| dbo:abstract
|
- الأسرة الثالثة عشر المصرية القديمة (يرمز إليها بالأسرة XIII)، و غالبا ما يتم دمجها مع أسرات عصر الدولة الوسطى (XI وXII وXIV). إلا أن بعض الكتاب يفضلون أن يقوموا بفصلها عن هذه الأسرات وإلحاقها بأسرات عصر الإنتقال الثاني بدايةً من الأسرة XIV وإنتهاءً بالأسرة XVII. ونجد أن هذه الأسرة (XIII) استمرت في الحكم بدايةً من عام 1803 قبل الميلاد تقريباً حتى حوالي 1649 قبل الميلاد (أي لمدة 154 عاماً). تعتبر الأسرة الثالثة عشر إمتداداً مباشراً للأسرة الثانية عشر التي سبقتها، حيث يعتقد أن أول من حكمها هو ابن الملك أمن-م-حات الرابع. ويقترح Kim Ryholt أن خط التماس بين تلك الأسرتين يعكس إعتلاء الأسرة الرابعة عشر حكم شرق الدلتا بشكل مستقل حيث أن هذا الأمر قد حدث أثناء حكم الملكة سبك-نفرو. وبإعتبار أن الأسرة الثالثة عشر هم الورثة المباشرين للأسرة الثانية عشر، فإن ملوكها إتخذوا «إيثت تاوي» بالقرب من الفيوم مقراً لحكم مصر الوسطى ومصر العليا حتى الشلال الثاني جنوباً. وقد تضائلت قوة الأسرة الثالثة عشر بشكل تدريجي على مدى 150 عاماً من وجودها في الحكم وإنتهت بغزو حكام الهكسوس لمنف عام 1650 قبل الميلاد، الذين شكلوا الأسرة الخامسة عشر. (ar)
- La dinastia XIII va governar Egipte, segurament només l'Egipte mitjà i alt, des de vers el 1800 aC fins al 1650 aC. Els primers dos reis foren fills del darrer faraó Amenemhet IV. La capital en fou Itjtawi i la teoria que, a mitja dinastia, es van haver de desplaçar al sud no està confirmada, i arribaven fins a Bubastis, mentre la dinastia XIV dominava la resta del delta. El papir de Torí dona una llarga llista de reis, que correspondrien a una mitjana d'un any i mig per cada faraó dels 25 primers. Els erudits pensen que el poder va passar a una classe nobiliària influent que establia els faraons a capritx en el seu propi benefici. Això va afectar també la dinastia XIV. Aquesta situació va durar uns 150 anys. La mitjana de tots els regnats és de menys de 3 anys. El papir de Torí en dona 50 noms, més alguns buits o fragments que probablement inclouen 12 reis més. De molts reis, es tenen notícies també per restes arqueològiques. Alguns reis són coneguts per altres fonts i no s'han pogut situar amb seguretat. La seva posició probable és la següent: 1.
* Sobekhotep I 2.
* Sekhemkare Sonbef (Sebenef) 3.
* Nerikare 4.
* Amenemhet V 5.
* Amenyqemau (Qemaw) 6.
* (Si)harnedjheriotef (Hotepibre) 7.
* Jewefni (Iufeni) 8.
* Amenemhet VI 9.
* Nebnun Semenkare 10.
* Sehotepibre 11.
* Sewadjkare 12.
* Nedjemibre 13.
* Sobekhotep II 14.
* Ranisonb (Reniseneb) 15.
* Hor I 16.
* Khabau (Sekhemre Kutawire) 17.
* Djedkhepereu 18.
* Seb 19.
* Kay 20.
* Amenemhet VII 21.
* Wegaf 22.
* Khendjer 23.
* Emyremeshaw (Imira-mesha) 24.
* Antef V 25.
* Seth I 26.
* Sobekhotep III 27.
* Neferhotep I 28.
* Sihathor 29.
* Sobekhotep IV 30.
