| dbo:abstract
|
- Chinampa je stará mezoamerická technologie získávání nového území především pro zemědělské účely výstavbou umělých ostrovů ve vodách jezer. Výraz chinampa se používá přímo i pro tyto ostrovy, které vznikaly v jezerech Mexického údolí (zejména jezera a ) dávno před příchodem Španělů v 16. století. Slovo chinampa, které vzniklo z aztéckého výrazu chinamitl, můžeme do češtiny volně přeložit jako „koš či plot z kmenů a stvolů“.Do současnosti zachované chinampas se nacházejí v Ciudad de México v městské části Xochimilco a jsou zapsány na seznamu světového kulturního dědictví UNESCO. Chinampas z Xochimilca představovaly pro aztéckou říši významný zdroj potravy, kterými bylo zásobováno nedaleké hlavní město Tenochtitlán. Stabilní zemědělská produkce poskytovala Aztékům důležitou potravinovou základnu, která jim umožnila budovat infrastrukturu, vést války a rozšiřovat své impérium. (cs)
- Chinampa (Nahuatl languages: chināmitl [tʃiˈnaːmitɬ]) is a technique used in Mesoamerican agriculture which relies on small, rectangular areas of fertile arable land to grow crops on the shallow lake beds in the Valley of Mexico. They are built up on wetlands of a lake or freshwater swamp for agricultural purposes, and their proportions ensure optimal moisture retention. The United Nations designated it a Globally Important Agricultural Heritage System in 2018. The Aztecs created the very first Chinampa Although different technologies existed during the Post-classic and Colonial periods in the basin, chinampas have raised many questions on agricultural production and political development. After the Aztec Triple Alliance formed, the conquest of southern basin city-states, such as Xochimilco, was one of the first strategies of imperial expansion. Before this time, farmers maintained small-scale chinampas adjacent to their households and communities in the freshwater lakes of Xochimilco and Chalco. Chinampas were invented by the Aztec civilization. Sometimes referred to as "floating gardens," chinampas are artificial islands that were created by interweaving reeds with stakes beneath the lake's surface, creating underwater fences. A buildup of soil and aquatic vegetation would be piled into these "fences" until the top layer of soil was visible on the water's surface. When creating chinampas, in addition to building up masses of land, a drainage system was developed. This drainage system was multi-purposed. A ditch was created to allow for the flow of water and sediments (likely including night soil). Over time, the ditch would slowly accumulate piles of mud. This mud would then be dug up and placed on top of the chinampas, clearing the blockage. The soil from the bottom of the lake was also rich in nutrients, thus acting as an efficient and effective way of fertilizing the chinampas. Replenishing the topsoil with lost nutrients provided for bountiful harvests. Embarcadero-Jiménez and colleagues tested the correlation between environmental parameters and bacterial diversity in the soil. It is speculated that a diverse array of bacteria can affect the nutrients in the soil. The results found that bacterial diversity was more abundant in cultivated soils than non-cultivated soils. Also, "the structure of the bacterial communities showed that the chinampas are a transition system between sediment and soil and revealed an interesting association of the S-cycle and iron-oxidizing bacteria with the rhizosphere of plants grown in the chinampa soil". Evidence from Nahuatl wills from late seventeenth-century Pueblo Culhuacán suggests chinampas were measured in matl (one matl = 1.67 meters), often listed in groups of seven. One scholar has calculated the size of chinampas using Codex Vergara as a source, finding that they usually measured roughly 30 m × 2.5 m (100 ft × 10 ft). In Tenochtitlan, the chinampas ranged from 90 m × 5 m (300 ft × 20 ft) to 90 m × 10 m (300 ft × 30 ft) They were created by staking out the shallow lake bed and then fencing in the rectangle with wattle. The fenced-off area was then layered with mud, lake sediment, and decaying vegetation, eventually bringing it