| dbo:abstract
|
- El julà, escrit en francès dioula, és el terme amb el qual es coneix la llengua mandenkà vehicular parlada a l'est de Mali, Costa d'Ivori, Burkina Faso i Ghana. (ca)
- لغة ديولية وهي واحدة من ويتواجد الناطقون بها في بوركينا فاسو وساحل العاج ومالي، ويبلغ عدد الناطقين بها حوالي 12 مليوناً. تكتب هذه اللغة بالأبجدية العربية والأبجدية اللاتينية وأبجدية نكو. (ar)
- Dioula (auch Dyula oder Jula) (Code: dyu nach ISO 639) bezeichnet eine westafrikanische Mande-Sprache und wird zugleich als Kategorisierung von Gesellschaftsgruppen im Norden der Elfenbeinküste und in Burkina Faso verwendet. Als Schrift dient die N’Ko-Schrift. Dioula ist keine Volksbezeichnung. Mit diesem Wort wurden früher muslimische Händler von im selben Gebiet lebenden nicht-muslimischen und Ackerbau treibenden Senufo unterschieden. In einer Reihe von -Sprachen bedeutet Dioula „Händler“. Es ist eine Fremdbezeichnung für Mandenkan-Varianten sprechende Händler wie die Bambara oder Malinke und für deren Sprache. Der Begriff wandelte sich ab der französischen Kolonialzeit und wurde nun im Gegensatz zu den Volksgruppen im Süden der Elfenbeinküste auf Muslime im Norden allgemein erweitert. Dieser Nord-Süd-Gegensatz ließ im Süden ein Feindbild entstehen, mit dem Dioula in einer weiteren begrifflichen Wandlung ein Synonym für „Ausländer“ wurde. Eine vereinfachte Variante des aus Mali kommenden Bambara gemischt mit Einflüssen des Malinke und Maninka entwickelte sich zu einer weitverbreiteten Verkehrssprache, die ebenfalls Dioula genannt wird. Die Mandenkan-Muttersprachen-Sprecher der Elfenbeinküste verwenden für diese vereinfachte Form abfällig den Ausdruck ‚‘, während sie für ihre Sprachformen in der Regel ganz andere Bezeichnungen wählen, wie z. B. , oder . Der Zuzug von Millionen von Bewohnern der Sahelzone zur Wanderarbeit an die Elfenbeinküste förderte durch die daraus entstehende Notwendigkeit einer großflächigen Verkehrssprache die Verbreitung des Dioula. Viele Burkinabe lernten Dioula während ihrer Wanderarbeit und verbreiteten sie nach ihrer Rückkehr nach Burkina Faso in ihrem Heimatland weiter. Das Verkehrssprachen-Dioula wird an der Elfenbeinküste heute von 61 % der Bevölkerung in unterschiedlichem Ausmaß gesprochen und ist damit mit weitem Abstand die populärste Sprache. Auch in Burkina Faso verstehen etwa 35 % der Einwohner Dioula (meist im Westen und Süden des Landes). (de)
- Ĝula lingvo aŭ Djula lingvo (Jula aŭ Dioula; ISO 639-3 lingvokodo= dyu) estas niĝerkonga lingvo tre parenca al la bambara lingvo parolita en Eburbordo, Malio, Burkino, Gambio, Gvineo kaj Ganao. Kvankam ĝi estas la gepatra lingvo de proksimume 1 200 000 parolantoj, Ĝulo estas precipe uzata kiel lingvafrankao por komercaj interŝanĝoj en Okcidenta Afriko per proksimume 4 milionoj. La diferenco inter la ĝula, la bambara kaj la malinkea (Malinké) estas fakte minimumaj, kaj laŭ la vidpunktoj povas nomi la saman lingvon en malsamaj areoj. La vorto ĝulo estas pli ofte uzata en Eburbordo kaj Gambio dum Bambaro estas preferata en Malio kaj Burkino. Atentu, parolante pri la ĝula/diula, oni nepre emfazu ke temas pri lingvo, ĉar la Ĝulo estas ankaŭ komuna nomo por la tribo Malinkeoj. (eo)
