països. (ca)
- Tritikále (x Triticosecale, syn. x Triticale) je hybridní obilnina, která vznikla křížením žita a pšenice. Odtud její český název „žitovec“. Jeho hlavními pěstiteli jsou USA, Evropa a Austrálie. Vyznačuje se velkými klasy. (cs)
- الشيقم أو القمحيلم أو القمشيلم أو التريتيكالي (بالإنجليزية: Triticale) جنسٌ مصطنعٌ أنتجه الإنسان من تصالب القمح والشيلم في محاولة للحصول على محصول حبيٍ جديدٍ يمتاز بخصائص مركبةٍ جديدةٍ قد تتفوق على محاصيل الحبوب الحالية. الشيقم أكثر مرونةً من محاصيل الحبوب الأخرى بيئياً، فهو يظهر تحملاً أكبر لأمراضٍ وحشراتٍ عديدةٍ مقارنةً بأبويه (القمح والشيلم) أو أقاربه المنسوبة، وهو يستطيع توفير بعض احتياجات غذاء الإنسان، وتحقيق غلال أعلى بكثير وكتلة حيوية (Biomass) كبيرة مقارنةً بالحبوب الأخرى، ولهذا لا يزال المستقبل واعداً. وتعطي الزيادة العامة في المساحة المزروعة بالشيقم وتطورها لاسيما في العقد الأخير من القرن الماضي، وخاصة في الدول المتطورة مؤشراً على مستقبل هذا المحصول. وتتركز الجهود حالياً على تعزيز استخدام حبوب هذا المحصول في غذاء الإنسان كمنافس لحبوب المحاصيل الأخرى. وتشير البحوث العلمية إلى إمكانية تطوير منتجات غذائية قيمة يسهم دقيق الشيقم فيها بصورة رئيسية. (ar)
- Triticale (der oder die, auch: ×Triticosecale oder Triticosecale Wittmack) ist ein Getreide. Es ist eine Kreuzung aus Weizen (Triticum aestivum L.) als weiblichem und Roggen (Secale cereale L.) als männlichem Partner. Der Name ist aus Triticum und Secale, jeweils Neutrum, zusammengesetzt. Die umgekehrte Kreuzung ergibt Secalotricum. Geschmack und Inhaltsstoffe der Triticale liegen zwischen denen von Weizen und Roggen. Seine Grannen sind ca. 3–5 cm lang und vierkantig. (de)
- Tritikalo estas hibrido de tritiko (Triticum aestivum L.), kiel ina partnero, kaj sekalo (Secale cereale L.), kiel vira partnero, uzata kiel furaĝplanto. Ĝi estis komence kultivata en Svedio kaj Skotlando, en fino de la 19-a jarcento, kiel greno, simila al tritiko, sed pli malvarmo-tolera. Oni rikoltis en 2004 13,7 milionojn da tunoj da tritikalo, kultivis ĝin sur pli ol 400 mil hektaroj. Ĝi estas uzata ĉefe kiel furaĝplanto, sed ĝi ankaŭ havas valoran entenon. Ĝia proteina enteno estas ĉ. 14-18%, depende de la medio. (eo)
- Tritikalea (× Triticosecale) duela 100 urte artifizialki lortua, garia eta zekalearen nahaskina da. Proteinatan bere gurasoak baino aberatsagoa da, baina lehorteetan nahiko ahula. Landare luzea, gariaren eta zekalearen anzekoada, buru zintzilikariak dituena. Tritikalearen aleak zein aleburuak jatorrizko bi landareak ekartzen dizkigu burura, bien ezaugarrien nahaste nabarmenabaita. Bazkarako erabiltzen danagusiki, baina okintzarako gariarekin nahasita erabiltzerik badago. Tritikalaren produzitzaileak nagusiak Polonia, Australia, Alemania, Frantzia, Txina eta Bielorusia dira. 2005an, FAO-ren arabera, 13.500.000 tm gertatu ziren. (eu)
- Le triticale est une plante annuelle de la famille des Poaceae (graminées). Première céréale créée par l'être humain, c'est un hybride (amphiploïde) entre le blé (dur ou tendre) et le seigle, dont la culture s'est développée depuis les années 1960. Il est cultivé surtout comme céréale fourragère. Nom scientifique : ×Triticosecale Wittm. ex A. Camus (synonyme : ×Triticale Tscherm.-Seys. ex Müntzing) , famille des Poaceae, sous-famille des Pooideae, tribu des Triticeae. Le nom « triticale » combine les noms latins de genre du blé (Triticum) et du seigle (Secale). (fr)
- El triticale es un cereal reforzado que procede del cruzamiento entre trigo y centeno. (es)
