| dbo:abstract
|
- Darí (persky دری, afghánská perština) je perský jazyk (resp. varianta/soubor nářečí perštiny) mluvený na území Afghánistánu. Je to jedna ze tří současných spisovných podob klasické perštiny. Oficiálně byl afghánskou vládou uznán v roce 1964, z tohoto důvodu je v mnoha západních zdrojích také známé jako afghánská perština. V afghánské ústávě je zakotveno, že je darí spolu s paštunštinou jeden ze dvou úředních jazyků Afghánistánu. Darí se hovoří zejména v centrální a severní části Afghánistánu. Podle íránského lingvisty Zana Vahidiana je dari používáno jako jazyk, kterému téměř každý v Afghánistánu rozumí a mluví, je ten, že Afghánistán v 18. století přesunul své hlavní město z Kandaháru do Kábulu. (cs)
- Dari (persa: درى, dari) és el nom que els habitants de l'Afganistan donen a la llengua persa, que a més ha anat evolucionant independentment del persa. Al costat del paixtu són les dues llengües oficials de l'Afganistan. Malgrat que els afganesos anomenen aquest idioma «persa», «persawan» o «persa afganès», el nom oficial és dari, una espècie d'apòcope de l'expressió «persa cortesà» (fārsí-ye dari). El nom «persa cortesà» era emprat antigament per referir-se a la variant formal i oficial d'aquest idioma. La ruptura del nom és obra d'un rei paixtu, decisió presa per diversos motius polítics, modificant d'aquesta manera la denominació de facto emprada a l'Afganistan per referir-se a l'idioma persa. Així, el que antigament es coneixia com a «persa», va veure transformat el seu nom. (ca)
- اللغة الدَرية لغة آرية تنتمي إلى مجموعة اللغات الهندو ـ أوروبية وهي بذلك تكون ذات قرابة باللغة الفارسية في إيران واللغة السنسكريتية في الهند، وكذلك اللغات الجرمانية واللاتينية. " شقيقة الفارسية محكية في أفغانستان. تشتمل أبجديتها على سبعة وثلاثين حرفا:ا ب پ ت ث ج چ ح خ د ذ ر ز ژ س ش ص ض ط ظ ع غ ف ق ک گ ل م ن و ھ ء ی . كما تشكل بالهمزة وخمس حركات هي: الفتحة، الكسرة، الضمة، السكون والتشديد. (ar)
- Η Νταρί είναι μια παραλλαγή της περσικής γλώσσας που μιλιέται στο Αφγανιστάν. Aνήκει στην ομάδα των γλωσσών. Ομιλείται από το 50% του πληθυσμού του Αφγανιστάν, από 2,5 εκατ. Αφγανούς που ζουν στο Ιράν και στο Πακιστάν, καθώς και την γενικότερα. Αυτή η γλώσσα χρησιμοποιεί ως σύστημα γραφής μια τροποποιημένη μορφή του αλφάβητου. Σύμφωνα με τον Ιρανό γλωσσολόγο Zana Vahidian, ο λόγος για τον οποίο το Dari χρησιμοποιείται ως η γλώσσα που σχεδόν όλοι στο Αφγανιστάν μπορούν να κατανοήσουν και να μιλήσουν είναι ότι το Αφγανιστάν μετέφερε την πρωτεύουσά του από την Κανταχάρ στην Καμπούλ τον 18ο αιώνα. (el)
- Dari (persisch دری Dari, DMG Darī, [dæˈɾiː]) oder Dari-Persisch (فارسی دری Farsi-ye Dari, DMG Fārsī-ye Darī, [fɒːɾsije dæˈɾiː]), umgangssprachlich meist einfach Farsi (فارسی, DMG Fārsī, ‚Persisch‘, [fɒːɾsiː]), ist ein politischer Begriff für die Standardvarietät der persischen Sprache in Afghanistan und verhält sich zum Persischen Irans etwa wie das österreichische Standarddeutsch zum bundesdeutschen Standarddeutsch. Es basiert auf dem Dialekt von Kabul. In der afghanischen Verfassung ist Dari-Persisch eine der beiden Amtssprachen. Die zweite Amtssprache ist Paschtunisch (Paschto). Dari-Persisch ist die Sprache der persischsprachigen Medien Afghanistans und Lingua franca zwischen den Volksgruppen. Insgesamt beherrschen 80 % der Menschen in Afghanistan Persisch. Daher ist Persisch die am häufigsten gesprochene Sprache in Afghanistan und die Muttersprache von etwa 25 bis 50 % der afghanischen Bevölkerung, insgesamt etwa 10–20 Millionen. Das sind allerdings nur 15–28 % der etwa 70 Millionen persischen Muttersprachler weltweit. Um den afghanischen Standard vom iranischen zu unterscheiden, nannte ihn die afghanische Regierung 1964 offiziell Dari (wörtlich: „das Höfische“). Dieser Begriff war im Frühmittelalter (9.