| dbo:abstract
|
- Betulŝelaj dokumentoj (ruse Берестяные грамоты) estas cirilskribaj notoj kaj leteroj sur betulŝelo, konserviĝintaj specimenoj de rusa skribo el jarcentoj de la 11-a ĝis la 15-a. Trovitaj ĉefe en Velikij Novgorod, la betulŝelaj dokumentoj estas unika materialo por esplori historion de Rusio (speciale la Novgoroda respubliko), ĉiutaga vivo de tiutempaj homoj kaj la rusa lingvo de tiu periodo. La unua betulŝela dokumento estis trovita la 26-an de julio 1951: ĝi estis listo de feŭdaj sendaĵoj al iu Foma. Dokumentoj tre bone konserviĝis, ĉar ili kuŝis en tre humida grundo, fakte en subtera akvo, ekster atingo de aero, kio malebligis putriĝon. Aldone, oni skribis sur la ŝelo ne per inko, sed simple skrapante literojn per speciala skrapilo. Tial ĉiuj trovitaj betulŝelaj dokumentoj estas tre bone legeblaj. En la jaro 1951 estis trovitaj naŭ tiaj tekstoj (publikigitaj nur en 1953). Ĝis nun estas trovitaj 969 betulŝelaj dokumentoj en Velikij Novgorod, 41 en Staraja Russa, 19 en Torĵok, 15 en Smolensk kaj 8 en Pskov. Betula ŝelo estis neprestiĝa informportanto, taŭga por personaj notoj, malnetaĵoj aŭ neformalaj leteroj. Pli seriozajn tekstojn oni skribis sur pergamento. Unu el la trovitaj dokumentoj enhavas eksplicitan direktivon: reskribu sur pergamento antaŭ ol sendi. Oni ĉesis skribi sur ŝelo, kiam en la 16-a jarcento papero iĝis malpli kosta. Plejparto de la trovitaj betulŝelaj dokumentoj estas iam forĵetitaj pro nebezonateco, neniam estis trovita io simila al arkivo aŭ biblioteko. Trovitaj tekstoj ofte estas dispecigitaj (ĉar antaŭ forĵeto multaj homoj disŝiras siajn notojn kaj leterojn). (eo)
- Birch bark manuscripts are documents written on pieces of the inner layer of birch bark, which was commonly used for writing before the advent of mass production of paper. Evidence of birch bark for writing goes back many centuries and in various cultures. The oldest dated birch bark manuscripts are numerous Gandhāran Buddhist texts from approximately the 1st century CE, from what is now Afghanistan. They contain among the earliest known versions of significant Buddhist scriptures, including a Dhammapada, discourses of Buddha that include the Rhinoceros Sutra, Avadanas and Abhidharma texts. Sanskrit birch bark manuscripts written with Brahmi script have been dated to the first few centuries CE. Several early Sanskrit writers, such as Kālidāsa (c. 4th century CE), Sushruta (c. 3rd century CE), and Varāhamihira (6th century CE) mention the use of birch bark for manuscripts. The bark of Betula utilis (Himalayan Birch) is still used today in India and Nepal for writing sacred mantras. Russian texts discovered in Veliky Novgorod have been dated to approximately the 9th to 15th century CE. Most of those documents are letters written by various people in the Old Novgorod dialect. The Irish language's native writing system Ogham, sometimes called the "tree alphabet", was traditionally attributed to the god Ogma who wrote a proscription on birch to Lugh, warning him; the text of this proscription can be found in the Book of Ballymote. The first letter of Ogham is beith; beithe means "birch". (en)
- Birkenrindentexte (russisch берестяны́е гра́моты, wiss. Transliteration berestjanýe grámoty, wörtlich Birkenrindenurkunden) ist die Bezeichnung für über 1200 Texte auf Birkenrinde aus der mittelalterlichen Rus. Die meisten Entdeckungen der Birkenrindentexte (1143 Stück) wurden in Nowgorod gemacht und sind größtenteils im Altnowgoroder Dialekt geschrieben. Sie können herkömmlich als „echt“ altrussisch angesehen werden, da sie wenig bis gar keine kirchenslawischen Elemente enthalten. Der erste Birkenrindentext wurde 1951 in Nowgorod entdeckt und gilt als eine der wichtigsten archäologischen Entdeckungen des 20. Jahrhunderts. (de)
- Los documentos de corteza de abedul (en ruso берестяны́е гра́моты), están escritos en trozos de corteza de abedul. Los mismos brindan testimonios únicos, muy valiosos en las investigaciones de la lengua rusa antigua. Gran parte de estos documentos fueron encontrados en Nóvgorod, y por lo tanto están escritos en el dialecto antiguo de dicha región. Las cartas de corteza encontradas hasta la fecha pertenecen al período que abarca del siglo XI al XV. (es)