- Dyula (or Jula, Dioula, Julakan ߖߎ߬ߟߊ߬ߞߊ߲) is a language of the Mande language family spoken mainly in Burkina Faso, Ivory Coast and Mali, and also in some other countries, including Ghana, Guinea and Guinea-Bissau. It is one of the Manding languages and is most closely related to Bambara, being mutually intelligible with Bambara as well as Malinke. It is a trade language in West Africa and is spoken by millions of people, either as a first or second language. Similar to the other Mande languages, it uses tones. It may be written in the Latin, Arabic or N'Ko scripts. (en)
- Diula (Jula) Mande taldeko hizkuntza bat da. Mandinga hizkuntzak elkar ulertzen diren manden hizkuntzek osatzen duten multzoa da. Manden hizkuntzak Afrikako mendebaldeko herrialde askotan hitz egiten dira. Mandinga hizkuntza garrantzitsuenak hauek dira: Bambara (Malin gehien hitz egiten den hizkuntza), Mandinga (Gambian gehien hitz egiten den hizkuntza eta Ginea-Bissaun), Maninka edo Malinke (Ginean asko erabiltzen den hizkuntza), Kasonka (Senegaleko hegoaldean], Mende (Sierra Leonan erabiltzen dana), Jula (Boli Kosta eta Burkina Fason) , Mandingo eta Yakuba Liberian eta azkenez Ligby Ghanan. Honez gain, dialekto asko daude herrialde bakoitzean. Hizkuntza guzti hauetan mintzatzen direnak elkar ulertzeko gai dira. Diula hitzak, merkataria esan nahi du. Hizkuntza honen zabaltasunen ondorioz, Afrikako mendebaldeko merkataritzarako beharrezko hizkuntza bihurtu da, Hau dela eta, Boli Kostan, Mandinga hizkuntzetan hitz egiten zutenei, diula deitzen zieten, eta diula hitza gelditu da, alde honetako Mandinga hizkuntza honi deitzeko. Jula eta bambararen arteko ezberdintasunak oso txikiak dira, adibidez julaz plurala egiteko "lu" atzizkia erabiltzen da, bambaran "u", horrela gizonak esateko julaz "txe lu" esaten da , eta bambaraz "txe u". Zenbait ezberdintasun badaude ere, aditzen laguntzaileekin eta eguneroko hitz batzuekin ere bai. Jula, Maliko hego ekialdean, Burkina Fasoko mendebaldean eta Boli Kostan, ia lurralde guztian erabiltzen da. Julaz abesten duten Boli Kostako abeslari ezagunak badaude ere, , eta aipagarrienak direla. (eu)
- El idioma yulá (también escrito en ocasiones diula por el término francés dioula, dyula, autoglotónimo julakan) es la denominación de varias hablas de la lengua mandenká o mandinga, subgrupo de la familia mandé, autóctonas de Costa de Marfil, Malí y principalmente de Burkina Faso donde tiene un millón de hablantes. Tradicionalmente ha sido lengua comercial en África occidental, como primera o segunda lengua. El número total de hablantes es de unos 2,7 millones. Se utiliza generalmente para comerciar y como forma de comunicación interétnica, coexistiendo con el francés, que es idioma oficial. Otros de los idiomas o dialectos hablados en la zona son: , lenguas senufo, baoulé yanyi. Está relacionado con la lengua bámbara de la misma forma que lo está el inglés británico del inglés estadounidense. También es mutuamente inteligible con el . Probablemente es la lengua más usada para el comercio en África Occidental. Actualmente están en uso tres tipos de escritura para el yulá, una basada en alfabeto arábigo, otra basada en el alfabeto latino y otra más que usa el alfabeto autóctono llamado n'ko.