–10. Jh.) für die Hofsprache persischer Herrschaften üblich. Daher wird Dari in vielen westlichen Quellen auch als afghanisches Persisch bezeichnet.Der Begriff Dari bezieht sich offiziell jedoch nicht nur auf den Kabul-Dialekt, sondern auch auf alle Dialekte der persischen Sprache, die in Afghanistan existieren, wie z. B. Herati (vgl. Herat), Hazaragi, (vgl. Badachschan) oder Aimaqi. Die hauptsächlichen Unterschiede zwischen dem iranischen Persischen und dem Dari-Persischen finden sich im Wortschatz und in der Phonologie, was jedoch für die gegenseitige Verständlichkeit kein Hindernis darstellt. (de)
- Ne konfuzenda kun la magreba varianto de la araba (darija aŭ foje nomata magriba lingvo) La daria lingvo (perse دری Darī, elparolita [dæˈɾi]) aŭ Fārsī-ye Darī (perse فارسی دری, [fɒːɾsije dæˈɾi]) ankaŭ konata kiel la orienta persa, estas historia nomo por la persa, kortega lingvo de la Sasanidoj. En nuntempa uzokutimo « daria » temas pri la dialektoj de la persa lingvo kiuj estas parolataj en Afganio kaj nomitaj la « afgana persa » en iuj okcidentaj fontoj. Ĝi estas la esprimo oficiale rekonita kaj antaŭenigita en 1964 fare de la afgana registaro por la persa lingvo. Kiel difinite en la Konstitucio de Afganio, la daria estas unu el du oficialaj kaj naciaj lingvoj de Afganio, la alia estas la paŝtuna. La daria estas la plej parolata lingvo en Afganio kaj la gepatra lingvo de ĉirkaŭ 50% de la loĝantaro, funkciante kiel la lingvafrankao en Afganio kune kun la paŝtuna. Iranaj kaj afganaj dialektoj de la persa estas reciproke interkompreneblaj je alta grado, kun la ĉefaj diferencoj en la vortprovizo kaj la prononco. (eo)
- Dari (دری, Darī, [dæɾiː]), also known as Dari Persian (فارسی دری, Fārsī-yi Darī), is the variety of the Persian language spoken in Afghanistan. Dari is the term officially recognised and promoted since 1964 by the Afghan government for the Persian language, hence it is known as Afghan Persian or Eastern Persian in many Western sources. As Professor Nile Green remarks "the impulses behind renaming of Afghan Persian as Dari were more nationalistic than linguistic" in order to create an Afghan state narrative. Apart from a few basics of vocabulary, there is little difference between formal written Persian of Afghanistan and Iran. The term "Dari" is officially used for the characteristic spoken Persian of Afghanistan, but is best restricted to formal spoken registers. Persian-speakers in Afghanistan prefer to still call their language “Farsi,” while Pashto-speakers may sometimes refer to it as "Parsi." Farsi Dari serves as the lingua franca for inter ethnic communications in Afghanistan. As defined in the Constitution of Afghanistan, it is one of the two official languages of Afghanistan; the other is Pashto. Dari is the most widely spoken language in Afghanistan and the native language of approximately 40–45% of the population. Dari serves as the lingua franca of the country and is understood by up to 78% of the population. Dari served as the preferred literary and administrative language among non-native speakers, such as the Pashtuns and Mughals, for centuries before the rise of modern nationalism. Also, like Iranian Persian and Tajiki Persian, Dari Persian is a continuation of Middle Persian, the official religious and literary language of the Sassanian Empire (224–651 AD), itself a continuation of Old Persian, the language of the Achaemenids (550–330 BC). In historical usage, Dari refers to the Middle Persian court language of the Sassanids. (en)