* Sobekhotep V 31.
* Sobekhotep VI 32.
* Ibiaw (Wahibre) 33.
* Aya (Ay) 34.
* Ini 35.
* Sewadjtu 36.
* Ined 37.
* Hor II (Hori) 38.
* Sobekhotep VII 39.
* 7 noms perduts, dels quals 4 podrien ser els que segueixen, i tres desconeguts: 40.
* 41.
* 42.
* Sonbmijew (Senebmiu) 43.
* 44.
* (un buit)
* (un buit)
* (un buit) 45.
* 46.
* 47.
*
* (un buit) 48.
* 49.
* ...mesre 50.
* 51.
* Hor(?) ...webenre ( o III) 52.
* 53.
* 54.
* .....re 55.
* Altres de coneguts per fonts diferents del papir de Torí, de posició desconeguda, que podrien correspondre també a les dinasties XVI o d'Abidos i potser algun fins i tot a la XVII:
* Pepi III
* Nebmaatre
* Nikare II
* Aahotepre
* Aaneterire
* Nubankhre
* Nubuserre
* Khauserre
* Khamure (ca)
- 13. dynastie se již povětšinou řadí do druhého přechodového období, která po předchozích dvou úspěšných dynastiích upadla do kolapsu v důsledku vzájemně synergických příčin. Projevem úpadku byl rozpad centrálních autorit, redukce dálkového obchodu, nestability na hranicích vedoucí k masové migraci populací, zejména ze Syropalestinské oblasti, prolínání kultur, omezení umění a redukce budování monumentálních architektur. Často to bylo doprovázeno lokálními konflikty a regionalizací správních struktur a konfliktem zájmů jejich lokálních vládců. Přehled králů a vládců v Druhé přechodné době, je nepřehledný a historicky problematický. Některé zdroje se odkazují na seznam Manehta, kde se pro 13. dynastii uvádí ~50 králů, jiné na Turínský královský papyrus pocházející z období vlády Ramesse II. v 19.dynastii (1279–1213 př. Kr.). Stejně problematický je seznam králů ve 14. dynastii. 15. dynastie je již označovaná jak Hyksóská. Sobek Khahotepre; Oriental Institute Museum, ChicagoSocha ka krále (cs)
- Egiptoko XIII. dinastia Egiptoko bigarren tarteko aroaren hasieran sortu zen. K.a. 1760tik K.a. 1630 arte irauten du. Egiptoko XII. dinastia leinu familiar bat zen bitartean, XIII. dinastiako gobernariek ez ditu behar adina aginte, ia ez dute leinu bat sortzeko ahalmenik eta euren agintaldiek urte gutxi batzuk edo batzuetan hilabete gutxi batzuk baino ez dute irauten. Horietako asko militarrak edo atzerritar kananearrak dira. Gobernari hauek boterera sarri usurpazio bidez iristen dira, eta normalean ez dute herrialde osoan agintzen, euren autoritateari beste usurpatzaile lokal batzuek aurka egiten zioten. Argi dago oinordekotza eskubidea bera ere zalantzan ere jarri izana. XIII. dinastian hurrenez hurren Uaseten (Tebas) eta hiriburu administratiboa zen Ity-Tauyn (El Lishtetik gertu) bizi izan ziren bi leinu ezberdintzen dira. Herrialdea hiru lurralde administratibotan banatzen da: Iparraldea, Niloren delta eta Menfiseko eskualdea ordezkatzen duena, hegoaldea, El Fayumetik Nubiara doana, eta hegoaldean baita ere Tebas eta bere eskualdea hartzen duen zatia. Oreka eta egonkortasun garaiak ordena falta eta gerrila garaiekin txandakatzen dira. Paradoxikoki, tronua etengabeko beldurren ondorioz asaldatzen den bitartean goi funtzionarioek euren karguetan jarraitzen dute, erresumaren administrazioa antolatuz. XIII. dinastiak, ordea, ia ez du aldaketarik egiten Egiptoren arte eta aktibitatean, eta, horren ondorioz, egiptologoren batzuk ez dute tarteko bigarren aroaren barnean hartzen. (eu)