* Datos: Q32706
* Multimedia: Dyula language / Q32706 (es)
- Le dioula est un des parlers mandingue (sous-groupe des langues mandées), une langue parlée ou comprise par environ 20 millions de personnes au Mali, en Côte d'Ivoire, au Burkina Faso (pays dans lequel le dioula a le statut de langue nationale) et présente plus largement dans toute l'Afrique de l'Ouest comme langue véhiculaire, une des plus importantes de la sous-région. Utilisé originellement par les marchands itinérants originaires de l'actuel Mali, le dioula véhiculaire est un dialecte simplifié dérivé du bambara, dont il est très proche par la structure et le vocabulaire. A côté de ce « dioula interethnique » parfois appelé péjorativement tagboussikan par les locuteurs de langue maternelle mandingue, on recense plus d'une vingtaine de dialectes régionaux en Côte-d'Ivoire qui sont communément nommés dioula. À l’instar des autres langues mandées, le dioula est une langue tonale. Il peut être écrit grâce à un alphabet latin adapté ou bien avec l'alphabet N'ko inventé en 1949. (fr)
- ジュラ語 (Dioula, Dyula)は、ニジェール・コンゴ語族 マンデ語派に属する言語である。話者はブルキナファソ、コートジボワール、マリ共和国に居住する。 マンディング諸語のひとつで、言語学分類的にバンバラ語にもっとも近い関係にある。マンディンカ語やバンバラ語と相互理解性がある。西アフリカで商用言語として使われている。アラビア文字またはラテン文字で表記される。 (ja)
- La lingua dioula o dioula, chiamata anche jula o dyula, è una lingua mandingo parlata in Burkina Faso, in Costa d'Avorio e in Mali. Al 2022, è parlata da 12,5 milioni di parlanti totali. (it)
- Dioula is een Mandétaal, die vooral wordt gesproken in Burkina Faso en Ivoorkust. Het Dioula vormt samen met het Bamanankan of Bambara (wijd verspreid gesproken in Mali) en Maninka (gesproken onder andere in Mali, Guinee, Guinee-Bissau, Sierra Leone, Liberia en Senegal) één grote taalgroep met sprekers die elkaar onderling over het algemeen goed verstaan.Het Dioula is van oorsprong een lingua franca, afgeleid van het Bamanankan; het woord 'Dioula' betekent trouwens "handelaar". Tegenwoordig is de taal wijdverbreid en wordt ze - ook door niet moedertaalsprekers - gebruikt op markten en in de dagelijkse omgang. Hiermee vormt het Dioula een van de meest gesproken mandétalen in West-Afrika. (nl)
- Język diula – język nigero-kongijski z grupy mande, używany głównie na terytorium Mali. W wyniku zdominowania przez posługujących się nim handlarzy rynków Wybrzeża Kości Słoniowej i Burkina Faso, rozprzestrzenił się także i na te państwa. Tworzy kontinuum językowe z językiem bambara i . (pl)
- Dioula (dyula, jula med flera stavningar förekommer) är ett mandespråk som talas i Västafrika, främst i Burkina Faso och Elfenbenskusten. Det är mycket nära besläktat med bambara. Omkring 2,7 miljoner människor har språket som modersmål, men då diouli är ett gammalt handelsspråk och lingua franca i regionen är antalet människor som behärskar det betydligt fler. (sv)
- Мова дьюла — мова групи манде, поширена в Буркіна-Фасо й Кот-д'Івуарі. Є найближчим родичем мови бамана (відмінності настільки малі, що їх можна порівняти з американською та британською версіями англійської мови). Широко використовується в торгівлі в країнах Західної Африки. Слід відрізняти мову дьюла від мови діола у Гвінеї-Бісау. Абетка: a b c d e ɛ f g gb h i j k kp l m n ny ŋ o ɔ p r s t u v w y z (uk)
- Diúla (dyula) ou jula é uma língua mandê falada em Burquina Fasso e Costa do Marfim. Faz parte do grupo das línguas mandingas, e é a mais próxima do bambara. De acordo com estimativas de 1990/1, é falada por 1 229 000 pessoas, das quais 1 000 000 são de Burquina Fasso, 179 000 da Costa do Marfim e 50 000 do Mali. É usada como língua comercial e é reconhecida como língua nacional em Burquina Fasso. É grafada com alfabeto latino e cúfico e não deve ser confundida com a língua diola do Senegal. 'Diula, Dyula (ou Jula, Dioula, Julakan ߖߎ߬ߟߊ߬ߞߊ߲) é uma língua da Mande falada em Burkina Faso, Costa do Marfim e Mali. É uma das línguas mandês e está mais intimamente relacionada à Bambara, sendo mutuamente inteligível com essa, bem com as Malinkas. É uma língua comercial na África Ocidental e é falada por milhões de pessoas, seja como primeira ou segunda língua. Como as outras línguas Mande, ele usa tons. Pode ser escrita com alfabeto latino, escrita árabe ou Alfabeto N'ko. (pt)
