| dbo:abstract
|
- ستنيسو أغسطس بونياتوفسكي (بالبولندية: Stanisław August Poniatowski) ، من مواليد 17 يناير 1732 وتوفي في 12 فبراير سنة 1798 ، ملك بولندا السابق، حكم خلال الفترة من 1764 إلى 1795. وصل إلى البلاط الإمبراطوري الروسي في سانت بطرسبرغ في عام 1755 وأقام علاقة عاطفية مع إمبراطورة المستقبل كاترين العظيمة. وانتخب في عام 1764 ملك بولندا بمساعدتها. وعلى عكس التوقعات فقد حاول إصلاح وتعزيز الكومنولث المتفكك. واجهت جهوده معارضة خارجية من بروسيا وروسيا والنمسا، إذ حاول جميعهم إبقاء الكومنولث ضعيفًا. عارض فكر المحافظين الذين رأوا أنَّ الإصلاحات تهدد حرياتهم وامتيازاتهم التقليدية. كانت الأزمة كبيرة في بداية عهده هي حرب الكونفدرالية (1768-1772) التي أدت إلى التقسيم الأول لبولندا (1772). شهد الجزء الأخير من فترة حكمه إصلاحات أحدثها مجلس النواب (1788-1792) ودستور 3 مايو عام 1791. أُسقطت هذه الإصلاحات من قِبل كونفدرالية تارغوفيتسكا عام 1792 والحرب البولندية الروسية عام 1792، والتي أدت مباشرة إلى التقسيم الثاني لبولندا (1793)، انتفاضة كوشيوزكو (1794) والتقسيم النهائي والثالث لبولندا (1795)، مع نهاية انتمائها للكومنولث. تنازل بونياتوفسكي بعد تجريده من كل قوته في نوفمبر / تشرين الثاني عام 1795 وأمضى السنوات الأخيرة من حياته أسيرًا ضمن مدينة سانت بطرسبرغ. (ar)
- Estanislau August Poniatowski o Estanislau II August (en polonès: Stanisław August Poniatowski, nascut Stanisław Antoni Poniatowski) ( (Bielorússia), 17 de gener de 1732 – Sant Petersburg (Rússia), 12 de febrer de 1798) fou el darrer rei de Polònia i gran duc de Lituània (Confederació de Polònia i Lituània), del 25 de novembre de 1764 al 7 de gener de 1795. La Confederació de Bar s'aixecà contra la ingerència russa a Polònia l'any 1768 i al mateix temps contra el Rei Estanislau i els reformadors polonesos que volien limitar el poder de la noblesa. És una figura històrica controvertida, ja que d'una banda és reconegut com el gran protector de les arts i de les ciències, que va endegar importants reformes de caràcter progressista, però de l'altra banda també se'l recorda com aquell que no va saber evitar la destrucció de l'anomenada "República de les Dues Nacions", que acabaria essent repartida entre Àustria, Prússia i Rússia. (ca)
- Stanisław August Poniatowski, jako král Stanislav II. (17. ledna 1732 Wołczyn, dnes Bělorusko – 12. února 1798 Petrohrad, Rusko), byl polský král v letech 1764–1795. Narodil se do zámožné rodiny. Byl synem hraběte a . Do roku 1764 působil jako diplomat. V roce 1764 se souhlasem ruské imperátorky Kateřiny II. Veliké byl pomocí polského sněmu zvolen králem Polska. Jeho předchůdcem byl velkokníže litevský a saský kurfiřt August III. Polský. Rozhodující krizí Stanisławovy vlády byla barská konfederace, která vedla k prvnímu rozdělení Polska, ke kterému došlo v roce 1772. Za svůj život měl celkem 3 děti (2 syny a 1 dceru). Zemřel 12. února v roce 1798. Příčinou smrti byla mrtvice. Jeho tělo bylo pohřbeno v kostele v Petrohradě. Od roku 1990 se jeho ostatky nachází v katedrále ve Varšavě. Jedná se o jednu z nejkontroverznějších postav polské historie. (cs)
- Stanisław II. August (eigentlich Stanisław Antoni Poniatowski; * 17. Januar 1732 in Wołczyn, Polen-Litauen; † 12. Februar 1798 in Sankt Petersburg, Russisches Kaiserreich) stammte aus dem Adelsgeschlecht der Poniatowskis, wurde 1764 mit Unterstützung der russischen Kaiserin Katharina der Großen zum König von Polen und Großfürsten von Litauen gewählt und regierte bis zu seiner Abdankung im Jahre 1795 als letzter der polnischen Wahlkönige. Als Auftraggeber und starker Verfechter der Verfassung vom 3. Mai 1791 (erste moderne Verfassung Europas) gilt er heute als bedeutender Aufklärer. (de)
- Ο Στανίσουαφ Β΄ Αύγουστος (γεννημένος Στανίσουαφ Αντόνι Πονιατόφσκι, πολωνικά: Stanisław Antoni Poniatowski, 17 Ιανουαρίου 1732 - 12 Φεβρουαρίου 1798), γνωστός επίσης με τον βασιλικό λατινικό όνομα Στανισλάους Β΄ Αουγκούστους (λατινικά: Stanislaus II Augustus) ή Στανίσλαος Β΄ Αύγουστος, ήταν Βασιλιάς της Πολωνίας και Μεγάλος Δούκας της Λιθουανίας από το 1764 έως το 1795 και ο τελευταίος μονάρχης της Πολωνικής-Λιθουανικής Κοινοπολιτείας. Ο Πονιατόφσκι γεννήθηκε σε πλούσια αριστοκρατική οικογένεια της Πολωνίας και έφτασε ως διπλωμάτης στη Ρωσική Αυτοκρατορική Αυλή στην Αγία Πετρούπολη το 1755 σε ηλικία 22 ετών και ενεπλάκη ρομαντικά με τη μελλοντική Αυτοκράτειρα Αικατερίνη Β΄. Με τη συνεργασία της, εξελέγη βασιλιάς της Πολωνίας από την Πολωνική Δίαιτα τον Σεπτέμβριο του 1764, μετά το θάνατο του Αυγούστου Γ΄. Αντίθετα με τις προσδοκίες, ο Πονιατόφσκι προσπάθησε να μεταρρυθμίσει και να ενισχύσει τη μεγάλη αλλά προβληματική Κοινοπολιτεία. Οι προσπάθειές του συνάντησαν