| dbo:abstract
|
- Hypogeum (z řeckého hypo „pod“ a gaia „země“, tedy pod zemí ležící) je podzemní obřadní prostor (chrám) nebo hrobka. K nejznámějším patří:
* v Istanbulu
* v Itálii
* Hypogeum Ħal Saflieni na Maltě
* Brochtorff Circle na maltském ostrově Gozo Ne všechny podzemní stavby, které sloužily kultovním obřadům a náboženským rituálům, se označují jako hypogeum. Jedná se např. o (křesťanské) katakomby, pohanská , etruské hrobky nebo korsická ; i suterénní stavby na Britských ostrovech (fogus) a systém chodeb v Alpách jako hypogeum nejsou označovány, protože je u nich stále ještě sporná jejich funkce. Stejně tak sem většinou nejsou počítány studnové chrámy na Sicílii, i když se tak jmenují (Ipogeo di San Salvatore, Ipogeo De Beaumont Bonelli Bellacicco).[zdroj?] (cs)
- Hipogeu (del grec: ὑπόγαιο, literalment "sota terra") és una construcció o excavació subterrània, en forma de cambra, galeria o passadís, especialment destinada a servir de sepulcre. Són d'interès els casos de l'antic Egipte i els construïts arreu dels dominis fenicis i púnics, com els de l'illa d'Eivissa. El plantejament era bastant similar al de les construccions erigides a l'aire lliure, allotjant també estances curosament decorades amb baixos relleus policromats. Els hipogeus es coneixen ja des de l'època menfita i van tenir un gran desenvolupament durant l'Imperi Nou d'Egipte, quan es van construir tombes reials en forma de sumptuoses mansions subterrànies, perforant la serralada de la regió de Tebes, a l'enclavament avui denominat "Vall dels Reis". A més d'aquests, se'n van excavar molts més, encara que menys solemnes, per a egipcis benestants que buscaven allà la seva casa eterna. Tanmateix, alguns governants d'Egipte van continuar enterrant-se en altres tipus d'edificacions, com les petites piràmides de Mèroe o Napata, a Kush (Núbia). (ca)
- Ein Hypogäum (lat. hypogeum, gr. hypógeion, von hypo „unter“ und gẽ „Erde“, „das unter der Erde Liegende“) ist ein unterirdischer, mit einem Gewölbe versehener Grabbau. Der Begriff wird vornehmlich für heidnische Anlagen als Abgrenzung zu den christlich definierten Katakomben verwendet. Andererseits gibt es eine bronzezeitliche Kultur namens Katakombengrab-Kultur. In der Fachliteratur wird der Ausdruck auch im christlichen Kontext benutzt. Die Zeitspanne reicht von der Steinzeit bis hin zur Römerzeit. Aus der Jungsteinzeit stammen beispielsweise das berühmte Hypogäum von Ħal-Saflieni auf Malta und der Brochtorff Circle in der Nähe der Ġgantija bei Xagħra auf Gozo. Der Einfluss des griechisch-römischen Toten- bzw. Heroenkultes in Verbindung mit den Hypogäen auf christliche Grabbauten und Basiliken wird in der Fachwelt diskutiert. Es bestehen zum Beispiel Ähnlichkeiten zwischen dem Hypogäum des Theoderich I. in Ravenna mit den christlichen Märtyrergräbern und -kapellen in Syrien. Bemerkenswert ist das mit Fresken bemalte Hypogäum der drei Brüder von Palmyra. Dieses stammt aus byzantinischer Zeit. Beispiele aus jüngerer Zeit sind das in Istanbul und das . Hypogäen aus römischer Zeit aus dem norditalischen und apulischen Raum sind beispielsweise die Hypogäen von Trinitapoli und das bei Otranto. In Deutschland sind eine Reihe Hypogäen von römischen Gräberfeldern bekannt. Prominentes