| dbo:abstract
|
- Kaleoj estas ciganoj el tiuj grupoj de ciganoj, kiuj vivas precipe en hispanlingvaj landoj, kontraste al romaoj kaj sintioj. En la hispana oni nomas ilin "gitano" [ĥitano] aŭ "calé" [kale'] (tabuiĝinta). Kaleoj atingis Iberion el Afriko en 15-a jarcento. Tiamaj iberianoj kredis, ke ili devenis el Egiptio, tial la hispana nomo egiptano > gitano. En cigana ĵargono caló [kalo'], ciganoj nomas ne-ciganoj payos [pajos]. Malgraŭ kvin jarcentoj da kunloĝo, hispana socio ankoraŭ diskriminacias ciganojn, pli ol eksterlandanojn. Tamen, ciganaj muzikistoj povas akiri famegon kaj respekton. Pro ilia suspektata krimemo, ciganoj estis persekutataj de , speciale Guardia Civil. La demokratio post 1978 samrajtigas ilin, sed la socio ne evoluis samrapide. En pluraj regionoj, ciganoj loĝas en miksetnaj kvartaloj, sed, ĉirkaŭ grandaj hispanaj urboj, estas faveloj de ciganoj, vivtenantaj per heroinokomerco, metalrubokomerco, almozo, nomada komerco aŭ malprestiĝa laboro. La tradiciaj kaleoj vivis en grandaj familioj, ofte disaj pro nomadeco. Geedziĝoj estas okazo por festo kaj renkonto. Tradicie oni ne geedziĝis kun ne-ciganoj, krom se ili akceptis la ciganajn morojn. Tial, nunaj kaleoj idas ankaŭ de anoj de landoj tramigritaj de ciganoj. Kiam, antaŭ ne multe, hispana ekonomio kreskegis, portugalaj ciganoj migris al Hispanio por labori kiel sezonaj terkulturistoj anstataŭante la hispanajn ciganojn en postenoj kaj socia klaso. Post falo de komunismo, migris okcidenten atingante Hispanion. Ilia maladapto al la hispaniaj moroj estigas problemojn kaj diskriminacion. Hispanaj ciganoj kreis la muzikon flamenko. Granda parto el hispanaj evangeliismanoj estas konvertitaj kaleoj. inkluzivigis en ritaro. (eo)
- The Romani in Spain, generally known by the exonym gitanos (Spanish pronunciation: [xiˈtanos]) or the endonym Calé, belong to the Iberian Cale Romani subgroup, with smaller populations in Portugal (known as ciganos) and in Southern France. Their sense of identity and cohesion stems from their shared value system, expressed among the gitanos as the leyes gitanas ('Gypsy laws'). Traditionally, they maintain their social circles strictly within their patrigroups, as interaction between patrigroups increases the risk of feuding, which may result in fatalities. The emergence of Pentecostalism has impacted this practice, as the lifestyle of Pentecostal gitanos involves frequent contact with gitanos from outside their own patrigroups during church services and meetings. Data on ethnicity are not collected in Spain, although the public pollster CIS estimated in 2007 that the number of gitanos present in Spain is probably around one million. (en)
- El pueblo gitano en España, también denominado pueblo caló o calé, tiene una historia de aproximadamente seis siglos, desde que se introdujeran en la península en oleadas migratorias. La antropología moderna, gracias al análisis lingüístico del habla gitana, ha podido situar su origen ancestral en el subcontinente indio. La lengua caló de los gitanos españoles proviene del romaní, hablado por los gitanos europeos, que guarda relación con el sánscrito y el prácrito. En la actualidad, el caló está en vías de extinción. Los gitanos en España poseen rasgos culturales propios y una identidad común. Aunque ciudadanos de pleno derecho a efectos legales, los gitanos en España aún observan altas tasas de pobreza, exclusión social, discriminación laboral y criminalidad. La región con mayor población caló es Andalucía, aunque también destacan en Cataluña, Comunidad Valenciana, Madrid, y prácticamente todo el país. En 2014 se estimaron entre 725 y 750 mil gitanos en España. (es)
- Les Gitans ou Kalés (gitanos en espagnol) sont un groupe ethnique tzigane. (fr)
- I kalé sono una delle etnie della popolazione romaní che, così come i rom e i sinti, lasciarono l'India all'inizio dell'XI secolo per giungere in Asia Minore alla fine dello stesso secolo e quindi nei secoli successivi migrare attraverso l'Impero Bizantino in Europa. La prima notizia che si ha dei gitani in Spagna - di etnia kalé - risale al 1415, quando attraversarono i Pirenei e si stanziarono nella penisola iberica. Nel XV secolo furono espulsi dalla Spagna arabi ed ebrei, tuttavia la persecuzione non si estese ai kalé, che erano cristiani e che non rappresentavano una minaccia per la politica della Reconquista, non detenendo alcun potere politico o economico e non essendosi mai schierati a favore degli arabi. Vivono principalmente nella penisola iberica e sono suddivisi in sottogruppi in base al territorio in cui vivono (catalani, andalusi, portoghesi). (it)
- Gitanos (dosł. Cyganie) – określenie stosowane wobec ludności romskiej zamieszkującej Hiszpanię od kilku stuleci. Obecnie najliczniejsza społeczność Gitanos zamieszkuje Andaluzję. Wielkość populacji tej grupy szacowana jest na ok. 700 tys. osób, co czyni ją jedną z najliczniejszych grup romskich w Europie (po Rumunii i Bułgarii). Przodkowie Gitanos dotarli do Hiszpanii od strony Francji, wędrując z terenów Półwyspu Bałkańskiego. Jednym z aktów prawnych skierowanych do tej społeczności był edykt z 1499, który nakazywał m.in. porzucenie wędrownego trybu życia i podjęcie stałej pracy. W rezultacie osoby, które nie podporządkowały się temu prawu musiały opuścić Hiszpanię lub też zagrożone były pojmaniem i utratą wolności osobistej. Jako kary stosowano także chłostę, wiosłowanie na galerach lub śmierć. Zjawisko nomadyzmu zwalczano także w późniejszych wiekach, m.in. w epoce frankizmu. (pl)
