| dbo:abstract
|
- العصيان عبارة عن تمرد ضد سلطة (مثلا، سلطة تعترف بها منظمة الأمم المتحدة) عندما لا يعتبر المشاركون في ذلك التمرد محاربين نظاميين. العصيان يمكن مكافحته عن طريق حرب مكافحة عصيان وانتخاذ إجراءات لحماية الشعب وتنفيذ أنواع مختلفة من عمليات سياسية واقتصادية تهدف إلى تقويض مزاعم المتمدرتين ضد النظام القائم. طبيعة العصيان كمفهوم غير محددة. (ar)
- Insurekcio estas ribelo kontraŭ aŭtoritato (ekzemple, aŭtoritato rekonita kiel tio fare de la Unuiĝintaj Nacioj) kiam tiuj partoprenantaj en la ribelo ne estas rekonitaj kiel militemuloj. Ribelo povas esti batalita per kontraŭribela militado, kaj ankaŭ povas esti kontraŭbatalita per iniciatoj protekti la loĝantaron, kaj per politikaj kaj ekonomiaj agoj de diversaj specoj direktitaj kontraŭ subfosado de la asertoj de la ribelantoj kontraŭ la aktuala registaro kaj reĝimo. La naturo de ribeloj estas ambigua koncepto. Ne ĉiuj ribeloj estas insurekcioj. Okazis multaj okazoj de neviolentaj ribeloj, uzante neperfortan reziston, kiel en la Popolpotenca Revolucio en Filipinoj en la 1980-aj jaroj kiu forigis prezidanton Ferdinand Marcos kaj en la Egipta revolucio de 2011. Kie ribelo prenas la formon de armita ribelo, ĝi eble ne estas rigardita kiel insurekcio se stato de agresemo ekzistas inter unu aŭ pluraj suverenaj ŝtatoj kaj ribelarmeoj. Ekzemple, dum la Usona Enlanda Milito, la Konfederaciitaj ŝtatoj de Ameriko ne estis rekonitaj kiel suverena ŝtato, sed ĝi estis rekonita kiel milita potenco, kaj tiel konfederitaj batalŝipoj ricevis la samajn rajtojn kiel usonaj batalŝipoj en fremdaj havenoj. Kiam la termino insurekcio kutimas priskribi la kontraŭleĝecon de movado kiu ne estas rajtigita per aŭ laŭ la juro de la lando, ĝia uzo estas neŭtrala. Tamen, kiam ĝi estas uzata de ŝtato aŭ de alia aŭtoritato sub minaco, "insurekcio" ofte ankaŭ portas implicon ke la celo de la ribelantoj estas nelegitima, dum tiuj kiuj stariĝas vidos la aŭtoritaton mem kiel nelegitimaj. Kritikoj de vaste kontrolitaj ideoj kaj agoj pri insurekcio komencis aperi en verkoj de la 1960-aj jaroj; ili daŭre estas oftaj en lastatempaj studoj. Foje povas ekzisti unu aŭ pluraj samtempaj insurekcioj (multipolusaj) okazantaj en lando. La insurekcio en Irako estas unu ekzemplo de agnoskita registaro kontraŭ multoblaj grupoj de insurekciantoj. Aliaj historiaj insurekcioj, kiel ekzemple la Rusia enlanda milito, estis multipolusaj prefere ol simpla modelo konsistigita de du flankoj. Dum la Angola Enlanda Milito ekzistis du ĉefaj flankoj: MPLA kaj UNITA. En la sama tempo, ekzistis alia separatisma movado por la sendependeco de la Kabinda regiono gvidita fare de FLEK ("Fronto por la Liberigo de la Enklavo de Kabindo"). Multipoluseco etendas la difinon de insurekcio al situacioj kie ekzistas neniu agnoskita aŭtoritato, kiel en la Somalia enlanda milito, aparte la periodo de 1998 ĝis 2006, kie ĝi krevis en kvazaŭ-sendependaj pli malgrandaj ŝtatoj, batalantaj unu kontraŭ la alia en ŝanĝado de aliancoj. (eo)
- Eine Insurrektion, auch Insurrektionskrieg, (von lateinisch insurgere „sich erheben“, engl. Insurgency) ist ein bewaffneter Aufstand oder ein Aufruhr gegen die bestehende zivile oder politische Autorität. Die Aufrührer und Anführer einer solchen Insurrektion nennt man Insurgenten. Sie führen einen offenen, oft auch im Geheimen begonnenen oder asymmetrischen Kampf gegen die als illegitim betrachtete Autorität oder eine vermeintliche oder tatsächliche fremde Besatzungsmacht. (de)
- El vocablo «insurgencia» designa a un cierto tipo de rebelión, alzamiento o levantamiento; a quienes participan en estas se les denomina insurgentes. Suelen ser manifestaciones violentas de rechazo a la autoridad y el grado de enfrentamiento puede variar desde la desobediencia civil hasta la resistencia armada y las revoluciones que pretenden deponer a la autoridad establecida.