Beispiel ist das sogenannte Römergrab in Köln-Weiden. Während der Begriff Hypogäum im Griechischen bis heute schlicht für „Keller“ steht, bezeichnet dieser in anderen Sprachen jede unterirdische Anlage unter einem antiken Bauwerk. Bekannt war das Hypogäum des Kolosseums in Rom. Dort handelte sich dabei um ein verzweigtes, kompliziertes System von Gängen, Falltüren und Flaschenzügen, durch das Gladiatoren oder wilde Tiere durch eine sich öffnende Falltür relativ plötzlich und zur Überraschung der Zuschauer in die Arena gebracht werden konnten. Als Hypogäen bezeichnet man auch unterirdische Pilze mit knolligen Fruchtkörpern, z. B. Trüffel. (de)
- Hipogeo, Hipogeumo, Hypogeum aŭ hypogaeum (plurale hypogea) laŭlitere signifas "subtero", el la grekaj hypo (sub) kaj gaia (patrino tero aŭ diino de tero). Laŭ Francisko Azorín Hipogeo estas Antikva subtera konstruaĵo, uzita religiacele aŭ kiel tombo. Li indikas etimologion el greka hipo + gaios (sub tero) kaj de tie la latina hipogoeus. (eo)
- Hipogeoa (grezieratik ὑπόγαιον, "hypógeion"; "hypo" = "azpian" eta "gaia" = "lurra") hilobi gisa erabiltzen den lurrazpiko galeriari edo magal harritsuetan zulatutako pasabideei deritze. Nabarmentzekoak dira Antzinako Egiptokoak. Antolaketa egun argitan eginiko eraikuntzen oso antzekoa zen, baxuerliebe polikromatuekin modu aberatsean apaindutako gelak ere badituela. Hipogeoak, Egiptoko Antzinako Inperiotik ezagutzen dira jada, eta garapen handia izan zuten Egiptoko Inperio Berrian, lurrazpiko etxalde aberatsen eran errege hilobiak eraiki zirenean, Tebaseko mendilerroa zulatuz, gaur egun Erregeen Harana bezala ezagutzen den tokian. Hauetaz gain, askoz gehiago ere zulatu ziren, ez hain solemneak ordea, hauen euren betiereko etxea bilatzen zuten egiptoar aberatsentzat. Hala ere, Egiptoko gobernari batzuk, oraindik beste eraikin batzuetan lurperatuak izan ziren, Nubiako Meroe edo Napatako piramide txikietan bezala. (eu)
- A hypogeum or hypogaeum (plural hypogea or hypogaea, pronounced /haɪpɒɡeɪə/; literally meaning "underground", from Greek hypo (under) and ghê (earth)) is an underground temple or tomb. Hypogea will often contain niches for cremated human remains or loculi for buried remains. Occasionally tombs of this type are referred to as built tombs. The term hypogeum can also refer to any antique building or part of building built below ground such as the series of tunnels under the Colosseum which held slaves (particularly enemy captives) and animals while keeping them ready to fight in the gladiatorial games. The animals and slaves could be let up through trapdoors under the sand-covered arena at any time during a fight. (en)
- Hipogeo (del griego ὑπόγαιον, cámara subterránea) es el nombre dado a galerías subterráneas o a pasajes excavados con funciones funerarias (sepulcros). A lo largo del tiempo han sido utilizados por innumerables sociedades: durante el Calcolítico de la península ibérica; en el Antiguo Egipto; o por los fenicios. (es)