εξωτερική αντιπολίτευση από τη γειτονική Πρωσία, τη Ρωσία και την Αυστριακή Αυτοκρατορία, όλες δεσμευμένες να διατηρήσουν την Κοινοπολιτεία αδύναμη. Από το εσωτερικό αντιτάχθηκε από συντηρητικά συμφέροντα, τα οποία θεωρούσαν τις μεταρρυθμίσεις ως απειλή για τις παραδοσιακές τους ελευθερίες και προνόμια που είχαν χορηγηθεί αιώνες νωρίτερα. Η καθοριστική κρίση της πρώιμης βασιλείας του ήταν ο Πόλεμος της Συνομοσπονδίας του Μπαρ (1768-1772) που οδήγησε στον πρώτο διαμελισμό της Πολωνίας (1772). Το τελευταίο μέρος της βασιλείας του είδε τις μεταρρυθμίσεις που πραγματοποιήθηκαν από το Μείζων Σέιμ (1788-1792) και το Σύνταγμα της 3ης Μαΐου 1791. Αυτές οι μεταρρυθμίσεις ανατράπηκαν από τη Συνομοσπονδία της Ταργκοβίτσα του 1792 και από τον Πόλεμο Πολωνίας-Ρωσίας του 1792, οδηγώντας απευθείας στο δεύτερο διαμελισμό της Πολωνίας (1793), στην Εξέγερση του Κοστσιούσκο (1794) και στον τελικό και τρίτο διαμελισμό της Πολωνίας (1795), σηματοδοτώντας το τέλος της Κοινοπολιτείας. Στερημένος από κάθε ουσιαστική δύναμη, ο Πονιατόφσκι παραιτήθηκε το Νοέμβριο του 1795 και πέρασε τα τελευταία χρόνια της ζωής του ως αιχμάλωτος στο Μαρμάρινο Παλάτι της Αγίας Πετρούπολης. Ο Πονιατόφσκι θεωρείται ένας αμφιλεγόμενος χαρακτήρας στην ιστορία της Πολωνίας και επικρίνεται κυρίως για την αποτυχία του να αντισταθεί αποφασιστικά και να αποτρέψει τους διαμελισμούς, οι οποίοι οδήγησαν στην καταστροφή του πολωνικού κράτους. Από την άλλη πλευρά, μνημονεύεται ως ένας μεγάλος προστάτης των τεχνών και των επιστημών που έθεσε τα θεμέλια για την Επιτροπή Εθνικής Παιδείας, το πρώτο ίδρυμα του είδους του στον κόσμο, και χρηματοδότησε πολλά αρχιτεκτονικά αξιοθέατα. (el)
- Stanislao Aŭgusto PONIATOWSKI, pole Stanisław August Poniatowski [staNISŭaf AŬgust ponjaTOFski] aŭ Stanisław Antoni Poniatowski (naskiĝis la 17-an de januaro 1732 en Voŭĉin, pole Wołczyn, hodiaŭ en Belorusio); mortis la 12-an de februaro 1798 en Sankt-Peterburgo, Rusio) estis la lasta reganto de la Respubliko de Ambaŭ Nacioj (ĝis la tria dispartigo de Pollando), reĝo de Pollando kaj granda duko de Litovio en la jaroj 1764-1795. Stanislao Aŭgusto Poniatowski establis en 1773 la Komisionon de Nacia Edukado, kaj en 1791 la Kvarjara Sejmo akceptis la Konstitucion de Tria de Majo. Li ĉirkaŭiĝis de gravuloj de la Pola Klerismo. Adam Naruszewicz iĝis konsilisto de Poniatowski kaj membro de la registaro de la Pol-Litova Unio pere de sidloko en la Permanenta Konsilantaro (1781–1786). Ankaŭ Franciszek Bohomolec estis oftulo en la Merkredaj Tagmanĝoj de la reĝo Poniatowski. (eo)
- Stanisław August Poniatowski (Stanisław Antoni Poniatowski jaioa) Estanislao II.a Augusto bere tituluagatik ezaguna, Poloniako Erregea eta Lituaniako Duke Handia eta Bi Nazioen Errepublikako azken monarka izan zen. Poloniar sendi aristokratiko bateko kidea, diplomazialari bezala iritsi zen Errusiako gortera San Petersburgon, eta han Katalina Nagusia enperatrizaren maitale bihurtu zen. Katalinaren laguntzarekin Poloniako errege aukeratu zuten 1764an, Augusto III.a hil ondoren. Lituaniaren eta Poloniaren arteko Konfederakundea eraberritzen eta indartzen saiatu zen, baina barneko (interes kontserbadoreak) eta kanpoko (Errusia, Prusia eta Austria) etsaiekin topo egin zuen. (1768-1772) 1772an egin zen. Erreformak , eta 1793ko ezeztatu zituzten. Kościuszkoren matxinadak 1794an eta Bi Nazioen Errepublikaren amaiera ekarri zuten. Erregeak 1795eko azaroan erregetza utzi zuen, eta bere azken urteak San Petersburgoko bizi izan zituen gatibu. Polonian eztabaidagarria da. Kritikatu egiten dute, banaketei aurrea hartzeko gaitasunik ez zuelako izan eta ertien eta jakintzen ugazaba handi gisa gogoratzen da. (eu)
- Stanislaw II Augusto Poniatowski fue el último rey de Polonia como nación independiente (1764-1795). (es)
- Stanisław August Poniatowski (17 Januari 1732 – 12 Februari 1798) adalah Raja terakhir Kerajaan Polandia-Lithuania (1764-1795). Ia adalah anak , Kraków dan . Ia turun tahta pada 25 November 1795 setelah wilayahnya dicacah-cacah oleh Austria, Prusia, dan Rusia. Sebelumnya, ia berkuasa mulai 7 September 1764 setelah terpilih sebagai raja pasca-kudeta keluarga Czartoryski, yang didukung tentara Rusia. (in)