* Un término similar es sedición, referente a un grado menor de rebelión.
* El motín puede entenderse, en términos militares y marinos, como una rebelión localizada o una unidad o barco, pero también como un término más genérico.
* Los términos revuelta y levantamiento tienen un contenido semántico más amplio. Las diversas definiciones coinciden en que la insurgencia está protagonizada por un actor o un conjunto de actores que se enfrentan de manera organizada y prolongada en el tiempo a la autoridad política establecida (sea nacional o extranjera), mediante una estrategia efectiva de movilización social y con un empleo sustantivo de la fuerza.
* Dos de las insurgencias más destacadas en el comienzo del siglo XXI han sido la guerra de Afganistán (2001-2021) y la guerra de Irak. (es)
- Insurjentzia agintearen aurkako erresistentzia armatu iraunkorra, talde edo gizarte-sektore baten aldetik, nahiz talde edo sektore horien multzoa da. Gerrilla eta terrorismoa izaten dira insurjentziak garatzen dituen borroka armatuko estrategiak, desobedientzia zibil, propaganda eta beste estrategiekin batera. (eu)
- An insurgency is a violent, armed rebellion against authority waged by small, lightly armed bands who practice guerrilla warfare from primarily rural base areas. The key descriptive feature of insurgency is its asymmetric nature: small irregular forces face a large, well-equipped, regular military force state adversary. Due to this asymmetry, insurgents avoid large-scale direct battles, opting instead to blend in with the civilian population (mainly in the countryside) where they gradually expand territorial control and military forces. Insurgency frequently hinges on control of and collaboration with local populations. An insurgency can be fought via counter-insurgency warfare, as well as other political, economic and social actions of various kinds. Due to the blending of insurgents with the civilian population, insurgencies tend to involve considerable violence against civilians (by the state and the insurgents). State attempts to quell insurgencies frequently lead to the infliction of indiscriminate violence, whereas rebel control of territory frequently involves violence against the civilian population. Where a revolt takes the form of armed rebellion, it may not be viewed as an insurgency if a state of belligerency exists between one or more sovereign states and rebel forces. For example, during the American Civil War, the Confederate States of America was not recognized as a sovereign state, but it was recognized as a belligerent power, and thus Confederate warships were given the same rights as United States warships in foreign ports. Sometimes there may be one or more simultaneous insurgencies (multipolar) occurring in a country. The Iraq insurgency is one example of a recognized government versus multiple groups of insurgents. Other historic insurgencies, such as the Russian Civil War, have been multipolar rather than a straightforward model made up of two sides. During the Angolan Civil War there were two main sides: MPLA and UNITA. At the same time, there was another separatist movement for the independence of the Cabinda region headed up by FLEC. Multipolarity extends the definition of insurgency to situations where there is no recognized authority, as in the Somali Civil War, especially the period from 1998 to 2006, where it broke into quasi-autonomous smaller states, fighting among one another in changing alliances. (en)