- Les documents sur écorce de bouleau sont des documents écrits sur la couche interne de l'écorce de bouleau qui était couramment utilisée comme support d'écriture dans certaines régions avant la production en masse de papier. Les plus anciens documents datés sont des textes bouddhistes gandhariens du Ier siècle qui ont probablement été écrits par des membres de l'école Dharmaguptaka en Afghanistan. Rédigés en gandhari en utilisant l'alphabet kharoshthi, ils ont produit les versions les plus anciennes connues de textes bouddhiques importants tels que le Dhammapada. Dans les siècles qui suivent, plusieurs auteurs sanscrits tels que Kâlidâsa (IVe siècle) mentionnent l'utilisation de l'écorce de bouleau pour les manuscrits. L'écorce du bouleau de l'Himalaya est utilisée aujourd'hui encore en Inde et au Népal pour écrire des mantras sacrés. De nombreux textes ont aussi été découverts en Russie, essentiellement à Novgorod. Ce sont généralement des lettres qui datent du XIe au XVe siècle avant la généralisation du papier et qui sont des témoins de la vie courante. Plus tard, les Ojibwés du Canada s'en sont servis pour représenter leur histoire : ce sont les rouleaux (en). (fr)
- Gramoty na brzozowej korze (ros. Берестяные грамоты, biał. Берасцяныя граматы, ukr. Берестяні грамоти) – dokumenty spisane na korze brzozy, zabytki piśmiennictwa Rusi i jej spadkobierców od XI do XV stulecia. Są także najstarszymi zachowanymi źródłami pisanymi do badań zarówno dziejów Rusi, jak i historii średniowiecznego społeczeństwa oraz życia codziennego, a także historii języka ruskiego, a później również języka rosyjskiego. (pl)
- Le Iscrizioni novgorodiane su corteccia di betulla (in russo: берестяные грамоты?, traslitterato: berestjanye gramoty - iscrizioni su corteccia di betulla), sono un'ampia serie di documenti della Russia medievale, scritti sulla superficie interna di strisce di , ritrovati, durante scavi archeologici a partire dal 1951, soprattutto a Novgorod e nelle città che un tempo appartenevano alla Repubblica feudale di Novgorod (come Pskov e Staraja Russa), ma anche in altre città dell'antica Rus' (come Smolensk e Mosca) e in alcuni centri minori. Sono fra le più antiche testimonianze scritte delle lingue del gruppo slavo, potendosi datare a un periodo compreso fra l'XI e il XV secolo. Sono stati ritrovati oltre mille documenti, ma si stima che più di ventimila si trovino ancora sotto terra. (it)
- Een berkenbasttekst is een handschrift op de binnenste laag van en was een van de manieren om een document op schrift te stellen voor de uitvinding van papier. De zijn de oudste bekende berkenbastteksten. De teksten in het Kharosthischrift zijn ook de oudste boeddhistische geschriften. Ook teksten in het Brahmischrift zijn gevonden op berkenbast. Middeleeuwse Russische teksten stammen uit de periode tussen de 11e en de 15e eeuw en zijn voornamelijk aangetroffen in de stad Novgorod. (nl)
- Ett näverdokument är ett dokument skrivet på näver från björk. Denna typ av dokument har framställts i olika kulturer. Exempelvis finns buddhistiska texter skrivna på björknäver och bevarade i lerkärl. Ett antal näverdokument har även påträffats i olika delar av Östeuropa, framför allt i Novgorod. (sv)
- Берестяны́е гра́моты — письма и записи на коре берёзы, памятники письменности Древней Руси XI—XV вв. Берестяные грамоты представляют первостепенный интерес как источники по истории общества и повседневной жизни средневековых людей, а также по истории восточнославянских языков. По состоянию на август 2022 года найдено 1154 грамоты берестяных грамот в Великом Новгороде и ещё более 100 в других городах России, Украины и Белоруссии. Берестяная письменность известна также ряду других культур народов мира. (ru)
- Берестя́ні гра́моти (дав.-рус. бересто, укр. берест, березто, рос. береста — «кора, луб берези») — пам'ятки давньої східнослов'янської писемності (XI—XV ст.), написані на доступному дешевому матеріалі — бересті. (uk)
|
| rdfs:comment
|
- Birkenrindentexte (russisch берестяны́е гра́моты, wiss. Transliteration berestjanýe grámoty, wörtlich Birkenrindenurkunden) ist die Bezeichnung für über 1200 Texte auf Birkenrinde aus der mittelalterlichen Rus. Die meisten Entdeckungen der Birkenrindentexte (1143 Stück) wurden in Nowgorod gemacht und sind größtenteils im Altnowgoroder Dialekt geschrieben. Sie können herkömmlich als „echt“ altrussisch angesehen werden, da sie wenig bis gar keine kirchenslawischen Elemente enthalten. Der erste Birkenrindentext wurde 1951 in Nowgorod entdeckt und gilt als eine der wichtigsten archäologischen Entdeckungen des 20. Jahrhunderts. (de)
- Los documentos de corteza de abedul (en ruso берестяны́е гра́моты), están escritos en trozos de corteza de abedul. Los mismos brindan testimonios únicos, muy valiosos en las investigaciones de la lengua rusa antigua. Gran parte de estos documentos fueron encontrados en Nóvgorod, y por lo tanto están escritos en el dialecto antiguo de dicha región. Las cartas de corteza encontradas hasta la fecha pertenecen al período que abarca del siglo XI al XV. (es)