- La Dinastía XIII o Decimotercera Dinastía de Egipto a menudo se agrupa con las dinastías XI, XII y XIV bajo el título de Imperio Medio. Otros egiptólogos la vinculan a las dinastías XIV a XVII como parte del Segundo período intermedio. La dinastía XIII transcurre aproximadamente de 1786 a 1570 a. C. (es)
- Dinasti ketiga belas Mesir Kuno adalah dinasti yang berkuasa pada Periode Kerajaan Pertengahan. Dinasti ini diperkirakan berkuasa dari tahun 1773 SM hingga 1650 SM. (in)
- La est la dynastie qui succède à la XIIe dynastie, apogée du Moyen Empire. Si la dynastie, qui ne présente pas d'unité familiale contrairement à la précédente, a souvent été considérée comme faisant partie de la Deuxième Période intermédiaire, plusieurs raisons poussent maintenant les chercheurs, comme Julien Siesse, à l'inclure dans le Moyen Empire, en divisant cette période en deux sous-périodes : le Haut Moyen Empire, ou Early Middle Kingdom, de Montouhotep II à Sésostris II, et le Bas Moyen Empire, ou Moyen Empire tardif ou Late Middle Kingdom, de Sésostris III à la fin de la XIIIe dynastie égyptienne. Les rois de la dynastie semblent contrôler tout le territoire égyptien, y compris sous les derniers rois de la dynastie, contrairement à ce qui a longtemps été cru. La capitale est, comme pour la dynastie précédente, Itchtaouy, qui conservera ce rôle jusqu'à la toute fin de la dynastie, voire au-delà. Elle couvrirait la période allant de 1801 ou 1786 (selon D. B. Redford) ou 1766 (selon K. S. B. Ryholt) ou 1759 av. J.-C. (selon D. Franke) à v. 1650 ou 1634 av. J.-C. (1750 selon Altemüller). (fr)
- The Thirteenth Dynasty of ancient Egypt (notated Dynasty XIII) is often combined with Dynasties XI, XII and XIV under the group title Middle Kingdom. Some writers separate it from these dynasties and join it to Dynasties XIV through XVII as part of the Second Intermediate Period. Dynasty XIII lasted from approximately 1803 BC until approximately 1649 BC, i.e. for 154 years. According to Kim S. B. Ryholt, the 13th Dynasty was a continuation through a female line of the preceding 12th Dynasty, with its first pharaoh, Sobekhotep I, a son of queen regnant Sobekneferu and her husband Amenemhat and not a son of Amenemhat IV, as often stated. Amenemhat IV in reality died childless. Kim Ryholt proposes that the demarcation between the two dynasties reflects the rise of the independent 14th Dynasty in the eastern Delta, an event which, he proposes, occurred during Sobekneferu's reign. As direct heirs to the kings of the 12th Dynasty, pharaohs of the 13th Dynasty reigned from Memphis over Middle and Upper Egypt, all the way to the second cataract to the south. The power of the 13th Dynasty waned progressively over its 150 years of existence and it finally came to an end with the conquest of Memphis by the Hyksos rulers of the 15th Dynasty, c. 1650 BC. (en)
- エジプト第13王朝（エジプトだい13おうちょう、紀元前1782年頃 - 紀元前1650年頃または紀元前1803年頃 - 紀元前1649年頃）は古代エジプトの王朝。 (ja)
- De 13e dynastie van Egypte is een tijdvak van het oude Egypte, dit duurde ongeveer 153 jaar en maakte deel uit van de tweede tussenperiode. (nl)