- El darí, también conocido como persa darí, es un término político usado para referirse a los dialectos del idioma persa hablados en Afganistán. El vocablo se encuentra en uso oficial por el gobierno afgano desde 1964. Se le suele denominar además como «persa afgano» o «persa oriental» en varias obras publicadas en Occidente sobre estas variedades lingüísticas. Los hablantes afganos del persa generalmente llaman al idioma fârsi (فارسی) mientras que los pastunes lo denominan pârsi (پارسی). Exceptuando algunos términos en vocabulario, hay muy poca diferencia entre las variedades formales escritas del persa de Irán y de Afganistán. El término «darí» es usado de forma oficial para designar al persa coloquial característico de ese país; sin embargo, el uso del vocablo se limita al habla formal. Los hablantes del persa en Afganistán señalan que tal palabra fue impuesta a la fuerza en ellos por el dominante grupo étnico pastún en un intento de distanciar a la población afgana de sus vínculos culturales, lingüísticos e históricos con el mundo persohablante, el cual incluye a Irán y a Tayikistán.Según la Constitución de Afganistán, el darí es una de dos lenguas oficiales del país, siendo la otra el pastún. El darí es la lengua más hablada en Afganistán y es el idioma nativo de entre el 40% y 45% de la población. Además, es la lingua franca del país y es comprendida por el 78% de la población. Por siglos, el darí funcionó como el idioma literario y administrativo preferido por los hablantes no nativos, entre ellos los pastunes y los mogoles, hasta el surgimiento del nacionalismo moderno. Además, al igual que el persa iraní y el persa tayiko, el persa darí es una continuación del persa medio, el idioma religioso y literario oficial del Imperio sasánida (224-651 d. C.), en sí una continuación del Persa antiguo, el idioma de los aqueménidas (550-330 a. C.). De acuerdo al uso histórico, la palabra «darí» hace referencia al idioma de la corte usado durante el Imperio sasánida, el persa medio. Según la lingüista iraní Zana Vahidian, la razón por la cual el dari se usa como el idioma que casi todos en Afganistán pueden entender y hablar es que Afganistán trasladó su capital de Kandahar a Kabul en el siglo XVIII. (es)
- Dari hizkuntza edo dariera Afganistanen hitz egiten den persiera izendatzeko erabiltzen den termino ofiziala da,1964az geroztik Afganistango gobernuak persiar hizkuntzarentzat onartua eta sustatua. Mendebaldeko iturri askotan persiera afganiar edo ekialdeko persiera deitzen zaio. Afganistango biztanleen heren baten ama-hizkuntza da gutxi gora-behera. (eu)
- Bahasa Persia Afganistan (bahasa Persia: دری Darī, pengucapan [dæˈɾi]) atau bahasa Persia Dari (bahasa Persia: فارسی دری - Fārsīy e Darī, [fɒːɾsije dæˈɾi]), sering disebut hanya sebagai bahasa Dari, adalah ragam timur bahasa Persia yang menjadi bentuk baku bahasa Persia di Afganistan. Bahasa ini diakui sekaligus dijadikan bahasa resmi oleh pemerintah Afganistan. Sebagaimana didefinisikan dalam Konstitusi Afganistan, Bahasa Dari merupakan salah satu dari dua bahasa nasional resmi di Afganistan. Dituturkan oleh lebih dari 50% dari penduduk sebagai bahasa utama, yang juga menjadi sebagai lingua franca di Afganistan. Pusat daerah tutur bahasa ini umumnya di wilayah utara dan barat Afganistan, termasuk sekitar kota Kabul. Hampir separuh penduduk Afganistan (kecuali suku Pashtun) merupakan penutur bahasa ini, atau setidaknya sebagai bahasa kedua. Bahasa ini berfungsi sebagai bahasa penyatu antar suku. Masyarakat Hazara berbicara dalam Bahasa Dari, namun dengan dialek yang berbeda dan terdapat banyak kosakata Mongol dan Turki didalamnya. Menurut ahli bahasa Iran Zana Vahidian, alasan mengapa Dari digunakan sebagai bahasa yang dapat dipahami dan digunakan oleh hampir semua orang di Afghanistan adalah karena Afghanistan memindahkan ibu kotanya dari Kandahar ke Kabul pada abad ke-18. Ditulis dengan huruf Arab lokal, bahasa ini sebenarnya tidak berbeda jauh dengan Bahasa Persia di Iran, namun dengan penekanan yang lebih sedikit ketimbang Persia Iran serta beberapa tambahan konsonan. (in)