- Кале́ (цыг. Kale, букв. перевод смуглые, чёрные, единственное число кало) — самоназвание одной из «больших» групп цыган. Территория проживания: Испания, Португалия, Латинская Америка, юг Франции, встречаются также в странах Северной Америки и Северной Африки. Делятся на испаноязычных (известных также как кало́с и хита́нос) и португалоязычных (кало́нс). Говорят на диалектах, образованных от испанского и португальского языков при помощи вкраплений цыганской лексики и элементов цыганской грамматики, что является следствием длительной кампании принудительной ассимиляции. Традиционно исповедуют католичество, в XX веке многие кале стали также евангелистами. Художественная культура кале является одной из двух самых известных в мире цыганских культур благодаря музыкально-танцевальному жанру фламенко, в возникновение, развитие и популяризацию которого они внесли огромный вклад. Костюм для исполнения танцев фламенко происходит от традиционной одежды цыган-кале. (ru)
|
| rdfs:comment
|
- Les Gitans ou Kalés (gitanos en espagnol) sont un groupe ethnique tzigane. (fr)
- Kaleoj estas ciganoj el tiuj grupoj de ciganoj, kiuj vivas precipe en hispanlingvaj landoj, kontraste al romaoj kaj sintioj. En la hispana oni nomas ilin "gitano" [ĥitano] aŭ "calé" [kale'] (tabuiĝinta). Kaleoj atingis Iberion el Afriko en 15-a jarcento. Tiamaj iberianoj kredis, ke ili devenis el Egiptio, tial la hispana nomo egiptano > gitano. En cigana ĵargono caló [kalo'], ciganoj nomas ne-ciganoj payos [pajos]. Post falo de komunismo, migris okcidenten atingante Hispanion. Ilia maladapto al la hispaniaj moroj estigas problemojn kaj diskriminacion. Hispanaj ciganoj kreis la muzikon flamenko. (eo)
- The Romani in Spain, generally known by the exonym gitanos (Spanish pronunciation: [xiˈtanos]) or the endonym Calé, belong to the Iberian Cale Romani subgroup, with smaller populations in Portugal (known as ciganos) and in Southern France. Their sense of identity and cohesion stems from their shared value system, expressed among the gitanos as the leyes gitanas ('Gypsy laws'). (en)
- El pueblo gitano en España, también denominado pueblo caló o calé, tiene una historia de aproximadamente seis siglos, desde que se introdujeran en la península en oleadas migratorias. La antropología moderna, gracias al análisis lingüístico del habla gitana, ha podido situar su origen ancestral en el subcontinente indio. La lengua caló de los gitanos españoles proviene del romaní, hablado por los gitanos europeos, que guarda relación con el sánscrito y el prácrito. En la actualidad, el caló está en vías de extinción. (es)
- I kalé sono una delle etnie della popolazione romaní che, così come i rom e i sinti, lasciarono l'India all'inizio dell'XI secolo per giungere in Asia Minore alla fine dello stesso secolo e quindi nei secoli successivi migrare attraverso l'Impero Bizantino in Europa. La prima notizia che si ha dei gitani in Spagna - di etnia kalé - risale al 1415, quando attraversarono i Pirenei e si stanziarono nella penisola iberica. Vivono principalmente nella penisola iberica e sono suddivisi in sottogruppi in base al territorio in cui vivono (catalani, andalusi, portoghesi). (it)
- Gitanos (dosł. Cyganie) – określenie stosowane wobec ludności romskiej zamieszkującej Hiszpanię od kilku stuleci. Obecnie najliczniejsza społeczność Gitanos zamieszkuje Andaluzję. Wielkość populacji tej grupy szacowana jest na ok. 700 tys. osób, co czyni ją jedną z najliczniejszych grup romskich w Europie (po Rumunii i Bułgarii). Przodkowie Gitanos dotarli do Hiszpanii od strony Francji, wędrując z terenów Półwyspu Bałkańskiego. Jednym z aktów prawnych skierowanych do tej społeczności był edykt z 1499, który nakazywał m.in. porzucenie wędrownego trybu życia i podjęcie stałej pracy. W rezultacie osoby, które nie podporządkowały się temu prawu musiały opuścić Hiszpanię lub też zagrożone były pojmaniem i utratą wolności osobistej. Jako kary stosowano także chłostę, wiosłowanie na galerach lub (pl)
- Кале́ (цыг. Kale, букв. перевод смуглые, чёрные, единственное число кало) — самоназвание одной из «больших» групп цыган. Территория проживания: Испания, Португалия, Латинская Америка, юг Франции, встречаются также в странах Северной Америки и Северной Африки. Делятся на испаноязычных (известных также как кало́с и хита́нос) и португалоязычных (кало́нс). Говорят на диалектах, образованных от испанского и португальского языков при помощи вкраплений цыганской лексики и элементов цыганской грамматики, что является следствием длительной кампании принудительной ассимиляции. Традиционно исповедуют католичество, в XX веке многие кале стали также евангелистами. (ru)
|
