| dbo:abstract
|
- FRANKEL Leó (28-an de februaro 1844, – 29-an de marto 1896, Parizo, Francio) estis revolucia politikisto, labormovada gvidanto, gvidanto en la Pariza Komuno de 1870–71. Oni elektis lin je gravaj pozicioj al la 1-a kaj 2-a Internacioj. Li estis proksima kunlaboranto kaj amiko de Karl Marks, li havis gravan rolon en fondo de la . Li estis filo de patruj-senta kuracisto, li mem lernis juvelarton kaj kiel ŝilda , li ekmigris en 1861 en okcidenta Eŭropo, kie li konatiĝis kun la socialisma laborista movado. Li laboris en Germanio kiel oraĵisto, poste li migris plu en 1867 al Parizo, poste al Londono, kie li konatiĝis kun Markso. Oni enprizonigis lin pro antaŭpreparo de la pariza komuno. Lin liberigis revoluciuloj en septembro de 1870, li iĝis membro de la Nacia Gvardio kaj batalis sur la barikadoj. Post venko de la komuno, en marto de 1871, oni elektis lin unu gvidanto de la komitato por labor-, insdustrio- kaj komercaj aferoj (délégué unique). Post malvenko de la komuno, li fuĝis en Svislandon. La franca juĝistaro kondamnis lin je morto, en ties neĉeesto. Li translokiĝis en aŭgusto de 1871 al Londono. Li estis sekretario de Aŭstrio kaj Hungario en la dua konferenco de la 1-a Internacio (Londono, sept. 1871.). Li apogis Markson en la diskuto kontraŭ la anarkiistoj, oni elektis lin en la ĉefkonsilion de la Internacio. Li prezentis en ties kunsidoj la situon de la hungara, aŭstra kaj germana laboristaj movadoj. Li veturis en 1875 tra Germanio al Aŭstrio, kie oni arestis lin. Ĉar la akuzoj jure ne estis fortaj, oni transdonis lin al la hungara registaro (ĉar oni ne volis liberigi lin), kiu liberegigis lin en 1876 kontraŭ kaŭcio. Frankel estis ekde 1876 redaktoro de la semajngazeto Arbeiter Wochen-Chronik (aperis en Hungario) kaj politike batalis kontraŭ la Tisza-registaro, kiu volis uzi politikon de Bismarko. Li luktis por fondo de sendependa laborista partio kaj defendo de la rajtoj de la laboristoj. La laborista kongreso kunvenis en majo de 1880 kaj deklaris fondon de la Hungaria Ĝenerala Laborpartio kaj skizis marksisman partian programon. Frankel estis arestita en junio de 1881 pro revolucia agado kaj estis enprizonigita ĝis 1883 en Vác. Post la liberiĝo, li veturis al Vieno, kie li partoprenis en antaŭpreparo de fondo de la la aŭstra laborista movado. Post kiam la franca registaro ĉesis la juĝproceson kontraŭ li, reveturis al Parizo. Li prezidis en la establanta kongreso de la 2-a Internacio (1889), redaktis la monatan eldonaĵon L'Ère Nouvelle (Nova Epoko). Li partoprenis en la Brusela kongreso de la 2-a Internacio (1891), kie li batalis apud Engels, kontraŭ la reviziistoj. Li mortis en 1896, lian ĉerkon akompanis miloj da francaj laboristoj en la Parizan tombejon Père Lachaise, kie memorigas pri li obelisko. (eo)
- Leó Frankel (Léo Frankel) (* 24. Februar 1844 in , Óbuda, Kaisertum Österreich; † 29. März 1896 in Paris) war ein sozialdemokratischer Journalist, Mitglied der Pariser Kommune 1871 und korrespondierender Sekretär für Österreich-Ungarn der Internationalen Arbeiterassoziation. (de)
- Leo Fränkel (Budapest, 1844ko otsailaren 25a - Paris, 1896ko martxoaren 29a) hungariar iraultzailea izan zen. Londresa erbesteratu zen, eta han Karl Marx ezagutu zuen; Langileen Nazioarteko Elkarteko (Lehen Internazionaleko) Kontseilu Nagusiko bazkide izan zen. Parisen bizileku hartu zuen (1867), eta XIII. barrutiko diputatu izan zen. Parisko Komunaren garaietan (1871), Laneko eta Industriako ordezkari kargua hartu zuen. Heriotza-zigorra eman ziotenean, Londresa ihes egin zuen. Berriro Hungariara itzuli eta langileen lehen batzarrak eratzen aritu zen. Bere aberrian aldi batean espetxeratua egon ondoren, erbesteratu eta Parisen hil zen. (eu)
- Leó Frankel (Hungarian pronunciation: [ˈlɛoː ˈfrɒŋkɛl]; also Léo Fränkel; 25 February 1844, – 29 March 1896, Paris) was a Hungarian socialist revolutionary and labour leader of Jewish origin. (en)
