| dbo:abstract
|
- Una falcata és un tipus d'espasa de ferro originària d'Ibèria, i relacionada amb les poblacions indígenes ibèriques anteriors a la conquesta romana, probablement desenvolupada per les tribus celtes que es van assentar al nord de la península. Les seves dimensions són similars al gladius, l'espasa curta romana, amb aproximadament mig metre de fulla; possiblement hauria influït en els dissenys posteriors del gladius, especialment en el gladius hispaniensis, l'evolució del qual estendria fins a la característica forma recta de la fulla. De tota manera és possible que aquesta influència sobre les armes curtes romanes vingués de l', també freqüent a la Ibèria preromana, i d'origen celta. Malgrat que la seva forma suggereix que s'usava com a arma de tall, la freqüent presència de contratall als exemplars recuperats (el tall de la vora contrària al tall principal, que ocupa prop del terç més pròxim a la punta) sembla apuntar que també era possible el seu ús com a arma d'estocada. La qualitat de l'acer que servia per a la construcció de les armes hispàniques va ser lloada pels cronistes romans, que van quedar sorpresos per la seva capacitat de tall i la seva flexibilitat, una de les característiques més preuades i cercades en la manufactura d'aquestes. L'acer se sotmetia a un tractament d'oxidació (enterrant les planxes sota el terra de dos a tres anys) eliminant així les parts més dèbils d'aquest. La fulla es realitzava forjant tres làmines i unint-les a cop calent, de les quals la central presentava una prolongació per a l'empunyadura, desplaçada normalment cap a un costat respecte a l'eix de simetria de l'espasa, i amb forma de cap de cavall o de griu. L'empunyadura anava decorada amb galtes d'os o vori, i se solia unir el cap de l'animal a la guarda amb una cadeneta. La fulla presentava de vegades estries al tall no tallant, que permetrien alleugerir el pes de l'arma, així com decorar-la en damasquinatge o atauxia, omplint les incisions realitzades a la fulla prèviament amb fils de plata. Un bell exemple d'aquesta tècnica pot constatar-se en la falcata d'Almedinilla. Com a nota curiosa que reflecteix les qualitats d'aquestes armes queda el fet que, després de les primeres batalles a la península Ibèrica, es va donar l'ordre a les tropes romanes de reforçar amb ferro les vores dels seus escuts, possiblement per contrarestar la potència de tall de les falcates, molt superior al de les espases rectes i els sabres. (ca)
- Als Falcata wird das gekrümmte Schwert der Iberer bezeichnet. Dieser Begriff wurde von Fernando Fulgosio 1872 eingeführt. (de)
- La falcata es una espada de filo curvado originaria de la Iberia prerromana. Su uso está históricamente asociado con las poblaciones del sureste de la península ibérica durante la conquista de Hispania, donde constituye una de las armas blancas nativas más emblemáticas de la Antigüedad. (es)
- The falcata is a type of sword typical of pre-Roman Iberia. The falcata was used to great effect for warfare in the ancient Iberian peninsula, and is firmly associated with the southern Iberian tribes, among other ancient peoples of Hispania. It was highly prized by the ancient general Hannibal, who equipped Carthaginian troops with it during the Second Punic War. (en)
- Falkata (latinez falcata) arma zuri mota bat da, Hispania aurre-erromatarrean jatorria duen burdinazko ezpata. Ezpata honek harreman estua du erromatarren Hispaniako konkistaren aurretik penintsulan bizi ziren herriekin. Oso erabilia izan zen iberiar eta hauekin mugakide ziren zeltiberiarren artean. (eu)
- La falcata est un type d'arme blanche, une épée en fer originaire d', en rapport aux populations indigènes ibériques antérieures à la conquête romaine, et qui fut très employée chez les peuples ibères, les Celtibères et les carthaginois qui avait conquis une grande partie de la péninsule. C'était une épée très commune dans la zone la plus celtique de la Péninsule. (fr)
- La falcata era una spada usata nell'Antichità dagli Iberi e i Celtiberi, popoli della Penisola iberica. Arma monofilare a lama ricurva, tagliente sul lato concavo, derivò quasi certamente dal makhaira degli Antichi Greci dal quale si differenzia però per l'utenza legata ai reparti di fanteria invece che di cavalleria. (it)
