| dbo:abstract
|
- Papuánci je souhrnný název pro obyvatele Nové Guineje a přilehlých ostrovů, mluvčí papuánských jazyků. (cs)
- بابواويون، هو الاسم الذي يطلق على السكان الأصليين لجزيرة غينيا الجديدة، وهم من الميلانيزيين وينقسمون ما بين دولتي في الجزيرة المقسمة، الجزء الشرقي يتبعون لدولة بابوا غينيا الجديدة التي يتواجد بها حوالي 8 ملايين نسمة منهم والجزء الغربي يتبعون إندونيسيا ويبلغ عددهم حوالي 4 ملايين نسمة وجزء قليل منهم يتواجدون في جزر مضيق توريس وهم يتبعون أستراليا، هم ليس لديهم لغة واحدة، حيث ينقسمون إلى عدة أعراق وقبائل كل منها لها لغة مختلفة، أكثر اللغات المحلية المحكية في الجزيرة هي لغة توك بيسين فيما يتقن البابواويون التكلم بالإنجليزية في بابوا غينيا الجديدة وباللغة الهولندية في الجزء الغربي. (ar)
- La Papuoj estas la originaj loĝantoj de la insulo Nov-Gvineo kaj kelkaj najbaraj insuloj. Ili vivas dise trans du landoj; Indonezio (provincoj de Papuo kaj Okcidenta Papuo, antaŭ 2000, Irian Jaya) kaj Papuo-Nov-Gvineo. Krome pro elmigrado Papuoj vivas ankaŭ en la okcidenta mondo, precipe en Nederlando. En la indonezia parto estas tre diversaj popoloj aŭ apartaj triboj foje nur kun centoj da membroj, inter kiuj la jenaj: danioj, jalioj, kimjaloj, korovajoj, kombajoj, kopkakaoj, asmatoj, damaloj kaj aliaj. (eo)
- Als Papua werden die indigenen Einwohner Neuguineas und der umliegenden Inseln bezeichnet. Die Bevölkerung ist linguistisch sehr heterogen. Obwohl sie nur 0,1 % der Weltbevölkerung ausmacht, umfassen die Papuasprachen Schätzungen zufolge etwa 15 % der gesamten Sprachen der Welt. (de)
- Papuarrak Ginea Berriko eta inguruko uharteetako etnia indigena da, egiten duena. Melanesiako austronesiarrak ez bezalakoak dira, bai etnikoki bai linguistikoki. Ikerketa baten arabera, papuarrak eta melanesiarrak Denisovako gizakiekin lotura duten gizaki moderno bakarrak dira, izan ere, bere genomaren %4-6 artean dute. (eu)
- Papúes es un término para describir a los diferentes pueblos indígenas de Nueva Guinea y las islas vecinas, en concreto los hablantes de lenguas papúes. A menudo se distinguen lingüísticamente de austronesios, los hablantes de una familia de lenguas introducidas en Nueva Guinea, unos tres mil años atrás, pero esto no siempre es una distinción étnica, los austronesios se consideran a menudo parte de la cultura de Papúa. Los grupos papúes podían llegar en caso extraordinarios a decenas de miles de miembros, por lo que Nueva Guinea estuvo dividida políticamente en miles de grupos autónomos que frecuentemente guerreaban entre sí. Tenían culturas bastante elaboradas y además la agricultura empezó muy tempranamente. En la actualidad numerosos grupos papúes siguen siendo esencialmente agricultores y cazadores y se organizan en poblados alejados de las concentraciones urbanas. Uno de los problemas recientes que están afrontando es la deforestación que está perjudicando gravemente su forma tradicional de vivir. Según un estudio, las personas de Papúa, junto con los melanesios, son los únicos seres humanos modernos conocidos cuyos antepasados prehistóricos cruzaron con los homínidos de Denisova, con la que comparten el 4-6 % de su genoma. (es)
