| dbo:abstract
|
- Routovité (Rutaceae) je čeleď vyšších dvouděložných rostlin z řádu mýdelníkotvaré (Sapindales), která zahrnuje především tropické dřeviny, většinou aromatické kvůli nádržkám se silicemi v pletivech. Některé z nich jsou ale mimotropické, přestože teplomilné, a vzácně mezi nimi najdeme i byliny. Routovité jsou morfologicky velmi různorodé, listy mohou být jednoduché i zpeřené nebo trojčetné, jejich květy bývají pětičetné i čtyřčetné, gyneceum je často apokarpní, ale může být i synkarpní, mezi gyneceem a tyčinkami je typicky vytvořeno nektárium. Také plody mohou být nejrůznějšího typu: buď pukavé (měchýřky a tobolky) nebo nepukavé (nažky), běžně i dužnaté (peckovice a bobule). Zvláštním typem bobule u některých z nich je tzv. hesperidium. To je nejlépe známé ve formě citrusových plodů. Citrusy jsou nejvýznamnějšími zástupci routovitých. I další rody mohou poskytovat ovoce, některé jsou zdrojem cenných dřev nebo léčivých látek. Čeleď obsahuje přes 150 rodů a přibližně 2100 druhů. Jediným zástupcem této čeledi v České republice je třemdava bílá (Dictamnus albus). Některé další zástupce této čeledi lze i v ČR pěstovat jako okrasné rostliny. (cs)
- Les rutàcies (Rutaceae) és una família de plantes dins de l'ordre de les Sapindales. (ca)
- السذابية (الاسم العلمي:Rutaceae) هي فصيلة من النباتات تتبع رتبة الصابونيات من طائفة ثنائيات الفلقة. (ar)
- La rutacoj (latine Rutaceae) estas planta familio el la dukotiledonaj angiospermoj. Tiu familio apartenas al la ordo sapindaloj (Sapindales). Ĝi enhavas ĉirkaŭ 160 genrojn kaj pli ol 1700 speciojn. Ĝia tipa genro estas ruto. Tiuj plantoj estas varmoŝatantaj kun ofte sukaj fruktoj. Oni trovas inter ili la oranĝarbon, la citronarbon, aŭ la grapfruktarbon. Floroformulo: Ka4-5Ko4-5 aŭ 5-5G(2-4-5) (eo)
- Die Rautengewächse oder Rutaceen (Rutaceae) sind eine artenreiche Pflanzenfamilie innerhalb der Ordnung der Seifenbaumartigen (Sapindales). Die früher auch der Ordnung Rutales zugeordnete Familie umfasst 150 bis 183 Gattungen mit 1200 bis 1900 Arten. Hierzu gehören auch alle Zitrusfrüchte. (de)
- Errudazeoak (Rutaceae) Sapindales ordenako landare-familia bat dira. 1.600 bat espezie ditu 160 generotan banatuak. Espezie gehienek zura dute; oso gutxi dira belarkarak. Hosto iraunkorrak izaten dituzte, bakunak gehienetan, aurkakoak edo txandakatuak, estipularik gabeak eta distiratsuak. Loreak hermafroditak izaten dira, simetria erradialekoak (aktinomorfoak) edo alde biko simetriakoak (zigomorfoak), pentameroak edo tetrameroak. Askotan, zuri-berdaxkak izaten dira, taldean edo bakarka; usaintsuak izaten dira. Petaloak luzeak izaten dira, eta sepaloak baino handiagoak. Zuhaitz errutazeoak fruitu mamitsu handiak ematen dituzte. Zuhaitz edo zuhaixka errutazeo asko loreen lurrinagatik aintzat hartuago dira fruituagatik baino. Herrialde bero eta epeletan hazten dira espezie gehienak, eskualde tropikaletan eta subtropikaletan. Errutazeoak dira, adibidez, laranja, limoia, lima, mandarina eta pomeloa ematen duten landareak. Subfamilia hauek ditu: Citroideae, Dictyolomatoideae, Flindersioideae, Rutoideae, Spathelioideae eta Toddalioideae. (eu)
- Las rutáceas (Rutaceae) son una familia de plantas angiospermas perteneciente al orden Sapindales. Agrupa alrededor de 160 géneros y 1600 especies. (es)