- Le dari (en dari : دری), aussi appelé persan afghan ou persan oriental, est une variété du persan parlée principalement en Afghanistan. (fr)
- 다리어 (دری, Darī, [dæˈɾiː]) 혹은 다리 페르시아어 (فارسی دری, Fārsī-ye Darī, [fɒːɾsije dæˈɾiː]) 혹은 페르시아어 (فارسی, Fārsī, [fɒːɾsiːˈ])는 아프가니스탄에서 사용되는 각종 페르시아어를 일컫는 정치적 명칭이다. 다리어라는 표현은 1963년 이래로 아프가니스탄 정부에 의해 아프가니스탄에서 사용되는 각종 페르시아어 방언들을 부르는 명칭으로 사용되고 있다. 많은 서구 출처에서는 아프간 페르시아어로도 불린다. 이러한 명칭은 많은 분쟁을 일으켰다. 아프가니스탄의 헌법에 적혀있듯이, 다리어는 아프가니스탄의 두 공용어 중 하나이다; 나머지 하나는 파슈토어이다. 다리어는 아프가니스탄에서 제일 많이 사용되는 언어이고 인구의 27~50%의 모국어이다. 하지만 다리 페르시아어는 아프가니스탄의 링구아 프랑카이며 인구의 약 80%가 구사할 수 있다. 이란 페르시아어와 다리 페르시아어는 상호 소통이 가능하며, 차이점은 대체적으로 단어와 음운에 있다. 이란 페르시아어 뿐만 아니라, 타지키스탄의 타지크어 하고도 상호 소통이 가능하다. 초기 신페르시아와 같이, 다리 페르시아어는 이란 페르시아어나 타지크어와 같이 사산 제국 (224-651 CE)에서 사용된 중기 페르시아의 연장선에 있으며, 중기 페르시아어는 아케메네스 제국 (550-330 BCE)에서 사용된 고대 페르시아어의 연장선 상에 있다. 역사적으로, 다리어는 사산 제국의 왕실 언어를 일컫는다. (ko)
- Dari (persiano: دری - darī) è il nome ufficiale in Afghanistan della lingua persiana. È conosciuto anche come persiano dell'Afghanistan o farsi orientale. "Dari" è un'abbreviazione di darbārī, che significa "corte reale": un riferimento allo stile classico dei Persiani e al linguaggio di corte dei Sasanidi. Questa varietà linguistica parlata in Afghanistan è differente dal linguaggio degli zoroastriani che vivono nello Yazd e nel Kerman, Iran, chiamato anch'esso dari. Secondo il linguista iraniano Zana Vahidian, il motivo per cui il dari è usato come la lingua che quasi tutti in Afghanistan possono capire e parlare è che l'Afghanistan ha spostato la sua capitale da Kandahar a Kabul nel 18º secolo. (it)
- Dari (دری, Darī), ook wel Dari-Perzisch of Oostelijk Perzisch genoemd (فارسی دری, Fārsīy e Darī), is de standaardvariëteit van het Perzisch in Afghanistan. (nl)
- ダリー語（ダリーご、دری）は、アフガニスタンの公用語の一つ。アフガン・ペルシア語とも呼ばれ、イランのペルシア語、タジキスタンのタジク語とともに新ペルシア語の標準形のひとつ。なお、「ダリー語」という公式名称は1964年にアフガニスタン政府によって定められたものであり、それ以前は「ペルシア語」と呼ばれていた。 (ja)
- Język dari (pers. دری) – język z grupy irańskiej języków indoeuropejskich. Zazwyczaj nazwa ta uważana jest za termin polityczny, określający różne dialekty języka perskiego używanego w Afganistanie. Obok paszto jest jednym z dwóch języków urzędowych Afganistanu. Tę pozycję w państwie afgańskim zagwarantowała mu ustawa zasadnicza z roku 1964. Doprowadziło to do sporu o nazewnictwo między rodzimymi użytkownikami perskiego w Afganistanie, którzy uznają swój język po prostu jako perski (farsi فارسی). Status obydwu języków urzędowych Afganistanu był i jest różny: w odróżnieniu od paszto, dari był językiem dworu, kultury, literatury, a także miasta i rzemiosła. Dari jest najczęściej używanym językiem w Afganistanie i językiem ojczystym około 40–45% populacji. Do tego pełni rolę lingua franca Afganistanu i jest rozumiany nawet przez 78% populacji. Farsi i dari są wzajemnie zrozumiałe, przy czym wykazują drobne różnice na płaszczyźnie słownictwa, gramatyki i fonologii. Podobnie jak farsi i język tadżycki, dari jest kontynuacją języka pahlawi, oficjalnego języka religijnego i literackiego Imperium Sasanidów (224–651 n.e.), który sam jest kontynuacją języka staroperskiego, języka Achemenidów (550– 330 p.n.e.). W użyciu historycznym dari odnosi się do środkowoperskiego języka dworskiego Sasanidów. W Polsce wydano kilka podręczników języka dari. (pl)