- The indigenous peoples of West Papua in Indonesia and Papua New Guinea, commonly called Papuans, are Melanesians. There is genetic evidence for two major historical lineages in New Guinea and neighboring islands. A first wave from the Malay Archipelago perhaps 50,000 years ago when New Guinea and Australia were a single landmass called Sahul and, much later, a wave of Austronesian people from the north who introduced Austronesian languages and pigs about 3,500 years ago. They also left a small but significant genetic trace in many coastal Papuan peoples. Linguistically, Papuans speak languages from the many families of non-Austronesian languages that are found only on New Guinea and neighboring islands, as well as Austronesian languages along parts of the coast, and recently developed creoles such as Tok Pisin, Hiri Motu, Unserdeutsch, and Papuan Malay. The term "Papuan" is used in a wider sense in linguistics and anthropology. In linguistics, "Papuan languages" is a cover term for the diverse, mutually unrelated, non-Austronesian language families spoken in Melanesia, the Torres Strait Islands, and parts of Wallacea. In anthropology, "Papuan" is often used to denote the highly diverse aboriginal populations of Melanesia and Wallacea prior to the arrival of Austronesian-speakers, and the dominant genetic traces of these populations in the current ethnic groups of these areas. (en)
- On appelle Papous les populations autochtones de la Nouvelle-Guinée, une île de l'Océanie proche et de la Mélanésie dans l'océan Pacifique, partagée entre la Nouvelle-Guinée occidentale sous souveraineté indonésienne et la Papouasie-Nouvelle-Guinée. (fr)
- Suku-suku di Papua merujuk pada sejumlah suku yang mendiami Pulau Papua dan memiliki rumpun yang sama dengan suku Aborigin yang tinggal di benua Australia. (in)
- 파푸아인(Papuans)은 뉴기니섬과 주변 도서의 원주민, 특히 오스트로-멜라네시아인 계통의 원주민들을 가리키는 말이다. 파푸아인의 정의는 명확하지 않으나 인류학적, 언어학적으로 이루어질 수 있다. 실제 뉴기니섬의 원주민은 크게 약 6만 년 전에 처음으로 뉴기니에 들어온 멜라네시아 계통의 사람들과, 비교적 최근인 4천 년 전에 북쪽에서 도래한 오스트로네시아인 계통의 사람들로 나눌 수 있다. 다만 후자의 오스트로네시아인들은 일부 해안 지역 등에만 거주하고 영향을 끼쳤기에 보통 파푸아인이라는 분류에 포함되지 않는다. 파푸아인들이 사용하는 언어를 통틀어 파푸아 제어라고 부른다. 파푸아 제어는 아주 다양한 어족 또는 고립어들로 이루어져 있으며, 해안 지역에서는 오스트로네시아어족 언어나 톡 피신 크레올 등이 사용되기도 한다. (ko)
- パプア人は、主としてニューギニア島の西部と南部と内陸部に住む先住民族である。ニューギニア島からニューカレドニアにいたる島々の内陸部にも住む。 (ja)
- De Papoea's zijn de oorspronkelijke bewoners van het eiland Nieuw-Guinea en enkele naburige eilanden. Ze wonen verspreid over twee landen; Indonesië (de provincies Papoea en West-Papoea, voor 2000 samen Irian Jaya) en Papoea-Nieuw-Guinea. Daarnaast wonen er door emigratie Papoea's in de westerse wereld, vooral in Nederland. (nl)
- Papuasi (indonez./malajski papuwa „kędzierzawy”) – autochtoniczna ludność Nowej Gwinei, pierwotna kultura materialna (przed kontaktem z Europejczykami nie znali pisma, posługiwali się kamiennymi narzędziami). Zasiedlili Nową Gwineę i północno-zachodnią Melanezję ok. 20–25 tys. lat temu. Jest to ludność czarnoskóra australoidalna. Charakteryzują się wełniastymi włosami, czarnymi lub rudymi, oraz sklepionym nosem. Posługują się silnie zróżnicowanymi językami papuaskimi oraz szeregiem języków kreolskich, m.in. tok pisin (Papua-Nowa Gwinea) i malajskim papuaskim (zachodnia część Nowej Gwinei), po części także językami austronezyjskimi. Papuasi należą do ludności melanezyjskiej. Ich liczebność wynosi ok. 4,8 mln. Stanowią 84% ludności Papui-Nowej Gwinei (1983). Melanezyjczycy oprócz Nowej Gwinei zamieszkują także inne regiony Oceanii (Nauru, Wyspy Salomona, Vanuatu, Fidżi), wschodnią Indonezję oraz Timor Wschodni. Część badaczy oddziela Papuasów z Nowej Gwinei od wyspiarskich Melanezyjczyków, przede wszystkim ze względu na