- Les Rutaceae (Rutacées) forment une famille de plantes appartenant à l'ordre des Sapindales. Selon , elle comprend 900 espèces réparties en 150 genres. Aujourd'hui la famille est plus grande (160 genres). Ce sont des arbres, des arbustes ou plus rarement des plantes herbacées des régions tempérées à tropicales, producteurs d'huiles essentielles. Les agrumes appartiennent à cette famille. On peut citer :
* le genre Citrus dont les différents croisements ont abouti à l'éventail des fruits comestibles que nous connaissons (orange, citron, pamplemousse, etc.) ;
* le genre Ruta avec par exemple la rue officinale ;
* les genres Flindersia, qui faisaient partie des ;
* les genres qui étaient placés dans la famille des . (fr)
- Rutaceae adalah salah satu suku anggota tumbuhan berbunga. Menurut Sistem klasifikasi APG II suku ini dimasukkan ke dalam bangsa Sapindales, klad euRosidae II. Wikimedia Commons memiliki media mengenai Rutaceae. Rutaceae adalah suatu suku , seperti (Jeruk manis), Citrus aurantifollia (Jeruk nipis), jeruk keprok, Aegle marmelos (Maja), Kawista (Limonia acidissima), Citrus maxima (Jeruk bali), , dan Citrus hystrix (Jeruk purut)
* l
*
* s (in)
- The Rutaceae is a family, commonly known as the rue or citrus family, of flowering plants, usually placed in the order Sapindales. Species of the family generally have flowers that divide into four or five parts, usually with strong scents. They range in form and size from herbs to shrubs and large trees. The most economically important genus in the family is Citrus, which includes the orange (C. × sinensis), lemon (C. × limon), grapefruit (C. × paradisi), and lime (various, mostly C. aurantifolia, the key lime). Boronia is a large Australian genus, some members of which are plants with highly fragrant flowers and are used in commercial oil production. Other large genera include Zanthoxylum, Melicope, and Agathosma. About 160 genera are in the family Rutaceae. (en)
- 운향과(芸香科, 학명: Rutaceae 루타케아이[*])는 무환자나무목의 과이다. 향이 강한 꽃이 핀다. 예전에는 운향목(Rutales)에 있었지만 지금은 무환자나무목에 속한다. 160개의 속이 있다. 과거에는 귤아과(Aurantioideae), (Spathelioideae), 운향아과(Rutoideae), (Toddalioideae), (Flindersioideae) 5개의 아과로 분류하였으나, 2014년 계통학 연구에서는 귤아과(Aurantioideae), 아미리스아과(Amyridoideae), 운향아과(Rutoideae), 크네오룸아과(Cneoroideae) 4개의 아과로 분류하였다. (ko)
- ミカン科（ミカンか、Rutaceae）は双子葉植物の科で約150属、900種からなる。木（一部草本）の状態で存在し、温帯から熱帯に分布する。精油を含み芳香（異臭の場合もある）を有する。花に芳香のあるものも多い。かつての日本ではヘンルーダ科と呼ばれていた。 はマツカゼソウ（Boenninghausenia albiflora）から取ってマツカゼサウ科としている。 (ja)
- De Wijnruitfamilie (Rutaceae) is een familie van tweezaadlobbige planten waarvan vooral het geslacht Citrus bekend is, door de citrusvruchten en als sierplant. De familie bestaat grotendeels uit tropische heesters en bomen en bevat 1800 soorten in 160 geslachten. Onder andere de volgende soorten worden in aparte artikelen behandeld:
* Slijmappel (Aegle marmelos)
* Witte zapote (Casimiroa edulis)
* Limoen (Citrus aurantifolia)
* Zure sinaasappel (Citrus aurantium)
* Bergamot (Citrus bergamia)
* Papeda (Citrus hystrix)
* Pompelmoes (Citrus maxima)
* Citroen (Citrus medica, synoniem: Citrus limon)
* Grapefruit (Citrus paradisi)
* Mandarijn (Citrus reticulata)
* Clementine ((Citrus reticulata 'Clementine')