- Дари́ (دری дари; фарси́-кабули́, кабули́, афганско-персидский язык) — язык афганских таджиков, хазарейцев, чараймаков и некоторых других этнических групп. Один из двух государственных языков Афганистана. Распространён главным образом в его северных и центральных провинциях, в Кабуле, а также в северном Пакистане и в восточном Иране. Является в Афганистане языком межэтнического общения. Общее число говорящих более 12 миллионов человек (2011, оценка). Носители дари как родного языка составляют почти половину населения Афганистана. Большинством специалистов рассматривается как местный афганский вариант таджикского и персидского языков. От иранского варианта персидского языка дари отличается в основном фонетикой (главным образом вокализмом), также имеются небольшие и почти незаметные отличия в лексике и грамматике. Почти идентичен с таджикским языком и отличается от него лишь письменностью, то есть если таджикский язык использует в качестве письменности кириллицу, то дари использует свою письменность, которая немного отличается от арабо-персидской письменности. Носители дари, персидского и таджикского языков без проблем понимают друг друга. Под названием дари также известен один из центральноиранских диалектов, по происхождению прямо не связанный с языком дари в Афганистане. (ru)
- O dari ou persa afegão é o nome local da língua persa no Afeganistão. Ali é referido como Fārsi-ye-Dari ou "persa da Casa", rememorando as origens da língua moderna a partir daquela falada na Corte Real persa, onde a língua era usada como meio oficial de registro dos atos de governo. É a principal língua do país, falada por 50% da população, principalmente no norte e noroeste do país, e também em Cabul. É a principal língua dos povos tajiques, hazará e chahar aimak. A língua serve como meio de comunicação entre diferentes povos do Afeganistão. (pt)
- Dari (دری, uttal: [dæˈɾi]), även fārsi-ye dari (فارسی دری), är namnet på den högspråksvariant av persiska som talas i Afghanistan och Pakistan. Dari tillhör den iranska grenen av den indoeuropeiska språkfamiljen. Fram till år 1964 användes namnet fārsi i såväl Iran och Tadzjikistan som Afghanistan. Dari skiljer sig väldigt lite från den iranska standardpersiskan, men har i viss mån bevarat ett mer arkaiskt uttal i form av de långa vokalerna e och o. Den iranska standardpersiskan har lånat många ord från franska medan dari lånat dessa motsvarigheter från engelska. Dari har även färre arabiska lånord än standardpersiskan, särskilt namn på frukter och grönsaker. Här nedan följer några exempel. Termen dari ("hörande till hovet") syftar historiskt även på den äldsta varianten av nypersiskan som talades från 900- till 1100-talet i hela det persiskspråkiga området. 1964 bytte Afghanistans regering namn på landets nationella språk från fārsi till dari för att markera en nationell identitet skild från Iran. Dari är officiellt skriftspråk i Afghanistan tillsammans med pashto och talas av drygt hälften av invånarna. Befolkningsgrupperna tadzjiker, hazarer och aimaker talar dari i Afghanistan, och språket dominerar i flera av de större städerna såsom Kabul, Mazar-e Sharif och Herat. Dessa befolkningsgrupper benämns även som fārsizabân ("persisktalande") i Afghanistan. Större delen av Afghanistans befolkning har dari som modersmål (ca 60%). Anledningen till hela befolkningen i Afghanistan kan förstå och tala dari beror på att persiska historiskt varit lingua franca inom kultur och lärdom för olika folkgrupper. (sv)
- 達利語（درى, Dæri, [dæˈɾi]），是阿富汗的两种官方语言之一。又称達利波斯语（فارسی دری, Farsi-ye Dæri）或阿富汗波斯语、阿富汗達里語，是一种波斯语的变体。達利語與普什圖語同爲阿富汗的官方語言。而達利語、塔吉克語和波斯語之間基本上可以達成相互理解性。1964年阿富汗政府將阿富汗波斯語正式定名为達利語。 (zh)
- Дарі́ або східнопе́рська мо́ва (دری Darī, [dæˈɾi]) — один із літературних стандартів перської мови (іншими є таджицька та фарсі), офіційна мова Афганістану. До 1936 року дарі була єдиною офіційною мовою країни, після чого цей статус отримала також пушту. Дарі, фарсі (перська) і таджицька загалом є взаємозрозумілими (за винятком тих слів, що потрапили в таджицьку з російської, а також певної кількості відмінних слів). За словами іранського лінгвіста Зани Вахідіан, причина, чому дарі використовується як мова, яку майже всі в Афганістані розуміють і розмовляють, полягає в тому, що Афганістан переніс свою столицю з Кандагара до Кабула у 18 столітті. До 1964 року щодо мови дарі найчастіше вживали два терміни: фарсі (в Афганістані) та фарсі-кабулі (в Європі). 