różnice językowe. Do najliczniejszych ludów papuaskich należą m.in.: Enga (195 tys.), Chimbu (142 tys.), Medlpa (101 tys.), Kamano (64 tys.), Huli (90 tys.), Ekari (100 tys.). Papuasi zajmują się przede wszystkim rolnictwem (palma kokosowa, banany, taro, pochrzyn, bataty). Polowanie i zbieractwo mają drugorzędne znaczenie. Istotną rolę odgrywa hodowla świń, a na obszarach przybrzeżnych – rybołówstwo. Tradycyjne wierzenia to kult przodków, magia, totemizm. Do niedawna wśród Papuasów praktykowany był kanibalizm wywołujący kuru. Dawne wierzenia zostały w dużej mierze wyparte przez chrześcijaństwo, rozprzestrzeniane od XIX wieku przez misjonarzy. W lingwistyce pod określeniem „języki papuaskie” rozumie się języki zachodniego Pacyfiku, które nie dają się zakwalifikować jako austronezyjskie. Jest to ujęcie geograficzne, niepowiązane ściśle z etnograficznym terminem „Papuasi”. Niekiedy jednak pod pojęcie Papuasów podkłada się ogólniejszą treść, określając tym mianem również mieszkańców Moluków (konkretnie północnej Halmahery) czy też wysp Alor, Pantar i Timor. O ile wiele spośród tych grup komunikuje się w językach papuaskich, to nie wszystkie z nich wykazują papuaskie cechy antropologiczne, a często są też odrębne kulturowo od mieszkańców Nowej Gwinei. Wynika to ze złożonej historii osadnictwa ludzkiego w regionie i wpływu wielowiekowych małżeństw mieszanych. Według badań genetycznych z XXI wieku zarówno Papuasi, jak i Aborygeni australijscy są bezpośrednimi potomkami społeczności, która jako pierwsza opuściła Afrykę. (pl)
- Папуа́сы (индон. Suku-suku di Papua, англ. Papuans) — древнейшее население острова Новая Гвинея и некоторых других островов Меланезии и Индонезии. Основное население государства Папуа — Новая Гвинея и индонезийской провинции Ириан-Джая. По антропологическому типу близки к меланезийцам (меланезийская малая раса в составе большой австралоидной расы), но отличаются от них по языкам; не все папуасские языки, однако, родственны между собой. Общенациональным языком папуасов в Папуа-Новой Гвинее является креольский язык ток-писин на английской основе. Большинство придерживается национальных верований, но сейчас распространено и христианство, преимущественно протестантской направленности. (ru)
- Papuaner är samlande benämning för ett stort antal (omkring tusen) folkslag som lever på Nya Guinea och talar olika papuanska språk. De är sannolikt ättlingar till de första människorna som kom till ön, för omkring 40 000 år sedan. Flertalet papuaner bedriver småskaligt jordbruk, kompletterat med jakt och samlande. Vissa belägg finns för att Nya Guinea är ett av bara några få ställen på jorden där jordbruk har uppfunnits. Grisen är både kulturellt och ekonomiskt det viktigaste husdjuret. De papuanska folken är uppdelade i omkring tusen stammar, som talar ungefär lika många separata språk, vilket för Nya Guinea till jordens språktätaste område. Småkrig mellan stammarna i mer eller mindre rituella former är mycket vanligt förekommande. Ett vanligt inslag i de papuanska kulturerna är långhus där de vuxna männen bor, medan kvinnor och barn bor i familjehyddor. (sv)
- Папуас — одне з найдавніших населень острова Нова Гвінея та деяких районів Індонезії. Основне населення держави Папуа Нова Гвінея. За антропологічним типом папуаси близькі до меланезійців, але відрізняються від них мовою. Не всі папуаські мови споріднені між собою. Загальнонаціональною мовою папуасів є креольська мова на англійській основі. Більшість папуасів дотримується національних вірувань. Офіційно ж поширене християнство, у більшості сіл є церкви. (uk)