- Hibrid shaorga cruithneachta is seagail a thugann toradh is caighdeán gráinne gar dóibh siúd a bhaineann cruithneacht amach, ach i gcreasa fuara nach bhfásfadh ach seagal ann roimhe. A shaothrú ag leathnú sa Pholainn agus sa Rúis. De réir dealraimh, oiriúnaithe d'aeráid the thirim freisin. (ga)
- Triticale (/trɪtɪˈkeɪliː/; × Triticosecale) is a hybrid of wheat (Triticum) and rye (Secale) first bred in laboratories during the late 19th century in Scotland and Germany. Commercially available triticale is almost always a second-generation hybrid, i.e., a cross between two kinds of primary (first-cross) triticales. As a rule, triticale combines the yield potential and grain quality of wheat with the disease and environmental tolerance (including soil conditions) of rye. Only recently has it been developed into a commercially viable crop. Depending on the cultivar, triticale can more or less resemble either of its parents. It is grown mostly for forage or fodder, although some triticale-based foods can be purchased at health food stores and can be found in some breakfast cereals. When crossing wheat and rye, wheat is used as the female parent and rye as the male parent (pollen donor). The resulting hybrid is sterile and must be treated with colchicine to induce polyploidy and thus the ability to reproduce itself. The primary producers of triticale are Poland, Germany, Belarus, France and Russia. In 2014, according to the Food and Agriculture Organization (FAO), 17.1 million tons were harvested in 37 countries across the world. The triticale hybrids are all amphidiploid, which means the plant is diploid for two genomes derived from different species. In other words, triticale is an allotetraploid. In earlier years, most work was done on octoploid triticale. Different ploidy levels have been created and evaluated over time. The tetraploids showed little promise, but hexaploid triticale was successful enough to find commercial application. The International Maize and Wheat Improvement Center (CIMMYT) triticale improvement program was intended to improve food production and nutrition in developing countries. Triticale was thought to have potential in the production of bread and other food products, such as cookies, pasta, pizza dough and breakfast cereals. The protein content is higher than that of wheat, although the glutenin fraction is less. The grain has also been stated to have higher levels of lysine than wheat. Acceptance would require the milling industry to adapt to triticale, as the milling techniques employed for wheat are unsuited to triticale. Past research indicated that triticale could be used as a feed grain and, particularly, later research found that its starch is readily digested. As a feed grain, triticale is already well established and of high economic importance. It has received attention as a potential energy crop, and research is currently being conducted on the use of the crop's biomass in bioethanol production. (en)
- 라이밀(rye-) 또는 트리티케일(영어: triticale)은 라이보리(호밀)와 밀을 교배해 만든 벼과의 잡종 속인 라이밀속(rye-屬, 학명: × Triti(cose)cale 트리티(코세)칼레[*]) 식물을 일컫는 말이다. 19세기 후반에 스코틀랜드와 독일에서 교잡이 이루어졌으며, 학명 "트리티(코세)칼레" 및 영문명 "트리티케일"은 밀속의 학명인 "트리티쿰(Triticum)"과 호밀속의 학명인 "세칼레(Secale)"를 조합해 만든 혼성어이다. (ko)
- Triticale is een geslacht in de grassenfamilie. In Nederland wordt jaarlijks ongeveer 4000 ha triticale geteeld. (nl)