- Stanislas II Auguste (en polonais : Stanisław August), de son vrai nom Stanislas Antoine Poniatowski (Stanisław Antoni Poniatowski), né le 17 janvier 1732 à Vowchyn (actuelle Biélorussie) et mort le 12 février 1798 à Saint-Pétersbourg, est, de 1764 à 1795, le dernier roi de Pologne et grand-duc de Lituanie, à l'époque de la République des Deux Nations. Selon la titulature officielle, il était « par la grâce de Dieu et la volonté du peuple, roi de Pologne, grand-duc de Lituanie et duc de Ruthénie, Prusse, Mazovie, Samogitie, Kiev, Volhynie, Podolie, Podlasie, Livonie, Smolensk, Siewierz et Czernihów. » Son règne a connu bien des vicissitudes. En 1762, son ancienne maîtresse, la princesse russe d'origine allemande Catherine, née Sophie Frédérique Augusta d'Anhalt-Zerbst, devient impératrice de Russie sous le nom de Catherine II. En 1764, après la mort d'Auguste III, Poniatowski est élu roi de Pologne en tant que candidat de la Russie et de la famille Czartoryski, qui est favorable à l'alliance étroite de la Pologne avec la Russie. Celle-ci, secondée par la Prusse, joue un rôle important au début du règne de Stanislas II, par le biais de son ambassadeur à Varsovie Nicolas Repnine. La révolte d'une partie de la noblesse hostile à la Russie, liguée dans la confédération de Bar (1768-1772), aboutit au premier partage de la Pologne (1772). Stanislas II, maintenu sur le trône du fait de la défaite des confédérés, s'efforce alors de promouvoir un certain nombre de réformes, dont on peut citer la création de la Commission de l'Éducation nationale (1773), dans la limite de ce que son protecteur russe peut accepter. Mais à la fin des années 1780, le mouvement de réforme prend une telle ampleur, à l'époque de la Grande Diète (1788-1792), qu'elle suscite l'hostilité de la Russie, dirigée par Catherine II jusqu'en 1796 : la promulgation de la Constitution du 3 mai 1791, la première en Europe, est l'origine directe de la guerre russo-polonaise de 1792, dont la suite est le deuxième partage de la Pologne (1793) et la soumission de Stanislas au parti pro-russe de la confédération de Targowica. En 1794, Stanislas apporte toutefois un certain soutien à l'insurrection dirigée par Tadeusz Kosciuszko contre la Russie. Sa défaite aboutit au troisième partage de la Pologne en 1795 : privée de la totalité de son territoire, la République des Deux Nations cesse d'exister et Stanislas est contraint d'abdiquer, pour aller finir sa vie à Saint-Pétersbourg, au début du règne de Paul Ier. (fr)
- Stanisław II August (born Stanisław Antoni Poniatowski; 17 January 1732 – 12 February 1798), known also by his regnal Latin name Stanislaus II Augustus, was King of Poland and Grand Duke of Lithuania from 1764 to 1795, and the last monarch of the Polish–Lithuanian Commonwealth. Born into wealthy Polish aristocracy, Poniatowski arrived as a diplomat at the Russian imperial court in Saint Petersburg in 1755 at the age of 22 and became intimately involved with the future empress Catherine the Great. With her connivance, he was elected King of Poland by the Polish Diet in September 1764 following the death of Augustus III. Contrary to expectations, Poniatowski attempted to reform and strengthen the large but ailing Commonwealth. His efforts were met with external opposition from neighbouring Prussia, Russia and Austria, all committed to keeping the Commonwealth weak. From within he was opposed by conservative interests, which saw the reforms as a threat to their traditional liberties and privileges granted centuries earlier. The defining crisis of his early reign was the War of the Bar Confederation (1768–1772) that led to the First Partition of Poland (1772). The later part of his reign saw reforms wrought by the Diet (1788–1792) and the Constitution of 3 May 1791. These reforms were overthrown by the 1792 Targowica Confederation and by the Polish–Russian War of 1792, leading directly to the Second Partition of Poland (1793), the Kościuszko Uprising (1794) and the final and Third Partition of Poland (1795), marking the end of the Commonwealth. Stripped of all meaningful power, Poniatowski abdicated in November 1795 and spent the last years of his life as a captive in Saint Petersburg's Marble Palace. A controversial figure in Poland's history, he is criticized primarily for his failure to resolutely stand against and prevent the partitions, which led to the destruction of the Polish state. On the other hand, he is remembered as a great patron of the arts and sciences who laid the foundation for the Commission of National Education, the first institution of its kind in the world, and sponsored many architectural landmarks. (en)
- スタニスワフ・アウグスト・ポニャトフスキ（Stanisław August Poniatowski, 1732年1月17日 - 1798年2月12日）は、ポーランド・リトアニア共和国の最後の国王（在位：1764年 - 1795年）。スタニスワフ2世アウグスト（ポーランド語: Stanisław II August）とも呼ばれる。 (ja)