- En archéologie, un hypogée (du grec hupo, « sous », et gê, « terre ») est une tombe creusée dans le sol (sous-sol, flanc de colline). En égyptologie, cette tombe est plus précisément souterraine (comme dans la vallée des Rois), par opposition aux tombes aériennes comme les mastabas. Lors de la période gréco-romaine, sur la côte syrienne, les traditions funéraires restent hellénistiques. Ainsi on y retrouve notamment des hypogées cruciformes, à côté d'autres types de sépulture : inhumation en pleine terre, sarcophage… (fr)
- 히포게움(hypogeum 또는 hypogaeum, 복수형: hypogea)은 지하실 혹은 볼트 천정을 건 지하실을 의미하는데, 고대건축에서는 지하에 파놓은 넓은 방(광실, 廣室)을 말한다. 그 묘의 주인은 이집트 중왕국(中王國) 시대 베니 하산의 암굴묘처럼 한 사람인 경우도 있고, 팔미라의 『삼형제의 묘』(기원 140년경)처럼 많은 가족일 때도 있다. 로마나 지중해역에서 많이 보이는, 주로 기독교의 대규모 지하 집합묘는 카타콤베라 불린다. (ko)
- Hypogeum, hipogeum (łac. z gr. ὑπόγαιον hypógaion – „podziemny” od hypo – pod i gaia – ziemia) – podziemne pomieszczenie na planie koła, czasem z niewielką nadbudówką nadziemną, zwykle przeznaczone na grób albo miejsce kultu. Hypogea powstawały od epoki kamienia (głównie neolit) do czasów rzymskich. Na ogół drążone w skałach, w kulturach przedhistorycznych służyły za miejsca zbiorowych pochówków. Na północnym wschodzie Francji spełniały pod koniec neolitu tę samą rolę co gdzie indziej dolmeny: np. swych zmarłych chowała w nich ludność . W przypadku miejsc sakralnych istnienie ich łączyło się z kultem bóstw chtonicznych lub wodnych. Równoczesną funkcję nekropolii oraz podziemnego sanktuarium pełniło znajdujące się na Malcie hypogeum Ħal Saflieni pochodzące z ok. 3000 p.n.e. W architekturze staroegipskiej nazwa ta określa grobowiec wykuty w skale, składający się z systemu schodów, pochylni i komnat. Obok piramidy i mastaby był to trzeci podstawowy typ grobu egipskiego, który w okresie Nowego Państwa stał się przeważającą formą pochówku zamożnych Egipcjan. Zgodnie z jego koncepcją, hypogeum to składało się z pomieszczenia ofiarnego (ze , niszą na posąg grobowy i stelą nagrobną) oraz z oddzielnej komory grobowej mieszczącej mumię zmarłego. Nazwa Królewskie Hypogea w szczególności odnosi się do dynastycznych nekropolii tebańskich. Brak w nich jednak sali ofiarnej zastąpionej przez oddalone od cmentarzyska świątynie grobowe. W epoce hellenistycznej wykształcił się typ podziemnego grobowca z pochówkami w ściennych niszach rozmieszczonych wzdłuż głównego korytarza i bocznych odgałęzień. Upowszechnił się w krajach będących pod panowaniem egipskich Ptolemeuszy (Egipt, Palestyna, Fenicja), a następnie w całej Syrii. W syryjskiej Palmyrze występuje on od II w. p.n.e., tworząc potem w połączeniu z tradycyjną wieżą grobową szczególny typ antycznego grobowca wyodrębnionego przez polskich archeologów. Na obszarze Italii hypogea kultowe spotykane są w kulturze Etrusków i wczesnego Rzymu. Tendencja do rozbudowywania grobowców rodzinnych o dodatkowe komory grobowe pojawiła się u Rzymian w końcu II wieku. Hypogea takie znane są z ziem cesarstwa rzymskiego, zwłaszcza w jego części wschodniej. Np. okazałe i bogato wyposażone grobowce palmyreńskie są typowe dla II-III wieku n.e. Liczne zachowane hypogea z okresu cesarstwa związane są z kultem irańsko-babilońskiego boga słońca i światła Mitry. W III i IV w. obok katakumb hypogea przeważają w rzymskim budownictwie sepulkralnym. Wiele z nich – rozbudowywanych i łączonych, dało w Rzymie początek znanym katakumbom chrześcijańskim, np. Domitylli, Dobrego Pasterza, Coemeterium Maius czy też najstarszej części katakumb Pryscylli. Dzięki dekorowanym malarsko komorom grobowym mają one szczególne znaczenie dla badań rozwoju sztuki wczesnochrześcijańskiej (np. hypogeum Flawiuszów czy hypogeum Lucyny jako część katakumb Kaliksta). W rozszerzonym znaczeniu nazwę tę odnoszono zarówno do podziemi domu mieszkalnego czy specjalnych pomieszczeń grzewczych (np. w termach), jak i do rozległych podziemnych pomieszczeń w amfiteatrze, przeznaczonych dla obsługi oraz dla występujących na arenie, a także zwierząt i specjalnych urządzeń. (pl)