- Une insurrection est un soulèvement armé ou une révolte contre le pouvoir en place. Les personnes agissant au nom d'une insurrection sont des insurgés. Un mouvement insurrectionnel qualifie une action de grande ampleur frappant un pays ou une collectivité. De nombreux mouvements insurrectionnels ont marqué l'histoire de nombreux pays, dont notamment la France et d'autres nations européennes et ont pu aboutir, dans certains cas, à des révolutions et des changements de régimes politiques. D'autres mouvements de même nature ont cependant échoué et ont souvent été lourdement réprimés par le pouvoir en place. (fr)
- L'insurrezione è un tipo di conflitto armato appartenente alla tipologia delle guerriglie e deriva da oppressione di un popolo sopra un altro, o di un governo sul suo stesso popolo. In quest'ultimo caso l'insurrezione può essere considerata essenzialmente la fase culminante del processo rivoluzionario. (it)
- 분란전(紛亂戰, insurgency)은 어떤 권위(예컨대 국가 따위)에 대한 반란으로서, 그 반란 수행자가 교전단체로 인정받지 않는 경우를 말한다. 분란을 진압하는 군사행동을 대분란전(counter-insurgency)이라고 한다. 모든 반란이 분란의 형태인 것은 아니다. 시민불복종 같은 비폭력 반란도 존재한다. 혹 무장반란의 형태를 가진다고 해도 반군과 반란을 진압하는 하나 이상의 주권국 사이에 교전권 상태가 확고하다면 역시 분란이라 하지 않는다. 예컨대 미국 내전 당시 남부맹방은 미승인국으로서 주권국이 아니었지만, 교전단체로서는 인지되고 있었고 남부맹방의 군함들은 해외 항구에서 미합중국 군함과 동등한 권리를 누릴 수 있었다. 때문에 미국 내전은 반란(rebellion)이기는 해도 분란은 아니다. 때로는 한 국가 내에 복수의 분란이 발생할 수도 있다. 예컨대 은 하나의 합법정부와 다수의 분란집단 사이에 벌어지는 내란의 전형적 예시이다. 그 외에도 과거를 보면 러시아 내전이 분쟁 참여 세력들이 양극화되지 않고 다극화된 분란의 양상을 보였다. (ko)
- Инсурге́нты (лат. insurgentes «повстанцы», ед. ч. insurgens) — вооружённые отряды гражданского населения, противостоящие властям. Обычно инсургенты формируют военизированные группы, цель которых состоит в свержении правительства или существующего режима, приобретении национальной независимости или ином изменении установленного порядка. Поскольку они практически всегда обладают меньшей военной силой, чем власти, то обычно прибегают к партизанской войне. В праве[каком?] XIX века инсуррекция понималась как восстание, носящее выраженный политический характер, и в этом смысле противопоставлялась восстанию (в более ранней терминологии возмущению) в узкоюридическом смысле, понимаемом как сопротивление власти, не преследующее цели её ниспровержения, и отчасти сближалась с понятием бунта. Инсургенты считались политическими (не уголовными) преступниками. Более того, уже тогда признавалось, что они могут быть признаны воюющей стороной и пользоваться покровительством законов войны. (ru)
- Uma insurgência (português brasileiro) ou insurreição (português europeu) é uma rebelião contra um poder estabelecido, seja porque é tido pelos rebeldes como ilegítimo, seja por se tratar de força ocupante estrangeira. Em qualquer hipótese, os rebeldes não são reconhecidos como parte beligerante. Insurgências são geralmente revoltas localizadas, que não chegam a constituir uma guerra civil – caso em que grupos rebeldes, dotados de um comando responsável pelas operações militares, chegam a dominar parte do território do Estado. Grupos insurgentes podem, entretanto, vir a ser reconhecidos como parte beligerante, passando, nesse caso, a ser investidos da qualidade de sujeitos transitórios de Direito Internacional. No Direito Internacional, beligerância é a disposição de uma nação em estado de guerra com outra. Em 2008, por exemplo, as Farc (Forças Armadas Revolucionárias da Colômbia) reivindicaram o seu reconhecimento como força beligerante, o que lhes daria o estatuto de pessoa jurídica internacional e, por conseguinte, a capacidade de firmar tratados. Durante a Guerra Civil Americana, os Estados Confederados da América não eram reconhecidos como um Estado soberano, porém eram reconhecidos como força beligerante, e, desta maneira, os navios de guerra confederados receberam os mesmos direitos que os navios de guerra americanos em portos estrangeiros. Portanto, se existe uma rebelião contra um poder estabelecido, e se os rebelados não são formalmente reconhecidos como beligerantes, a rebelião é uma insurgência ou insurreição. Uma vez