- 스타니스와프 아우구스트 포니아토프스키(폴란드어: Stanisław August Poniatowski, 1732년 1월 17일 ~ 1798년 2월 12일) 또는 스타니스와프 2세 아우구스트(Stanisław II August), 스타니스와프 2세(Stanisław II)는 폴란드-리투아니아 연방의 마지막 국왕(재위: 1764년 9월 7일 ~ 1795년 1월 7일)이다. (ko)
- Stanislao II Augusto di Polonia (Voŭčyn, 17 gennaio 1732 – San Pietroburgo, 12 febbraio 1798) è stato l'ultimo re di Polonia e granduca di Lituania della Confederazione delle Due Nazioni. Nato nella medio-ricca aristocrazia polacca, Poniatowski arrivò come diplomatico alla corte imperiale russa a San Pietroburgo nel 1755 all'età di 22 anni e si legò sentimentalmente alla futura imperatrice Caterina la Grande. Con la sua connivenza, fu eletto re di Polonia dalla Dieta polacca nel settembre 1764, dopo la dipartita di Augusto III. Contrariamente alle aspettative, che lo volevano un semplice fantoccio in mano ai russi, Poniatowski tentò di riformare e rafforzare la vasta ma sofferente Confederazione. L’impegno profuso fu avvertito dalle vicine Prussia, Russia e Austria come una minaccia, poiché queste tre avevano tutte l'interesse a mantenere una Polonia-Lituania vacillante. Nel campo della politica interna, ebbe screzi, talvolta accesi, con l'ala conservatrice, che vedeva le riforme come una minaccia alle proprie libertà tradizionali e privilegi concessi nei secoli passati. La crisi più acuta della prima parte della sua amministrazione riguardò la guerra della confederazione degli avvocati (1768-1772), che portò alla prima spartizione della Polonia (1772). A seguito di quest'ultimo evento, nel suo regno si assistette a una serie di riforme introdotte dal Grande Sejm del 1788-1792 e culminate con la promulgazione della Costituzione del 3 maggio 1791. I nuovi provvedimenti legislativi, che suscitarono vari mugugni da parte dell'aristocrazia più gelosa della propria invero elevatissima capacità d'azione, vennero aboliti anche per via dell'intervento della confederazione di Targowica e della guerra russo-polacca del 1792, la quale spianò direttamente le porte alla seconda spartizione (1793), all'insurrezione di Kościuszko (1794) e alla terza e ultima frammentazione (1795), che segnò la scomparsa della Confederazione come Stato autonomo nel continente. Privato di ogni potere significativo, Poniatowski abdicò nel novembre 1795 e trascorse gli ultimi anni della sua vita come prigioniero di lusso nel Palazzo di Marmo di San Pietroburgo. Figura controversa nella storia della Polonia, viene criticato principalmente per la sua incapacità di opporsi in modo risoluto e prevenire le suddivisioni della sua nazione, che cancellarono la Polonia e la Lituania dalla cartina europea per oltre un secolo. Altri studiosi sottolineano però il suo ruolo di grande mecenate delle arti e delle scienze, circostanza che pose le basi per la costituzione della Commissione di educazione nazionale, il primo ministero dell'istruzione entrato in funzione al mondo, e anche per il suo incentivo a ultimare molti monumenti architettonici. (it)
- Stanislaus Anton Poniatowski (Pools: Stanisław Antoni Poniatowski) was van 1764 tot 1795 als Stanislaus August de laatste koning van het zelfstandig Polen en Litouwen. (nl)
- Estanislau II Augusto (nascido Stanisław Antoni Poniatowski; 17 de janeiro de 1732 - 12 de fevereiro de 1798), reinou como rei da Polônia e grão-duque da Lituânia de 1764 a 1795, foi o último monarca da Comunidade Polaco-Lituana. Ele continua sendo uma figura controversa na história polonesa. Reconhecido como um grande patrono das artes e ciências e um iniciador e firme apoiador de reformas progressivas, ele também é lembrado como o rei cuja eleição foi marcada pela intervenção russa. Ele é criticado principalmente por seu fracasso em resistir às partições e, assim, impedir a destruição do estado polonês. Tendo chegado à corte imperial russa em São Petersburgo em 1755, ele se envolveu romanticamente com a futura imperatriz Catarina, a Grande. Com sua conivência, em 1764 ele foi eleito rei da Polônia. Ao contrário das expectativas, ele tentou reformar e fortalecer a comunidade doente. Seus esforços encontraram-se com oposição externa da Prússia, Rússia e Áustria, todos comprometidos em manter a Comunidade fraca. De dentro, ele se opôs aos interesses conservadores, que viam as reformas como ameaçando suas liberdades e privilégios tradicionais. A crise que definiu seu reinado inicial foi a Guerra da Confederação de Bar (1768-1772), que levou à Primeira Partição da Polônia (1772). Na parte posterior de seu reinado ocorreram as reformas do Grande Sejm (1788-1792) e a promulgação Constituição de 3 de maio de 1791. Essas reformas foram derrubadas pela Confederação Targowica de 1792 e pela , levando diretamente à Segunda Partição da Polônia (1793), à Revolta de Kościuszko (1794) e à Final e Terceira Partição da Polônia (1795), marcando o fim da República das Duas Nações. Sem poder significativo, Poniatowski abdicou em novembro de 1795 e passou os últimos anos de sua vida como prisioneiro em São Petersburgo. (pt)