- 巴布亚人是大洋洲新几内亚岛及附近地区的原住民族，为美拉尼西亚人的一支。巴布亚人头发卷曲，身材中等，皮肤呈棕色。有700多种语言及方言，称作巴布亚诸语言。部分人信基督教。1975年，新几内亚岛东部独立为巴布亚新几内亚。新几内亚岛西部（西巴布亞）為印度尼西亞的巴布亞省和西巴布亞省。“巴布亚”一词来源于马来语，意为“卷发的人”。 (zh)
|
| rdfs:comment
|
- Papuánci je souhrnný název pro obyvatele Nové Guineje a přilehlých ostrovů, mluvčí papuánských jazyků. (cs)
- بابواويون، هو الاسم الذي يطلق على السكان الأصليين لجزيرة غينيا الجديدة، وهم من الميلانيزيين وينقسمون ما بين دولتي في الجزيرة المقسمة، الجزء الشرقي يتبعون لدولة بابوا غينيا الجديدة التي يتواجد بها حوالي 8 ملايين نسمة منهم والجزء الغربي يتبعون إندونيسيا ويبلغ عددهم حوالي 4 ملايين نسمة وجزء قليل منهم يتواجدون في جزر مضيق توريس وهم يتبعون أستراليا، هم ليس لديهم لغة واحدة، حيث ينقسمون إلى عدة أعراق وقبائل كل منها لها لغة مختلفة، أكثر اللغات المحلية المحكية في الجزيرة هي لغة توك بيسين فيما يتقن البابواويون التكلم بالإنجليزية في بابوا غينيا الجديدة وباللغة الهولندية في الجزء الغربي. (ar)
- La Papuoj estas la originaj loĝantoj de la insulo Nov-Gvineo kaj kelkaj najbaraj insuloj. Ili vivas dise trans du landoj; Indonezio (provincoj de Papuo kaj Okcidenta Papuo, antaŭ 2000, Irian Jaya) kaj Papuo-Nov-Gvineo. Krome pro elmigrado Papuoj vivas ankaŭ en la okcidenta mondo, precipe en Nederlando. En la indonezia parto estas tre diversaj popoloj aŭ apartaj triboj foje nur kun centoj da membroj, inter kiuj la jenaj: danioj, jalioj, kimjaloj, korovajoj, kombajoj, kopkakaoj, asmatoj, damaloj kaj aliaj. (eo)
- Als Papua werden die indigenen Einwohner Neuguineas und der umliegenden Inseln bezeichnet. Die Bevölkerung ist linguistisch sehr heterogen. Obwohl sie nur 0,1 % der Weltbevölkerung ausmacht, umfassen die Papuasprachen Schätzungen zufolge etwa 15 % der gesamten Sprachen der Welt. (de)
- Papuarrak Ginea Berriko eta inguruko uharteetako etnia indigena da, egiten duena. Melanesiako austronesiarrak ez bezalakoak dira, bai etnikoki bai linguistikoki. Ikerketa baten arabera, papuarrak eta melanesiarrak Denisovako gizakiekin lotura duten gizaki moderno bakarrak dira, izan ere, bere genomaren %4-6 artean dute. (eu)
- On appelle Papous les populations autochtones de la Nouvelle-Guinée, une île de l'Océanie proche et de la Mélanésie dans l'océan Pacifique, partagée entre la Nouvelle-Guinée occidentale sous souveraineté indonésienne et la Papouasie-Nouvelle-Guinée. (fr)
- Suku-suku di Papua merujuk pada sejumlah suku yang mendiami Pulau Papua dan memiliki rumpun yang sama dengan suku Aborigin yang tinggal di benua Australia. (in)
- 파푸아인(Papuans)은 뉴기니섬과 주변 도서의 원주민, 특히 오스트로-멜라네시아인 계통의 원주민들을 가리키는 말이다. 파푸아인의 정의는 명확하지 않으나 인류학적, 언어학적으로 이루어질 수 있다. 실제 뉴기니섬의 원주민은 크게 약 6만 년 전에 처음으로 뉴기니에 들어온 멜라네시아 계통의 사람들과, 비교적 최근인 4천 년 전에 북쪽에서 도래한 오스트로네시아인 계통의 사람들로 나눌 수 있다. 다만 후자의 오스트로네시아인들은 일부 해안 지역 등에만 거주하고 영향을 끼쳤기에 보통 파푸아인이라는 분류에 포함되지 않는다. 파푸아인들이 사용하는 언어를 통틀어 파푸아 제어라고 부른다. 파푸아 제어는 아주 다양한 어족 또는 고립어들로 이루어져 있으며, 해안 지역에서는 오스트로네시아어족 언어나 톡 피신 크레올 등이 사용되기도 한다. (ko)
- パプア人は、主としてニューギニア島の西部と南部と内陸部に住む先住民族である。ニューギニア島からニューカレドニアにいたる島々の内陸部にも住む。 (ja)
- De Papoea's zijn de oorspronkelijke bewoners van het eiland Nieuw-Guinea en enkele naburige eilanden. Ze wonen verspreid over twee landen; Indonesië (de provincies Papoea en West-Papoea, voor 2000 samen Irian Jaya) en Papoea-Nieuw-Guinea. Daarnaast wonen er door emigratie Papoea's in de westerse wereld, vooral in Nederland. (nl)