estabelecido o estado de beligerância, as relações entre as partes são regidas pelas leis de guerra. Diversos termos, nenhum deles definidos precisamente, são comumente encaixados na categoria de "insurgências" (rebeliões, revoltas, etc.). A base de uma insurgência pode ser política, econômica, religiosa, étnica ou uma combinação de fatores. Por vezes duas ou mais insurgências podem existir simultaneamente. A insurgência iraquiana não é a única a ter um governo reconhecido pela maioria dos Estados. Insurgências históricas, como a Guerra Civil Russa, foram multipolares e não seguiram o modelo tradicional de dois lados em oposição. Enquanto a Guerra Civil Angolana tinha dois lados principais (MPLA e UNITA), a FLEC era um movimento separatista simultâneo, que lutava pela independência da região de Cabinda. A multipolaridade pode ampliar a definição de insurgência a situações onde não há autoridade reconhecida, como na Guerra Civil da Somália, especialmente no período de 1998 a 2006, quando o país se fragmentou em estados menores, semi-autônomos, que lutavam uns contra os outros, formando alianças temporárias. (pt)
- Інсургенти (лат. insurgentes, від Insurgens — «повстанці») — збройні загони цивільного населення, що протистоять владі. Зазвичай інсургенти формують воєнізовані групи, мета яких полягає у поваленні уряду або чинного режиму, придбанні національної незалежності або іншій зміні встановленого порядку. У праві XIX століття інсуррекція розумілася як повстання, що має виражений політичний характер, і в цьому сенсі протиставлялася повстанню (у більш ранній термінології — обуренню) у вузько-юридичному сенсі, що розуміється як опір владі, але не переслідує мети її повалення, і почасти зближалася з поняттям бунт. Інсургенти вважалися політичними (не кримінальними) злочинцями, до того, вже тоді визнавалося, що вони можуть бути визнані войовою стороною і користуватися заступництвом законів війни. Оскільки інсургенти практично завжди мають меншу підготовку та військову силу ніж влада, вони часто вдаються до партизанської війни, терористичних актів. (uk)
|
| rdfs:comment
|
- العصيان عبارة عن تمرد ضد سلطة (مثلا، سلطة تعترف بها منظمة الأمم المتحدة) عندما لا يعتبر المشاركون في ذلك التمرد محاربين نظاميين. العصيان يمكن مكافحته عن طريق حرب مكافحة عصيان وانتخاذ إجراءات لحماية الشعب وتنفيذ أنواع مختلفة من عمليات سياسية واقتصادية تهدف إلى تقويض مزاعم المتمدرتين ضد النظام القائم. طبيعة العصيان كمفهوم غير محددة. (ar)
- Eine Insurrektion, auch Insurrektionskrieg, (von lateinisch insurgere „sich erheben“, engl. Insurgency) ist ein bewaffneter Aufstand oder ein Aufruhr gegen die bestehende zivile oder politische Autorität. Die Aufrührer und Anführer einer solchen Insurrektion nennt man Insurgenten. Sie führen einen offenen, oft auch im Geheimen begonnenen oder asymmetrischen Kampf gegen die als illegitim betrachtete Autorität oder eine vermeintliche oder tatsächliche fremde Besatzungsmacht. (de)
- Insurjentzia agintearen aurkako erresistentzia armatu iraunkorra, talde edo gizarte-sektore baten aldetik, nahiz talde edo sektore horien multzoa da. Gerrilla eta terrorismoa izaten dira insurjentziak garatzen dituen borroka armatuko estrategiak, desobedientzia zibil, propaganda eta beste estrategiekin batera. (eu)
- L'insurrezione è un tipo di conflitto armato appartenente alla tipologia delle guerriglie e deriva da oppressione di un popolo sopra un altro, o di un governo sul suo stesso popolo. In quest'ultimo caso l'insurrezione può essere considerata essenzialmente la fase culminante del processo rivoluzionario. (it)