- Stanisław II August, urodzony jako Stanisław Antoni Poniatowski herbu Ciołek (ur. 17 stycznia 1732 w Wołczynie, zm. 12 lutego 1798 w Petersburgu) – król Polski w latach 1764–1795, ostatni władca Rzeczypospolitej Obojga Narodów. Ocena jego panowania pozostaje przedmiotem sporów. Doceniany jako inicjator i współautor reform ustrojowych przeprowadzonych przez Sejm Czteroletni, jeden z głównych autorów Konstytucji 3 maja oraz jako mecenas nauki i sztuki, Stanisław August był równocześnie krytykowany jako król wybrany na tron polski dzięki poparciu cesarzowej Imperium Rosyjskiego Katarzyny II, oraz za to, że nie zdołał zapobiec rozbiorom Rzeczypospolitej i przystąpił do konfederacji targowickiej. Od 1755 był stolnikiem wielkim litewskim, a następnie w latach 1756–1764 starostą przemyskim. W latach 1755–1758, przebywając na dworze petersburskim, nawiązał romans z księżną Katarzyną Aleksiejewną, przyszłą cesarzową Rosji. Związany z Familią Czartoryskich, stał się jej kandydatem na króla Polski po śmierci Augusta III. Z osobistym poparciem Katarzyny II i przy wojskowej interwencji Rosji został wybrany na króla na sejmie elekcyjnym w 1764. Wbrew oczekiwaniom cesarzowej, usiłował zmodernizować i wzmocnić znajdującą się w trudnej sytuacji politycznej Rzeczpospolitą. Rozpoczął realizację programu Familii, czyli wzmocnienia władzy królewskiej i reformy ustroju państwa. W 1765 założył w Warszawie Szkołę Rycerską mającą kształcić przyszłych kadetów. Formował stałą polską służbę dyplomatyczną. Jego wysiłki reformatorskie spotkały się z opozycją zewnętrzną ze strony Prus, Imperium Habsburgów i Imperium Rosyjskiego, w których interesie leżało utrzymanie słabej pozycji Rzeczypospolitej; a także z opozycją wewnętrzną, głównie w kręgach konserwatywnej magnaterii. Reformatorskie działania króla doprowadziły do interwencji Rosji, rzekomo w obronie ustroju Rzeczypospolitej i praw dysydentów. W odpowiedzi na wkroczenie wojsk rosyjskich zawiązała się antykrólewska i antyrosyjska konfederacja w Barze (1768–1772), co nasiliło kryzys w państwie. Następstwem klęski konfederacji był I rozbiór Polski w 1772. Od wstąpienia na tron Stanisław August podejmował starania w celu wzmocnienia polskiej kultury. W 1765 założył w Warszawie Teatr Narodowy. W tym samym roku powstało przy jego patronacie czasopismo Monitor. Od około 1770 organizował „obiady czwartkowe”. Na jego wniosek w 1773 została powołana Komisja Edukacji Narodowej. Król założył też zespół pałacowo-ogrodowy w Łazienkach. Sytuacja króla była trudna, bo już w pierwszych latach panowania utracił poparcie Czartoryskich, zaś opozycja szlachecka nie osłabła. Kolejne sejmy, nieobradujące pod węzłem konfederacji (jak pierwsze za panowania króla), nie dawały nadziei na reformy ustrojowe. Od sejmu w 1776 aż do 1788 żaden sejm nie działał pod węzłem konfederacji. W ostatniej części panowania Stanisława Augusta, w latach 1788–1792, Sejm Czteroletni dokonał istotnych reform ustrojowych. Rosja, skupiona na wojnie z Turcją, zachęcona przez króla propozycją antytureckiego sojuszu, zgodziła się na obradowanie sejmu pod węzłem konfederacji i przeprowadzenie częściowych reform, głównie wojska. W sejmie dominowała orientacja pruska, do której król się przychylił. Efektem tego było uzyskanie poparcia sejmu i sojusz z Prusami w roku 1790. Sejm nie rozwiązał się, a jedynie dokooptował dodatkowych posłów, co dodatkowo wzmocniło stronnictwo reformatorskie. Efektem tego było uchwalenie Konstytucji 3 maja 1791, której król był jednym z głównych autorów. Opozycja szlachecka, poparta przez Rosję, zawiązała w maju 1792 konfederację w Targowicy. Po wkroczeniu wojsk rosyjskich wybuchła wojna w obronie Konstytucji. Mimo umiarkowanych sukcesów nowej, powiększonej armii królewskiej, król niewierzący w szanse dalszego oporu i rozczarowany brakiem reakcji ze strony Prus, skapitulował, przystąpił do Targowicy, otrzymawszy dwa dni wcześniej list, w którym caryca Katarzyna go do tego wzywała. W 1793 wziął udział w sejmie grodzieńskim, który cofnął reformy Sejmu Czteroletniego i uchwalił II rozbiór Polski. Król nie odegrał istotnej roli w insurekcji kościuszkowskiej, do której przyłączył się, mimo że był jej niechętny. Po zawarciu III rozbioru (1795), oznaczającego koniec istnienia Rzeczypospolitej, król opuścił Warszawę i udał się do Grodna, pod opiekę i nadzór namiestnika rosyjskiego, po czym abdykował 25 listopada 1795 na rzecz Rosji. Ostatnie lata życia spędził na wygnaniu w Petersburgu. Zmarł 12 lutego 1798. Był pisarzem politycznym i mówcą, pamiętnikarzem, tłumaczem i epistolografem. (pl)