1964 року було офіційно введено термін «дарі», що, імовірно, походить від назви класичної персько-таджицької мови — parsī-yi darī («придворна перська»). Його відродженням наголошено на прямому зв'язку між сучасною мовою дарі та класичною перською мовою X—XVI ст. Належить до південно-західної групи іранських мов, поширена головно в центральних, північних та західних провінціях Афганістану. В основі літературної мови лежить кабульський діалект (кабулі). Поза тим виділяють дві групи діалектів:
* говірки районів Герата, Лоґара, Ґардеза та Газараджата, що є близькими до діалектів північно-східного Ірану;
* говірки Бадахшану, Панджшеру, Кугістану та Кабула, що мають чимало спільних рис із південними діалектами таджицької мови. В лексиці найбільше запозичень із арабської мови та пушту. Остання вплинула також на фонетику дарі. Дарі — мова номінативного строю, флективно-аналітичного типу з елементами аглютинації. Флективна словозміна характерна для дієслова, де особові закінчення виражають значення числа й особи. Граматичної категорії роду нема, категорія істоти/неістоти морфологічно не виражена. створено на основі арабської графіки з використанням 4-ох додаткових символів для звуків /р/ (پ), /č/ (چ), /ž/ (ژ), /g/ (گ), яких немає в арабській мові. (uk)
|
| rdfs:comment
|
- اللغة الدَرية لغة آرية تنتمي إلى مجموعة اللغات الهندو ـ أوروبية وهي بذلك تكون ذات قرابة باللغة الفارسية في إيران واللغة السنسكريتية في الهند، وكذلك اللغات الجرمانية واللاتينية. " شقيقة الفارسية محكية في أفغانستان. تشتمل أبجديتها على سبعة وثلاثين حرفا:ا ب پ ت ث ج چ ح خ د ذ ر ز ژ س ش ص ض ط ظ ع غ ف ق ک گ ل م ن و ھ ء ی . كما تشكل بالهمزة وخمس حركات هي: الفتحة، الكسرة، الضمة، السكون والتشديد. (ar)
- Dari hizkuntza edo dariera Afganistanen hitz egiten den persiera izendatzeko erabiltzen den termino ofiziala da,1964az geroztik Afganistango gobernuak persiar hizkuntzarentzat onartua eta sustatua. Mendebaldeko iturri askotan persiera afganiar edo ekialdeko persiera deitzen zaio. Afganistango biztanleen heren baten ama-hizkuntza da gutxi gora-behera. (eu)
- Le dari (en dari : دری), aussi appelé persan afghan ou persan oriental, est une variété du persan parlée principalement en Afghanistan. (fr)
- Dari (دری, Darī), ook wel Dari-Perzisch of Oostelijk Perzisch genoemd (فارسی دری, Fārsīy e Darī), is de standaardvariëteit van het Perzisch in Afghanistan. (nl)
- ダリー語（ダリーご、دری）は、アフガニスタンの公用語の一つ。アフガン・ペルシア語とも呼ばれ、イランのペルシア語、タジキスタンのタジク語とともに新ペルシア語の標準形のひとつ。なお、「ダリー語」という公式名称は1964年にアフガニスタン政府によって定められたものであり、それ以前は「ペルシア語」と呼ばれていた。 (ja)
- O dari ou persa afegão é o nome local da língua persa no Afeganistão. Ali é referido como Fārsi-ye-Dari ou "persa da Casa", rememorando as origens da língua moderna a partir daquela falada na Corte Real persa, onde a língua era usada como meio oficial de registro dos atos de governo. É a principal língua do país, falada por 50% da população, principalmente no norte e noroeste do país, e também em Cabul. É a principal língua dos povos tajiques, hazará e chahar aimak. A língua serve como meio de comunicação entre diferentes povos do Afeganistão. (pt)
- 達利語（درى, Dæri, [dæˈɾi]），是阿富汗的两种官方语言之一。又称達利波斯语（فارسی دری, Farsi-ye Dæri）或阿富汗波斯语、阿富汗達里語，是一种波斯语的变体。達利語與普什圖語同爲阿富汗的官方語言。而達利語、塔吉克語和波斯語之間基本上可以達成相互理解性。1964年阿富汗政府將阿富汗波斯語正式定名为達利語。 (zh)
- Dari (persa: درى, dari) és el nom que els habitants de l'Afganistan donen a la llengua persa, que a més ha anat evolucionant independentment del persa. Al costat del paixtu són les dues llengües oficials de l'Afganistan. (ca)
