| dbo:abstract
|
- Gjon Buzuku byl albánský katolický kněz ze 16. století, autor první albánské knihy. (cs)
- Gjon Buzuku (16-a jarcento) estis albana katolika pastro kiu presis la unuan libron en la albana lingvo. La Meŝari, enhavas plurajn preĝojn, bibliajn tekstojn, komentariojn kaj liturgiaĵojn. Li kreis ĝin por la uzado de katolikaj albanoj en siaj ĉiutagaj diservoj. Eble li printis ĝin en Venecio aŭ Shkodër. (eo)
- Gjon Buzuku war ein albanischer katholischer Priester. Er lebte im 16. Jahrhundert, seine genauen Lebensdaten sind unbekannt. Berühmt wurde Buzuku durch die Übersetzung des römischen Missale in das Gegische, einen Dialekt der albanischen Sprache. Das Meshari (dt. Messbuch) ist das erste in Albanisch gedruckte Buch. (de)
- Gjon Buzuku (15 March 1499 – 9 October 1577) was an Albanian Catholic priest who wrote the first known printed book in Albanian.Gjon Buzuku according to the elders wrote the Missal in the village of Brisk Posht in the Shestan - Krajë region, close to Northern Albania (Krajë is located on the shores of Shkodra Lake), then Ottoman Empire. There are claims that he was the bishop of two dioceses in north Albania or that he was a monk. From March 20, 1554, to January 5, 1555, he wrote a translation of the Catholic missal into the Gheg dialect of Albanian. He published it as a book of 220 pages. The Apostolic Library in the Vatican holds the only known copy of the book. It is missing the frontispiece and the first 16 sheets, which explains why the title and year of publication of the work are not known. The book was discovered in 1740 by Gjon Nikollë Kazazi, the archbishop of Skopje. In other libraries there are three photocopies from the original, one of them in Tirana. In 1996, the librarians were not able to locate the book, which had been used in 1984 for the last time. Eqrem Çabej wrote a monograph on the book in 1968. The dialect used in Mëshari was one of the main subjects of Selman Riza's works. The place the book was printed is thought to be either Venice or Shkodër. The book contains the liturgies of the main holidays. There are also texts of prayers and rituals and catechetical texts. Every page contains two columns. The initials are decorated. The grammar and the vocabulary are more archaic than in the Gheg text from the 17th century. The text is very valuable from the viewpoint of the history of language. The vocabulary is quite rich. The archaic text is easily read due to the circumstance that it is mainly a translation of known texts, in particular the Bible. Most of the Gospels of Matthew, Luke and John were translated in the book. It also contains passages from the Psalms, the Book of Isaiah, the Book of Jeremiah, the Letters to the Corinthians, and many illustrations. The orthography is peculiar. The Latin alphabet with some additional letters is used. The consequent character of orthography and grammar seems to indicate an earlier tradition of writing. In Albanian, the book is known as Meshari (The Missal). All we know about the author is from the book's colophon written by Buzuku himself in Albanian. The language used is a pre-runner to the official Gheg dialect of Albanian. However, it is clear that the Gheg dialect was used. Even today one can hear words and expressions from older Malësians that sound as if jumping from the pages of the missal. (en)
- Gjon Buzuku (XVIe siècle) est un homme d'Église albanais catholique, qui a écrit le premier livre imprimé en albanais (un missel). (fr)