- La XIII dinastia egizia, seguendo la cronologia di Manetone che si limita a dire 60 re di Diospoli che regnarono per 453 anni, è la prima del periodo storico denominato Secondo periodo intermedio dell'Egitto che fu caratterizzato dalla frantumazione del potere centrale con il sorgere di dinastie locali che regnarono contemporaneamente (a tale situazione potrebbe essere dovuto il lungo periodo che Manetone, erroneamente, attribuisce alla dinastia). La XIII dinastia copre un arco di tempo tra il ed il (it)
- XIII dynastia – panująca w XVIII i 1 poł. XVII w. p.n.e. dynastia (faktycznie co najmniej pięć odrębnych „dynastii”) władców starożytnego Egiptu, rezydujących początkowo w Iczi-taui (dziś wioska Liszt na południe od Kairu), a następnie w Tebach. Rywalizowali oni z panującymi równolegle w Delcie władcami zaliczanymi do XIV dynastii, następnie zaś z najeźdźcami hyksoskimi (XV dynastia). Jej kontynuacją jest XVII dynastia tebańska. Listy królewskie wymieniają ponad 50 należących do niej królów, lecz kolejność i lata ich rządów stanowią nieprzerwany temat dyskusji specjalistów. Podstawą rekonstrukcji imion oraz kolejności władców są względnie nieźle zachowane fragmenty Kanonu Turyńskiego (pozycje od 7.5 do 8.28). Istnieją jednak wśród badaczy rozbieżności dotyczące identyfikacji poszczególnych faraonów oraz sposobu zapełnienia ewentualnych luk w tym dokumencie. W starszej literaturze przedmiotu przyjęło się na przykład, iż pierwszym królem XIII dynastii jest Chutauire Ugaf. Nowsze publikacje – idąc za rekonstrukcją tego fragmentu Kanonu Turyńskiego zaproponowaną przez Kima Ryholta – zamieniają tego władcę miejscami z królem Sechemre Chutaui Sebekhotep (I). Poniższa tabela bazuje na rekonstrukcji Kima Ryholta: Poniżej przedstawiono listę prawdopodobnych władców, których przynależność do XIII, czy też XIV albo XVI dynastii jest problematyczna. Według Papirusu Turyńskiego, po XII dynastii nastąpił okres panowania niezliczonej ilości władców, a zmiany na tronie następowały po kilku latach, miesiącach, a nawet dniach. (pl)
- XIII династия — одна из династий фараонов, правивших в Древнем Египте во время так называемого Второго переходного периода в XVIII—XVII веках до н. э. (ru)
- Egyptens trettonde dynasti varade omkring 1794/1793-1648 f.Kr. Dynastin räknas till den Andra mellantiden i det forntida Egypten. I bland räknas första delen av trettonde dynasti till Mellersta riket. Faraonerna av den trettonde dynastin styrde från Memfis men centralmakten försvagades och härskarna av den fjortonde dynastin var samtida med dessa. Faijum fortsatte att vara rikets centrum och ett flertal härskare bar namnet Sobekhotep där krokodilguden Sobek från Faijum ingick. Totalt regerade ca 50, eller så mycket som 65 kungar under den trettonde dynastin. Faraonerna av den trettonde dynastin styrde från Memfis men ett stort antal asiater flyttade in i Nildeltat under denna tid. I slutet av dynastin grep de som hyksos makten i östra Nildeltat. (sv)
- XIII династія — одна з династій фараонів, що правили в Стародавньому Єгипті під час так званого Другого перехідного періоду в XVIII — XVII століттях до н. е. (uk)
- 古埃及第十三王朝通常與埃及第十一王朝、埃及第十二王朝和埃及第十四王朝合稱中王國時期。但也有學者將它從中拆分出來，與第十四王朝一起，作為第二中间时期合併入埃及第十七王朝。埃及第十三王朝存在時間大約是公元前1802年至大約公元前1649年，約153年。 (zh)
|
| rdfs:comment
|