- Léo Frankel — orthographié en hongrois Leó Frankel —, né le 25 février 1844 à Óbuda (précisément à Újlak) à Budapest et mort le 29 mars 1896 à Paris (10e arrondissement), est un militant syndicaliste et socialiste hongrois d'origine juive. Il prend une part active à la Commune de Paris de 1871. (fr)
- Leó Frankel, o anche Léo Fränkel (Buda, 25 febbraio 1844 – Parigi, 29 marzo 1896), è stato un politico ungherese.Socialista, fu membro della Prima e della Seconda Internazionale, e partecipò all'esperienza della Comune di Parigi. (it)
- Leó Frankel (25 de fevereiro de 1844, - 29 de março de 1896, Paris) foi um revolucionário comunista húngaro, membro da Associação Internacional dos Trabalhadores e que participou ativamente da Comuna de Paris. Foi um dos fundadores do Partido Operário Geral da Hungria. (pt)
- Лео Франкель (венг. Frankel Leó; 25 февраля 1844, Обуда — 29 марта 1896, Париж) — деятель венгерского, французского и международного рабочего движения. (ru)
- 弗兰克尔·列奥（匈牙利語：Frankel Leó，匈牙利语发音：[ˈfrɒŋkɛl ˈlɛoː]；1844年2月25日－1896年3月29日），匈牙利国际工人运动活动家，法国巴黎公社主要领导人之一。 (zh)
|
| rdfs:comment
|
- Leó Frankel (Léo Frankel) (* 24. Februar 1844 in , Óbuda, Kaisertum Österreich; † 29. März 1896 in Paris) war ein sozialdemokratischer Journalist, Mitglied der Pariser Kommune 1871 und korrespondierender Sekretär für Österreich-Ungarn der Internationalen Arbeiterassoziation. (de)
- Leo Fränkel (Budapest, 1844ko otsailaren 25a - Paris, 1896ko martxoaren 29a) hungariar iraultzailea izan zen. Londresa erbesteratu zen, eta han Karl Marx ezagutu zuen; Langileen Nazioarteko Elkarteko (Lehen Internazionaleko) Kontseilu Nagusiko bazkide izan zen. Parisen bizileku hartu zuen (1867), eta XIII. barrutiko diputatu izan zen. Parisko Komunaren garaietan (1871), Laneko eta Industriako ordezkari kargua hartu zuen. Heriotza-zigorra eman ziotenean, Londresa ihes egin zuen. Berriro Hungariara itzuli eta langileen lehen batzarrak eratzen aritu zen. Bere aberrian aldi batean espetxeratua egon ondoren, erbesteratu eta Parisen hil zen. (eu)
- Leó Frankel (Hungarian pronunciation: [ˈlɛoː ˈfrɒŋkɛl]; also Léo Fränkel; 25 February 1844, – 29 March 1896, Paris) was a Hungarian socialist revolutionary and labour leader of Jewish origin. (en)
- Léo Frankel — orthographié en hongrois Leó Frankel —, né le 25 février 1844 à Óbuda (précisément à Újlak) à Budapest et mort le 29 mars 1896 à Paris (10e arrondissement), est un militant syndicaliste et socialiste hongrois d'origine juive. Il prend une part active à la Commune de Paris de 1871. (fr)
- Leó Frankel, o anche Léo Fränkel (Buda, 25 febbraio 1844 – Parigi, 29 marzo 1896), è stato un politico ungherese.Socialista, fu membro della Prima e della Seconda Internazionale, e partecipò all'esperienza della Comune di Parigi. (it)
- Leó Frankel (25 de fevereiro de 1844, - 29 de março de 1896, Paris) foi um revolucionário comunista húngaro, membro da Associação Internacional dos Trabalhadores e que participou ativamente da Comuna de Paris. Foi um dos fundadores do Partido Operário Geral da Hungria. (pt)
- Лео Франкель (венг. Frankel Leó; 25 февраля 1844, Обуда — 29 марта 1896, Париж) — деятель венгерского, французского и международного рабочего движения. (ru)
- 弗兰克尔·列奥（匈牙利語：Frankel Leó，匈牙利语发音：[ˈfrɒŋkɛl ˈlɛoː]；1844年2月25日－1896年3月29日），匈牙利国际工人运动活动家，法国巴黎公社主要领导人之一。 (zh)
- FRANKEL Leó (28-an de februaro 1844, – 29-an de marto 1896, Parizo, Francio) estis revolucia politikisto, labormovada gvidanto, gvidanto en la Pariza Komuno de 1870–71. Oni elektis lin je gravaj pozicioj al la 1-a kaj 2-a Internacioj. Li estis proksima kunlaboranto kaj amiko de Karl Marks, li havis gravan rolon en fondo de la . Li prezidis en la establanta kongreso de la 2-a Internacio (1889), redaktis la monatan eldonaĵon L'Ère Nouvelle (Nova Epoko). Li partoprenis en la Brusela kongreso de la 2-a Internacio (1891), kie li batalis apud Engels, kontraŭ la reviziistoj. (eo)
|