- Стани́слав II А́вгуст Понято́вский (польск. Stanisław August Poniatowski; 17 января 1732, Волчин — 12 февраля 1798, Санкт-Петербург) — последний король польский и великий князь литовский в 1764—1795 годах. Полный титул: «Божьей милостью и волей народа король польский, великий князь литовский, русский, прусский, мазовецкий, жемайтский, киевский, волынский, подольский, подляшский, инфлянтский, смоленский, северский, черниговский и прочее, и прочее». (ru)
- Станісла́в А́вґуст Понято́вський (пол. Stanisław August Poniatowski; 17 січня 1732 — 12 лютого 1798) — останній король польський, великий князь литовський і великий князь руський (1764—1795). Представник польського шляхетського роду Понятовських. Народився у Вовчині, Берестейське воєводство, Литва. Син мазовецького воєводи Станіслава Понятовського і Констанції Чарторийської. Здобув добру освіту; багато подорожував Західною Європою. 1750 року обраний на надзвичайний сейм Речі Посполитої від Закрочимської землі. Був полковником ланового реґіменту, ломжинським комісаром Радомського скарбового трибуналу (1751), великим литовським стольником (1755), перемишльським старостою (1756–1764). Брав участь у Гродненському сеймі (1752), був залучений до Головного литовського трибуналу у Вільні (1755). Працював секретарем у британського посланника в Російській імперії Ч. Уїльямса. Став фаворитом майбутньої імператриці Катерини ІІ. Призначений дипломатичним представником короля Авґуста III (1756), проте за підозрою у причетності до політичних інтриг видалений із Санкт-Петербурґа російською імператрицею Єлизаветою (1758). Обраний на польський престол за підтримки Катерини II та прусського короля Фрідріха II. Надав православним і протестантам рівні права з римо-католиками (1768). Проводив реформування в усіх сферах політично-суспільного життя. Заснував Лицарську школу — кадетський корпус, порцеляновий завод, національний театр, монетний двір, палацово-парковий комплекс Лазенки. Зібрав цінні колекції старожитностей і бібліотеку. Забезпечив докладний картографічний опис теренів Речі Посполитої. Спирався на іноземну допомогу в конфлікті з Барською конфедерацією (з 1768). Визнав російські, прусські та австрійські загарбання, що зрештою призвело до ліквідації його держави. Був одним з авторів Конституції Речі Посполитої (1791), але зрікся цього акта та приєднався до Тарговицької конфедерації (1792). Фактично підкорився повстанню Костюшка, хоча й заявив про його недоречність (1794). Виступив посередником у капітуляції Варшави перед військами Суворова. Конвойований до Гродна за наказом Катерини II й детронізований (1795). Переїхав у Санкт-Петербурґ на запрошення російського імператора Павла I, де й помер. Похований у петербурзькій католицькій церкві Св. Катерини. Перепохований у Вовчині (1938), а згодом — у варшавському Катедральному соборі Івана Хрестителя (1995). Нагороджений орденами Білого орла (1755), Чорного орла (1764), Св. апостола Андрія Первозванного з діамантами (1787), удостоєний почесного членства Петербурзької АН (1777), член АН у Берліні (1791). (uk)
- Stanisław II August av den adliga familjen Poniatowski var den siste kungen av det polsk-litauiska samväldet. Han föddes den 17 januari 1732 och dog den 12 februari 1798. Fadern var greve Stanisław Poniatowski och modern furstinnan Konstancja Czartoryska. Stanisław II August var kung av Polen och storfurste av Litauen mellan 1764 och 1795. Stanisław August har framför allt gått till historien som Polens siste kung, men han gjorde också som regent betydande insatser för den polska konsten, kulturen och utbildningsväsendet. Han gynnade näringslivet och ansåg att en bättre ställning för borgerskapet och en motsvarande reduktion av adelns makt skulle göra Polen starkare. Hans memoarer (Mémoires du roi Stanislas-Auguste Poniatowski, St.-Pétersbourg 1914–1924) är en viktig källa till samtida europeisk politik. (sv)
- 斯坦尼斯瓦夫·奥古斯特·波尼亞托夫斯基（波蘭語：Stanisław August Poniatowski，1732年1月17日－1798年2月12日），波蘭聯邦國王（1764年－1795年）。原名斯坦尼斯瓦夫·安东尼·波尼亚托夫斯基（Stanisław Antoni Poniatowski）。他是克拉科夫和的儿子 ；（于1784年－1794年任波兰枢机主教，）的哥哥，王子约泽夫·波尼亚托夫斯基的叔叔（1763年－1813年）。 (zh)
|
| rdfs:comment
|