above the level of the lake. Often trees such as āhuexōtl [aːˈweːʃoːt͡ɬ] (Salix bonplandiana) (a willow) and āhuēhuētl [aːˈweːweːt͡ɬ] (Taxodium mucronatum) (a cypress) were planted at the corners to secure the chinampa. In some places, the long raised beds had ditches in between them, giving plants continuous access to water and making crops grown there independent of rainfall. Chinampas were separated by channels wide enough for a canoe to pass. These raised, well-watered beds had very high crop yields with up to 7 harvests a year. Chinampas were commonly used in pre-colonial Mexico and Central America. There is evidence that the Nahua settlement of Culhuacan, on the south side of the Ixtapalapa peninsula that divided Lake Texcoco from Lake Xochimilco, constructed the first chinampas in C.E. 1100. (en)
- La chinampa (del náhuatl chinamitl, en la cerca de cañas) es un método mesoamericano antiguo de agricultura y expansión territorial que, a través de una especie de balsas cubiertas con tierra, sirvieron para cultivar flores, verduras y frutas, así como para ampliar el territorio en la superficie de lagos y lagunas del Valle de México; haciendo a México-Tenochtitlan una ciudad flotante. Las utilizaban para la agricultura y ganar terreno a las aguas lacustres. Se trata de una balsa, de armazón hecha con troncos y varas, en ocasiones de considerables dimensiones, sobre la que se deposita tierra vegetal debidamente seleccionada con materias biodegradables como el pasto, hojarasca, cáscaras de diferentes frutas y vegetales, etc. En la chinampa se sembraban ahuejotes para que sus raíces crecieran desde el agua hasta la tierra firme en la ribera de lagunas y arroyos luego de que el cauce crecía, sembraban diferentes cultivos los cuales luego cosechaban. Se trata de una técnica iniciada en tiempos de la cultura teotihuacana, aunque su máximo desarrollo se consiguió en el siglo XVI. Hacia 1519, esta técnica, por ejemplo, ocupaba casi todo el lago Xochimilco, y su combinación con otras técnicas como la irrigación por canales y la construcción de bancales, permitió sustentar una población muy densa. (es)
- Chinampas (span.-aztek., gebildet aus dem Nahuatl-Wort chinamitl = Zaun aus Rohrschilf) sind aus Erde und organischen Materialien aufgeworfene, künstliche Inseln. Sie wurden im alten Mexiko als Anbauflächen in flachen Seen benutzt und werden bisweilen noch in der Gegenwart fälschlicherweise als „schwimmende Inseln“ bezeichnet. In der Region um Xochimilco kann man bis heute noch Reste dieses ungewöhnlichen Landwirtschaftssystems sehen. (de)
- Chinampa kanaberaz egindako inguraketa edo hesia da, antzinako mesoamerikar nekazaritza eta lurralde hedakuntza metodoa. Teknika hau tolteken garaian hasi zen eta XVI. mendean ia Xochimilco aintzira osoa okupatu zuen eta beste teknikekin konbinatuak biztanleria handia elikatu zen. Chinamparen sistema garapena Texcoco aintziraren ezaugarri bereziei esker gertagarri izan zen sakon urria eta lohitsua zenez bide apropos izan zen bere praktika aurrera eramateko. (eu)
- Une chinampa est une surface cultivable créée dans les zones lacustres de Mésoamérique comme Texcoco et Xochimilco. Cette technique d'agriculture utilisée par les Nahuas et en particulier par les Aztèques, permettait de subvenir à plus de la moitié des besoins en nourriture de Tenochtitlán, la grande capitale de l'époque. Ce mot d'origine nahuatl signifie littéralement « lieu de la clôture de roseaux » (chināmitl, clôture de roseaux, -pan lieu), c'est-à-dire une parcelle de culture. Il est parfois traduit par « jardin flottant ». (fr)
- Chinampa (bahasa Nahuatl: chināmitl pelafalan Nahuatl: [tʃi'naːmitɬ]) merupakan metode pertanian Mesoamerika kuno dan berasal dari daerah danau Mesoamerika sebagai Texcoco dan Xochimilco. Pertanian ini menggunakan teknik Nahua dan khususnya oleh suku Aztec, memungkinkannya untuk mendapat hasil panen 1,5 kali lebih banyak daripada kebutuhan pangan kota Tenochtitlan, ibu kota terbesar yang pernah ada. Asal kata Nahuatl secara harfiah berarti "tempat pemagaran alang-alang" (chinámitl, pagar alang-alang; pan- tempat), yaitu semacam kebudayaan, kadang-kadang diterjemahkan sebagai "taman mengambang". (in)