- Gramoty na brzozowej korze (ros. Берестяные грамоты, biał. Берасцяныя граматы, ukr. Берестяні грамоти) – dokumenty spisane na korze brzozy, zabytki piśmiennictwa Rusi i jej spadkobierców od XI do XV stulecia. Są także najstarszymi zachowanymi źródłami pisanymi do badań zarówno dziejów Rusi, jak i historii średniowiecznego społeczeństwa oraz życia codziennego, a także historii języka ruskiego, a później również języka rosyjskiego. (pl)
- Le Iscrizioni novgorodiane su corteccia di betulla (in russo: берестяные грамоты?, traslitterato: berestjanye gramoty - iscrizioni su corteccia di betulla), sono un'ampia serie di documenti della Russia medievale, scritti sulla superficie interna di strisce di , ritrovati, durante scavi archeologici a partire dal 1951, soprattutto a Novgorod e nelle città che un tempo appartenevano alla Repubblica feudale di Novgorod (come Pskov e Staraja Russa), ma anche in altre città dell'antica Rus' (come Smolensk e Mosca) e in alcuni centri minori. Sono fra le più antiche testimonianze scritte delle lingue del gruppo slavo, potendosi datare a un periodo compreso fra l'XI e il XV secolo. Sono stati ritrovati oltre mille documenti, ma si stima che più di ventimila si trovino ancora sotto terra. (it)
- Een berkenbasttekst is een handschrift op de binnenste laag van en was een van de manieren om een document op schrift te stellen voor de uitvinding van papier. De zijn de oudste bekende berkenbastteksten. De teksten in het Kharosthischrift zijn ook de oudste boeddhistische geschriften. Ook teksten in het Brahmischrift zijn gevonden op berkenbast. Middeleeuwse Russische teksten stammen uit de periode tussen de 11e en de 15e eeuw en zijn voornamelijk aangetroffen in de stad Novgorod. (nl)
- Ett näverdokument är ett dokument skrivet på näver från björk. Denna typ av dokument har framställts i olika kulturer. Exempelvis finns buddhistiska texter skrivna på björknäver och bevarade i lerkärl. Ett antal näverdokument har även påträffats i olika delar av Östeuropa, framför allt i Novgorod. (sv)
- Берестяны́е гра́моты — письма и записи на коре берёзы, памятники письменности Древней Руси XI—XV вв. Берестяные грамоты представляют первостепенный интерес как источники по истории общества и повседневной жизни средневековых людей, а также по истории восточнославянских языков. По состоянию на август 2022 года найдено 1154 грамоты берестяных грамот в Великом Новгороде и ещё более 100 в других городах России, Украины и Белоруссии. Берестяная письменность известна также ряду других культур народов мира. (ru)
- Берестя́ні гра́моти (дав.-рус. бересто, укр. берест, березто, рос. береста — «кора, луб берези») — пам'ятки давньої східнослов'янської писемності (XI—XV ст.), написані на доступному дешевому матеріалі — бересті. (uk)
- Birch bark manuscripts are documents written on pieces of the inner layer of birch bark, which was commonly used for writing before the advent of mass production of paper. Evidence of birch bark for writing goes back many centuries and in various cultures. The oldest dated birch bark manuscripts are numerous Gandhāran Buddhist texts from approximately the 1st century CE, from what is now Afghanistan. They contain among the earliest known versions of significant Buddhist scriptures, including a Dhammapada, discourses of Buddha that include the Rhinoceros Sutra, Avadanas and Abhidharma texts. (en)
- Betulŝelaj dokumentoj (ruse Берестяные грамоты) estas cirilskribaj notoj kaj leteroj sur betulŝelo, konserviĝintaj specimenoj de rusa skribo el jarcentoj de la 11-a ĝis la 15-a. Trovitaj ĉefe en Velikij Novgorod, la betulŝelaj dokumentoj estas unika materialo por esplori historion de Rusio (speciale la Novgoroda respubliko), ĉiutaga vivo de tiutempaj homoj kaj la rusa lingvo de tiu periodo. (eo)
- Les documents sur écorce de bouleau sont des documents écrits sur la couche interne de l'écorce de bouleau qui était couramment utilisée comme support d'écriture dans certaines régions avant la production en masse de papier. Les plus anciens documents datés sont des textes bouddhistes gandhariens du Ier siècle qui ont probablement été écrits par des membres de l'école Dharmaguptaka en Afghanistan. Rédigés en gandhari en utilisant l'alphabet kharoshthi, ils ont produit les versions les plus anciennes connues de textes bouddhiques importants tels que le Dhammapada. (fr)
|
,_part_31_-_BL_Or._14915.jpg){kind=link}
,_part_31_-_BL_Or._14915.jpg){kind=link}
