| dbo:abstract
|
- Azalais de Porcairagues - també coneguda com a Azalaís o Azalaïs - (fl. 1170/75) fou una trobairitz de finals del segle XII, natural de Portiranhas, un vilatge situat a l'est de Besers i a prop de 10 km al sud de Montpeller (Occitània, sud del Regne de França). (ca)
- Azalaïs de Porcairagues war eine Trobairitz des späten 12. Jahrhunderts. Über ihr Leben ist wenig überliefert. Laut ihrer Vida stammte sie aus Montpellier; sie könnte jedoch nach neueren Forschungen auch aus Portiragnes stammen. Azalaïs de Porcairagues gilt als die früheste namentlich bekannte Trobairitz. Obwohl nur ein Lied und eine Vida erhalten sind, scheint sie zu ihrer Zeit durchaus mit Trobairitz wie Beatriz de Dia oder Castelloza verglichen worden zu sein. Der Trobador Raimbaut d’Aurenga, mit dem sie in Korrespondenz stand, war das Objekt der Begierde in ihren Liedern. Raimbaut d'Aurenga bezeichnete sie in seinen Werken mit dem (Pseudonym) „Joglar“ (Spielmann). (de)
- Azalais de Porcairagues (also Azalaïs) or Alasais de Porcaragues was a trobairitz (woman troubadour), composing in Occitan in the late 12th century. The sole source for her life is her vida, which tells us that she came from the country around Montpellier; she was educated and a gentlewoman; she loved Gui Guerrejat, the brother of William VII of Montpellier, and made many good songs about him; meaning, probably, that the one poem of hers known to the compiler had been addressed to Gui. Gui was perhaps born around 1135; he fell ill early in 1178, became a monk, and died later in that year. Nothing is known of the dates of Azalais's birth and death. From her name, and from the statement in the Biographies cited above, it can be concluded that she came from the village of Portiragnes, just east of Béziers and about ten kilometers south of Montpellier, close to the territories that belonged to Gui and to his brothers. Aimo Sakari argues that she is the mysterious joglar ("jongleur") addressed in several poems by Raimbaut of Orange (a neighbour, and a cousin of Gui Guerrejat). One poem attributed to Azalais, classically simple and emotional, survives today. As usually printed it has fifty-two lines, but the text varies considerably between manuscripts, suggesting that it was not written down immediately on its composition. No music is attached to it. The poem alludes to the death in 1173 of Raimbaut of Orange; it was possibly first composed before that date and emended afterwards. The poem's envoi seems to mention Ermengarde of Narbonne (1143–1197), a well known patroness of troubadour poetry. As observed by Sakari, the third strophe of the poem seems to contribute to a poetical debate begun by Guilhem de Saint-Leidier as to whether a lady is dishonoured by taking a lover who is richer than herself. Raimbaut of Orange also comments in his poem A mon vers dirai chanso. Soon afterwards there follows a partimen on the topic between Dalfi d'Alvernha and Perdigon, and then a tensó between Guiraut de Bornelh and king Alfonso II of Aragon. (en)
- Azalais de Porcairagues estis trobadorino, kiu komponis poemojn kaj kantis la tiel nomatan “kortezan amon” aŭ “ĝentilan amon”, en la nobelaj rondoj de la kortego de Okcitanio je la fino de la 12-a jarcento. Azalais estas konsiderata la unua trobadorino kies nomon oni konas. La trobadoroj estis muzik-komponistoj kaj interpretistoj de lirika poezio kiu naskiĝis en la koro de la okcitana nobelaro. La trobadora movado disvastiĝis en la kortegoj de Italio, Hispanio, kaj Francio, kaj poste tra la tuta Eŭropo. La trobadoroj fariĝis gravaj aktoroj en socia kaj kultura vivo, ĝis tia grado, ke ili restas