- Gjon Buzuku fue un clérigo católico y un escritor del siglo XVI. Nació en la localidad de , en la región de Krajina, Imperio otomano (actual Montenegro). Probablemente pasó la mayor parte de su vida en el área de Venecia. Es recordado por haber escrito el Mëshari (Libro de la oración), primer texto redactado en albanés. Lo compuso entre el 20 de marzo de 1554 y el 5 de enero de 1555, traduciendo el misal romano al guego, uno de los principales dialectos del albanés, y posteriormente lo publicó como libro de 188 páginas. El dialecto utilizado es predecesor del guego oficial, uno de los dos en los que se basa el albano estándar. Actualmente la única copia conocida se conserva en la Biblioteca Vaticana, faltándole el frontispicio y las primeras dieciséis páginas. El libro fue descubierto en 1740 por el entonces arzobispo de Skopje, Gjon Nikollë Kazazi. Lo único que se conoce acerca de Gjon Buzuku fue lo que él mismo escribió en el colofón de su libro. (es)
- Gjon Buzuku è stato un vescovo cattolico albanese, autore del più antico documento noto stampato in lingua albanese: una traduzione del Messale Romano, in albanese: "Meshari", stampata forse a Venezia attorno al 1555. (it)
- Gjon Buzuku (zm. 1577) – duchowny albański, autor pierwszej książki wydanej w języku albańskim – tłumaczenia łacińskiego katolickiego na dialekt gegijski języka albańskiego – Meshari. (pl)
- Gjon Buzuku (på svenska John Bouzouki), var en albansk präst som verkade på 1500-talet och som var upphovsman till den första kända boken på albanska. Buzuku kom ursprungligen från det som idag är norra Albanien, och levde i eller utanför Venedig. Enligt en uppgift var han biskop över två stift i det som idag är norra Albanien, enligt en annan uppgift var han munk. Från 22 mars 1554 till 5 januari 1555 ska Buzuku ha översatt den katolska mässboken (eng. Catholic missal) till den albanska dialekten gegiska. Han publicerade översättningen i en bok på 188 sidor och Apostoliska biblioteket i Vatikanen har idag det enda kända kvarvarande exemplaret av boken. Eftersom exemplaret saknar omslagets framsida samt de 16 första sidorna, är titeln och publiceringsåret okända (troligen 1555). Boken upptäcktes 1740 av , en albansk biskop från Skopje. Tre andra bibliotek har fotokopior av originalet, varav en finns i Tirana. Albanologen Eqrem Çabej skrev en monografi om boken 1968. Varje sida av boken innehåller två kolumner och initialerna är dekorerade. Grammatiken och vokabulären är ålderdomligare än gegisk text från 1700-talet. Språket är rikt. Den ålderdomliga texten är relativt enkel att översätta eftersom det är en översättning av välkända texter, till stor del hämtade från Bibeln. Stora delar av evangeliet enligt Matteus, Lukas och Johannes är översatta i boken, som även innehåller avsnitt ur Psaltaren, Jesaja och Jeremia samt många illustrationer. Boken är skriven med latinska bokstäver förutom att vissa språkligt knutna bokstäver använts (som tex. ç och ë ). På albanska är boken känd som Meshari ("Mässboken"). Allt som är känt om författaren är den beskrivning av sig själv han ger i boken. Gjon Buzuku har fått ge namn till ett relativt stort gymnasium staden Prizren där de 2000 eleverna undervisas på tre språk: albanska, bosniska och turkiska. (sv)
- Джон Бузуку (алб. Gjon Buzuku; XVI століття) — албанський католицький єпископ, автор першої друкованої книги албанською мовою — Мешарі, виданої імовірно у Венеції у 1555 році. Детальної інформації про біографію Джона Бузуку не існує. Деяка інформація про нього міститься у колофоні книги Мешарі. Вважається, що він народився 6 березня 1499 у селі Ляре біля міста Бар (сьогодні — Чорногорія) і був єпископом двох католицьких єпархій у північній Албанії. Він почав переводити латинську богослужбову книгу Missale на північний діалект албанської мови 20 березня 1554 і закінчив переклад 5 січня 1555. Мешарі була видана їм імовірно у Венеції у 1555 році. У 1740 році оригінал книги був виявлений албанським єпископом у Скоп'є. У 1910 році була виявлена повна копія книги Мешарі, що мала 188 сторінок. Оригінал Мешарі без колонтитулу і перших 16 сторінок знаходиться у Ватиканській бібліотеці. (uk)