- Язык дьюла — язык народа дьюла. Относится к группе манде и распространён в Буркина-Фасо и Кот-д’Ивуар. Широко используется в торговле в странах Западной Африки. Языки бамана, манинка и дьюла являются родственными и легко взаимопонимаемы. Следует отличать язык дьюла от языка диола в Гвинее-Бисау. Алфавит: a b c d e ɛ f g gb h i j k kp l m n ny ŋ o ɔ p r s t u v w y z (ru)
|
| rdfs:comment
|
- El julà, escrit en francès dioula, és el terme amb el qual es coneix la llengua mandenkà vehicular parlada a l'est de Mali, Costa d'Ivori, Burkina Faso i Ghana. (ca)
- لغة ديولية وهي واحدة من ويتواجد الناطقون بها في بوركينا فاسو وساحل العاج ومالي، ويبلغ عدد الناطقين بها حوالي 12 مليوناً. تكتب هذه اللغة بالأبجدية العربية والأبجدية اللاتينية وأبجدية نكو. (ar)
- Dyula (or Jula, Dioula, Julakan ߖߎ߬ߟߊ߬ߞߊ߲) is a language of the Mande language family spoken mainly in Burkina Faso, Ivory Coast and Mali, and also in some other countries, including Ghana, Guinea and Guinea-Bissau. It is one of the Manding languages and is most closely related to Bambara, being mutually intelligible with Bambara as well as Malinke. It is a trade language in West Africa and is spoken by millions of people, either as a first or second language. Similar to the other Mande languages, it uses tones. It may be written in the Latin, Arabic or N'Ko scripts. (en)
- ジュラ語 (Dioula, Dyula)は、ニジェール・コンゴ語族 マンデ語派に属する言語である。話者はブルキナファソ、コートジボワール、マリ共和国に居住する。 マンディング諸語のひとつで、言語学分類的にバンバラ語にもっとも近い関係にある。マンディンカ語やバンバラ語と相互理解性がある。西アフリカで商用言語として使われている。アラビア文字またはラテン文字で表記される。 (ja)
- La lingua dioula o dioula, chiamata anche jula o dyula, è una lingua mandingo parlata in Burkina Faso, in Costa d'Avorio e in Mali. Al 2022, è parlata da 12,5 milioni di parlanti totali. (it)
- Dioula is een Mandétaal, die vooral wordt gesproken in Burkina Faso en Ivoorkust. Het Dioula vormt samen met het Bamanankan of Bambara (wijd verspreid gesproken in Mali) en Maninka (gesproken onder andere in Mali, Guinee, Guinee-Bissau, Sierra Leone, Liberia en Senegal) één grote taalgroep met sprekers die elkaar onderling over het algemeen goed verstaan.Het Dioula is van oorsprong een lingua franca, afgeleid van het Bamanankan; het woord 'Dioula' betekent trouwens "handelaar". Tegenwoordig is de taal wijdverbreid en wordt ze - ook door niet moedertaalsprekers - gebruikt op markten en in de dagelijkse omgang. Hiermee vormt het Dioula een van de meest gesproken mandétalen in West-Afrika. (nl)
- Język diula – język nigero-kongijski z grupy mande, używany głównie na terytorium Mali. W wyniku zdominowania przez posługujących się nim handlarzy rynków Wybrzeża Kości Słoniowej i Burkina Faso, rozprzestrzenił się także i na te państwa. Tworzy kontinuum językowe z językiem bambara i . (pl)
- Dioula (dyula, jula med flera stavningar förekommer) är ett mandespråk som talas i Västafrika, främst i Burkina Faso och Elfenbenskusten. Det är mycket nära besläktat med bambara. Omkring 2,7 miljoner människor har språket som modersmål, men då diouli är ett gammalt handelsspråk och lingua franca i regionen är antalet människor som behärskar det betydligt fler. (sv)
- Мова дьюла — мова групи манде, поширена в Буркіна-Фасо й Кот-д'Івуарі. Є найближчим родичем мови бамана (відмінності настільки малі, що їх можна порівняти з американською та британською версіями англійської мови). Широко використовується в торгівлі в країнах Західної Африки. Слід відрізняти мову дьюла від мови діола у Гвінеї-Бісау. Абетка: a b c d e ɛ f g gb h i j k kp l m n ny ŋ o ɔ p r s t u v w y z (uk)