hodiaŭ esencaj figuroj de la Mezepoko. Iliaj kantotekstoj temas ĉefe pri kavalireca amo, sincere, subtile kantita de poetoj de nobela statuso. Ili ĝentile esprimas siajn sekretajn amojn inter la membroj de la nobelaro. Tiu elita movado inkludis virinojn, kiuj ankaŭ verkis, komponis kaj interpretis siajn kanzonojn. Ili kutime atentigas pri ilia idealigita, platona kaj mistika koncepto pri amo. Ĉi tiuj nobelaj virinoj, per siaj versoj, parolas pri feliĉo, deziro, maltrankvilo; sentoj kaŭzitaj de fervora amo. En ĉi tiuj versoj ili serĉis perfektecon kaj belecon, priskribante la idealojn, kiujn ili atendis trovi en viro por ami lin. Ĉi tiu amo estis direktita al kavaliroj, trobadoroj, malofte al iliaj edzoj. La historio memoras la nomojn de dudek tri trobadorinoj. Ili estas konsiderataj la unuaj okcidentaj virinoj kiu verkis sekularan muzikon. Inter ili elstaras , muzo kaj inspiro de multaj trobadoroj de la reĝa kortego; , Alamanda de Castelnau; , kiu esprimas la deziron al egaleco inter viroj kaj virinoj en amrilatoj; Maria de Francio; kaj finfine Azalais de Porcairagues. Nenion oni scias pri la naskiĝo kaj morto de Azalais. Oni asertas, ke ŝi venis el la regiono ĉirkaŭ Montpellier, proksime al la teritorioj apartenintaj al Gui Guerrejat, kiu estis la frato de Vilhelmo la 7-a de Montpellier. Ŝi komponis multajn belajn kanzonojn pri Gui Guerrejat al kiu ŝi estis enamiĝinta. Bedaŭrinde nur unu el tiaj verkoj konserviĝis, "Jen ni venas dum malvarma vetero". Ĝi estas simpla kaj kortuŝa klasikaĵo. La Profesoro kaj lingvisto Aimo Sakari argumentas, ke Azalais estas la mistera trobadorino pritraktita en pluraj poemoj de la trobadoro , najbaro kaj kuzo de Gui Guerrejat. La presita poemo de Azalais havas kvindek du liniojn, sed la teksto varias multe inter manuskriptoj. Tio sugestas ke ĝi ne estis tuj komponita. La poemo aludas al la morto en 1173 de Raimbaut de Orange. Eble ĝi unue estis komponita antaŭ tiu dato kaj poste estis modifita. Azalais eniris en poezia debato kun la trobadoro Guillhem de Saint-Leidier pri tio, kio signifas por sinjorino preni amanton pli riĉan aŭ kun pli alta socia rilato ol ŝi mem, kaj ĉu ĉi tiu socia diferenco konsistigas malhonoron por la sinjorino. En la lasta strofo, Azalais mencias la bonfaranton Ermengarde de Narbonne, kio sugestas ke ŝi verŝajne estis altirinta protektanton por sia talento. Ŝia vivo restas ĉefe mistera. La malmultaj informoj, kiuj restis, devenas de kelkaj linioj de ŝia vivo, en teksto de iu biografio kiu rakontas la vivojn de trobadoroj. La bildo reprezentas Azalais de Porcairagues portante longan ruĝan robon; apude ŝia biografio okupas mallongan tekston en la franca: ”Azalaïs de Porcairagues, nobla kaj klera sinjorino, venis el la regiono de Montpellier. Ŝi enamiĝis al Gui Guerrejat, la frato de Guillaume de Montpellier. Ŝi sciis komponi kaj verkis multajn belajn kantojn por li.” Fonto de tiu teksto estas artikolo numero 17 en la artikolserio Virinoj en muziko en la Esperanta Retradio, verkita de Sonia Risso el Urugvajo. (eo)
- Azalaís Porcairagueskoa edo Azalaïs edo Alasais Porcaragueskoa XII. mendeko bigarren erdiko okzitaniar koblakaria edo trobairitza izan zen. Bere bizitzari buruz ezer gutxi dakigu. Iturri bakar batek dio Montpellier ingurukoa zela, agian Portiragnes-koa, Béziers-etik ekialdera, eta Gui Guerrejat maite izan zuela. Gui 1135 urte inguruan jaio zen; aren anaia zen eta monje sartu zen; 1178an, gaixotu eta urtebete ondoren hil zen. Aimo Sakariren ustez, seguruenik, en zenbait poemetan agertzen den juglarea da Azalaís. Azalaísen poema bakarra geratu zaigu, Raimbauten heriotza apaitzen duena eta 1173an izan zena. (eu)