* Sinaasappel (Citrus sinensis)
* Wampi (Clausena lansium)
* Vuurwerkplant (Dictamnus albus)
* Chinese kumquat (Fortunella margarita)
* Olifantsappel (Limonia acidissima)
* Wijnruit (Ruta graveolens) Belangrijke geslachten:
* Aegle, Amyris, Casimiroa, Choisya, Clausena, Dictamnus, Fortunella, Limonia, Melicope, Murraya, Phellodendron, Poncirus, Ptelea, Ruta, Skimmia, Tetradium, Zanthoxylum (nl)
- Le Rutacee (Rutaceae Juss.) sono una famiglia di piante angiosperme dicotiledoni della sottoclasse delle Rosidae, a distribuzione prevalentemente tropicale e subtropicale. Appartengono a questa famiglia gli agrumi (genere Citrus) per lo più originari della Cina e coltivati nelle regioni temperate calde. Le rutaceae spontanee in Italia si riducono a poche specie erbacee o suffruticose: Dictamnus albus, Ruta graveolens e altre congeneri tra cui la rarissima ruta padovana (Ruta patavina). (it)
- As rutáceas (latim científico: Rutaceae) são uma família de plantas angiospérmicas (plantas com flor - divisão Magnoliophyta), pertencente à ordem Sapindales, com aproximadamente 150 gêneros e 2000 espécies. São de hábito arborícula, arbustivo, subarbustivo e erva; de folhas normalmente alterna espiralada ou oposta; inflorescência solitária e frutos com mesocarpo homogêneo ou claramente heterogêneo. (pt)
- Rutowate (Rutaceae Juss.) – rodzina roślin z rzędu mydleńcowców Sapindales (lub Rutales w niektórych ujęciach systematycznych). Obejmuje 161 rodzajów i 2085 gatunków, zamieszkujących strefy tropikalną i subtropikalną, rzadziej strefę umiarkowaną. W Polsce rosną tylko niektóre gatunki w uprawie. Największe znaczenie ekonomiczne w rodzinie ma rodzaj cytrus, którego wiele gatunków i wyhodowanych odmian to ważne rośliny owocowe, dostarczające nie tylko owoce spożywane w postaci świeżej, soków i wielu przetworów, ale także dostarczające produktów dla przemysłu perfumeryjnego i spożywczego – przypraw, konserwantów, olejków eterycznych. Roślinami przyprawowymi są przedstawiciele rodzaju ruta, żółtodrzew, Bergera koenigii (kluczowy składnik przyprawy curry). Olejki eteryczne z gatunku stosowane są w przemyśle perfumeryjnym, podobnie żywice roślin z rodzaju , które poza tym dostarczają wartościowego drewna opałowego. Szereg roślin drzewiastych cenionych jest ze względu na drewno, często wonne (np. rodzaje Chloroxylon, Zanthoxylum, Amyris, Flindersia, Phellodendron). Liczne rośliny z tej rodziny uprawiane są jako ozdobne, w warunkach klimatu umiarkowanego np. skimmia, ruta, parczelina, korkowiec, a w strefie międzyzwrotnikowej także: cytrusy, Boronia, Choisya, Cneorum, Correa, Diosma, Murraya, Tetradium, Toddalia, Triphasia i in. (pl)
- Vinruteväxter (Rutaceae) är en växtfamilj med buskar och små träd samt några örter. Det finns omkring 900 arter uppdelade i 150 släkten. Blommorna doftar ofta starkt. Bladen är motsatta eller spiralställda och stipellösa. Det ekonomiskt mest betydande släktet är citrusar där bland annat apelsin, citron, lime och grapefrukt ingår. Några arter i bland annat vinrutesläktet används eller har använts som medicinalväxter, framför allt för att de innehåller oljor. Vinruteväxterna är hemmahörande i tempererade, subtropiska och tropiska områden. Det finns inga vildväxande svenska vinruteväxter.