- Stanisław II. August (eigentlich Stanisław Antoni Poniatowski; * 17. Januar 1732 in Wołczyn, Polen-Litauen; † 12. Februar 1798 in Sankt Petersburg, Russisches Kaiserreich) stammte aus dem Adelsgeschlecht der Poniatowskis, wurde 1764 mit Unterstützung der russischen Kaiserin Katharina der Großen zum König von Polen und Großfürsten von Litauen gewählt und regierte bis zu seiner Abdankung im Jahre 1795 als letzter der polnischen Wahlkönige. Als Auftraggeber und starker Verfechter der Verfassung vom 3. Mai 1791 (erste moderne Verfassung Europas) gilt er heute als bedeutender Aufklärer. (de)
- Stanislaw II Augusto Poniatowski fue el último rey de Polonia como nación independiente (1764-1795). (es)
- Stanisław August Poniatowski (17 Januari 1732 – 12 Februari 1798) adalah Raja terakhir Kerajaan Polandia-Lithuania (1764-1795). Ia adalah anak , Kraków dan . Ia turun tahta pada 25 November 1795 setelah wilayahnya dicacah-cacah oleh Austria, Prusia, dan Rusia. Sebelumnya, ia berkuasa mulai 7 September 1764 setelah terpilih sebagai raja pasca-kudeta keluarga Czartoryski, yang didukung tentara Rusia. (in)
- スタニスワフ・アウグスト・ポニャトフスキ（Stanisław August Poniatowski, 1732年1月17日 - 1798年2月12日）は、ポーランド・リトアニア共和国の最後の国王（在位：1764年 - 1795年）。スタニスワフ2世アウグスト（ポーランド語: Stanisław II August）とも呼ばれる。 (ja)
- 스타니스와프 아우구스트 포니아토프스키(폴란드어: Stanisław August Poniatowski, 1732년 1월 17일 ~ 1798년 2월 12일) 또는 스타니스와프 2세 아우구스트(Stanisław II August), 스타니스와프 2세(Stanisław II)는 폴란드-리투아니아 연방의 마지막 국왕(재위: 1764년 9월 7일 ~ 1795년 1월 7일)이다. (ko)
- Stanislaus Anton Poniatowski (Pools: Stanisław Antoni Poniatowski) was van 1764 tot 1795 als Stanislaus August de laatste koning van het zelfstandig Polen en Litouwen. (nl)
- Стани́слав II А́вгуст Понято́вский (польск. Stanisław August Poniatowski; 17 января 1732, Волчин — 12 февраля 1798, Санкт-Петербург) — последний король польский и великий князь литовский в 1764—1795 годах. Полный титул: «Божьей милостью и волей народа король польский, великий князь литовский, русский, прусский, мазовецкий, жемайтский, киевский, волынский, подольский, подляшский, инфлянтский, смоленский, северский, черниговский и прочее, и прочее». (ru)
- 斯坦尼斯瓦夫·奥古斯特·波尼亞托夫斯基（波蘭語：Stanisław August Poniatowski，1732年1月17日－1798年2月12日），波蘭聯邦國王（1764年－1795年）。原名斯坦尼斯瓦夫·安东尼·波尼亚托夫斯基（Stanisław Antoni Poniatowski）。他是克拉科夫和的儿子 ；（于1784年－1794年任波兰枢机主教，）的哥哥，王子约泽夫·波尼亚托夫斯基的叔叔（1763年－1813年）。 (zh)
- ستنيسو أغسطس بونياتوفسكي (بالبولندية: Stanisław August Poniatowski) ، من مواليد 17 يناير 1732 وتوفي في 12 فبراير سنة 1798 ، ملك بولندا السابق، حكم خلال الفترة من 1764 إلى 1795. وصل إلى البلاط الإمبراطوري الروسي في سانت بطرسبرغ في عام 1755 وأقام علاقة عاطفية مع إمبراطورة المستقبل كاترين العظيمة. وانتخب في عام 1764 ملك بولندا بمساعدتها. وعلى عكس التوقعات فقد حاول إصلاح وتعزيز الكومنولث المتفكك. واجهت جهوده معارضة خارجية من بروسيا وروسيا والنمسا، إذ حاول جميعهم إبقاء الكومنولث ضعيفًا. عارض فكر المحافظين الذين رأوا أنَّ الإصلاحات تهدد حرياتهم وامتيازاتهم التقليدية. (ar)
- Estanislau August Poniatowski o Estanislau II August (en polonès: Stanisław August Poniatowski, nascut Stanisław Antoni Poniatowski) ( (Bielorússia), 17 de gener de 1732 – Sant Petersburg (Rússia), 12 de febrer de 1798) fou el darrer rei de Polònia i gran duc de Lituània (Confederació de Polònia i Lituània), del 25 de novembre de 1764 al 7 de gener de 1795. La Confederació de Bar s'aixecà contra la ingerència russa a Polònia l'any 1768 i al mateix temps contra el Rei Estanislau i els reformadors polonesos que volien limitar el poder de la noblesa. (ca)
- Stanisław August Poniatowski, jako král Stanislav II. (17. ledna 1732 Wołczyn, dnes Bělorusko – 12. února 1798 Petrohrad, Rusko), byl polský král v letech 1764–1795. Narodil se do zámožné rodiny. Byl synem hraběte a . Do roku 1764 působil jako diplomat. V roce 1764 se souhlasem ruské imperátorky Kateřiny II. Veliké byl pomocí polského sněmu zvolen králem Polska. Jeho předchůdcem byl velkokníže litevský a saský kurfiřt August III. Polský. Rozhodující krizí Stanisławovy vlády byla barská konfederace, která vedla k prvnímu rozdělení Polska, ke kterému došlo v roce 1772. (cs)
- Ο Στανίσουαφ Β΄ Αύγουστος (γεννημένος Στανίσουαφ Αντόνι Πονιατόφσκι, πολωνικά: Stanisław Antoni Poniatowski, 17 Ιανουαρίου 1732 - 12 Φεβρουαρίου 1798), γνωστός επίσης με τον βασιλικό λατινικό όνομα Στανισλάους Β΄ Αουγκούστους (λατινικά: Stanislaus II Augustus) ή Στανίσλαος Β΄ Αύγουστος, ήταν Βασιλιάς της Πολωνίας και Μεγάλος Δούκας της Λιθουανίας από το 1764 έως το 1795 και ο τελευταίος μονάρχης της Πολωνικής-Λιθουανικής Κοινοπολιτείας. (el)