- ライコムギ（学名:Triticosecale、[trɪtɪˈkeɪliː]）は、ライムギとコムギの交雑種である。人類初の人工属間交配穀物種として有名である。 グルテンが少なく、ミネラルが多い。 アミラーゼ活性が高く、独特の風味を持つというものである。 (ja)
- Pszenżyto (×Triticosecale) – mieszaniec zbóż należący do rodziny wiechlinowatych. Niepłodne mieszańce pszenicy i żyta opisane zostały po raz pierwszy w 1875, w 1889 odkryty został płodny mieszaniec. Powstał prawdopodobnie w wyniku podwojenia liczby chromosomów w pierwotnym mieszańcu. Hodowla na większą skalę w różnych krajach rozpoczęła się w latach 50. XX wieku, a w latach 60. zaczęto wprowadzać do upraw odmiany komercyjne (najpierw w 1966 r. na Węgrzech). W Polsce pierwszą odmianę pszenżyta o nazwie ‘Lasko’ wyhodowano w 1982, i to ona jest obecnie najbardziej rozpowszechnioną w uprawie na świecie. (pl)
- O triticale (× Triticosecale Wittmack) é um cereal híbrido, resultado da hibridação de duas espécies distintas, o trigo (Triticum aestivum L.) e o centeio (Secale cereale L.). (pt)
- Rågvete (Triti[cose]cale rimpaui) är en råg-vete-hybrid som främst kommer till användning för foderändamål. Det är den enda arten i släktet Triticale. I stora delar av Sverige har rågvete den högsta hektarskörden av alla spannmålssorter. Trots detta har den bara en genomsnittsskörd på 5 100 kg per hektar, att jämföra med höstvetets 6 300 kg per hektar. Det finns sorter som är förädlade för att ge mycket etanol per ton odlad gröda. Rågvetesorten Dinaro från Svalöv Weibull är en sådan sort ämnad för etanoltillverkning. Andra sorter är Talentro, Tritikon, Trimester, Kaskelott, Inpetto, Fidelio, Rorik och Algalo. Rågvete är utsatt för sjukdomen gulrost. (sv)
- 小黑麦、黑小麥是由小麦属和黑麦属物种经属间杂交和染色体加倍而人工结合成的新农作物。有四倍体、六倍体和八倍体三个类型。中国育成的八倍体小黑麦，外部形态介于双亲之间，而偏于小麦。和小麦比较，须根系和分蘖节较发达。叶片较长，被茸毛，叶鞘有蜡粉层。麦穗大，小花数多，芒较长。颖果较大，红色或白色，角质或半角质。较长。耐寒、耐瘠、耐旱，肥、水条件较好的地区易倒伏。成熟晚，难脱粒。在气候条件多变、水肥条件较差的高寒地区，产量可高于小麦。可作粮食、饲料，兼用作物栽种。 (zh)
- Тритика́ле (лат. ×Triticosecale, от лат. triticum — пшеница и лат. secale — рожь) — амфидиплоид ржи и пшеницы. Немецкий селекционер В. Римпау (Rimpau) в 1888 году впервые при скрещивании пшеницы с рожью получил тритикале — плодовитый октоплоидный пшенично-ржаной гибрид. Выращивается, в основном, на корм животным. Сегодня тритикале используется и как продовольственная, и как фуражная культура. (ru)
- Тритикале (× Triticosecale) — озима або яра злакова рослина, штучно створена селекціонерами схрещуванням жита з пшеницею. Вирощується як продовольча і зернофуражна культура. Назва рослини Triticale, Triticosecale походить від латинських назв пшениці (Triticum L.) та жита (Secale L.). В Україні вона має назву "Пшито". Тритикале за низкою ключових ознак (урожайність, харчова цінність) перевищує обидві батьківські рослини, а за стійкістю до несприятливих погодних умов та ураження хворобами перевищує пшеницю та не поступається житу.[джерело?] (uk)
|
| rdfs:comment
|
- Tritikále (x Triticosecale, syn. x Triticale) je hybridní obilnina, která vznikla křížením žita a pšenice. Odtud její český název „žitovec“. Jeho hlavními pěstiteli jsou USA, Evropa a Austrálie. Vyznačuje se velkými klasy. (cs)
- Triticale (der oder die, auch: ×Triticosecale oder Triticosecale Wittmack) ist ein Getreide. Es ist eine Kreuzung aus Weizen (Triticum aestivum L.) als weiblichem und Roggen (Secale cereale L.) als männlichem Partner. Der Name ist aus Triticum und Secale, jeweils Neutrum, zusammengesetzt. Die umgekehrte Kreuzung ergibt Secalotricum. Geschmack und Inhaltsstoffe der Triticale liegen zwischen denen von Weizen und Roggen. Seine Grannen sind ca. 3–5 cm lang und vierkantig. (de)