- チナンパは、沼地の表面の厚い水草層を切り取り、敷物のように積み重ねてつくった浮島の上に湖底の泥を盛り上げて作った湖上の畑のようなものを利用する収量の大きい農法である。 アステカ時代のテノチティトランの周囲で行われていたことでも知られ、総面積は9,000ヘクタールに及ぶと推定されている。チナンパ農法は、たえず灌漑されると同時に、多くの養分を含んだ泥で栽培するので集約的に高い収穫を得ることができた。チナンパの跡地からは豆、カボチャ、サンザシ、ウチワサボテンなど、多くの種類の作物を栽培した痕跡が見つかっている。 メソアメリカの文明では、農業の最適な肥料として人糞が重要視されていた。アステカのチナンパも同様であり、人糞も含んだ様々な廃棄物を肥料として再利用することで、高い生産性を持っていた。 現在でもメキシコシティ南方のソチミルコに残っている。 (ja)
- Chinampa's waren drijvende tuinen die de Azteken gebruikten wegens een tekort aan land. Het woord chinampa komt van het Nahuatl chinamitl, wat "vierkant van riet" betekent. Ze werden al lang voor de komst van de Spaanse veroveraars gevormd door een met vlechtwerk en modder gevuld vlot in de buurt van de oever van een meer te verankeren. Het verankeren gebeurde door het vlot te beplanten met wilgen die wortel schoten in de drassige bodem van het meer. Zulke tuinen moest men uiteraard niet bevloeien en waren zeer vruchtbaar. Chinampas bestaan bijvoorbeeld in Xochimilco ("plaats waar bloemen bloeien"), een deel van Mexico-Stad, tot op de dag van vandaag. (nl)
- La chinampa (pron. cinàmpa, dallo spagnolo; in nahuatl: chināmitl, [t͡ʃi'naːmit͡ɬ]) è una tecnica di che utilizza piccole aree rettangolari di terra arabile e fertile per la coltivazione di aree coperte da acqua a basso livello nella Valle del Messico. L'UNESCO ha proclamato le chinampa residue di Xochimilco patrimonio dell'umanità nel 1987. (it)
- Chinampa – termin opisujący sposoby uprawy przez cywilizację mezoamerykańską (pływające ogrody). Znajdowały się one głównie na terenie dzisiejszego Meksyku. Były to sztuczne wyspy na których znajdowały się żyzne obszary ukształtowane w małe prostokąty. Miały one wymiary ok. 30 x 2,5 m i znajdowały się przy brzegu jeziora. Były przez to narażone na częste powodzie. Dla zabezpieczenia Chinampa używano wikliny oraz różnych drzew pochłaniających wodę np. wierzby. Pierwsze tego typu pole zaczęto stosować 1150 – 1350 n.e. w okolicach jezior Xochimilco i Chalco. Podczas swoich podbojów Aztekowie stosowali Chinampa, które stało się dla nich ważnym elementem gospodarki. Mniejsze gospodarstwa rolne zostały zbudowane w okolicy wyspy i na wschodzie jeziora Texcoco. Podczas podbojów konkwistadorów pola uprawne zostały opuszczone przez miejscową ludność. Podstawowymi zbiorami były kukurydza, szarłat, pomidory i chili. Jako nawozu używano osadów jeziornych i ludzkich ekskrementów. (pl)
- Chinampas är öar som man odlar på i sjöar eller våtmarker. De lämpar sig för intensivt jordbruk. Odlingstekniken förekommer i Mexiko och Centralamerika.Tekniken utvecklades under Acatonalli Tlatoani i Xochimilco på 1260-talet för att svara mot det växande behovet av mat för befolkningen i Anáhuac, Mexikodalen. I nuvarande Mexico City finns ungefär 25 kvadratkilometer chinampasodling där varje chinampa är 10 meter bred och mellan 100 och 200 meter lång. (sv)
- Chinampa é um tipo de canteiro flutuante construído de madeira trançada sobre áreas lacustres, nos quais realizava-se o cultivo de algumas plantas e floresta imaginárias e, onde se desenvolviam muitas flores. É uma pequena ilha artificial, feita por acumulação de lama, mantida com um revestimento de junco ou de árvores, cujas raízes mantinham a terra aglomerada. A prática de agricultura era, assim, facilitada, pois mantinha grandes seções de pântanos improdutivos, férteis constantemente. A técnica foi utilizada por civilizações mesoamericanas. (pt)
- Чинампы (исп. chinampa, аст. chināmitl) — плавучие острова, которые возводили народы доколумбовой Мезоамерики для ведения сельского хозяйства. Чинампы давали несколько урожаев в год. Ацтеки строили чинампы на озере Тескоко. В заболоченных низинах в почву вбивали сваи, затем соединяли их плетнём. Внутрь участков засыпался метровый слой земли. В дождливые сезоны чинампы становились островами. На приподнятые поля постоянно добавлялось органическое вещество водных растений. Это позволяло поддерживать плодородие почвы на высоком уровне. Расцвет этой системы земледелия приходится на 600—900 гг. н. э. Система плавучих островов до сих пор используется в отдельных регионах Мексики.