- La Dinastía XIII o Decimotercera Dinastía de Egipto a menudo se agrupa con las dinastías XI, XII y XIV bajo el título de Imperio Medio. Otros egiptólogos la vinculan a las dinastías XIV a XVII como parte del Segundo período intermedio. La dinastía XIII transcurre aproximadamente de 1786 a 1570 a. C. (es)
- Dinasti ketiga belas Mesir Kuno adalah dinasti yang berkuasa pada Periode Kerajaan Pertengahan. Dinasti ini diperkirakan berkuasa dari tahun 1773 SM hingga 1650 SM. (in)
- エジプト第13王朝（エジプトだい13おうちょう、紀元前1782年頃 - 紀元前1650年頃または紀元前1803年頃 - 紀元前1649年頃）は古代エジプトの王朝。 (ja)
- De 13e dynastie van Egypte is een tijdvak van het oude Egypte, dit duurde ongeveer 153 jaar en maakte deel uit van de tweede tussenperiode. (nl)
- La XIII dinastia egizia, seguendo la cronologia di Manetone che si limita a dire 60 re di Diospoli che regnarono per 453 anni, è la prima del periodo storico denominato Secondo periodo intermedio dell'Egitto che fu caratterizzato dalla frantumazione del potere centrale con il sorgere di dinastie locali che regnarono contemporaneamente (a tale situazione potrebbe essere dovuto il lungo periodo che Manetone, erroneamente, attribuisce alla dinastia). La XIII dinastia copre un arco di tempo tra il ed il (it)
- XIII династия — одна из династий фараонов, правивших в Древнем Египте во время так называемого Второго переходного периода в XVIII—XVII веках до н. э. (ru)
- XIII династія — одна з династій фараонів, що правили в Стародавньому Єгипті під час так званого Другого перехідного періоду в XVIII — XVII століттях до н. е. (uk)
- 古埃及第十三王朝通常與埃及第十一王朝、埃及第十二王朝和埃及第十四王朝合稱中王國時期。但也有學者將它從中拆分出來，與第十四王朝一起，作為第二中间时期合併入埃及第十七王朝。埃及第十三王朝存在時間大約是公元前1802年至大約公元前1649年，約153年。 (zh)
- الأسرة الثالثة عشر المصرية القديمة (يرمز إليها بالأسرة XIII)، و غالبا ما يتم دمجها مع أسرات عصر الدولة الوسطى (XI وXII وXIV). إلا أن بعض الكتاب يفضلون أن يقوموا بفصلها عن هذه الأسرات وإلحاقها بأسرات عصر الإنتقال الثاني بدايةً من الأسرة XIV وإنتهاءً بالأسرة XVII. ونجد أن هذه الأسرة (XIII) استمرت في الحكم بدايةً من عام 1803 قبل الميلاد تقريباً حتى حوالي 1649 قبل الميلاد (أي لمدة 154 عاماً). (ar)
- La dinastia XIII va governar Egipte, segurament només l'Egipte mitjà i alt, des de vers el 1800 aC fins al 1650 aC. Els primers dos reis foren fills del darrer faraó Amenemhet IV. La capital en fou Itjtawi i la teoria que, a mitja dinastia, es van haver de desplaçar al sud no està confirmada, i arribaven fins a Bubastis, mentre la dinastia XIV dominava la resta del delta. El papir de Torí dona una llarga llista de reis, que correspondrien a una mitjana d'un any i mig per cada faraó dels 25 primers. Els erudits pensen que el poder va passar a una classe nobiliària influent que establia els faraons a capritx en el seu propi benefici. Això va afectar també la dinastia XIV. Aquesta situació va durar uns 150 anys. La mitjana de tots els regnats és de menys de 3 anys. (ca)
- 13. dynastie se již povětšinou řadí do druhého přechodového období, která po předchozích dvou úspěšných dynastiích upadla do kolapsu v důsledku vzájemně synergických příčin. Projevem úpadku byl rozpad centrálních autorit, redukce dálkového obchodu, nestability na hranicích vedoucí k masové migraci populací, zejména ze Syropalestinské oblasti, prolínání kultur, omezení umění a redukce budování monumentálních architektur. Často to bylo doprovázeno lokálními konflikty a regionalizací správních struktur a konfliktem zájmů jejich lokálních vládců. Přehled králů a vládců v Druhé přechodné době, je nepřehledný a historicky problematický. Některé zdroje se odkazují na seznam Manehta, kde se pro 13. dynastii uvádí ~50 králů, jiné na Turínský královský papyrus pocházející z období vlády Ramesse II. (cs)