- Tritikalo estas hibrido de tritiko (Triticum aestivum L.), kiel ina partnero, kaj sekalo (Secale cereale L.), kiel vira partnero, uzata kiel furaĝplanto. Ĝi estis komence kultivata en Svedio kaj Skotlando, en fino de la 19-a jarcento, kiel greno, simila al tritiko, sed pli malvarmo-tolera. Oni rikoltis en 2004 13,7 milionojn da tunoj da tritikalo, kultivis ĝin sur pli ol 400 mil hektaroj. Ĝi estas uzata ĉefe kiel furaĝplanto, sed ĝi ankaŭ havas valoran entenon. Ĝia proteina enteno estas ĉ. 14-18%, depende de la medio. (eo)
- Le triticale est une plante annuelle de la famille des Poaceae (graminées). Première céréale créée par l'être humain, c'est un hybride (amphiploïde) entre le blé (dur ou tendre) et le seigle, dont la culture s'est développée depuis les années 1960. Il est cultivé surtout comme céréale fourragère. Nom scientifique : ×Triticosecale Wittm. ex A. Camus (synonyme : ×Triticale Tscherm.-Seys. ex Müntzing) , famille des Poaceae, sous-famille des Pooideae, tribu des Triticeae. Le nom « triticale » combine les noms latins de genre du blé (Triticum) et du seigle (Secale). (fr)
- El triticale es un cereal reforzado que procede del cruzamiento entre trigo y centeno. (es)
- Hibrid shaorga cruithneachta is seagail a thugann toradh is caighdeán gráinne gar dóibh siúd a bhaineann cruithneacht amach, ach i gcreasa fuara nach bhfásfadh ach seagal ann roimhe. A shaothrú ag leathnú sa Pholainn agus sa Rúis. De réir dealraimh, oiriúnaithe d'aeráid the thirim freisin. (ga)
- 라이밀(rye-) 또는 트리티케일(영어: triticale)은 라이보리(호밀)와 밀을 교배해 만든 벼과의 잡종 속인 라이밀속(rye-屬, 학명: × Triti(cose)cale 트리티(코세)칼레[*]) 식물을 일컫는 말이다. 19세기 후반에 스코틀랜드와 독일에서 교잡이 이루어졌으며, 학명 "트리티(코세)칼레" 및 영문명 "트리티케일"은 밀속의 학명인 "트리티쿰(Triticum)"과 호밀속의 학명인 "세칼레(Secale)"를 조합해 만든 혼성어이다. (ko)
- Triticale is een geslacht in de grassenfamilie. In Nederland wordt jaarlijks ongeveer 4000 ha triticale geteeld. (nl)
- ライコムギ（学名:Triticosecale、[trɪtɪˈkeɪliː]）は、ライムギとコムギの交雑種である。人類初の人工属間交配穀物種として有名である。 グルテンが少なく、ミネラルが多い。 アミラーゼ活性が高く、独特の風味を持つというものである。 (ja)
- Pszenżyto (×Triticosecale) – mieszaniec zbóż należący do rodziny wiechlinowatych. Niepłodne mieszańce pszenicy i żyta opisane zostały po raz pierwszy w 1875, w 1889 odkryty został płodny mieszaniec. Powstał prawdopodobnie w wyniku podwojenia liczby chromosomów w pierwotnym mieszańcu. Hodowla na większą skalę w różnych krajach rozpoczęła się w latach 50. XX wieku, a w latach 60. zaczęto wprowadzać do upraw odmiany komercyjne (najpierw w 1966 r. na Węgrzech). W Polsce pierwszą odmianę pszenżyta o nazwie ‘Lasko’ wyhodowano w 1982, i to ona jest obecnie najbardziej rozpowszechnioną w uprawie na świecie. (pl)
- O triticale (× Triticosecale Wittmack) é um cereal híbrido, resultado da hibridação de duas espécies distintas, o trigo (Triticum aestivum L.) e o centeio (Secale cereale L.). (pt)
- 小黑麦、黑小麥是由小麦属和黑麦属物种经属间杂交和染色体加倍而人工结合成的新农作物。有四倍体、六倍体和八倍体三个类型。中国育成的八倍体小黑麦，外部形态介于双亲之间，而偏于小麦。和小麦比较，须根系和分蘖节较发达。叶片较长，被茸毛，叶鞘有蜡粉层。麦穗大，小花数多，芒较长。颖果较大，红色或白色，角质或半角质。较长。耐寒、耐瘠、耐旱，肥、水条件较好的地区易倒伏。成熟晚，难脱粒。在气候条件多变、水肥条件较差的高寒地区，产量可高于小麦。可作粮食、饲料，兼用作物栽种。 (zh)
- Тритика́ле (лат. ×Triticosecale, от лат. triticum — пшеница и лат. secale — рожь) — амфидиплоид ржи и пшеницы. Немецкий селекционер В. Римпау (Rimpau) в 1888 году впервые при скрещивании пшеницы с рожью получил тритикале — плодовитый октоплоидный пшенично-ржаной гибрид. Выращивается, в основном, на корм животным. Сегодня тритикале используется и как продовольственная, и как фуражная культура. (ru)