- Язык дьюла — язык народа дьюла. Относится к группе манде и распространён в Буркина-Фасо и Кот-д’Ивуар. Широко используется в торговле в странах Западной Африки. Языки бамана, манинка и дьюла являются родственными и легко взаимопонимаемы. Следует отличать язык дьюла от языка диола в Гвинее-Бисау. Алфавит: a b c d e ɛ f g gb h i j k kp l m n ny ŋ o ɔ p r s t u v w y z (ru)
- Dioula (auch Dyula oder Jula) (Code: dyu nach ISO 639) bezeichnet eine westafrikanische Mande-Sprache und wird zugleich als Kategorisierung von Gesellschaftsgruppen im Norden der Elfenbeinküste und in Burkina Faso verwendet. Als Schrift dient die N’Ko-Schrift. Der Begriff wandelte sich ab der französischen Kolonialzeit und wurde nun im Gegensatz zu den Volksgruppen im Süden der Elfenbeinküste auf Muslime im Norden allgemein erweitert. Dieser Nord-Süd-Gegensatz ließ im Süden ein Feindbild entstehen, mit dem Dioula in einer weiteren begrifflichen Wandlung ein Synonym für „Ausländer“ wurde. (de)
- Ĝula lingvo aŭ Djula lingvo (Jula aŭ Dioula; ISO 639-3 lingvokodo= dyu) estas niĝerkonga lingvo tre parenca al la bambara lingvo parolita en Eburbordo, Malio, Burkino, Gambio, Gvineo kaj Ganao. Kvankam ĝi estas la gepatra lingvo de proksimume 1 200 000 parolantoj, Ĝulo estas precipe uzata kiel lingvafrankao por komercaj interŝanĝoj en Okcidenta Afriko per proksimume 4 milionoj. Atentu, parolante pri la ĝula/diula, oni nepre emfazu ke temas pri lingvo, ĉar la Ĝulo estas ankaŭ komuna nomo por la tribo Malinkeoj. (eo)
- El idioma yulá (también escrito en ocasiones diula por el término francés dioula, dyula, autoglotónimo julakan) es la denominación de varias hablas de la lengua mandenká o mandinga, subgrupo de la familia mandé, autóctonas de Costa de Marfil, Malí y principalmente de Burkina Faso donde tiene un millón de hablantes. Tradicionalmente ha sido lengua comercial en África occidental, como primera o segunda lengua. El número total de hablantes es de unos 2,7 millones. Se utiliza generalmente para comerciar y como forma de comunicación interétnica, coexistiendo con el francés, que es idioma oficial. (es)
- Diula (Jula) Mande taldeko hizkuntza bat da. Mandinga hizkuntzak elkar ulertzen diren manden hizkuntzek osatzen duten multzoa da. Manden hizkuntzak Afrikako mendebaldeko herrialde askotan hitz egiten dira. Mandinga hizkuntza garrantzitsuenak hauek dira: Bambara (Malin gehien hitz egiten den hizkuntza), Mandinga (Gambian gehien hitz egiten den hizkuntza eta Ginea-Bissaun), Maninka edo Malinke (Ginean asko erabiltzen den hizkuntza), Kasonka (Senegaleko hegoaldean], Mende (Sierra Leonan erabiltzen dana), Jula (Boli Kosta eta Burkina Fason) , Mandingo eta Yakuba Liberian eta azkenez Ligby Ghanan. Honez gain, dialekto asko daude herrialde bakoitzean. Hizkuntza guzti hauetan mintzatzen direnak elkar ulertzeko gai dira. (eu)
- Le dioula est un des parlers mandingue (sous-groupe des langues mandées), une langue parlée ou comprise par environ 20 millions de personnes au Mali, en Côte d'Ivoire, au Burkina Faso (pays dans lequel le dioula a le statut de langue nationale) et présente plus largement dans toute l'Afrique de l'Ouest comme langue véhiculaire, une des plus importantes de la sous-région. Utilisé originellement par les marchands itinérants originaires de l'actuel Mali, le dioula véhiculaire est un dialecte simplifié dérivé du bambara, dont il est très proche par la structure et le vocabulaire. (fr)
- Diúla (dyula) ou jula é uma língua mandê falada em Burquina Fasso e Costa do Marfim. Faz parte do grupo das línguas mandingas, e é a mais próxima do bambara. De acordo com estimativas de 1990/1, é falada por 1 229 000 pessoas, das quais 1 000 000 são de Burquina Fasso, 179 000 da Costa do Marfim e 50 000 do Mali. É usada como língua comercial e é reconhecida como língua nacional em Burquina Fasso. É grafada com alfabeto latino e cúfico e não deve ser confundida com a língua diola do Senegal. (pt)
|