- Azalaís de Porcairagues (también Azalaïs) o Alasais de Porcaragues fue una trovadora en occitano de la última parte del siglo XII. Se sabe poco de su vida, hay una única fuente que dice que era originaria de los alrededores de Montpellier, quizá en Portiragnes, al este de Béziers, y que amó a , quien se hizo monje y había nacido alrededor de 1135 y muerto un año después de enfermar en 1178, era hermano de . argumenta que fue probablemente la juglaresa que aparece en varios poemas de , y solo se conoce un poema suyo que hace referencia a la muerte de Raimbaut de Orange en 1173. (es)
- Azalaïs de Porcairagues est une trobairitz, active dans la seconde moitié du XIIe siècle. Une seule de ses compositions a été conservée, Ar em al freg temps vengut. (fr)
- Azalaïs de Porcairagues, o anche Azalaïs o Alasais de Porcaragues, italianizzato in Adalasia di Porcaraga (Portiragnes, 1140 – 1177), è stata una trobairitz che ha composto in lingua occitana, attiva nel tardo XII secolo. L'unica fonte dai cui attingere riferimenti biografici è la sua vida Il Gui di cui parla la "biografia" era forse nato intorno al 1135, si ammalò nei primi mesi del 1178, divenne monaco e morì verso la fine di questo stesso anno. Niente si conosce riguardo alle sue date di nascita e morte. Dal suo nome, e dalle affermazioni contenute nella sua vida, si può supporre che fosse del villaggio di Portiragnes, proprio a est di Béziers e a circa 10 kilometri a sud di Montpellier, vicino ai territori che appartennero a Gui e ai suoi fratelli. Aimo Sakari ipotizza che lei fosse il misterioso joglar ("menestrello") a cui venivano dedicate diverse poesie di Raimbaut d'Orange (vicino e cugino di Gui Guerrejat). Ad Azalais si attribuisce una poesia (senza notazione musicale) formalmente semplice e intrisa di emotività, costituita da 52 versi, ma il testo varia considerevolmente nei diversi manoscritti, facendo supporre che la composizione non fosse stata scritta di getto, ma rimaneggiata in tempi successivi. La poesia allude alla morte nel 1173 di Raimbaut d'Orange ed è forse stata composta prima di questa data e successivamente rimaneggiata. Il congedo sembra menzionare Ermengarda di Narbona (1143–1197), una rinomata mecenate della poesia trobadorica. Come fa osservare Sakari, la terza strofa della poesia sembra contribuire a una tenzone poetica iniziata da Guilhem de Saint-Leidier che ha per tema la questione se una donna sia o no disonorata allorché prende come amante un uomo più ricco di lei. Raimbaut d'Orange anche ripropone la disputa nella sua poesia A mon vers dirai chanso. Abbiamo poi un partimen sulla questione dibattuta tra Dalfi d'Alvernha e Perdigon, e infine una tensó tra Guiraut de Bornelh e Alfonso II d'Aragona. (it)
- Azalais de Porcairagues (1095 - 1209) ou Azalaïs ou ainda Alasais de Porcaragues foi Senhora de Roquemartine e uma trovadora que compôs na Língua occitana pelos finais do século XII. (pt)
- Азалаї́с де Поркайра́гас, Азалаїс де Поркайрагуес (окс. Azalaís de Porcairagues) — трубадурка, що писала окситанською мовою у другій половині XII століття. (uk)
- Азалаис де Поркайрагас (окс. Azalaís de Porcairagas; ок. 1140, Портирань — после 1177, годы творчества II пол. XII века) — трубадурка, писала на окситанском языке. (ru)
|
| rdfs:comment
|
- Azalais de Porcairagues - també coneguda com a Azalaís o Azalaïs - (fl. 1170/75) fou una trobairitz de finals del segle XII, natural de Portiranhas, un vilatge situat a l'est de Besers i a prop de 10 km al sud de Montpeller (Occitània, sud del Regne de França). (ca)