- Stanislao Aŭgusto PONIATOWSKI, pole Stanisław August Poniatowski [staNISŭaf AŬgust ponjaTOFski] aŭ Stanisław Antoni Poniatowski (naskiĝis la 17-an de januaro 1732 en Voŭĉin, pole Wołczyn, hodiaŭ en Belorusio); mortis la 12-an de februaro 1798 en Sankt-Peterburgo, Rusio) estis la lasta reganto de la Respubliko de Ambaŭ Nacioj (ĝis la tria dispartigo de Pollando), reĝo de Pollando kaj granda duko de Litovio en la jaroj 1764-1795. Stanislao Aŭgusto Poniatowski establis en 1773 la Komisionon de Nacia Edukado, kaj en 1791 la Kvarjara Sejmo akceptis la Konstitucion de Tria de Majo. (eo)
- Stanisław August Poniatowski (Stanisław Antoni Poniatowski jaioa) Estanislao II.a Augusto bere tituluagatik ezaguna, Poloniako Erregea eta Lituaniako Duke Handia eta Bi Nazioen Errepublikako azken monarka izan zen. Poloniar sendi aristokratiko bateko kidea, diplomazialari bezala iritsi zen Errusiako gortera San Petersburgon, eta han Katalina Nagusia enperatrizaren maitale bihurtu zen. Katalinaren laguntzarekin Poloniako errege aukeratu zuten 1764an, Augusto III.a hil ondoren. Lituaniaren eta Poloniaren arteko Konfederakundea eraberritzen eta indartzen saiatu zen, baina barneko (interes kontserbadoreak) eta kanpoko (Errusia, Prusia eta Austria) etsaiekin topo egin zuen. (1768-177 (eu)
- Stanisław II August (born Stanisław Antoni Poniatowski; 17 January 1732 – 12 February 1798), known also by his regnal Latin name Stanislaus II Augustus, was King of Poland and Grand Duke of Lithuania from 1764 to 1795, and the last monarch of the Polish–Lithuanian Commonwealth. (en)
- Stanislao II Augusto di Polonia (Voŭčyn, 17 gennaio 1732 – San Pietroburgo, 12 febbraio 1798) è stato l'ultimo re di Polonia e granduca di Lituania della Confederazione delle Due Nazioni. Nato nella medio-ricca aristocrazia polacca, Poniatowski arrivò come diplomatico alla corte imperiale russa a San Pietroburgo nel 1755 all'età di 22 anni e si legò sentimentalmente alla futura imperatrice Caterina la Grande. Con la sua connivenza, fu eletto re di Polonia dalla Dieta polacca nel settembre 1764, dopo la dipartita di Augusto III. (it)
- Stanislas II Auguste (en polonais : Stanisław August), de son vrai nom Stanislas Antoine Poniatowski (Stanisław Antoni Poniatowski), né le 17 janvier 1732 à Vowchyn (actuelle Biélorussie) et mort le 12 février 1798 à Saint-Pétersbourg, est, de 1764 à 1795, le dernier roi de Pologne et grand-duc de Lituanie, à l'époque de la République des Deux Nations. (fr)
- Stanisław II August, urodzony jako Stanisław Antoni Poniatowski herbu Ciołek (ur. 17 stycznia 1732 w Wołczynie, zm. 12 lutego 1798 w Petersburgu) – król Polski w latach 1764–1795, ostatni władca Rzeczypospolitej Obojga Narodów. Był pisarzem politycznym i mówcą, pamiętnikarzem, tłumaczem i epistolografem. (pl)
- Estanislau II Augusto (nascido Stanisław Antoni Poniatowski; 17 de janeiro de 1732 - 12 de fevereiro de 1798), reinou como rei da Polônia e grão-duque da Lituânia de 1764 a 1795, foi o último monarca da Comunidade Polaco-Lituana. Ele continua sendo uma figura controversa na história polonesa. Reconhecido como um grande patrono das artes e ciências e um iniciador e firme apoiador de reformas progressivas, ele também é lembrado como o rei cuja eleição foi marcada pela intervenção russa. Ele é criticado principalmente por seu fracasso em resistir às partições e, assim, impedir a destruição do estado polonês. (pt)
- Станісла́в А́вґуст Понято́вський (пол. Stanisław August Poniatowski; 17 січня 1732 — 12 лютого 1798) — останній король польський, великий князь литовський і великий князь руський (1764—1795). Представник польського шляхетського роду Понятовських. Народився у Вовчині, Берестейське воєводство, Литва. Син мазовецького воєводи Станіслава Понятовського і Констанції Чарторийської. Здобув добру освіту; багато подорожував Західною Європою. 1750 року обраний на надзвичайний сейм Речі Посполитої від Закрочимської землі. Був полковником ланового реґіменту, ломжинським комісаром Радомського скарбового трибуналу (1751), великим литовським стольником (1755), перемишльським старостою (1756–1764). Брав участь у Гродненському сеймі (1752), був залучений до Головного литовського трибуналу у Вільні (1755). П (uk)
- Stanisław II August av den adliga familjen Poniatowski var den siste kungen av det polsk-litauiska samväldet. Han föddes den 17 januari 1732 och dog den 12 februari 1798. Fadern var greve Stanisław Poniatowski och modern furstinnan Konstancja Czartoryska. Stanisław II August var kung av Polen och storfurste av Litauen mellan 1764 och 1795. (sv)
|
.svg){kind=link}
.jpg){kind=link}
,_Polish_Eagle_and_his_personal_coat_of_arms,_1780.png){kind=link}