- Een hypogeum (of hypogaeum) is een onderaardse ruimte voor godsdienstige rituelen of begrafenissen. Het woord komt uit het Grieks, en wel van de termen hypo (=onder) en gaia (=aarde). Hypogea komen voor vanaf de 4e eeuw v. Chr. in Griekenland en in het aangrenzende Thracië, en ook in Magna Graecia (het door de Grieken gekoloniseerde gebied van Zuid-Italië). (nl)
- Un ipogeo (hypógheios) è una costruzione sotterranea di interesse storico e antropologico, realizzata interamente dall'essere umano o come riadattamento di . Gli ipogei sono studiati dalla speleologia in cavità artificiali (già speleologia urbana). (it)
- Hypogeum, av grekiskans ὑπό, "under", och γῆ, "jord", avser en underjordisk begravningsplats. Herodotos använder benämningen för att beskriva underjordiska gravkammare. (sv)
- Гіпогей (також іпогей, дав.-гр. ὑπόγαιο — підземний) — кругле у плані з купольним перекриттям підземне приміщення у стародавніх спорудах часів неоліту (о. Мальта), а згодом у егейській і античній архітектурі. Використовувалось як святилище й поховальний склеп (порівн. колумбарій, крипта). (uk)
|
| rdfs:comment
|
- Hipogeo, Hipogeumo, Hypogeum aŭ hypogaeum (plurale hypogea) laŭlitere signifas "subtero", el la grekaj hypo (sub) kaj gaia (patrino tero aŭ diino de tero). Laŭ Francisko Azorín Hipogeo estas Antikva subtera konstruaĵo, uzita religiacele aŭ kiel tombo. Li indikas etimologion el greka hipo + gaios (sub tero) kaj de tie la latina hipogoeus. (eo)
- Hipogeo (del griego ὑπόγαιον, cámara subterránea) es el nombre dado a galerías subterráneas o a pasajes excavados con funciones funerarias (sepulcros). A lo largo del tiempo han sido utilizados por innumerables sociedades: durante el Calcolítico de la península ibérica; en el Antiguo Egipto; o por los fenicios. (es)
- En archéologie, un hypogée (du grec hupo, « sous », et gê, « terre ») est une tombe creusée dans le sol (sous-sol, flanc de colline). En égyptologie, cette tombe est plus précisément souterraine (comme dans la vallée des Rois), par opposition aux tombes aériennes comme les mastabas. Lors de la période gréco-romaine, sur la côte syrienne, les traditions funéraires restent hellénistiques. Ainsi on y retrouve notamment des hypogées cruciformes, à côté d'autres types de sépulture : inhumation en pleine terre, sarcophage… (fr)
- 히포게움(hypogeum 또는 hypogaeum, 복수형: hypogea)은 지하실 혹은 볼트 천정을 건 지하실을 의미하는데, 고대건축에서는 지하에 파놓은 넓은 방(광실, 廣室)을 말한다. 그 묘의 주인은 이집트 중왕국(中王國) 시대 베니 하산의 암굴묘처럼 한 사람인 경우도 있고, 팔미라의 『삼형제의 묘』(기원 140년경)처럼 많은 가족일 때도 있다. 로마나 지중해역에서 많이 보이는, 주로 기독교의 대규모 지하 집합묘는 카타콤베라 불린다. (ko)
- Een hypogeum (of hypogaeum) is een onderaardse ruimte voor godsdienstige rituelen of begrafenissen. Het woord komt uit het Grieks, en wel van de termen hypo (=onder) en gaia (=aarde). Hypogea komen voor vanaf de 4e eeuw v. Chr. in Griekenland en in het aangrenzende Thracië, en ook in Magna Graecia (het door de Grieken gekoloniseerde gebied van Zuid-Italië). (nl)