- Гён Бузу́ку (алб. Gjon Buzuku; 6 марта 1499, около города Бар — 29 сентября 1577, Венеция) — албанский католический епископ, автор первой печатной книги на албанском языке — Мешари, изданной предположительно в Венеции в 1555 году. (ru)
|
| rdfs:comment
|
- Gjon Buzuku byl albánský katolický kněz ze 16. století, autor první albánské knihy. (cs)
- Gjon Buzuku (16-a jarcento) estis albana katolika pastro kiu presis la unuan libron en la albana lingvo. La Meŝari, enhavas plurajn preĝojn, bibliajn tekstojn, komentariojn kaj liturgiaĵojn. Li kreis ĝin por la uzado de katolikaj albanoj en siaj ĉiutagaj diservoj. Eble li printis ĝin en Venecio aŭ Shkodër. (eo)
- Gjon Buzuku war ein albanischer katholischer Priester. Er lebte im 16. Jahrhundert, seine genauen Lebensdaten sind unbekannt. Berühmt wurde Buzuku durch die Übersetzung des römischen Missale in das Gegische, einen Dialekt der albanischen Sprache. Das Meshari (dt. Messbuch) ist das erste in Albanisch gedruckte Buch. (de)
- Gjon Buzuku (XVIe siècle) est un homme d'Église albanais catholique, qui a écrit le premier livre imprimé en albanais (un missel). (fr)
- Gjon Buzuku è stato un vescovo cattolico albanese, autore del più antico documento noto stampato in lingua albanese: una traduzione del Messale Romano, in albanese: "Meshari", stampata forse a Venezia attorno al 1555. (it)
- Gjon Buzuku (zm. 1577) – duchowny albański, autor pierwszej książki wydanej w języku albańskim – tłumaczenia łacińskiego katolickiego na dialekt gegijski języka albańskiego – Meshari. (pl)
- Гён Бузу́ку (алб. Gjon Buzuku; 6 марта 1499, около города Бар — 29 сентября 1577, Венеция) — албанский католический епископ, автор первой печатной книги на албанском языке — Мешари, изданной предположительно в Венеции в 1555 году. (ru)
- Gjon Buzuku (15 March 1499 – 9 October 1577) was an Albanian Catholic priest who wrote the first known printed book in Albanian.Gjon Buzuku according to the elders wrote the Missal in the village of Brisk Posht in the Shestan - Krajë region, close to Northern Albania (Krajë is located on the shores of Shkodra Lake), then Ottoman Empire. There are claims that he was the bishop of two dioceses in north Albania or that he was a monk. The place the book was printed is thought to be either Venice or Shkodër. (en)
- Gjon Buzuku fue un clérigo católico y un escritor del siglo XVI. Nació en la localidad de , en la región de Krajina, Imperio otomano (actual Montenegro). Probablemente pasó la mayor parte de su vida en el área de Venecia. Es recordado por haber escrito el Mëshari (Libro de la oración), primer texto redactado en albanés. Lo único que se conoce acerca de Gjon Buzuku fue lo que él mismo escribió en el colofón de su libro. (es)
- Gjon Buzuku (på svenska John Bouzouki), var en albansk präst som verkade på 1500-talet och som var upphovsman till den första kända boken på albanska. Buzuku kom ursprungligen från det som idag är norra Albanien, och levde i eller utanför Venedig. Enligt en uppgift var han biskop över två stift i det som idag är norra Albanien, enligt en annan uppgift var han munk. Gjon Buzuku har fått ge namn till ett relativt stort gymnasium staden Prizren där de 2000 eleverna undervisas på tre språk: albanska, bosniska och turkiska. (sv)
- Джон Бузуку (алб. Gjon Buzuku; XVI століття) — албанський католицький єпископ, автор першої друкованої книги албанською мовою — Мешарі, виданої імовірно у Венеції у 1555 році. Детальної інформації про біографію Джона Бузуку не існує. Деяка інформація про нього міститься у колофоні книги Мешарі. Вважається, що він народився 6 березня 1499 у селі Ляре біля міста Бар (сьогодні — Чорногорія) і був єпископом двох католицьких єпархій у північній Албанії. Він почав переводити латинську богослужбову книгу Missale на північний діалект албанської мови 20 березня 1554 і закінчив переклад 5 січня 1555. Мешарі була видана їм імовірно у Венеції у 1555 році. (uk)
|