*
* Wikimedia Commons har media som rör Vinruteväxter. (sv)
- Ру́товые (лат. Rutaceae) — семейство двудольных раздельнолепестных растений порядка Сапиндоцветные (Sapindales). Наиболее важное для человека значение имеют представители рода Цитрус (Citrus) — лимоны, апельсины, мандарины и другие виды. Большинство принадлежащих семейству растений — деревья (например, лимонное, апельсинное дерево), кустарники, изредка травы (например, Рута (Ruta), Ясенец (Dictamnus)). Растения эти пахучие, многие из них с ароматным запахом, от маслянистых желёзок лизигенного происхождения. (ru)
- Рутові (Rutaceae) — родина дводольних роздільнопелюсткових рослин ряду сапіндоцвіті (Sapindales). Найважливіше для людини значення мають представники роду цитрус (Citrus) — лимони, апельсини, мандарини та інші види. Більшість з рослин, що належать сюди — дерева (наприклад, лимонні, апельсинове дерево), чагарники, зрідка трави (наприклад, (Ruta), (Dictamnus). Рослини ці пахучі, багато з них з ароматним запахом, від маслянистих залозок лізогенного походження. (uk)
- 芸香科（学名：Rutaceae）是真双子叶植物无患子目的一科，约有160属1700余种，广泛分布于全球热带和温带地区，中国原生有29属，约150种，以南方为多。臺灣有17屬51種。芸香科包括柑橘属、枳属等，其中柑橘属頗具經濟價值，栽培歷史悠久，以橘、橙、柚以及柠檬等物種為代表。 (zh)
|
| rdfs:comment
|
- Les rutàcies (Rutaceae) és una família de plantes dins de l'ordre de les Sapindales. (ca)
- السذابية (الاسم العلمي:Rutaceae) هي فصيلة من النباتات تتبع رتبة الصابونيات من طائفة ثنائيات الفلقة. (ar)
- La rutacoj (latine Rutaceae) estas planta familio el la dukotiledonaj angiospermoj. Tiu familio apartenas al la ordo sapindaloj (Sapindales). Ĝi enhavas ĉirkaŭ 160 genrojn kaj pli ol 1700 speciojn. Ĝia tipa genro estas ruto. Tiuj plantoj estas varmoŝatantaj kun ofte sukaj fruktoj. Oni trovas inter ili la oranĝarbon, la citronarbon, aŭ la grapfruktarbon. Floroformulo: Ka4-5Ko4-5 aŭ 5-5G(2-4-5) (eo)
- Die Rautengewächse oder Rutaceen (Rutaceae) sind eine artenreiche Pflanzenfamilie innerhalb der Ordnung der Seifenbaumartigen (Sapindales). Die früher auch der Ordnung Rutales zugeordnete Familie umfasst 150 bis 183 Gattungen mit 1200 bis 1900 Arten. Hierzu gehören auch alle Zitrusfrüchte. (de)
- Las rutáceas (Rutaceae) son una familia de plantas angiospermas perteneciente al orden Sapindales. Agrupa alrededor de 160 géneros y 1600 especies. (es)
- Rutaceae adalah salah satu suku anggota tumbuhan berbunga. Menurut Sistem klasifikasi APG II suku ini dimasukkan ke dalam bangsa Sapindales, klad euRosidae II. Wikimedia Commons memiliki media mengenai Rutaceae. Rutaceae adalah suatu suku , seperti (Jeruk manis), Citrus aurantifollia (Jeruk nipis), jeruk keprok, Aegle marmelos (Maja), Kawista (Limonia acidissima), Citrus maxima (Jeruk bali), , dan Citrus hystrix (Jeruk purut)
* l
*
* s (in)
- 운향과(芸香科, 학명: Rutaceae 루타케아이[*])는 무환자나무목의 과이다. 향이 강한 꽃이 핀다. 예전에는 운향목(Rutales)에 있었지만 지금은 무환자나무목에 속한다. 160개의 속이 있다. 과거에는 귤아과(Aurantioideae), (Spathelioideae), 운향아과(Rutoideae), (Toddalioideae), (Flindersioideae) 5개의 아과로 분류하였으나, 2014년 계통학 연구에서는 귤아과(Aurantioideae), 아미리스아과(Amyridoideae), 운향아과(Rutoideae), 크네오룸아과(Cneoroideae) 4개의 아과로 분류하였다. (ko)