- ファルカタ（Falcata）は、古代にイベリア半島で使用されていた刀。 軽く湾曲した刀剣で、半分から3分の2程は片刃、先端は両刃となっていた。と呼ばれる小型の盾と組み合わせて用いられた。 鉄製の刀で、紀元前4世紀には用いられており、第二次ポエニ戦争でも使用された。ポリュビオスによれば、刺突、斬撃の双方の用法に適した頑丈な剣であるとされている。その後、共和政ローマでもグラディウス・ヒスパニエンシス（ラテン語: Gladius Hispaniensis）として用いられ、鈍器としても有用であったことが記録されている。 イベリア半島では高位にある人物の副葬品として発掘されていることから、地位の象徴としての面を有していたと考えられている。 (ja)
- Een falcata is een zwaard met een gekromd snijvlak en lijkt een beetje op de Griekse kopis. Het werd gebruikt op het Iberisch Schiereiland (hedendaags Spanje en Portugal) voor de komst van de Romeinen. Anders dan met een kromzwaard of kromsabel zit de snijrand aan de binnenkant van de kromming, dit zorgt ervoor dat het mogelijk is een slag met de kracht van een bijl te geven en de snijrand van een zwaard te behouden. Het gevest heeft een haakvorm, die soms doorloopt tot aan de kling. (nl)
- 팔카타(falcata)는 로마 이전 시대의 이베리아 반도 (오늘날의 스페인과 포르투갈)에서의 대표적인 검이다. (ko)
- Falcata (Falcatae) – starożytna broń biała charakterystyczna dla wojowników iberyjskich i celtoiberyjskich z Półwyspu Iberyjskiego. Używana przez rekrutującą się wśród nich piechotę kartagińską, przyczyniła się do przyjęcia przez Rzymian cięższych mieczy „hiszpańskiego wzoru” (gladius hispanensis). Falcata przypominała nieco współczesne kukri. Była to broń długa na ok. 50–60 cm (z czego na ostrze przypadało ok. 30–50 cm), lekko zakrzywiona, na sztychu obosieczna do około 1/3 długości, co zapewniało możliwość skutecznego pchnięcia; pozostała część głowni była jednosieczna, ostra od wewnętrznej strony łuku. Głownię razem z rękojeścią wykonywano z jednego kawałka metalu. Falcata była przeznaczona przede wszystkim do cięcia: głownia rozszerzała się do maksymalnej szerokości ok. 5 cm bliżej sztychu, co przez co punkt ciężkości był przesunięty ku końcowi broni, a to dawało potężną siłę uderzenia. Nazwa falcata jest współczesna (hiszp. espada falcata); sama broń może być cięższym i dysponującym lepszym sztychem wariantem greckiej machairy lub również greckiego kopisu. P. Dixon wskazuje, że o greckim pochodzeniu „iberyjskiej szabli”, jak ją nazywa, może świadczyć nie tylko forma broni i wynikający z niej sposób użycia, bardzo zbliżony zarówno do machairy, jak i kopisu, lecz także sposób zdobienia, jak np. ornamentyka srebrnych inkrustacji, a przede wszystkim kształt głowicy. Greckie machairy miały głowicę rękojeści w kształcie ptasiej głowy, i takie też są głowice broni iberyjskich. Prawdopodobnie pod celtyckim wpływem pojawiają się też głowy końskie, ale następuje to dopiero po ok. 100 latach rozwoju falcaty na terenach dzisiejszej Hiszpanii. Czas przyjęcia broni do użycia również wspiera hipotezę o jej wschodniośródziemnomorskim pochodzeniu: przed V w. p.n.e. machairy i kopisy były używane w Grecji jako narzędzia (noże i tasaki), nie jako broń. Prawdopodobnie pod perskim wpływem idea zakrzywionego ostrza w broni została przejęta przez Greków i doprowadziła do przekształcenia tych narzędzi w broń sieczną. Piąte stulecie to również okres intensywnych kontaktów i wojen między Grekami a Kartagińczykami na Sycylii. Jest wysoce prawdopodobne, że iberyjscy najemnicy w służbie kartagińskiej przenieśli wzory greckiej broni do domu, bo pierwsze datowane jej przykłady pojawiają się w Iberii pod koniec V. w. Falcaty były bronią sieczną iberyjskiej piechoty w służbie kartagińskiej; noszono je na ogół na lewym biodrze, zawieszone na pendencie; broni tej używała także jazda kartagińska. Istotną cechą iberyjskiej falcaty była wysoka jakość stali, z której broń wykonywano – w czasie II wojny punickiej kartagińskie miecze przerąbywały zbroje i miecze armii rzymskiej. Z tego względu Scypion, po zdobyciu w 209 r. p.n.e. Kartageny zadbał, by wzięto do niewoli pewną liczbę hiszpańskich kowali, których zmuszono do nauczenia Rzymian sekretów kucia tej doskonałej broni. Doprowadził następnie do przezbrojenia armii rzymskiej z głównie kolnych mieczy typu antenowego w cięższe i szersze gladiusy, podobnie jak falcaty umożliwiające pchnięcia i bardzo silne cięcia. Jest jednak niewykluczone, że broń w typie greckiej machairy (i późniejszej falcaty) była już wcześniej na wyposażeniu rzymskiej konnicy. Na Półwyspie Apenińskim znaleziono broń tego typu o kilka wieków wcześniejszą od wojen punickich, a jak wskazują źródła greckie, była to broń szczególnie skuteczna w rękach jeźdźca, i wśród greckich kawalerzystów bardzo popularna. W literaturze pięknej falcata pojawia się w cyklu powieści Gene'a Wolfe'a o Latro , italskim najemniku rannym w bitwie pod Platejami. Falcata jest bronią Latro, z którą podróżuje po Helladzie. (pl)