- 분란전(紛亂戰, insurgency)은 어떤 권위(예컨대 국가 따위)에 대한 반란으로서, 그 반란 수행자가 교전단체로 인정받지 않는 경우를 말한다. 분란을 진압하는 군사행동을 대분란전(counter-insurgency)이라고 한다. 모든 반란이 분란의 형태인 것은 아니다. 시민불복종 같은 비폭력 반란도 존재한다. 혹 무장반란의 형태를 가진다고 해도 반군과 반란을 진압하는 하나 이상의 주권국 사이에 교전권 상태가 확고하다면 역시 분란이라 하지 않는다. 예컨대 미국 내전 당시 남부맹방은 미승인국으로서 주권국이 아니었지만, 교전단체로서는 인지되고 있었고 남부맹방의 군함들은 해외 항구에서 미합중국 군함과 동등한 권리를 누릴 수 있었다. 때문에 미국 내전은 반란(rebellion)이기는 해도 분란은 아니다. 때로는 한 국가 내에 복수의 분란이 발생할 수도 있다. 예컨대 은 하나의 합법정부와 다수의 분란집단 사이에 벌어지는 내란의 전형적 예시이다. 그 외에도 과거를 보면 러시아 내전이 분쟁 참여 세력들이 양극화되지 않고 다극화된 분란의 양상을 보였다. (ko)
- Insurekcio estas ribelo kontraŭ aŭtoritato (ekzemple, aŭtoritato rekonita kiel tio fare de la Unuiĝintaj Nacioj) kiam tiuj partoprenantaj en la ribelo ne estas rekonitaj kiel militemuloj. Ribelo povas esti batalita per kontraŭribela militado, kaj ankaŭ povas esti kontraŭbatalita per iniciatoj protekti la loĝantaron, kaj per politikaj kaj ekonomiaj agoj de diversaj specoj direktitaj kontraŭ subfosado de la asertoj de la ribelantoj kontraŭ la aktuala registaro kaj reĝimo. La naturo de ribeloj estas ambigua koncepto. (eo)
- An insurgency is a violent, armed rebellion against authority waged by small, lightly armed bands who practice guerrilla warfare from primarily rural base areas. The key descriptive feature of insurgency is its asymmetric nature: small irregular forces face a large, well-equipped, regular military force state adversary. Due to this asymmetry, insurgents avoid large-scale direct battles, opting instead to blend in with the civilian population (mainly in the countryside) where they gradually expand territorial control and military forces. Insurgency frequently hinges on control of and collaboration with local populations. (en)
- El vocablo «insurgencia» designa a un cierto tipo de rebelión, alzamiento o levantamiento; a quienes participan en estas se les denomina insurgentes. Suelen ser manifestaciones violentas de rechazo a la autoridad y el grado de enfrentamiento puede variar desde la desobediencia civil hasta la resistencia armada y las revoluciones que pretenden deponer a la autoridad establecida.
* Dos de las insurgencias más destacadas en el comienzo del siglo XXI han sido la guerra de Afganistán (2001-2021) y la guerra de Irak. (es)
- Une insurrection est un soulèvement armé ou une révolte contre le pouvoir en place. Les personnes agissant au nom d'une insurrection sont des insurgés. Un mouvement insurrectionnel qualifie une action de grande ampleur frappant un pays ou une collectivité. (fr)
- Uma insurgência (português brasileiro) ou insurreição (português europeu) é uma rebelião contra um poder estabelecido, seja porque é tido pelos rebeldes como ilegítimo, seja por se tratar de força ocupante estrangeira. Em qualquer hipótese, os rebeldes não são reconhecidos como parte beligerante. Insurgências são geralmente revoltas localizadas, que não chegam a constituir uma guerra civil – caso em que grupos rebeldes, dotados de um comando responsável pelas operações militares, chegam a dominar parte do território do Estado. (pt)
- Інсургенти (лат. insurgentes, від Insurgens — «повстанці») — збройні загони цивільного населення, що протистоять владі. Зазвичай інсургенти формують воєнізовані групи, мета яких полягає у поваленні уряду або чинного режиму, придбанні національної незалежності або іншій зміні встановленого порядку. Оскільки інсургенти практично завжди мають меншу підготовку та військову силу ніж влада, вони часто вдаються до партизанської війни, терористичних актів. (uk)
- Инсурге́нты (лат. insurgentes «повстанцы», ед. ч. insurgens) — вооружённые отряды гражданского населения, противостоящие властям. Обычно инсургенты формируют военизированные группы, цель которых состоит в свержении правительства или существующего режима, приобретении национальной независимости или ином изменении установленного порядка. Поскольку они практически всегда обладают меньшей военной силой, чем власти, то обычно прибегают к партизанской войне. (ru)
|