- ミカン科（ミカンか、Rutaceae）は双子葉植物の科で約150属、900種からなる。木（一部草本）の状態で存在し、温帯から熱帯に分布する。精油を含み芳香（異臭の場合もある）を有する。花に芳香のあるものも多い。かつての日本ではヘンルーダ科と呼ばれていた。 はマツカゼソウ（Boenninghausenia albiflora）から取ってマツカゼサウ科としている。 (ja)
- Le Rutacee (Rutaceae Juss.) sono una famiglia di piante angiosperme dicotiledoni della sottoclasse delle Rosidae, a distribuzione prevalentemente tropicale e subtropicale. Appartengono a questa famiglia gli agrumi (genere Citrus) per lo più originari della Cina e coltivati nelle regioni temperate calde. Le rutaceae spontanee in Italia si riducono a poche specie erbacee o suffruticose: Dictamnus albus, Ruta graveolens e altre congeneri tra cui la rarissima ruta padovana (Ruta patavina). (it)
- As rutáceas (latim científico: Rutaceae) são uma família de plantas angiospérmicas (plantas com flor - divisão Magnoliophyta), pertencente à ordem Sapindales, com aproximadamente 150 gêneros e 2000 espécies. São de hábito arborícula, arbustivo, subarbustivo e erva; de folhas normalmente alterna espiralada ou oposta; inflorescência solitária e frutos com mesocarpo homogêneo ou claramente heterogêneo. (pt)
- Ру́товые (лат. Rutaceae) — семейство двудольных раздельнолепестных растений порядка Сапиндоцветные (Sapindales). Наиболее важное для человека значение имеют представители рода Цитрус (Citrus) — лимоны, апельсины, мандарины и другие виды. Большинство принадлежащих семейству растений — деревья (например, лимонное, апельсинное дерево), кустарники, изредка травы (например, Рута (Ruta), Ясенец (Dictamnus)). Растения эти пахучие, многие из них с ароматным запахом, от маслянистых желёзок лизигенного происхождения. (ru)
- Рутові (Rutaceae) — родина дводольних роздільнопелюсткових рослин ряду сапіндоцвіті (Sapindales). Найважливіше для людини значення мають представники роду цитрус (Citrus) — лимони, апельсини, мандарини та інші види. Більшість з рослин, що належать сюди — дерева (наприклад, лимонні, апельсинове дерево), чагарники, зрідка трави (наприклад, (Ruta), (Dictamnus). Рослини ці пахучі, багато з них з ароматним запахом, від маслянистих залозок лізогенного походження. (uk)
- 芸香科（学名：Rutaceae）是真双子叶植物无患子目的一科，约有160属1700余种，广泛分布于全球热带和温带地区，中国原生有29属，约150种，以南方为多。臺灣有17屬51種。芸香科包括柑橘属、枳属等，其中柑橘属頗具經濟價值，栽培歷史悠久，以橘、橙、柚以及柠檬等物種為代表。 (zh)
- Routovité (Rutaceae) je čeleď vyšších dvouděložných rostlin z řádu mýdelníkotvaré (Sapindales), která zahrnuje především tropické dřeviny, většinou aromatické kvůli nádržkám se silicemi v pletivech. Některé z nich jsou ale mimotropické, přestože teplomilné, a vzácně mezi nimi najdeme i byliny. Routovité jsou morfologicky velmi různorodé, listy mohou být jednoduché i zpeřené nebo trojčetné, jejich květy bývají pětičetné i čtyřčetné, gyneceum je často apokarpní, ale může být i synkarpní, mezi gyneceem a tyčinkami je typicky vytvořeno nektárium. Také plody mohou být nejrůznějšího typu: buď pukavé (měchýřky a tobolky) nebo nepukavé (nažky), běžně i dužnaté (peckovice a bobule). Zvláštním typem bobule u některých z nich je tzv. hesperidium. To je nejlépe známé ve formě citrusových plodů. Citrus (cs)