- Egiptoko XIII. dinastia Egiptoko bigarren tarteko aroaren hasieran sortu zen. K.a. 1760tik K.a. 1630 arte irauten du. Egiptoko XII. dinastia leinu familiar bat zen bitartean, XIII. dinastiako gobernariek ez ditu behar adina aginte, ia ez dute leinu bat sortzeko ahalmenik eta euren agintaldiek urte gutxi batzuk edo batzuetan hilabete gutxi batzuk baino ez dute irauten. Horietako asko militarrak edo atzerritar kananearrak dira. XIII. dinastian hurrenez hurren Uaseten (Tebas) eta hiriburu administratiboa zen Ity-Tauyn (El Lishtetik gertu) bizi izan ziren bi leinu ezberdintzen dira. (eu)
- La est la dynastie qui succède à la XIIe dynastie, apogée du Moyen Empire. Si la dynastie, qui ne présente pas d'unité familiale contrairement à la précédente, a souvent été considérée comme faisant partie de la Deuxième Période intermédiaire, plusieurs raisons poussent maintenant les chercheurs, comme Julien Siesse, à l'inclure dans le Moyen Empire, en divisant cette période en deux sous-périodes : le Haut Moyen Empire, ou Early Middle Kingdom, de Montouhotep II à Sésostris II, et le Bas Moyen Empire, ou Moyen Empire tardif ou Late Middle Kingdom, de Sésostris III à la fin de la XIIIe dynastie égyptienne. Les rois de la dynastie semblent contrôler tout le territoire égyptien, y compris sous les derniers rois de la dynastie, contrairement à ce qui a longtemps été cru. La capitale est, com (fr)
- The Thirteenth Dynasty of ancient Egypt (notated Dynasty XIII) is often combined with Dynasties XI, XII and XIV under the group title Middle Kingdom. Some writers separate it from these dynasties and join it to Dynasties XIV through XVII as part of the Second Intermediate Period. Dynasty XIII lasted from approximately 1803 BC until approximately 1649 BC, i.e. for 154 years. (en)
- XIII dynastia – panująca w XVIII i 1 poł. XVII w. p.n.e. dynastia (faktycznie co najmniej pięć odrębnych „dynastii”) władców starożytnego Egiptu, rezydujących początkowo w Iczi-taui (dziś wioska Liszt na południe od Kairu), a następnie w Tebach. Rywalizowali oni z panującymi równolegle w Delcie władcami zaliczanymi do XIV dynastii, następnie zaś z najeźdźcami hyksoskimi (XV dynastia). Jej kontynuacją jest XVII dynastia tebańska. Listy królewskie wymieniają ponad 50 należących do niej królów, lecz kolejność i lata ich rządów stanowią nieprzerwany temat dyskusji specjalistów. Podstawą rekonstrukcji imion oraz kolejności władców są względnie nieźle zachowane fragmenty Kanonu Turyńskiego (pozycje od 7.5 do 8.28). Istnieją jednak wśród badaczy rozbieżności dotyczące identyfikacji poszczególnych (pl)
- Egyptens trettonde dynasti varade omkring 1794/1793-1648 f.Kr. Dynastin räknas till den Andra mellantiden i det forntida Egypten. I bland räknas första delen av trettonde dynasti till Mellersta riket. Faraonerna av den trettonde dynastin styrde från Memfis men centralmakten försvagades och härskarna av den fjortonde dynastin var samtida med dessa. (sv)
|