- Папуас — одне з найдавніших населень острова Нова Гвінея та деяких районів Індонезії. Основне населення держави Папуа Нова Гвінея. За антропологічним типом папуаси близькі до меланезійців, але відрізняються від них мовою. Не всі папуаські мови споріднені між собою. Загальнонаціональною мовою папуасів є креольська мова на англійській основі. Більшість папуасів дотримується національних вірувань. Офіційно ж поширене християнство, у більшості сіл є церкви. (uk)
- 巴布亚人是大洋洲新几内亚岛及附近地区的原住民族，为美拉尼西亚人的一支。巴布亚人头发卷曲，身材中等，皮肤呈棕色。有700多种语言及方言，称作巴布亚诸语言。部分人信基督教。1975年，新几内亚岛东部独立为巴布亚新几内亚。新几内亚岛西部（西巴布亞）為印度尼西亞的巴布亞省和西巴布亞省。“巴布亚”一词来源于马来语，意为“卷发的人”。 (zh)
- The indigenous peoples of West Papua in Indonesia and Papua New Guinea, commonly called Papuans, are Melanesians. There is genetic evidence for two major historical lineages in New Guinea and neighboring islands. A first wave from the Malay Archipelago perhaps 50,000 years ago when New Guinea and Australia were a single landmass called Sahul and, much later, a wave of Austronesian people from the north who introduced Austronesian languages and pigs about 3,500 years ago. They also left a small but significant genetic trace in many coastal Papuan peoples. (en)
- Papúes es un término para describir a los diferentes pueblos indígenas de Nueva Guinea y las islas vecinas, en concreto los hablantes de lenguas papúes. A menudo se distinguen lingüísticamente de austronesios, los hablantes de una familia de lenguas introducidas en Nueva Guinea, unos tres mil años atrás, pero esto no siempre es una distinción étnica, los austronesios se consideran a menudo parte de la cultura de Papúa. (es)
- Papuasi (indonez./malajski papuwa „kędzierzawy”) – autochtoniczna ludność Nowej Gwinei, pierwotna kultura materialna (przed kontaktem z Europejczykami nie znali pisma, posługiwali się kamiennymi narzędziami). Zasiedlili Nową Gwineę i północno-zachodnią Melanezję ok. 20–25 tys. lat temu. Jest to ludność czarnoskóra australoidalna. Charakteryzują się wełniastymi włosami, czarnymi lub rudymi, oraz sklepionym nosem. Posługują się silnie zróżnicowanymi językami papuaskimi oraz szeregiem języków kreolskich, m.in. tok pisin (Papua-Nowa Gwinea) i malajskim papuaskim (zachodnia część Nowej Gwinei), po części także językami austronezyjskimi. (pl)
- Papuaner är samlande benämning för ett stort antal (omkring tusen) folkslag som lever på Nya Guinea och talar olika papuanska språk. De är sannolikt ättlingar till de första människorna som kom till ön, för omkring 40 000 år sedan. Flertalet papuaner bedriver småskaligt jordbruk, kompletterat med jakt och samlande. Vissa belägg finns för att Nya Guinea är ett av bara några få ställen på jorden där jordbruk har uppfunnits. Grisen är både kulturellt och ekonomiskt det viktigaste husdjuret. (sv)
- Папуа́сы (индон. Suku-suku di Papua, англ. Papuans) — древнейшее население острова Новая Гвинея и некоторых других островов Меланезии и Индонезии. Основное население государства Папуа — Новая Гвинея и индонезийской провинции Ириан-Джая. По антропологическому типу близки к меланезийцам (меланезийская малая раса в составе большой австралоидной расы), но отличаются от них по языкам; не все папуасские языки, однако, родственны между собой. Общенациональным языком папуасов в Папуа-Новой Гвинее является креольский язык ток-писин на английской основе. (ru)
|