- Тритикале (× Triticosecale) — озима або яра злакова рослина, штучно створена селекціонерами схрещуванням жита з пшеницею. Вирощується як продовольча і зернофуражна культура. Назва рослини Triticale, Triticosecale походить від латинських назв пшениці (Triticum L.) та жита (Secale L.). В Україні вона має назву "Пшито". Тритикале за низкою ключових ознак (урожайність, харчова цінність) перевищує обидві батьківські рослини, а за стійкістю до несприятливих погодних умов та ураження хворобами перевищує пшеницю та не поступається житу.[джерело?] (uk)
- الشيقم أو القمحيلم أو القمشيلم أو التريتيكالي (بالإنجليزية: Triticale) جنسٌ مصطنعٌ أنتجه الإنسان من تصالب القمح والشيلم في محاولة للحصول على محصول حبيٍ جديدٍ يمتاز بخصائص مركبةٍ جديدةٍ قد تتفوق على محاصيل الحبوب الحالية. (ar)
- Triticale (× Triticosecale) és un híbrid entre el blat (Triticum) i el sègol (Secale). Fou creat al laboratori, al final del segle xix, el 1876 s'obtingué per primera vegada però era estèril i el 1888 ja se'n va obtenir de fèrtil. Va ser cultivat per primera vegada a Escòcia i Suècia i cap a la dècada de 1980 el seu conreu s'estengué a altres països. El Triticale disponible comercialment és un híbrid de segona generació, és a dir un creuament entre dues estirps de triticale (triticales primaris). El Triticale combina el potencial de grans rendiments i la bona qualitat del blat amb la tolerància a les malalties i rusticitat del sègol. Només recentment s'ha convertit en un conreu comercial viable. Depenent del cultivar, el Triticale pot semblar-se més o menys a cadascun dels seus progenitors (ca)
- Tritikalea (× Triticosecale) duela 100 urte artifizialki lortua, garia eta zekalearen nahaskina da. Proteinatan bere gurasoak baino aberatsagoa da, baina lehorteetan nahiko ahula. Landare luzea, gariaren eta zekalearen anzekoada, buru zintzilikariak dituena. Tritikalearen aleak zein aleburuak jatorrizko bi landareak ekartzen dizkigu burura, bien ezaugarrien nahaste nabarmenabaita. Bazkarako erabiltzen danagusiki, baina okintzarako gariarekin nahasita erabiltzerik badago. (eu)
- Triticale (/trɪtɪˈkeɪliː/; × Triticosecale) is a hybrid of wheat (Triticum) and rye (Secale) first bred in laboratories during the late 19th century in Scotland and Germany. Commercially available triticale is almost always a second-generation hybrid, i.e., a cross between two kinds of primary (first-cross) triticales. As a rule, triticale combines the yield potential and grain quality of wheat with the disease and environmental tolerance (including soil conditions) of rye. Only recently has it been developed into a commercially viable crop. Depending on the cultivar, triticale can more or less resemble either of its parents. It is grown mostly for forage or fodder, although some triticale-based foods can be purchased at health food stores and can be found in some breakfast cereals. (en)
- Rågvete (Triti[cose]cale rimpaui) är en råg-vete-hybrid som främst kommer till användning för foderändamål. Det är den enda arten i släktet Triticale. I stora delar av Sverige har rågvete den högsta hektarskörden av alla spannmålssorter. Trots detta har den bara en genomsnittsskörd på 5 100 kg per hektar, att jämföra med höstvetets 6 300 kg per hektar. (sv)
|