* Современные чинампы
*
* Чинампы, 1912 год (ru)
- Чинампи (ісп. chinampa, з мови науатль) — плавучі острови, які створювали індіанці (ацтеки, майя) задля ведення сільського господарства. Чінампи давали декілька врожаїв на рік. Ацтек будували чінампи на озері Тескоко. У болотистих низинах на ґрунт вбивали палі, потім з'єднували їх лозою. Всередину ділянок засипався метровий шар землі. В дощові сезони чінампи ставали островами. На припіднятті поля постійно додавались органічні рештки водяних рослин, що дозволяло постійно підтримувати на високому рівні родючість ґрунту. Розквіт цієї системи землеробства припадає на 600—900 рр. (uk)
- 奇南帕（西班牙語：Chinampa；納瓦特爾語：chināmitl），是中部美洲墨西哥谷地原住民开创的农业耕作方式，于在浅湖床开垦的耕地上种植农作物。由于墨西哥谷地多湖，农民为扩张耕地面积，常利用泥土抬高浅湖床。农民会事先在湖面下利用水草和木桩搭建围栏，再用泥土和水草填充，直至土壤露出水面。新的耕地四周通常建有运河，其整体视觉效果类似于漂浮的人工岛，奇南帕因此也被称为“人工浮田农业”或“浮动园地农业”。农民使用的填充土大都来自湖底，因而较为肥沃，奇南帕农业也因而颇为高产。 墨西哥谷地的古文明阿兹特克曾大规模应用奇南帕农业，并随征服活动将之传播，据统计，阿兹特克都城特诺奇蒂特兰拥有9,000公顷的奇南帕园地。如今墨西哥城南部的索奇米尔科仍然保留着一部分奇南帕园地。 (zh)
|
| rdfs:comment
|
- Chinampas (span.-aztek., gebildet aus dem Nahuatl-Wort chinamitl = Zaun aus Rohrschilf) sind aus Erde und organischen Materialien aufgeworfene, künstliche Inseln. Sie wurden im alten Mexiko als Anbauflächen in flachen Seen benutzt und werden bisweilen noch in der Gegenwart fälschlicherweise als „schwimmende Inseln“ bezeichnet. In der Region um Xochimilco kann man bis heute noch Reste dieses ungewöhnlichen Landwirtschaftssystems sehen. (de)
- Chinampa kanaberaz egindako inguraketa edo hesia da, antzinako mesoamerikar nekazaritza eta lurralde hedakuntza metodoa. Teknika hau tolteken garaian hasi zen eta XVI. mendean ia Xochimilco aintzira osoa okupatu zuen eta beste teknikekin konbinatuak biztanleria handia elikatu zen. Chinamparen sistema garapena Texcoco aintziraren ezaugarri bereziei esker gertagarri izan zen sakon urria eta lohitsua zenez bide apropos izan zen bere praktika aurrera eramateko. (eu)
- Une chinampa est une surface cultivable créée dans les zones lacustres de Mésoamérique comme Texcoco et Xochimilco. Cette technique d'agriculture utilisée par les Nahuas et en particulier par les Aztèques, permettait de subvenir à plus de la moitié des besoins en nourriture de Tenochtitlán, la grande capitale de l'époque. Ce mot d'origine nahuatl signifie littéralement « lieu de la clôture de roseaux » (chināmitl, clôture de roseaux, -pan lieu), c'est-à-dire une parcelle de culture. Il est parfois traduit par « jardin flottant ». (fr)
- チナンパは、沼地の表面の厚い水草層を切り取り、敷物のように積み重ねてつくった浮島の上に湖底の泥を盛り上げて作った湖上の畑のようなものを利用する収量の大きい農法である。 アステカ時代のテノチティトランの周囲で行われていたことでも知られ、総面積は9,000ヘクタールに及ぶと推定されている。チナンパ農法は、たえず灌漑されると同時に、多くの養分を含んだ泥で栽培するので集約的に高い収穫を得ることができた。チナンパの跡地からは豆、カボチャ、サンザシ、ウチワサボテンなど、多くの種類の作物を栽培した痕跡が見つかっている。 メソアメリカの文明では、農業の最適な肥料として人糞が重要視されていた。アステカのチナンパも同様であり、人糞も含んだ様々な廃棄物を肥料として再利用することで、高い生産性を持っていた。 現在でもメキシコシティ南方のソチミルコに残っている。 (ja)