- Falcata är ett svärd som var tidstypiskt för den Iberiska halvön före romarnas intåg, och relativt likt det grekiska svärdet kopis eller det nepalska kukri. Falcatan var ett eneggat svärd vars utmärkande form gav den huggkraften hos en yxa, medan den behöll huggytan hos ett svärd. När man högg med den inkurvade delen på svärdet var den väldigt effektiv på att hugga av armar och ben. Enligt romerska källor ska falcatan ha använts av iberiska legosoldater i Hannibals arme under invasionen av Italien, och av iberiska stamkrigare under den romerska erövringen av den Iberiska halvön. Romarna ska ha blivit överraskade av kvaliteten på svärden då den ska ha förmågan att klyva en romersk soldathjälm av den tiden. (sv)
- A falcata é uma espada céltica usada na Hispânia pré-romana (a Península Ibérica), é similar à espada grega cópis e à nepalesa kukri. (pt)
- Фалька́та (ісп. falcata, лат. machaera Hispanica) — тип серпоподібного меча із внутрішньою, здебільшого односторонньою заточкою, уживаний у до-римській Іспанії (Піренейський півострів, сучасні Іспанія та Португалія), подібний грецькому копісу або непальському кукрі. Також — фалката (порт. falcata). Слово «фальката» з'явилося тільки у XIX столітті, ймовірно, завдяки Фернандо Фульгосіо (Fernando Fulgosio), який створив його у 1872 році на основі латинського словосполучення ensis falcatus («серпоподібний меч»). Назва «фальката» дуже швидко завоювала популярність, і на цей час вкорінилась в літературі. У Давньому Римі такий меч звався machaera Hispanica («іспанська шабля», «іспанська махайра»), оскільки був перейнятий римлянами від вояків Іберії (Іспанії). (uk)
- Фальката (исп. Falcata, лат. Machaera Hispanica) — тип серповидного меча с внутренней, в основном односторонней заточкой, употребляемый в до-римской Испании, подобный греческому кописy или непальскому кукри. Слово «фальката» появилось только в XIX веке, вероятно, благодаря (исп. Fernando Fulgosio), который создал его в 1872 году на основе латинского словосочетания ensis falcatus (с лат. — «серповидный меч»). Название «фальката» очень быстро завоевала популярность, и на данный момент укоренилась в литературе. В Древнем Риме такой меч назывался machaera Hispanica (с лат. — «испанская сабля», «испанская Махайра»), поскольку был заимствован римлянами от воинов Иберии (Испании). (ru)
|
| rdfs:comment
|
- Als Falcata wird das gekrümmte Schwert der Iberer bezeichnet. Dieser Begriff wurde von Fernando Fulgosio 1872 eingeführt. (de)
- La falcata es una espada de filo curvado originaria de la Iberia prerromana. Su uso está históricamente asociado con las poblaciones del sureste de la península ibérica durante la conquista de Hispania, donde constituye una de las armas blancas nativas más emblemáticas de la Antigüedad. (es)
- The falcata is a type of sword typical of pre-Roman Iberia. The falcata was used to great effect for warfare in the ancient Iberian peninsula, and is firmly associated with the southern Iberian tribes, among other ancient peoples of Hispania. It was highly prized by the ancient general Hannibal, who equipped Carthaginian troops with it during the Second Punic War. (en)
- Falkata (latinez falcata) arma zuri mota bat da, Hispania aurre-erromatarrean jatorria duen burdinazko ezpata. Ezpata honek harreman estua du erromatarren Hispaniako konkistaren aurretik penintsulan bizi ziren herriekin. Oso erabilia izan zen iberiar eta hauekin mugakide ziren zeltiberiarren artean. (eu)
- La falcata est un type d'arme blanche, une épée en fer originaire d', en rapport aux populations indigènes ibériques antérieures à la conquête romaine, et qui fut très employée chez les peuples ibères, les Celtibères et les carthaginois qui avait conquis une grande partie de la péninsule. C'était une épée très commune dans la zone la plus celtique de la Péninsule. (fr)