- Darí (persky دری, afghánská perština) je perský jazyk (resp. varianta/soubor nářečí perštiny) mluvený na území Afghánistánu. Je to jedna ze tří současných spisovných podob klasické perštiny. Oficiálně byl afghánskou vládou uznán v roce 1964, z tohoto důvodu je v mnoha západních zdrojích také známé jako afghánská perština. V afghánské ústávě je zakotveno, že je darí spolu s paštunštinou jeden ze dvou úředních jazyků Afghánistánu. Darí se hovoří zejména v centrální a severní části Afghánistánu. (cs)
- Η Νταρί είναι μια παραλλαγή της περσικής γλώσσας που μιλιέται στο Αφγανιστάν. Aνήκει στην ομάδα των γλωσσών. Ομιλείται από το 50% του πληθυσμού του Αφγανιστάν, από 2,5 εκατ. Αφγανούς που ζουν στο Ιράν και στο Πακιστάν, καθώς και την γενικότερα. Αυτή η γλώσσα χρησιμοποιεί ως σύστημα γραφής μια τροποποιημένη μορφή του αλφάβητου. (el)
- Ne konfuzenda kun la magreba varianto de la araba (darija aŭ foje nomata magriba lingvo) La daria lingvo (perse دری Darī, elparolita [dæˈɾi]) aŭ Fārsī-ye Darī (perse فارسی دری, [fɒːɾsije dæˈɾi]) ankaŭ konata kiel la orienta persa, estas historia nomo por la persa, kortega lingvo de la Sasanidoj. En nuntempa uzokutimo « daria » temas pri la dialektoj de la persa lingvo kiuj estas parolataj en Afganio kaj nomitaj la « afgana persa » en iuj okcidentaj fontoj. Ĝi estas la esprimo oficiale rekonita kaj antaŭenigita en 1964 fare de la afgana registaro por la persa lingvo. Kiel difinite en la Konstitucio de Afganio, la daria estas unu el du oficialaj kaj naciaj lingvoj de Afganio, la alia estas la paŝtuna. La daria estas la plej parolata lingvo en Afganio kaj la gepatra lingvo de ĉirkaŭ 50% de (eo)
- Dari (دری, Darī, [dæɾiː]), also known as Dari Persian (فارسی دری, Fārsī-yi Darī), is the variety of the Persian language spoken in Afghanistan. Dari is the term officially recognised and promoted since 1964 by the Afghan government for the Persian language, hence it is known as Afghan Persian or Eastern Persian in many Western sources. As Professor Nile Green remarks "the impulses behind renaming of Afghan Persian as Dari were more nationalistic than linguistic" in order to create an Afghan state narrative. Apart from a few basics of vocabulary, there is little difference between formal written Persian of Afghanistan and Iran. The term "Dari" is officially used for the characteristic spoken Persian of Afghanistan, but is best restricted to formal spoken registers. Persian-speakers in Afgha (en)
- Dari (persisch دری Dari, DMG Darī, [dæˈɾiː]) oder Dari-Persisch (فارسی دری Farsi-ye Dari, DMG Fārsī-ye Darī, [fɒːɾsije dæˈɾiː]), umgangssprachlich meist einfach Farsi (فارسی, DMG Fārsī, ‚Persisch‘, [fɒːɾsiː]), ist ein politischer Begriff für die Standardvarietät der persischen Sprache in Afghanistan und verhält sich zum Persischen Irans etwa wie das österreichische Standarddeutsch zum bundesdeutschen Standarddeutsch. Es basiert auf dem Dialekt von Kabul. In der afghanischen Verfassung ist Dari-Persisch eine der beiden Amtssprachen. Die zweite Amtssprache ist Paschtunisch (Paschto). Dari-Persisch ist die Sprache der persischsprachigen Medien Afghanistans und Lingua franca zwischen den Volksgruppen. Insgesamt beherrschen 80 % der Menschen in Afghanistan Persisch. Daher ist Persisch die am hä (de)
- El darí, también conocido como persa darí, es un término político usado para referirse a los dialectos del idioma persa hablados en Afganistán. El vocablo se encuentra en uso oficial por el gobierno afgano desde 1964. Se le suele denominar además como «persa afgano» o «persa oriental» en varias obras publicadas en Occidente sobre estas variedades lingüísticas. Los hablantes afganos del persa generalmente llaman al idioma fârsi (فارسی) mientras que los pastunes lo denominan pârsi (پارسی). (es)