- Chinampa's waren drijvende tuinen die de Azteken gebruikten wegens een tekort aan land. Het woord chinampa komt van het Nahuatl chinamitl, wat "vierkant van riet" betekent. Ze werden al lang voor de komst van de Spaanse veroveraars gevormd door een met vlechtwerk en modder gevuld vlot in de buurt van de oever van een meer te verankeren. Het verankeren gebeurde door het vlot te beplanten met wilgen die wortel schoten in de drassige bodem van het meer. Zulke tuinen moest men uiteraard niet bevloeien en waren zeer vruchtbaar. Chinampas bestaan bijvoorbeeld in Xochimilco ("plaats waar bloemen bloeien"), een deel van Mexico-Stad, tot op de dag van vandaag. (nl)
- La chinampa (pron. cinàmpa, dallo spagnolo; in nahuatl: chināmitl, [t͡ʃi'naːmit͡ɬ]) è una tecnica di che utilizza piccole aree rettangolari di terra arabile e fertile per la coltivazione di aree coperte da acqua a basso livello nella Valle del Messico. L'UNESCO ha proclamato le chinampa residue di Xochimilco patrimonio dell'umanità nel 1987. (it)
- Chinampas är öar som man odlar på i sjöar eller våtmarker. De lämpar sig för intensivt jordbruk. Odlingstekniken förekommer i Mexiko och Centralamerika.Tekniken utvecklades under Acatonalli Tlatoani i Xochimilco på 1260-talet för att svara mot det växande behovet av mat för befolkningen i Anáhuac, Mexikodalen. I nuvarande Mexico City finns ungefär 25 kvadratkilometer chinampasodling där varje chinampa är 10 meter bred och mellan 100 och 200 meter lång. (sv)
- Chinampa é um tipo de canteiro flutuante construído de madeira trançada sobre áreas lacustres, nos quais realizava-se o cultivo de algumas plantas e floresta imaginárias e, onde se desenvolviam muitas flores. É uma pequena ilha artificial, feita por acumulação de lama, mantida com um revestimento de junco ou de árvores, cujas raízes mantinham a terra aglomerada. A prática de agricultura era, assim, facilitada, pois mantinha grandes seções de pântanos improdutivos, férteis constantemente. A técnica foi utilizada por civilizações mesoamericanas. (pt)
- Чинампи (ісп. chinampa, з мови науатль) — плавучі острови, які створювали індіанці (ацтеки, майя) задля ведення сільського господарства. Чінампи давали декілька врожаїв на рік. Ацтек будували чінампи на озері Тескоко. У болотистих низинах на ґрунт вбивали палі, потім з'єднували їх лозою. Всередину ділянок засипався метровий шар землі. В дощові сезони чінампи ставали островами. На припіднятті поля постійно додавались органічні рештки водяних рослин, що дозволяло постійно підтримувати на високому рівні родючість ґрунту. Розквіт цієї системи землеробства припадає на 600—900 рр. (uk)
- 奇南帕（西班牙語：Chinampa；納瓦特爾語：chināmitl），是中部美洲墨西哥谷地原住民开创的农业耕作方式，于在浅湖床开垦的耕地上种植农作物。由于墨西哥谷地多湖，农民为扩张耕地面积，常利用泥土抬高浅湖床。农民会事先在湖面下利用水草和木桩搭建围栏，再用泥土和水草填充，直至土壤露出水面。新的耕地四周通常建有运河，其整体视觉效果类似于漂浮的人工岛，奇南帕因此也被称为“人工浮田农业”或“浮动园地农业”。农民使用的填充土大都来自湖底，因而较为肥沃，奇南帕农业也因而颇为高产。 墨西哥谷地的古文明阿兹特克曾大规模应用奇南帕农业，并随征服活动将之传播，据统计，阿兹特克都城特诺奇蒂特兰拥有9,000公顷的奇南帕园地。如今墨西哥城南部的索奇米尔科仍然保留着一部分奇南帕园地。 (zh)