- La falcata era una spada usata nell'Antichità dagli Iberi e i Celtiberi, popoli della Penisola iberica. Arma monofilare a lama ricurva, tagliente sul lato concavo, derivò quasi certamente dal makhaira degli Antichi Greci dal quale si differenzia però per l'utenza legata ai reparti di fanteria invece che di cavalleria. (it)
- ファルカタ（Falcata）は、古代にイベリア半島で使用されていた刀。 軽く湾曲した刀剣で、半分から3分の2程は片刃、先端は両刃となっていた。と呼ばれる小型の盾と組み合わせて用いられた。 鉄製の刀で、紀元前4世紀には用いられており、第二次ポエニ戦争でも使用された。ポリュビオスによれば、刺突、斬撃の双方の用法に適した頑丈な剣であるとされている。その後、共和政ローマでもグラディウス・ヒスパニエンシス（ラテン語: Gladius Hispaniensis）として用いられ、鈍器としても有用であったことが記録されている。 イベリア半島では高位にある人物の副葬品として発掘されていることから、地位の象徴としての面を有していたと考えられている。 (ja)
- Een falcata is een zwaard met een gekromd snijvlak en lijkt een beetje op de Griekse kopis. Het werd gebruikt op het Iberisch Schiereiland (hedendaags Spanje en Portugal) voor de komst van de Romeinen. Anders dan met een kromzwaard of kromsabel zit de snijrand aan de binnenkant van de kromming, dit zorgt ervoor dat het mogelijk is een slag met de kracht van een bijl te geven en de snijrand van een zwaard te behouden. Het gevest heeft een haakvorm, die soms doorloopt tot aan de kling. (nl)
- 팔카타(falcata)는 로마 이전 시대의 이베리아 반도 (오늘날의 스페인과 포르투갈)에서의 대표적인 검이다. (ko)
- A falcata é uma espada céltica usada na Hispânia pré-romana (a Península Ibérica), é similar à espada grega cópis e à nepalesa kukri. (pt)
- Фальката (исп. Falcata, лат. Machaera Hispanica) — тип серповидного меча с внутренней, в основном односторонней заточкой, употребляемый в до-римской Испании, подобный греческому кописy или непальскому кукри. Слово «фальката» появилось только в XIX веке, вероятно, благодаря (исп. Fernando Fulgosio), который создал его в 1872 году на основе латинского словосочетания ensis falcatus (с лат. — «серповидный меч»). Название «фальката» очень быстро завоевала популярность, и на данный момент укоренилась в литературе. В Древнем Риме такой меч назывался machaera Hispanica (с лат. — «испанская сабля», «испанская Махайра»), поскольку был заимствован римлянами от воинов Иберии (Испании). (ru)
- Una falcata és un tipus d'espasa de ferro originària d'Ibèria, i relacionada amb les poblacions indígenes ibèriques anteriors a la conquesta romana, probablement desenvolupada per les tribus celtes que es van assentar al nord de la península. Les seves dimensions són similars al gladius, l'espasa curta romana, amb aproximadament mig metre de fulla; possiblement hauria influït en els dissenys posteriors del gladius, especialment en el gladius hispaniensis, l'evolució del qual estendria fins a la característica forma recta de la fulla. De tota manera és possible que aquesta influència sobre les armes curtes romanes vingués de l', també freqüent a la Ibèria preromana, i d'origen celta. (ca)
- Falcata (Falcatae) – starożytna broń biała charakterystyczna dla wojowników iberyjskich i celtoiberyjskich z Półwyspu Iberyjskiego. Używana przez rekrutującą się wśród nich piechotę kartagińską, przyczyniła się do przyjęcia przez Rzymian cięższych mieczy „hiszpańskiego wzoru” (gladius hispanensis). W literaturze pięknej falcata pojawia się w cyklu powieści Gene'a Wolfe'a o Latro , italskim najemniku rannym w bitwie pod Platejami. Falcata jest bronią Latro, z którą podróżuje po Helladzie. (pl)
- Falcata är ett svärd som var tidstypiskt för den Iberiska halvön före romarnas intåg, och relativt likt det grekiska svärdet kopis eller det nepalska kukri. Falcatan var ett eneggat svärd vars utmärkande form gav den huggkraften hos en yxa, medan den behöll huggytan hos ett svärd. När man högg med den inkurvade delen på svärdet var den väldigt effektiv på att hugga av armar och ben. (sv)
- Фалька́та (ісп. falcata, лат. machaera Hispanica) — тип серпоподібного меча із внутрішньою, здебільшого односторонньою заточкою, уживаний у до-римській Іспанії (Піренейський півострів, сучасні Іспанія та Португалія), подібний грецькому копісу або непальському кукрі. Також — фалката (порт. falcata). (uk)
|
.jpg?width=300)
.jpg?width=300){kind=link}
.jpg){kind=link}
_03b.jpg){kind=link}
.jpg){kind=link}
_03b.jpg){kind=link}