- Un ipogeo (hypógheios) è una costruzione sotterranea di interesse storico e antropologico, realizzata interamente dall'essere umano o come riadattamento di . Gli ipogei sono studiati dalla speleologia in cavità artificiali (già speleologia urbana). (it)
- Hypogeum, av grekiskans ὑπό, "under", och γῆ, "jord", avser en underjordisk begravningsplats. Herodotos använder benämningen för att beskriva underjordiska gravkammare. (sv)
- Гіпогей (також іпогей, дав.-гр. ὑπόγαιο — підземний) — кругле у плані з купольним перекриттям підземне приміщення у стародавніх спорудах часів неоліту (о. Мальта), а згодом у егейській і античній архітектурі. Використовувалось як святилище й поховальний склеп (порівн. колумбарій, крипта). (uk)
- Hipogeu (del grec: ὑπόγαιο, literalment "sota terra") és una construcció o excavació subterrània, en forma de cambra, galeria o passadís, especialment destinada a servir de sepulcre. Són d'interès els casos de l'antic Egipte i els construïts arreu dels dominis fenicis i púnics, com els de l'illa d'Eivissa. El plantejament era bastant similar al de les construccions erigides a l'aire lliure, allotjant també estances curosament decorades amb baixos relleus policromats. (ca)
- Hypogeum (z řeckého hypo „pod“ a gaia „země“, tedy pod zemí ležící) je podzemní obřadní prostor (chrám) nebo hrobka. K nejznámějším patří:
* v Istanbulu
* v Itálii
* Hypogeum Ħal Saflieni na Maltě
* Brochtorff Circle na maltském ostrově Gozo (cs)
- Ein Hypogäum (lat. hypogeum, gr. hypógeion, von hypo „unter“ und gẽ „Erde“, „das unter der Erde Liegende“) ist ein unterirdischer, mit einem Gewölbe versehener Grabbau. Der Begriff wird vornehmlich für heidnische Anlagen als Abgrenzung zu den christlich definierten Katakomben verwendet. Andererseits gibt es eine bronzezeitliche Kultur namens Katakombengrab-Kultur. In der Fachliteratur wird der Ausdruck auch im christlichen Kontext benutzt. Die Zeitspanne reicht von der Steinzeit bis hin zur Römerzeit. (de)
- A hypogeum or hypogaeum (plural hypogea or hypogaea, pronounced /haɪpɒɡeɪə/; literally meaning "underground", from Greek hypo (under) and ghê (earth)) is an underground temple or tomb. Hypogea will often contain niches for cremated human remains or loculi for buried remains. Occasionally tombs of this type are referred to as built tombs. (en)
- Hipogeoa (grezieratik ὑπόγαιον, "hypógeion"; "hypo" = "azpian" eta "gaia" = "lurra") hilobi gisa erabiltzen den lurrazpiko galeriari edo magal harritsuetan zulatutako pasabideei deritze. Nabarmentzekoak dira Antzinako Egiptokoak. Antolaketa egun argitan eginiko eraikuntzen oso antzekoa zen, baxuerliebe polikromatuekin modu aberatsean apaindutako gelak ere badituela. (eu)
- Hypogeum, hipogeum (łac. z gr. ὑπόγαιον hypógaion – „podziemny” od hypo – pod i gaia – ziemia) – podziemne pomieszczenie na planie koła, czasem z niewielką nadbudówką nadziemną, zwykle przeznaczone na grób albo miejsce kultu. Liczne zachowane hypogea z okresu cesarstwa związane są z kultem irańsko-babilońskiego boga słońca i światła Mitry. (pl)
|
.jpg){kind=link}
.jpg){kind=link}