- Errudazeoak (Rutaceae) Sapindales ordenako landare-familia bat dira. 1.600 bat espezie ditu 160 generotan banatuak. Espezie gehienek zura dute; oso gutxi dira belarkarak. Hosto iraunkorrak izaten dituzte, bakunak gehienetan, aurkakoak edo txandakatuak, estipularik gabeak eta distiratsuak. Loreak hermafroditak izaten dira, simetria erradialekoak (aktinomorfoak) edo alde biko simetriakoak (zigomorfoak), pentameroak edo tetrameroak. Askotan, zuri-berdaxkak izaten dira, taldean edo bakarka; usaintsuak izaten dira. Petaloak luzeak izaten dira, eta sepaloak baino handiagoak. (eu)
- Les Rutaceae (Rutacées) forment une famille de plantes appartenant à l'ordre des Sapindales. Selon , elle comprend 900 espèces réparties en 150 genres. Aujourd'hui la famille est plus grande (160 genres). Ce sont des arbres, des arbustes ou plus rarement des plantes herbacées des régions tempérées à tropicales, producteurs d'huiles essentielles. Les agrumes appartiennent à cette famille. On peut citer : (fr)
- The Rutaceae is a family, commonly known as the rue or citrus family, of flowering plants, usually placed in the order Sapindales. Species of the family generally have flowers that divide into four or five parts, usually with strong scents. They range in form and size from herbs to shrubs and large trees. (en)
- De Wijnruitfamilie (Rutaceae) is een familie van tweezaadlobbige planten waarvan vooral het geslacht Citrus bekend is, door de citrusvruchten en als sierplant. De familie bestaat grotendeels uit tropische heesters en bomen en bevat 1800 soorten in 160 geslachten. Onder andere de volgende soorten worden in aparte artikelen behandeld: Belangrijke geslachten:
* Aegle, Amyris, Casimiroa, Choisya, Clausena, Dictamnus, Fortunella, Limonia, Melicope, Murraya, Phellodendron, Poncirus, Ptelea, Ruta, Skimmia, Tetradium, Zanthoxylum (nl)
- Rutowate (Rutaceae Juss.) – rodzina roślin z rzędu mydleńcowców Sapindales (lub Rutales w niektórych ujęciach systematycznych). Obejmuje 161 rodzajów i 2085 gatunków, zamieszkujących strefy tropikalną i subtropikalną, rzadziej strefę umiarkowaną. W Polsce rosną tylko niektóre gatunki w uprawie. Największe znaczenie ekonomiczne w rodzinie ma rodzaj cytrus, którego wiele gatunków i wyhodowanych odmian to ważne rośliny owocowe, dostarczające nie tylko owoce spożywane w postaci świeżej, soków i wielu przetworów, ale także dostarczające produktów dla przemysłu perfumeryjnego i spożywczego – przypraw, konserwantów, olejków eterycznych. Roślinami przyprawowymi są przedstawiciele rodzaju ruta, żółtodrzew, Bergera koenigii (kluczowy składnik przyprawy curry). Olejki eteryczne z gatunku stosowane (pl)
- Vinruteväxter (Rutaceae) är en växtfamilj med buskar och små träd samt några örter. Det finns omkring 900 arter uppdelade i 150 släkten. Blommorna doftar ofta starkt. Bladen är motsatta eller spiralställda och stipellösa. Det ekonomiskt mest betydande släktet är citrusar där bland annat apelsin, citron, lime och grapefrukt ingår. Några arter i bland annat vinrutesläktet används eller har använts som medicinalväxter, framför allt för att de innehåller oljor. Vinruteväxterna är hemmahörande i tempererade, subtropiska och tropiska områden. Det finns inga vildväxande svenska vinruteväxter. (sv)
|