- Bahasa Persia Afganistan (bahasa Persia: دری Darī, pengucapan [dæˈɾi]) atau bahasa Persia Dari (bahasa Persia: فارسی دری - Fārsīy e Darī, [fɒːɾsije dæˈɾi]), sering disebut hanya sebagai bahasa Dari, adalah ragam timur bahasa Persia yang menjadi bentuk baku bahasa Persia di Afganistan. Bahasa ini diakui sekaligus dijadikan bahasa resmi oleh pemerintah Afganistan. Sebagaimana didefinisikan dalam Konstitusi Afganistan, Bahasa Dari merupakan salah satu dari dua bahasa nasional resmi di Afganistan. Dituturkan oleh lebih dari 50% dari penduduk sebagai bahasa utama, yang juga menjadi sebagai lingua franca di Afganistan. Pusat daerah tutur bahasa ini umumnya di wilayah utara dan barat Afganistan, termasuk sekitar kota Kabul. Hampir separuh penduduk Afganistan (kecuali suku Pashtun) merupakan penut (in)
- Dari (persiano: دری - darī) è il nome ufficiale in Afghanistan della lingua persiana. È conosciuto anche come persiano dell'Afghanistan o farsi orientale. "Dari" è un'abbreviazione di darbārī, che significa "corte reale": un riferimento allo stile classico dei Persiani e al linguaggio di corte dei Sasanidi. Questa varietà linguistica parlata in Afghanistan è differente dal linguaggio degli zoroastriani che vivono nello Yazd e nel Kerman, Iran, chiamato anch'esso dari. (it)
- 다리어 (دری, Darī, [dæˈɾiː]) 혹은 다리 페르시아어 (فارسی دری, Fārsī-ye Darī, [fɒːɾsije dæˈɾiː]) 혹은 페르시아어 (فارسی, Fārsī, [fɒːɾsiːˈ])는 아프가니스탄에서 사용되는 각종 페르시아어를 일컫는 정치적 명칭이다. 다리어라는 표현은 1963년 이래로 아프가니스탄 정부에 의해 아프가니스탄에서 사용되는 각종 페르시아어 방언들을 부르는 명칭으로 사용되고 있다. 많은 서구 출처에서는 아프간 페르시아어로도 불린다. 이러한 명칭은 많은 분쟁을 일으켰다. 아프가니스탄의 헌법에 적혀있듯이, 다리어는 아프가니스탄의 두 공용어 중 하나이다; 나머지 하나는 파슈토어이다. 다리어는 아프가니스탄에서 제일 많이 사용되는 언어이고 인구의 27~50%의 모국어이다. 하지만 다리 페르시아어는 아프가니스탄의 링구아 프랑카이며 인구의 약 80%가 구사할 수 있다. 이란 페르시아어와 다리 페르시아어는 상호 소통이 가능하며, 차이점은 대체적으로 단어와 음운에 있다. 이란 페르시아어 뿐만 아니라, 타지키스탄의 타지크어 하고도 상호 소통이 가능하다. (ko)
- Język dari (pers. دری) – język z grupy irańskiej języków indoeuropejskich. Zazwyczaj nazwa ta uważana jest za termin polityczny, określający różne dialekty języka perskiego używanego w Afganistanie. Obok paszto jest jednym z dwóch języków urzędowych Afganistanu. Tę pozycję w państwie afgańskim zagwarantowała mu ustawa zasadnicza z roku 1964. Doprowadziło to do sporu o nazewnictwo między rodzimymi użytkownikami perskiego w Afganistanie, którzy uznają swój język po prostu jako perski (farsi فارسی). W Polsce wydano kilka podręczników języka dari. (pl)
- Dari (دری, uttal: [dæˈɾi]), även fārsi-ye dari (فارسی دری), är namnet på den högspråksvariant av persiska som talas i Afghanistan och Pakistan. Dari tillhör den iranska grenen av den indoeuropeiska språkfamiljen. Befolkningsgrupperna tadzjiker, hazarer och aimaker talar dari i Afghanistan, och språket dominerar i flera av de större städerna såsom Kabul, Mazar-e Sharif och Herat. Dessa befolkningsgrupper benämns även som fārsizabân ("persisktalande") i Afghanistan. (sv)
- Дари́ (دری дари; фарси́-кабули́, кабули́, афганско-персидский язык) — язык афганских таджиков, хазарейцев, чараймаков и некоторых других этнических групп. Один из двух государственных языков Афганистана. Распространён главным образом в его северных и центральных провинциях, в Кабуле, а также в северном Пакистане и в восточном Иране. Является в Афганистане языком межэтнического общения. Общее число говорящих более 12 миллионов человек (2011, оценка). Носители дари как родного языка составляют почти половину населения Афганистана. (ru)
- Дарі́ або східнопе́рська мо́ва (دری Darī, [dæˈɾi]) — один із літературних стандартів перської мови (іншими є таджицька та фарсі), офіційна мова Афганістану. До 1936 року дарі була єдиною офіційною мовою країни, після чого цей статус отримала також пушту. Дарі, фарсі (перська) і таджицька загалом є взаємозрозумілими (за винятком тих слів, що потрапили в таджицьку з російської, а також певної кількості відмінних слів). В лексиці найбільше запозичень із арабської мови та пушту. Остання вплинула також на фонетику дарі. (uk)
|
_in_Afghanistan.jpg){kind=link}
_in_Afghanistan.jpg){kind=link}