- Azalaís de Porcairagues (también Azalaïs) o Alasais de Porcaragues fue una trovadora en occitano de la última parte del siglo XII. Se sabe poco de su vida, hay una única fuente que dice que era originaria de los alrededores de Montpellier, quizá en Portiragnes, al este de Béziers, y que amó a , quien se hizo monje y había nacido alrededor de 1135 y muerto un año después de enfermar en 1178, era hermano de . argumenta que fue probablemente la juglaresa que aparece en varios poemas de , y solo se conoce un poema suyo que hace referencia a la muerte de Raimbaut de Orange en 1173. (es)
- Azalaïs de Porcairagues est une trobairitz, active dans la seconde moitié du XIIe siècle. Une seule de ses compositions a été conservée, Ar em al freg temps vengut. (fr)
- Azalais de Porcairagues (1095 - 1209) ou Azalaïs ou ainda Alasais de Porcaragues foi Senhora de Roquemartine e uma trovadora que compôs na Língua occitana pelos finais do século XII. (pt)
- Азалаї́с де Поркайра́гас, Азалаїс де Поркайрагуес (окс. Azalaís de Porcairagues) — трубадурка, що писала окситанською мовою у другій половині XII століття. (uk)
- Азалаис де Поркайрагас (окс. Azalaís de Porcairagas; ок. 1140, Портирань — после 1177, годы творчества II пол. XII века) — трубадурка, писала на окситанском языке. (ru)
- Azalais de Porcairagues (also Azalaïs) or Alasais de Porcaragues was a trobairitz (woman troubadour), composing in Occitan in the late 12th century. The sole source for her life is her vida, which tells us that she came from the country around Montpellier; she was educated and a gentlewoman; she loved Gui Guerrejat, the brother of William VII of Montpellier, and made many good songs about him; meaning, probably, that the one poem of hers known to the compiler had been addressed to Gui. (en)
- Azalais de Porcairagues estis trobadorino, kiu komponis poemojn kaj kantis la tiel nomatan “kortezan amon” aŭ “ĝentilan amon”, en la nobelaj rondoj de la kortego de Okcitanio je la fino de la 12-a jarcento. Azalais estas konsiderata la unua trobadorino kies nomon oni konas. La trobadoroj estis muzik-komponistoj kaj interpretistoj de lirika poezio kiu naskiĝis en la koro de la okcitana nobelaro. La trobadora movado disvastiĝis en la kortegoj de Italio, Hispanio, kaj Francio, kaj poste tra la tuta Eŭropo. La trobadoroj fariĝis gravaj aktoroj en socia kaj kultura vivo, ĝis tia grado, ke ili restas hodiaŭ esencaj figuroj de la Mezepoko. (eo)
- Azalaïs de Porcairagues war eine Trobairitz des späten 12. Jahrhunderts. Über ihr Leben ist wenig überliefert. Laut ihrer Vida stammte sie aus Montpellier; sie könnte jedoch nach neueren Forschungen auch aus Portiragnes stammen. Azalaïs de Porcairagues gilt als die früheste namentlich bekannte Trobairitz. Obwohl nur ein Lied und eine Vida erhalten sind, scheint sie zu ihrer Zeit durchaus mit Trobairitz wie Beatriz de Dia oder Castelloza verglichen worden zu sein. (de)
- Azalaís Porcairagueskoa edo Azalaïs edo Alasais Porcaragueskoa XII. mendeko bigarren erdiko okzitaniar koblakaria edo trobairitza izan zen. Bere bizitzari buruz ezer gutxi dakigu. Iturri bakar batek dio Montpellier ingurukoa zela, agian Portiragnes-koa, Béziers-etik ekialdera, eta Gui Guerrejat maite izan zuela. Gui 1135 urte inguruan jaio zen; aren anaia zen eta monje sartu zen; 1178an, gaixotu eta urtebete ondoren hil zen. Aimo Sakariren ustez, seguruenik, en zenbait poemetan agertzen den juglarea da Azalaís. (eu)
- Azalaïs de Porcairagues, o anche Azalaïs o Alasais de Porcaragues, italianizzato in Adalasia di Porcaraga (Portiragnes, 1140 – 1177), è stata una trobairitz che ha composto in lingua occitana, attiva nel tardo XII secolo. L'unica fonte dai cui attingere riferimenti biografici è la sua vida (it)
|