- Chinampa je stará mezoamerická technologie získávání nového území především pro zemědělské účely výstavbou umělých ostrovů ve vodách jezer. Výraz chinampa se používá přímo i pro tyto ostrovy, které vznikaly v jezerech Mexického údolí (zejména jezera a ) dávno před příchodem Španělů v 16. století. (cs)
- Chinampa (Nahuatl languages: chināmitl [tʃiˈnaːmitɬ]) is a technique used in Mesoamerican agriculture which relies on small, rectangular areas of fertile arable land to grow crops on the shallow lake beds in the Valley of Mexico. They are built up on wetlands of a lake or freshwater swamp for agricultural purposes, and their proportions ensure optimal moisture retention. The United Nations designated it a Globally Important Agricultural Heritage System in 2018. The Aztecs created the very first Chinampa (en)
- La chinampa (del náhuatl chinamitl, en la cerca de cañas) es un método mesoamericano antiguo de agricultura y expansión territorial que, a través de una especie de balsas cubiertas con tierra, sirvieron para cultivar flores, verduras y frutas, así como para ampliar el territorio en la superficie de lagos y lagunas del Valle de México; haciendo a México-Tenochtitlan una ciudad flotante. Las utilizaban para la agricultura y ganar terreno a las aguas lacustres. (es)
- Chinampa (bahasa Nahuatl: chināmitl pelafalan Nahuatl: [tʃi'naːmitɬ]) merupakan metode pertanian Mesoamerika kuno dan berasal dari daerah danau Mesoamerika sebagai Texcoco dan Xochimilco. Pertanian ini menggunakan teknik Nahua dan khususnya oleh suku Aztec, memungkinkannya untuk mendapat hasil panen 1,5 kali lebih banyak daripada kebutuhan pangan kota Tenochtitlan, ibu kota terbesar yang pernah ada. (in)
- Chinampa – termin opisujący sposoby uprawy przez cywilizację mezoamerykańską (pływające ogrody). Znajdowały się one głównie na terenie dzisiejszego Meksyku. Były to sztuczne wyspy na których znajdowały się żyzne obszary ukształtowane w małe prostokąty. Miały one wymiary ok. 30 x 2,5 m i znajdowały się przy brzegu jeziora. Były przez to narażone na częste powodzie. Dla zabezpieczenia Chinampa używano wikliny oraz różnych drzew pochłaniających wodę np. wierzby. (pl)
- Чинампы (исп. chinampa, аст. chināmitl) — плавучие острова, которые возводили народы доколумбовой Мезоамерики для ведения сельского хозяйства. Чинампы давали несколько урожаев в год. Ацтеки строили чинампы на озере Тескоко. В заболоченных низинах в почву вбивали сваи, затем соединяли их плетнём. Внутрь участков засыпался метровый слой земли. В дождливые сезоны чинампы становились островами. На приподнятые поля постоянно добавлялось органическое вещество водных растений. Это позволяло поддерживать плодородие почвы на высоком уровне. Расцвет этой системы земледелия приходится на 600—900 гг. н. э. (ru)
|
